Morgunblaðið - 02.12.1988, Blaðsíða 47

væri oft í erfiðri aðstöðu. Hápunkt-
ur þessara átaka var þegar það kom
fram að svo gróf skekkja var á
teikningum bæjarins, að §arlægja
varð þrjú hús að austanverðu við
Reykjavíkurveginn til að gatan
hefði rúm. Eg gaf bæjarstjóranum
48 tíma til að leysa málið, annars
yfirgæfum við vinnusvæðið með
vélar og mannskap, þar sem um
mikinn kostnað var að ræða fyrir
bæinn. Viti menn, bæjarstjórinn,
ásamt bæjarstjórn, gekk í málið af
miklum krafti og keyptu þeir öll
húsin innan tímatakmarkanna, en
ég held að varla hafi fundist sá
maður, sem trúði að þetta væri
mögulegt, nema þá þeir sem leystu
það.
Eg dáðist mikið að atorku og
lagni Hafsteins þegar öll spjót
beindust að honum, en hann missti
aldrei sjónar á því, sem skipti höfuð-
máli hveiju sinni.
Að öllu þessu loknu vorum við
Hafsteinn orðnir góðir vinir og hélst
sú vinátta alla tíð.
Þegar ég tók þátt í að stofna
Breiðholt hf. 1967, þá var Hafsteinn
hættur sem bæjarstjóri, og fékk ég
hann til að koma í stjórn félagsins.
Þegar ég seldi minn hlut 1973, eft-
ir að við höfðum byggt yfir 1.000
íbúðir, þá hélt Hafsteinn áfram í
stjórn og tók m.a. þátt í fram-
kvæmdum félagsins í Nígeríu.
Það fór ekki á milli mála, að
Hafsteinn var góður liðsmaður í
þeirri hröðu uppbyggingu, sem
þama fór fram.
Um áramótin 1980—81 fórum
við saman til Austurlanda fjær. Á
gamlárskvöld var nýju ári fagnað
í góðum gleðskap. Þannig vil ég
muna Hafstein.
Ég sendi Sigríði og fjölskyldu
hennar samúðarkveðjur.
Megi góður vinur fá vegvísa á
nýjum slóðum.
Guðmundur Einarsson, verkfr.
Hafsteinn Baldvinson, hæstarétt-
arlögmaður, er fallinn frá, langt
fyrir aldur fram. Með honum er
genginn einn mætasti fulltrúi lög-
mannastéttarinnar í landinu.
Ég átti því láni að fagna að kynn-
ast Hafsteini all náið. Þau kynni
hófust fyrir hálfum öðmm áratug,
er við sátum sitt hvom megin við
borðið í erfiðu deilumáli um uppgjör
verksamnings. Hans hlutverk var
að gæta hagsmuna verktakans, en
mitt að gæta hagsmuna verkkaup-
ans, ríkissjóðs. Málið er leyst með
samningum. Það réði úrslitum hvort
tveggja í senn, lagni og hæfni Haf-
steins Baldvinssonar.
Eftir þetta þurftum við oft að
axla sama hlutskipti, þ.e. að gæta
andstæðra hagsmuna, ýmist við
samningaborð eða fyrir dómstólum.
Það fór ekkert á milli mála, að
Hafsteinn naut óskoraðs trausts í
störfum sínum. Af þeirri ástæðu
féll í hans hlut að reka mörg stærstu
málin, sem fyrir dómstólana fóru,
þ.á m. mál, sem höfðuð voru gegn
ríkinu af hinum ólíkustu tilefnum.
Á þeim vettvangi, þar sem reynir
til hins ýtrasta á samstarf manna,
mættumst við gjarna.
Eðli málflutningsstarfa er slíkt,
að orustur geta orðið harðar, áður
en mál er lagt í dóm. Eftir það er
hlutverki málflytjandans lokið, —
hann hefur sagt sitt síðasta’ orð. í
þeim vandasömu störfnm var hæfni
Hafsteins óumdeild. Hann var bar-
áttumaður í bestu merkingu þess
orðs. Málstað umbjóðenda sinna
hélt hann fast fram af mikilli rök-
festu og ávallt af heiðarleika og
drenglyndi.
Ég kveð kollega minn með mik-
illi virðingu og þakklæti fyrir sam-
starf, sem aldrei bar skugga á. Pjöl-
skyldu hans færi ég innilegar sam-
úðarkveðjur.
Gunnlaugur Claessen
Orð er rammi um þann raun-
veruleika, sem við lifum {. Þegar
maður missir orðið, þá er eins og
tilveran staðni um stund og maður
verður átakanlega var smæðar
sinnar, „lítill". Þannig var mér inn-
anbijóst, þegar mér barst andláts-
fregn vinar míns og starfsfélaga,
Hafsteins Baldvinssonar, hrl. Haf-
steinn var heilsteyptur, sterkur,
hlýr og ljúfur persónuleiki. Maður,
sem aldrei leitaði ódýrra lausna
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 1988
augnabliksins til að leysa vandamál
þau, er upp komu í því starfi sem
við unnum. Starfi, sem oftar fjall-
aði um afkomu og aleigu fólks og
stundum þurfti að taka óþægilegar
ákvarðanir. Við þær aðstæður hafði
Hafsteinn ávallt nægan tíma til
þess, eins og hann orðaði það, „að
velta yfir þessu vöngum í einn eða
tvo daga“, og ávallt kom í ljós eft-
ir á, að mál höfðu verið ígrunduð
til enda.
Hafsteinn hafði létta og fágaða
kímni, fór vel með spaug og átti
létt með að hrífa menn með sér til
að sjá bjartari hliðar lífsins.
Fyrir rúmu ári, eftir annasaman
dag, er við sátum yfir kaffibolla og
spjölluðum um lífið í gær, lífið í dag
og lífið á morgun, sagði Hafsteinn
mér frá þeirri baráttu sem væri
framundan hjá honum. Ekkert
æðruorð, enginn beiskleiki, engin
kvörtun. Þannig er og verður mér
minningin um Hafstein Baldvinsson
og ég kveð hann eins og hann
kvaddi mig ávallt: „Vertu sæll ljúf-
ur, þig guð geymi.“
Hans indælu konu, Sigríði Ás-
geirsdóttur, vini mínum Baldvini,
Elínu, Ásgeiri og fjölskyldunni allri,
votta ég mína dýpstu samúðar í
sorg þeirra.
Jósefína og
Sverrir Kristjánsson.
Kveðja firá Hafnarfirði
Þegar vinur minn Hafsteinn
Baldvinsson hrl. er kvaddur hverfur
hugur minn aftur til ársins 1938.
Ný fjölskylda var að flytjast til
Hafnarfjarðar að Brekkugötu 22 í
næsta nágrenni við hús foreldra
minna. Þetta voru hjónin Helga
Jónsdóttir og Baldvin Halldórsson
skipstjóri sem fluttust úr Reykjavík
ásamt bömum þeirra fjónim. Þrír
vom synirnir, Halldór, Jón Haukur
og Hafsteinn, og dóttirin Ásta.
Fljótlega hófust kynni mín og
systkinanna og vináttubönd tengd-
ust við Hafstein þótt nokkur aldurs-
munur væri en hann var fæddur
24. apríl 1927.
Ég fylgdist með skólagöngu hans
í Flensborgarskóla og naut leið-
sagnar hans. Það kom mér að góðu
gagni þegar ég kom þar nokkm
síðar en þá var Hafsteinn við nám
við Menntaskólann á Akureyri og
varð stúdent þaðan 1948. Við urð-
um svo samferða um tveggja ára
skeið við lagadeild Háskóla Islands
en Hafsteinn var m.a. formaður
Orators, félags laganema. Embætt-
ispróf í lögfræði lauk hann 1953.
Það kom fljótt í ljós hve Haf-
steinn Baldvinsson var vel gerður
maður og bjó yfir fjölþættum hæfí-
leikum. Hann var með afbrigðum
vinsæll og félagslyndur. Það var
sama hvar í félagsskap hann var.
Alls staðar komu hæfíleikar hans í
ljós. Hann var jafnvígur í ræðu,
ritun eða söng, í íþróttum, á leik-
sviðinu sem og í mannlegum sam-
skiptum. Hann varð því eftirsóttur
til starfa.
Eftir farsælt starf fyrir útvegs-
menn gerðist hann bæjarstjóri í
Hafnarfírði 1962—1966, þegar
sjálfstæðismenn komu þar til for-
ystu. Vissulega færðist Hafsteinn
mikið í fang þegar hann tókst þetta
starf á hendi. Eftir áratuga vinstri
sjórn í Hafnarfirði og samfara mikl-
um breytingum í þjóðfélaginu með
tilkomu viðreisnarstjórnar var mik-
ið verk að vinna. Honum fórust þau
störf afar vel úr hendi og hafði af
þeim mikla ánægju.
Aftur hvarf Hafsteinn til
Reylqavíkur og gerðist hæstarétt-
arlögmaður. Rak hann þar mikils-
virta málflutningsskrifstofu til ævi-
loka. Hafði hann fengið til liðs við
sig eiginkonu sína, Sigríði Ásgeirs-
dóttur, sem einnig hafði lokið emb-
ættisprófi í lögfræði, og síðar son
sinn, Baldvin, sem hafði fetað í fót-
spor foreldra sinna á sviði lögfræð-
innar.
Það var sama hvar Hafsteinn
Baldvinsson kom eða hvað hann
gerði, það var alltaf til að bæta.
Þannig verður hans ævinlega
minnst, slíkur var drengskapur
hans.
Þegar ég og konan mín kveðjum
vin okkar, Hafstein Baldvinsson,
með þakklæti, veit ég að undir þá
kveðju taka fjölmargir Hafnfirðing-
ar sem þakka samveruna og sam-
starf.
Við sendum eiginkonu hans,
Sigríði Ásgeirsdóttur, og fjölskyldu
hennar samúðarkveðjur.
Matthías Á. Mathiesen
Góður vinur er fallinn frá. Þótt
ég vissi um veikindi Hafsteins von-
aðist ég til þess að lífdagarnir yrðu
miklu fleiri, enn yrðu tækifæri til
að hittast og talast við. Við Haf-
steinn kynntumst á árinu 1962, en
þá var hann kosinn bæjarstjóri í
Hafnarfirði. Ég var þá í bæjarstjórn
og áttum við því mjög náið sam-
starf. Þá var við mörg stór verkefni
að fást. Fjárhagur bæjarsjóðs var
mjög erfiður og þurfti endurskipu-
lagningar með og draga þurfti úr
skattbyrði til þess að hleypa auknu
lífi í allsherjaruppbyggingu í bæn-
um. Það tókst vonum framar. Jafn-
framt var ráðist í stórframkvæmdir
eins og lagningu Fjarðargötu, kaup
á fasteignum til að geta breikkað
bæði Reykjavíkurveg og Lækjar-
götu og bætt þannig samgöngur til
og frá bænum. Að ráðist var í þessi
stórvirki var ekki síst að þakka
framsýni Hafsteins. Hins vegar
voru þau nokkuð umtöluð á þeim
tíma og jafnvel af sumum taldin
ijárhagsgetu bæjarins ofviða.
Fleiri rhal mætti telja. En eitt
af stærstu verkefnunum voru samn-
ingar bæjarins um álverið í
Straumsvík en Hafsteinn vann mik-
ið og farsælt verk við að ganga frá
þeim samningum. Hann var mjög
lipur samningamaður bæði í því
máli og öðrum og má segja að á
þessu kjörtímabili hafi undir hans
forystu tekist að leggja grunninn
að mörgum þeim málum sem síðar
urðu Hafnfirðingum heilladijúg.
Það var mjög gott að vinna með
Hafsteini. Hann var alltaf hógvær,
skoðaði málin frá víðum sjónarhóli,
bæði kosti oggalla, var hleypidóma-
laus, rökfastur og sanngjarn. Hann
kappkostaði að leysa málin eftir
samkomulagsleiðum og var fundvís
á þær þótt þröngar gætu verið.
Hafsteinn var mikið ljúfmenni,
hlýr, hreinskiptinn og einlægur. Það
var gott að leita til hans. Hann
sagði hiklaust það sem honum
fannst rétt og reyndist farsælt að
fara að ráðleggingum hans. Haf-
steinn var sá maður, sem ég oftast
leitaði til vildi ég fá hlutlaust mat
á því sem ég var að fást við. Það
brást ekki að sjóndeilarhringurinn
víkkaði við slíka umræðu og fram
voru dregnar hliðar á málum, sem
ég hafði ekki alltaf haft í huga eða
þá séð í öðru ljósi. Og ég var ein-
mitt í slíkri erindagjörð er ég hitti
hann síðast nokkrum dögum áður
en hann lést.
Góður vinur, góður drengur ev'
kvaddur. Við þökkum samfylgdiría
og biðjum honum blessunar á nýjum
vegum. Fjölskyldu hans eru fluttar
innilegar samúðarkveðjur.
Páll V. Daníelsson
I dag fer fram. í Reykjavík útför
Hafsteins Baldvinssonar, lögfræð-
ings, en hann lést 23. nóvember sl.
eftir stutta legu. Hafsteinn var að-
eins 61 árs að aldri er hann kvaddi
þennan heim, en hafði ekki gengið
heill til skógar í rúmt ár.
Með Hafsteini Baldvinssyni er
genginn óvenjulegur og heilsteypt-
ur maður, sem átti sér fáa líka.
Oft þrýtur orð við kringumstæður
sem þessar, auk þess sem Hafsteini
hefði ekki verið að skapi að um
hann væru skrifaðar margorðar
greinar eða fluttar hástemmdar
ræður á þessari kveðjustund.
Hafsteinn Baldvinsson var maður
göfuglyndis, góðvildar og dreng-
skapar. Þessir eiginleikar voru hon-
um áskapaðir, sem gerði það að
verkum, að Hafsteinn var það bjarg,
sem samferðamenn hans gátu
treyst á. í heimi hverfulleikans, þar
sem ábyrgðarleysi og lausung fer
vaxandi, skína menn eins og Haf-
steinn eins og gimsteinar. Eru ljós
á veginum, sem varpa birtu á tilver-
una og gera öðrum lífsgönguna létt-
ari. Þannig reyndist Hafsteinn
sínum nánustu og öðrum, sem hann
átti samleið með.
Hafsteinn Baldvinsson fæddist í
Reykjavík 24. apríl 1927. Var hann
yngsta barn þeirra hjóna Baldvins
Halldórssonar skipstjóra í Hafnar-
firði og Helgu Jónsdóttur. Onnur
börn þeirra eru: Halldór fæddur 10.
maí 1921, stýrimaður í Hafnarfirði,
kvæntur Sigríði Þorleifsdóttur; Jón
Haukur fæddur 13. mars 1923, loft-
skeytamaður í Reykjavík, kvæntur
Þóru Margréti Jónsdóttur, og Gunn-
hildur Ásta fædd 29. september
1925, húsfreyja, gift Hallvarði Val-
geirssyni, viðskiptafræðingi.
Hafsteinn ólst upp í Hafnarfirði
á hinu glæsilega heimili þeirra
hjóna Baldvins og Helgu. Baldvin
skipstjóri var mikill athafnamaður
og kom mjög við sögu togaraút-
gerðar í Hafnarfirði, meðan hans
naut við, en Baldvin féll frá langt
um aidur fram. Helga, móðir Haf-
steins, var yndisleg kona, en frá
henni geislaði góðvild og fegurð,
sem lifir enn í minningunni hjá
þeim okkar, sem kynntust Helgu
sem unglingar í Hafnarfirði.
Á unglingsárum Hafsteins var
Hafnarfjörður það sem nú myndi
kallast lítill bær. Allir þekktust.
Vesturbærinn í hrauninu var heim-
ur út af fyrir sig, sérstaklega höfn-
in og bryggjurnar. Miðdepill heims-
ins í augum okkar strákanna voru
togararnir, sem ösluðu um höfnina.
Draumur flestra var að komast um
borð og taka þátt í fiskveiðum á
fjarlægum miðum og sigla síðan
með aflann á erlendar hafnir.
Hafsteinn tók snemma þátt í
þessu mikla ævintýri og var m.a.
til sjós á togurum föður síns, þ. á m.
á fyrsta nýsköpunartogara Hafn-
firðinga, bv. Bjarna riddara, sem
kom til Hafnarfjarðar árið 1948.
Með nýsköpunartogurunum varð
bylting í útgerðarsögu íslendinga.
Þá hófst hin mikla framfarasókn
þjóðarinnar til velmegunar og auð-
sældar, sem hún býr enn að.
En hugur Hafsteins stóð til æðra
náms. Hleypti hann heimdraganum
og hóf nám við Menntaskólann á
Akureyri og lauk þaðan stúdents-
prófi vorið 1948.
Síðan hó£. hann nám í lögfræði
við Háskóla Islands og lauk kandid-
atsprófí vorið 1953.
Á námsárunum tók Hafsteinn
mjög virkan þátt í félagslífi Flens-
borgarskólans í Hafnarfirði og síðar
í Menntaskólanum á Akureyri.
Hann hafði mikla leiklistarhæfileika
og lék í mörgum leikritum við góð-
an orðstír. Hafsteinn var eftirsóttur
til forustustarfa m.a. á sviði stjóm-
mála, en hann færðist undan slíkri
opinberri þátttöku. Þótt hann ætti
létt með að tjá sig í hinni göfugu
leiklist, vildi Hafsteinn ekki verða
virkur þátttakandi í stjórnmálum.
Það var af meðfæddri hlédrægni,
sem og vegna þess að hann mat
það meira að geta verið heilsteyptur
í iífi sínu og starfi. Sjálfum sér
samkvæmur í orði og verki. Við það
stóð Hafsteinn þar til yfir lauk.
4. desember 1954 var einn af
mestu hamingjudögum Hafsteins
Baldvinssonar, en þá gekk hann að
eiga Sigríði Ásgeirsdóttur (Þor-
steinssonar, verkfræðings í
Reykjavík, og konu hans, Elínar
Hafstein). Börn þeirra em: Baldvin
fæddur 8. ágúst 1955, lögfræðingur
í Reykjavík, kvæntur Björgu Vigg-
ósdóttur, hjúkrunarfræðingi og eiga
þau þijú böm: Helgu, Hildi og
Hafstein, og Elín Jóhanna Guðrún,
hjúkrunarfræðingur, gift Hauki
Guðmanni Gunnarssyni, löggiltum
endurskoðanda. Þeirra dóttir er
Ingunn Hafdís. Þá var honum frá
fyrstu tíð hjarta nær fóstursonur-
inn, Ásgeir Hannes, varaþingmað-
ur, og hans góða kona, Valgerður,
og böm þeirra Sigríður Elín og Sig-
urður Hannes.
Sigríður mágkona mín og Haf-
steinn bjuggu í mjög farsælu hjóna-
bandi. Vom einstaklega samrýnd
og unnu hin síðustu árin saman að
ýmsum lögfræðistörfum, eftir að
Sigríður lauk lögfræðiprófi.
Hafsteinn Baldvinsson var eftir-
sóttur málafærslumaður og var
lífsstarf hans fyrst og fremst á því
sviði. En hann kom víða við á sinni
starfsævi. Árið 1953 réðst hann
sem erindreki til Landssambands
íslenskra útvegsmanna og varð
síðar skrifstofustjóri þeirra sam-
taka í janúar 1960. Hafsteinn var
einkar vei látinn af samstarfsmönn-
um í LÍÚ sem og af útgerðarmönn-
um. Hann þekkti vel til útgerðar-
mála frá æskudögum sem og vegna
47
fyrri þátttöku í útgerð föður síns.
I starfi Hafsteins reyndi mjög á
samningshæfileika hans sem og á
útsjónarsemi um hag og velferð
þessarar aðalatvinnugreinar lands-
manna. í þeim efnum brást hann
aldrei og átti íslenskur sjávarútveg-
ur ætíð hauk í horni, þar sem Haf-
steinn Baldvinsson var.
