Morgunblaðið - 05.12.1989, Qupperneq 18

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1989
18 -
ÞJÁLFARI
Ungmennafélagið lieiknir, Fáskrúðsfirði, auglýsir eftir
þjálfara fyrirtfmabilið frá maítilog meðágúst 1990.
Nánari upplýsingar veitir Þröstur í síma 97-51220 eða
97-51221.
SVO KOM AÐ ÞVÍ...
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
Lis Berry: Eg get séð um mig
sjálf. Nanna Rögnvaldardóttir
þýddi: Iðunn 1989.
Þetta er baráttusaga sem gerist
í fátækrahverfi í einu af úthverfum
London. Húsin eru hörleg og sum
aðeins hreysi. Víðast eru engin bað-
herbergi í íbúðum og sums staðar
era aðeins útikamrar. Alls staðar
er rusl og gamlir hlutir liggja, þar
sem fólk hefur hent þeim utan
dyra., þegar þeir urðu ónothæfir.
Bílahræ liggja íbúðamegin við járn-
brautagirðinguna.
Félagsmálastofnun hverfisins er
áhugalaus og hirðulítil um alla ytri
og innri velferð íbúanna, sem eru
þó flestir á hennar vegum. íbúarnir
sjálfir eru sljóir og athafnalitlir
gagnvart öllu því er lýtur að góðri
umgengni og umhverfisvernd.
Hér á aðalspersóna sögunnar,
Mel, heima. Faðir hennar var verk-
fræðingur í Skotlandi. Hann fórst
í vinnuslysi, þegar Mel var ellefu
ára. Þar sem eignir þeirra voru
ótryggðar og engar dánarbætur
voru greiddar, fluttu þær mæðgur
til London. Þær settust að í þessu
hverfi. Móðirin fékk stopula vinnu,
en missir eiginmannsins hafði rænt
hana andlegri heilsu. Svo fór að hún
varð geðsjúklingur, sinnulaus og
árásargjörn gagnvart dóttur sinni
Mel, sem nú var orðin 17 ára.
Mel reyndi að leyna því að lífið
var orðið henni martröð í samveru
við móðurina, sem daginn út raðaði
í pappakassa blöðum og drasli, sem
hún sankaði að sér og þóttist vera
að flytja. Og þótt nágrannarnir
vissu um raunir Mel, sýndu þeir
henni enga hjálpsemi. Það hafði
hver nóg með sig, basl og fátækt
gerði þá bitra og hatursfulla í garð
annarra. Mel gat ekki leitað til
neinna. Ekki í skólanum, ekki til
félagsmálastofnunar. Stundum var
lífið svo vonlaust að hana langaði
til þess að henda sér niður á braut-
arteinana.
En skyndilega breyttist allt, þeg-
ar hún var dag nokkurn kölluð á
skrifstofu yfirkennarans, rétt fyrir
sumarfríið. Þar var komin kona frá
félagsmálastofnun. Móðir Mel hafði
verið flutt á geðsjúkrahús, þar sem
sýnt þótti að hún ætti við geðræn
vandamál að stríða. Nú voru allir
tilbúnir að hjálpa Mel. Félagsmála-
stofnun, skólinn, nágrannarnir. Mel
lét ekki ráðskast með sig. Hún vildi
ekki láta senda sig burtu. Hún vildi
ljúka við skólann og vera í hverf-
inu. Að lokum varð niðurstaðan sú
að Mel flutti til litaðrar fjölskyldu,
Miller, sem hafði reynst henni betur
en aðrir. Þaðan gat hún hlaupið
heim á kvöldin og byijað á þvi stór-
virki að gera íbúð þeirra mæðgna
að mannabústað. Umsjónarkennara
hennar ungum, Keith Edwards, var
falið að gæta hennar, og til hans
átti hún að leita ef eitthvað bjátaði
á. Hinn fjöllyndi kennari kom strax
auga á þrýstin bijóst og fallegan
ungmeyjarlíkama. Félagsmála-
stofnun veitti henni ijárhagslegan
styrk. Þegar sumarfríið hófst hafði
hún hreinsað til úti og inni, og það
sem meira var vakið hjá nágrönnum
áhuga fyrir bættri umgengni innan
húss sem utan. Þrýstingur fólksins
á yfirstjórn hverfisins mátti sín
nokkurs gagnvart óhreinu umhverfi
sem henni bar að halda hreinu.
Mell vann líka í skranbúð Lou
gamla og kynntist þá Mitch, skóla-
bróður sínum. Þau áttu saman
fyrstu ástarnóttina hennar, án þess
að hún vissi þá að hann var frægur
gítarspilari í frægri hljómsveit.
Hann reyndist henni mjög vel og
var hjálpsamur við að endurbæta
og prýða heimili þeirra mæðgna.
Frá hans hendi var samband þeirra
opinber alvara.
ÚT ER komin hjá Máli og menn-
ingu bókin Landhelgismálið í 40
ár - Það sem gerðist bak við
tjöldin eftir Lúðvík Jósepsson,
fyrrverandi sjávarútvegsráð-
herra.
í kynningu útgefanda segir m.a.:
„Lúðvík rekur hér sögu þessa hita-
máls í 40 ár, allt frá útfærslunni i
4 mílur þar til íslendingar höfðu
lögsögu yfir 200 mílum. Sjálfur var
hann í eldlínunni í baráttunni fyrir
12 mílna og síðar 50 mílna land-
helgi. Þegar markverðustu atburðir
landhelgisbaráttunnar stóðu yfir
var Lúðvík í betri aðstöðu en flest-
ir aðrir til að meta það sem var að
gerast á æðstu stöðum.
Lúðvík setur landhelgismálið í
samband við stjórnmálaeijur á
hveijum tíma og lýsir því hvernig
löngum þurfti að kljást við undan-
hald íslenskra stjórnmálamanna
vegna þrýstings erlendis frá. Hann
byggir á gögnum sem hann hefur
í sínum fórum og ekki hafa komið
fyrir almenningssjónir áður, auk
innlendra og erlendra blaða frá við-
komandi tíma, fundargerða ríkis-
Auðug móðir hans heimsótti Mel
af því að hún trúði því að lífsham-
ingja sonar síns vgeri fremur fólgin
hjá Mel en hinum glæstu, áleitnu
stúlkum sem þyrptust að honum
og hljómsveitinni og eltu hvert sem
fræðgarför þeirra lá.
Það er brugðið upp æsilegri mynd
af stórveislu hljómsveitarinnar og
auðugs fræðgarfólks, þar sem allir
fara í gönur og eftirköstin eru
slæm.
Erfitt er að segja neitt sérlega
greinilegt um vel tvö hundruð blað-
síðna bók í stuttum ritdómi.
Sterk er lýsingin á því hvernig
umkomuleysi og sár fátækt leiðir
af sér sinnuleysi, örvæntingu og
jafnvel hatur. Og hve átakamikið
það er fyrir einstakling að rífa sig
upp úr slíku. Eins hve þeir sem
mega sín mikils og stjórna sjá það
allt í röngu ljósi og láta sig litlu
skipta.
Saga þessi er áhugaverð og
spennandi á köflum. Gott málfar
er á þýðingu.
Lúðvík Jósepsson
stjórna, minnisblaða hans og dag-
bókarblaða."
Bókin er 333 bls., prentuð hjá
prentsmiðjunni Odda. Auglýsinga-
stofan Næst hannaði kápu.
Lúðvík skrifar um
landhelgismálið
Úrrals
amerískt
sinnep
með frönskuirafí
Eitt það allra besta
Heildsölubirgðir:
KARL K. KARLSSON & CO.
Skúlatúni 4, Rcykjavík, sími 62 32 32