Morgunblaðið - 02.12.1988, Blaðsíða 60

NÝTT
S/MANUMER
606600 Mk
FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 1988
VERÐ í LAUSASÖLU 70 KR.
Sjón sem heyrir nú væntanlega sögunni til; ráðherrabílar í röð fyrir framan Alþingishúsið og öll-
um ólöglega lagt.
Ráðherrabílar við Alþingishúsið:
Borgarráð synjaði beiðni um
undanþágu frá stöðubanni
Verða dregnir burt ef þeir valda hættu, segir gatnamálastjóri
BORGARRÁÐ hefur synjað
beiðni forseta Alþingis um að
ráðherrar og þingforseti verði
undanþegnir stöðubanni, sem í
gildi er framan við Alþingis-
húsið. Stöðuverðir munu nú
ganga hart fram í þvi að halda
lögum og reglu við Kirkjustræt-
ið eftir að hafa haldið að sér
höndum á meðan borgin hafði
bón þingforseta til meðferðar.
Bifreiðastöður hafa lengi verið
bannaðar fyrir framan Alþingis-
húsið. Þingmenn, einkum ráðherr-
ar, hafa hins vegar stundað það
að leggja bílum sínum þar. Eftir
að stöðuverðir hófu störf í mið-
bænum hefur rignt sektarmiðum
yfir ráðherrabílana og kvörtuðu
ráðherrar yfir þessu, að sögn Inga
Ú. Magnússonar, gatnamálastjóra.
Forseti Alþingis sendi svo fyrir
skömmu beiðni til umferðamefndar
Reykjavíkur um undanþágu frá
stöðubanninu. Nefndin samþykkti
beiðnina, en borgarráð hefur hins
vegar hafnað henni. Að sögn
Davíðs Oddssonar borgarstjóra
taldi ráðið engin efnisleg rök fyrir
því að samþykkja beiðnina. „Al-
þingi hefur gríðarlegan fjölda
stæða í Miðbænum og ráðherrar
ótrúlegan fjölda bílstjóra til að
standa með sér. Það verður eitt
yfir alla að ganga í þessum efn-
um,“ sagði Davíð.
„Ég hef sagt stöðuvörðum að
sama verði að gilda um alla og
bílar ráðherra verði áfram sektaðir
ef þeim verður lagt þama,“ sagði
gatnamálastjóri. Hingað til hefði
ekki verið gripið til þess ráðs að
draga bflana burt, en nú yrði geng-
ið fram í því ef bílamir yllu vegfar-
endum hættu. „Ef þeir leggja aftur
á gangbrautina yfir Kirkjustræti,
eins og stundum hefur bmgðið við,
verða þeir hirtir eins og aðrir."
Þrá' niilljai'ð-
aránæstaári
Hækkar byggingar- og framfærsluvísitölu
ÓLAFUR Ragnar Grímsson,
fjármálaráðherra reynir nú að
afla frumvarpi um hækkun
vörugjalds fylgis meðal stjórn-
arliða, áður en hann leggur það
fram. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins felur frnmvarp
ráðherrans í sér hækkun vöru-
gjalds úr 14% í 20%, en vöru-
gjald á sælgæti og gosdrykkjum
hækki úr 14% í 25%. Þannig
gerir fjármálaráðherra sér von-
ir um 3 milljarða auknar tekjur
í ríkissjóð á næsta ári. Ráðherra
sagði i gærkvöldi að hann hefði
ekki tekið endanlega ákvörðun
um hækkunina eða hvenær
frumvarpið verði lagt fram og
fyrr vildi hann ekki tjá sig um
málið.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins gerir frumvarpið ráð fyrir
nýju vörugjaldi á mest allt bygg-
ingarefni, svo sem innréttingar,
timbur, sement, steypu, pípulagn-
ingarefni og fleira upp á 10%, sem
hefði það í för með sér að bygging-
arvísitala myndi hækka um 3 til
4% og framfærsluvísitala um 1 til
2%.
Morgunblaðið hefur heimildir
fyrir því að þessi tekjuöflunarleið
fjármálaráðherra muni mælast
misjafnlega fyrir innan stjórnar-
flokkanna, og hafi ráðherrann því
kosið að bíða með framlagningu,
á meðan hann reynir að afla frum-
varpinu fylgis sérhvers stjórnar-
liða.
Hreingerning á
síðustu stundu
Það var handagangur í öskj-
unni í Kringlunni 4, nýrri versl-
unarmiðstöð við Kringluna í
Reykjavík, áður en hún var
formlega opnuð almenningi í
gær. Hér þurrkar verslunar-
maður framkvæmdarykið af
rúðu sýningarglugga rétt í
þann mund sem fyrstu við-
skiptavinirnir létu sjá sig.
Sjá frétt á bls.4.
30 fyrirtæki í sjávarútvegi:
Greiddu um 2,8 milljarða í
vaxtakostnað og genmsmun
STAÐA fyrirtækja í sjávarútvegi, einkum útgerðar og frystingar, er
samkvæmt útreikningum endurskoðenda á vegum sjávarútvegsráðu-
neytisins, töluvert lakari, en kom fram í svokölluðu punktmati Þjóð-
hagsstofiiunar fyrir nóvember. Þannig telja endurskoðendurnir að tap
frystingar fyrir 9 mánuði ársins sé 10,9% að meðaltali, söltunar 1,1%
og útgerðar 15,7%. Samsvarandi tölur Þjóðhagsstofiiunar eru 4,7% tap
á frystingu, 1,8% á söltun og 4,6% á útgerð.