Árið 1962 var Hafsteinn beðinn
að taka að sér stöðu bæjarstjóra í
Hafnarfirði. Að vel íhuguðu mali
varð hann við þessari beiðni. Haf-
steini fór bæjarstjórastarfíð farsæl-
lega úr hendi, en það opinbera líf
sem tilheyrir svona starfi virtist
ekki hafa átt við hann. Sagði Haf-
steinn því starfínu lausu eftir fjög-
urra ára tímabil árið 1966. í bæjar-
stjóratíð hans gerði Hafnarfjarðar-
bær mikilvæga samninga vegna
álversins við Straumsvík. Átti Haf-
steinn dijúgan þátt í jákvæðri nið-
urstöðu samninga fyrir Hafnfírð-
inga, sem þeir munu enn búa að.
Árið 1966 hóf hann síðan rekstur
eigin málaflutningsskrifstofu í
Reykjavík, sem hann starfrækti til
hins síðasta. Jafnframt málafærslu
tók Hafsteinn að sér ýmis önnur
verk: Hann var stjómarformaður
Álafoss hf. um tíma og stjómar-
maður í Breiðholti hf. 1970.
Um miðjan áttunda áratug, þeg-
ar erfiðleikar komu upp í íslenskum
byggingariðnaði, átti Hafsteinn
ásamt nokkrum öðmm athafna-
mönnum þátt í tilraun til að nema
íslenskum verktökum land með
verkefni í Nígeríu. Dvöldust þau
Sigríður ásamt fleiri íslendingum
mánuðum saman í Lagos vegna
þessara verkefna. Þrátt fyrir erfiðar
aðstæður skiluðu Islendingamir
sínu verki, en breyttar efnahags-
og stjómmálaaðstæður eyðilögðu
frekari möguleika.
— Lýsir það Hafsteini vel, hvem-
ig hann stóð að þessu erfíða verki
staddur í frumskógum Afríku, þar
sem engum íslendingi hefði dottið
í hug • að nema land með þessum
hætti.
En Hafsteinn kom víðar við sögu
í íslensku atvinnulífi. Hann var
framkvæmdastjóri Sambands veit-
inga- og gistihúsaeigenda um árak
bil og naut þar mikils trúnaðar.
Hvarvetna sem Hafsteinn kom
var hann vel látinn. Meðal stéttar-
bræðra sinna var hann í miklu áliti,
virtur og góður lögfræðingur. Það
er þjóðarskaði, þegar slíkir menn
falla frá langt um aldur fram. En
enginn má sköpum renna.
Karlmennska og hetjulund Haf-
steins Baldvinssonar var einstök og
gæti orðið mörgum öðmm fyrir-
mynd, hvemig við skuli bregðast,
þegar kallið kemur. Ffyrir rúmu ári
var honum tjáð, að hann gengi með
alvarlegan sjúkdóm. Þrátt fyrir það
breytti hann í engu hegðan sinni.
Stundaði sín lögfræðistörf ásamt
Sigríði til síðasta dags. Umgekkst
fjölskyldu sína, vini og aðra sem
áttu samskipti við hann með ljúf-
mennsku og gleðibrosi á vör.
Með einstakri sálarró og trúar-
vissu bjó hann sig undir að ganga
á Drottins fund. Boðskapur heilagr-
ar ritningar fól í sér lokaorð hans
til sinna nánustu. Hughreysting við
aðskilnaðinn hér á jörðu, samfara
öruggri vissu um endurfundi í náð-
arfaðmi almættisins.
Sú vissa mun verða styrkur
Sigríðar mágkonu minnar og bama
hennar á þessari erfiðu stundu.
Margs er að minnast og margt
að þakka. Sérstök alúð og elska
hans við nýlátna tengdamóður verð-
ur aldrei fullþökkuð.
Minningamar um góðan og göf-
ugan mann munu verða styrkur í
sorginni og varða braut framtíðar-
innar.
Ragnheiður og Guðmundur
Hann elsku afí okkar, Hafsteinn,
er dáinn og við afabömin kveðjum
.hann í dag. Við þökkum honum
fyrir allar gleðistundimar sem hann
gaf okkur bæði heima á Fjölló og
uppi í Húsafelli. Hann nennti alltaf
að leika við okkur.
Elsku amma má ekki gráta þó
að afí sé nú farinn, hann var svo
veikur og nú líður honum vel. Guð
og englamir passa nú afa okkar á
himnum og ömmu Sigríði heima á
Fjölló.
Afabörnin