Morgunblaðið - 25.07.1989, Síða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚLÍ 1989
Athugasemd um k^nning-
armyndir Háskóla íslands
eftirSvein
Einarsson
Páll Sigurðsson f.h. Kynningar-
nefndar Háskóla íslands skrifar
12. júlí í Mbl. einu sinni enn um
kynningarmyndir Háskólans og
virðist ekki geta sætt sig við að
það starf sem kynningarnefnd
þessi hefur innt af hendi standist
ekki kröfur sem nógu álitlegt al-
mennt dagskrárefni fyrir Sjón-
varpið. Hann vitnar til könnunar
sem Félagsvísindastofnun hefur
verið látin gera, þar sem fram
kemur að níu af hveijum tíu sem
spurðir voru „vildu fá aukna vitn-
eskju um Háskólann". Það er
ánægjulegt, en segir hins vegar
ekkert um það hvernig umræddar
kynningarmyndir voru af hendi
leystar.
Sannleikurinn er sá, að mjög
mikið er um að stofnanir og félaga-
samtök láti gera þætti um starf-
semi sína og reyni síðan að koma
því á-framfæri við Sjónvarpið. Þó
að margt af þessu sé gert í góðu
og lofsverðu skyni, reyndar þó
Athugasemd
— frá Sementsverk-
smiðju ríkisins og
íslenska j árnblendi-
félaginu hf. um íjár-
muni til rannsókna
vegna jarðganga
undir HvalQörð
í símatíma Rásar 2 Ríkisútvarps-
ins nýverið gagnrýndi maður nokk-
ur, að Sementsverksmiðja ríkisins
og íslenska jámblendifélagið hf.
skuli hafa boðið fram fjármuni til
rannsókna til undirbúnings jarð-
göngum undir Hvalfjörð. Honum
þótti þessi fyrirtæki ættu að endur-
greiða þær miklu summur, sem
ríkissjóður hefur lánað þeim, áður
en þau færu að bjóða fram svona
nokkuð.
Ef þessi skoðun mannsins skyldi
vera útbreidd, þykir þessum fyrir-
tækjum nauðsynlegt að upplýsa
eftirfarandi:
Sementverksmiðja ríkisins skuld-
ar ríkissjóði ekkert. Sementsverk-
smiðjan hefur aldrei notið styrks
úr ríkissjóði, stofnfé til hennar var
hverfandi, svo allt fé hennar er
sjálfsaflafé. Þar á ofan mundi
sementssala til jarðgangagerðar
undir Hvalfjörð skapa verksmiðj-
unni tekjur, sem eru mun meiri en
þeir fjármunir, sem verksmiðjan
kynni að leggja fram í þessu sam-
bandi. Síðast en ekki síst, mundi
verksmiðjan hafa hagræði í rekstri
sem næmi háum íjárhæðum á ári
hverju, af þeim skipulagsbreyting-
um á sementsflutningum, sem göng
undir Hvalfjörð mundu gera mögu-
legar.
Jámblendifélagið skuldar heldur
ekki neitt til ríkissjóðs. Það fé, sem
ríkissjóður hefur lagt verksmiðjunni
til, hefur verið hlutafé og hinir er-
lendu eigendur hafa lagt fram sam-
svarandi hlutafé sem svarar til
hlutafjáreignar þeirra. Greiði jám-
blendifélagið ríkissjóði fé, gerist það
í formi arðs eins og gert var á yfir-
standandi ári, með þeim hætti, að
fyrir hveijar 55 milljónir króna, sem
ríkissjóður fær í sinn hlut, þarf fé-
lagið að greiða 45 milljónir króna
úr landi til hinna erlendu hluthafa.
Ráðstöfun fjármagns jámblendi-
félagsins til einhverra nytsamra
þarfa hér innanlands er þess vegna
næstum að hálfu ráðstöfun á fé í
erlendri eigu í þágu íslenskra hags-
muna.
Þess er vænst, að þessar upplýs-
ingar nægi til að eyða misskilningi,
sem leiðir til gagnrýni af því tagi,
sem varð tilefni þessarar athuga-
semdar.
misvel frá faglegu sjónarmiði,
myndi það æra óstöðugan að sinna
öllu slíku efni og hætt er við að í
dagskránni yrði lítið um annað
innlent efni. Kynningarmyndimar
um einstakar deildir skólans vom
ekki annað en námskynning og
málið ber brátt að, þannig að ljóst
var að háskólamenn vildu þannig
nota Sjónvarpið til að beina stúd-
entum inn í ákveðnar deildir, þ.e.
þær þijár sem búið var að gera
myndir um. Eðlilegra hefði verið
að ljúka þáttaröðinni og bjóða hana
síðan í heild. Trúlega hefði þó nið-
urstaðan orðið sú sama, ef stjórn-
völdum er einhver alvara með
fræðsluvarpinu, þá er það einmitt
efni af þessu tagi sem þar á heima.
„Sjónvarpið hefiir árum
og áratugum saman
sýnt Háskólanum og
málum hans áhuga og
mun svo og verða í
framtíðinni, alveg burt-
séð frá því hvernig
kynningarnefiid skól-
ans tekst í sinni við-
leitni.“
Um heimildamyndirnar um ein-
staka háskólamenn er það að segja
að Sjónvarpið valdi að sýna aðra
þeirra, sem boðin var; hins vegar
er því ekki að leyna, að þeir fag-
menn, sem stóðu að verki, komu
af ljöllum er þeim vitnaðist að
þetta efni ætti að koma fyrir al-
menningssjónir en ekki að geymast
í heimildasarpi Háskólans. Við
gerð þátta þarf nefnilega að taka
mið af því til hvers þátturinn er
gerður ög hveijum hann er ætlað-
ur; það gildir einnig um hagnýtar
námskynningar.
í svari Sjónvarpsins til Kynning-
arnefndar var þess getið, að Sjón-
vaipið væri tilbúið að láta í té fag-
lega þekkingu við gerð sjónvarps-
efnis, ef framhald yrði á starfi
þessarar kynningarnefndar. í stað
þess var rokið upp með móðgelsis-
skrif og má það undarlegt heita,
fyrst Stöð 2 tók að sér að sýna
umrædda kynningarþætti og fór
auðvitað vel á að auka hlut inn-
lends efnis þar á bæ.
En tilboð Sjónvarpsins um fag-
lega samvinnu stendur enn, enda
boðar það ekkert áhugaleysi gagn-
vart málefnum Háskólans þó menn
vegi og meti gildi sjónvarpsefnis.
Margt forvitnilegt mætti taka fyrir
úr starfi þéssarar æðstu mennta-
stofnunar þjóðarinnar, sem alþjóð
hlýtur að hafa áhuga á, t.a.m. þá
stefnumótun að tengja hagnýtar
rannsóknir háskólamanna atvinnu-
lífinu, skipulagsmál Háskólans,
sem nýlega var deilt um, frá deild-
arskiptingu, sem t.d. meinar fólki
að lesa samtímis sögu og stærð-
fræði; m.ö.o. að taka á gagnrýn-
inni og vitrænan hátt á púlsinum
á því sem skólinn er að móta með
sér. Sömuleiðis er það í hugsun
góð stefna að bregða upp andlits-
myndum af merkum háskólamönn-
um og varðveita sögu skólans með
þeim ráðum, sem nútímanum eru
tiltæk.
Sjónvarpið hefur árum og ára-
tugum saman sýnt Háskólanum
og málum hans áhuga og mun svo
og verða í framtíðinni, alveg burt-
séð frá því hvernig kynningarnefnd
skólans tekst í sinni viðleitni.
Höiundur er dagskrárstjóri hjá
Sjónvarpinu.
Verðbréfabók VIB:
YFirlit, upplýsingar og svör
Hver eru eignamörkin fyrir 2,95%
eignarskatt? Hvenær er heimilt aö
draga kaupverð hlutabréfa frá
tekjuskattsstofni? Hvaða skuldabréf
eru algjörlega skattfijáls?
Skattamálin geta skipt miklu máli
við ávöxtun peninga. VIB sendir
eigendum Verðbréfabókarinnar allt-
af nýjustu upplýsingar um skatta-
inál og þannig geturðu hagað seglum
eftir vindi. I Verðbréfabókinni getur
þú einnig geymt á einum stað ýmsar
upplýsingar um verðbréfin s.s. kvitt-
anir, ljósrit, yfirlit yfír gjalddaga og
fleira. Þar er líka að finna ýmis góð
ráð í sambandi við spamað og kaup
á verðbréfum og skilgreiningar á
ýmsum hugtökum í verðbréfa-
viðskiptum.
I einu vetfangi geturðu séð
hvað þú átt:
í aðalhluta Verðbréfabókarinnar
geturðu skráð ýmsar upplýsingar
um verðbréfaeignina, t.d. tegund
bréfa, kaupdag, nafnverð, gengi á
kaupdegi, og kaupverð svo eitthvað
sé nefnt. VIB sendir eigendum
Verðbréfabókarinnar svo upp-
lýsingar um nýtt gengi verðbréfa
ijórum sinnum á ári. Þannig geturðu
fylgst með verðmæti bréfa þinna og
séð í einu vetfangi hvað þú átt.