Munurinn skýrist að miklu leyti
af mismunandi aðferðum, þar sem
Þjóðhagsstofnun notar svokallaða
árgreiðslu, en endurskoðendumir
fara nákvæmar í afskriftir og fjár-
magnskostnað. Þeir styðjast við úr-
tak 30 fyrirtækja, sem á þessu tíma-
bili hafa greitt 2,8 milljarða króna í
vaxtagjöld, verðbætur og gengis-
mun, en á móti reiknast tekjur vegna
verðlagsbreytinga upp á 1,4 millj-
arða.
Úrtakið er talið gefa góða mynd
af heildinni. í frystingu eru teícjur
af rekstri taldar 5,9 milljarðar rúm-
ir, þar af söluverðmæti framleiðsl-
unnar 5,9 milljarðar. Rekstrargjöld
eru talin 5,6 milljarðar, þar af tæpir
3 vegna hráefniskaupa og 1,6 laun
og launatengd gjöld. Hagnaður án
afskrifta og fjármagnskostnaðar er
288 milljónir, afskriftir 290, vaxta-
gjöld, verðbætur og gengismunur 1,3
milljarðar, en reiknaðar tekjur vegna
verðlagsbreytinga 664 milljónir. Tap-
ið nemur því 650 milljónum króna.
Tekjur söltunar eru taldar 1,9
milljarðar, í raun allt vegna afurða-
sölu. Rekstrargjöld eru 1,7 milljarð-
ar, þar af hráefni 1,1. Hagnaður án
afskrifta og fjármagnskostnaðar er
því 218 milljónir króna. Afskriftir
nema 55 milljónum, vaxtagjöld verð-
bætur og gengismunur 344 og tekjur
vegna verðlagsbreytinga 160. Tap
tímabilsins er því 20,7 milljónir.
Útgerðin er metin án frystitogara
og tekjur því 3,2 milljarðar. Rekstr-
argjöld eru 2,7, aflahlutir og launa-
tengd gjöld 1,3 og annar kostnaður
1,4. Hagnaður án afskrifta er því
460 milljónir, afskriftir nema 377
milljónum, vaxtagjöld, verðbætur og
gengismunur 1,2 milljarðar, en
reiknaðar tekjur vegna verðlags-
breytinga 570. Tap tímabilsins er því
tali 502,6 milljónir króna eða 15,7%.
Hreint veltufé þessara fyrirtækja
hefur samkvæmt efnahagsreikningi
rýmað um 700 milljónir, nálægt 25%
á þessu tímabili.
Morgunblaðið/Bjarni
Endurskoðunarnefiid leiðbeiningaþjónustunnar;
Búreikningastofa landbúnað-
arins verði flutt að Hvanneyri
NEFND sem endurskoðað hefúr framkvæmd leiðbeiningaþjónustu í
landbúnaði leggur til að stofhaðar verði fjórar leiðbeiningamiðstöðvar
úti á landi og þar verði jafiiframt hluti af þeirri rannsóknastarfsemi
sem nú eru á Rannsóknastofnun landbúnaðarins. Einnig er lagt til að
búreikningastofa landbúnaðarins verði flutt að Hvanneyri og rekin þar
í tengslum við búvfsindadeild Bændaskólans, jafnframt þvi sem rann-
sóknastarf verði aukið við skólann. Steingrímur J. Sigfusson land-
búnaðarráðherra segir að ýmsar af tillögum nefiidarinnar séu athyglis-
verðar og ekki ólíklegt að þær komist til framkvæmda. Hann segist
vera að athuga hvaða atriði tillagnanna eigi erindi inn í fjárlagaumræð-
una fyrir næsta ár.
Nefndarmenn leggja meðal annars
til að komið verði á samstarfi búnað-
arsambanda sýslanna um leiðbein-
ingamiðstöðvar í öllum landsfjórð-
ungum. Þar verði miðstöð ráðu-
nautaþjónustunnar í viðkomandi
landshluta, þó ráðunautamir geti
verið búsettir víðar um svæðið og
búnaðarsamböndin hafi sínar skrif-
stofur áfram opnar. Þeir leggja til
að athugað verði hvort ekki geti ver-
ið hagkvæmt að flytja einhveija
rannsóknastarfsemi til þessara mið-
stöðva og rannsóknamennimir hafi
þá aðstöðu til rannsókna hjá bændum
á svæðinu. Hlutverk þeirra yrði m.a.
að aðlaga erlendar rannsóknir að
íslenskum aðstæðum.
Nefndin telur skynsamlegt að bún-
aðarsamböndin verði áfram grunn-
einingar í félagskerfi landbúnaðarins
og Búnaðarfélag íslands samnefnari
þeirra. Einnig að ráðunautaþjónust-
an fari fram á vegum þessara aðila
en ekki á vegum einstakra búgreina-
félaga eins og kröfur hafa verið um.
Til að efla sambandið við bændur
verði hins vegar komið upp fagráðum
bænda í einstökum búgreinum til að
móta stefnuna í leiðbeiningum,
kennslu og rannsóknum í viðkomandi
búgreinum.
Fjármálaráðherra vill hækkun vörúgjalds: