Morgunblaðið - 09.10.1990, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 1990
23
Leiksögusafn Islands
og gamalt rautt hús
eftir Svein Emarsson
Nýlega hvarf af sínum stað lítið
rautt hús í Reykjavík. Þetta hús-
hafði verið nágranni Alþingishússins
í heila öld. Við steinhúsum er aldrei
hróflað, þó að þau séu mörg bæjaró-
prýði (þetta á þó ekki við okkar
gullfallega Alþingishús), en timbur-
hús eru sett á hjól og ekið burt, ef
útbúa þarf bifreiðastæði, tilfinningu
fyrir sögunni og verðmætum hennar
virðast fáir hafa.
Þetta litla hús hefur orðið mér
tilefni hugleiðinga. í þessu húsi bjó
nefnilega Indriði Einarsson leikskáld
og í þessu húsi mun Leikfélag
Reykjavíkur hafa verið stofnað.
Þetta litla hús á sér því sögu, líkt
og Iðnó, hús Borgarfjölskyldunnar
við Laufásveg og reyndar nokkur
fleiri; það hefur leikið ekki óverulegt
hlutverk í menningarsögu okkar.
Venjan er sú, þegar gömul timb-
urhús eru fjarlægð úr miðbænum,
að þau eru send upp í Árbæjarsafn.
Þar getur reyndar vafist fyrir fólki,
hvað við þau á að gera, einkum ef
þau berast þangað ört og mörg. Mér
datt satt að segja ekki í hug annað
en húsið færi í Arbæ, svo tengt sem
það er þeirri Reykjavík, sem hefur
verið að mótast undanfarna öld, og
menningarsögu höfuðborgarinnar,
ekki síst fyrir aldamót. Þess vegna
datt mér í hug, að þarna mætti
leysa vanda, sem oft hefur verið
bent á: hvar á að hýsa leiksögusafn
íslands? íslensk leiklistarsaga er í
svo ríkum mæli leiklistarsaga
Reykjavíkur, að vel fer á, að eitt
húsanna í Árbæjarsafni segi þá
sögu, ekki síst, ef veggir þess húss
hafa verið vitni að sumum þeim at-
burðum, sem segja þarf frá, og sumt
af því fólki, sem segja þarf frá, var
þar heimagangar.
Leiklistarsögusöfn eru víða um
heim. Nýlega var t.d. opnað nýtt
safn í Lundúnum, sem tók við af
því gamla; það hefur öðlast miklar
vinsældir. En hér þarf ekki stórborg-
ir til; leiklistarsöfn eru t.d. í Kaup-
mannahöfn (í gamja hirðleikhúsinu
í Kristjánsborg), í Ósló, í Gautaborg
(í Lorensbergleikhúsinu) og í Stokk-
hólmi (í Drottninghólmsleikhúsinu).
Leiksögusafn íslands þarf ekki mik-
ið rými og hvorki leikhús né höll,
en samastað, afdrep, svo að þar
megi koma saman þeim áþreifanlegu
gögnum sem við eigum um hina
óáþreifanlegustu af öllum listgrein-
Sveinn Einarsson
um. Þetta er brýnt, því að hætta er
á að gögn glatist, þegar enginn veit
í hvaða hús er að venda, myndir,
búningar, leikmunir, leikskrár,
handrit, uppdrættir og líkön af leik-
myndum, upptökur á hljóð- og
myndböndum.
Lítið rautt leiksögulegt hús hefði
hentað. Nú er mér sagt, að húsið
sé hins vegar í einkaeign og rísi að
nýju í Gijótaþorpinu. Þar væsir að
sjálfsögðu ekki um það, enda er þar
að verða eitthvert skemmtilegasta
hverfi bæjarins, eftir að menn tóku
við sér að sinna gömlum húsum í
stað þessað henda þeim á haugana.
En eftir er óleystur vandi: Það
þarf viðeigandi húsnæði fyrir leik-
sögusafn Islands og það strax. Hér
er starfandi félag leiksögufræðinga
og efast ég ekki um, að félagar í
því félagi myndu í sjálfboðavinnu
sjá um uppsetningu safnsins, ef í
lítið rautt hús væri að venda. Og
nú vona ég að orð mín misskiljist
ekki. Hér er ekki verið að ásælast
hús, sem er í einkaeign. Hér er að-
eins verið að vekja athygli á því að
til eru sögurík hús, sem þurfa hlut-
verk og þörf er á sögusafni, sem
vantar húsnæði. Sú þörf er svo brýn
að jafnvel eitt herbergi til að byija
með, gæti gert gæfumuninn.
Höfundur er dagskrárstjóri
Ríkissjón varps.
FÁIÐ GÓÐ RÁD
- Fagleg ráðgjöf á
virkum dögum frá
kl. 2-6
Við blómarækt í heimahús-
um er oft gott að leita ráða
fagmanna.
Lára Jónsdóttir garðyrkju-
fræðingur er okkar maður í
slíkum málum. Hún veitir
fúslega allar upplýsingar og
ráð varðandi blómarækt og
garðyrkju.
Við hvetjum fólk til að not-
færa sér þessa þjónustu; með
því að koma, -eða hringja.
Lára er á staðnum á virkum dögum milli kl. 2 og 6.
Síminn er 91-689070
Il'VJifíðll
öruggan
atvhmurekstur
Atvinnurekstrartrygging SJÓVÁ-ALMENNRA
hefur nú verið á markaði í 6 ár. Hvað eftir
annað hefur þessi trygging ráðið úrslitum um
það hvort fyrirtæki sem orðið hafa fyrir
verulegu tjóni, gátu haflð eðlilegan rekstur að
nýju. Atvinnurekstrartryggingin er samsett
trygging, á einu skírteini, sem sníða
má að þörfum hvaða fyiirtækis sem er.
Hún hefur nú verið aukin og
endurbætt með nýjum tryggingum.
Tryggðu Öruggan atvinnurekstur,
hafðu samband og við sendum
tryggingarráðgjafa á staðinn.
SJQVÁOPALMENNAR
Kringlunni 5, sími 91-692500