Morgunblaðið - 22.11.1990, Blaðsíða 46
46
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. NOVEMBER 1990
ÚTILJÓ$
GARÐLJOS
Rafkaup
ÁRMÚLA 24-SÍMAR 681518-681574
SÁMAST4Ð
tölvur og allt sem þú
þarft til tölvuvinnslu!
victron
VARA-
AFLGJAFAR
Láttu ekki næsta
spennufall eða raf-
magnsleysi valda tapi
mikilvægra gagna úr
tölvunni þinni.
VICTRON varaaflgjafinn
heldur tölvunni
gangandi og kemur
í veg fyrir gagnatap.
TÆKNIVAL
Skeifunni 17 s. 91-681665
Skyggnst inn í heim „sjó-
ræningja og furðufuglau
eftir Oddnýju Sv.
Björgvins
Muður að nafni Ingo Wershofen,
kynnir sig sem Ieiðsögumann með
fleiru, bar á borð fyrir lesendur
Morgunblaðsins 31. októbersl. ein-
hverja þá kostulegustu naglasúpu
af órökstuddum fullyrðingum og
hleypidómum undir fyrirsögninni
„Fyrst hvarf síldin, síðan náttúran,
og loks ferðamannatekjurnar". í
miðri naglasúpunni er veist að mér
persónulega vegna „viðtals" sem
éjg tók við austunisku systkinin og
Islandsvinina Christian og Elisa-
beth Kneissl. Því get ég ekki orða
bundist.
Hvorki hefur síldin horfið, né
hefur henni verið eytt. Bátar hafa
vart undan að moka upp síldartorf-
um, en það skortir erlenda kaup-
endur með gjaldeyri! Og sú fullyrð-
ing leiðsögumannsins að „hér á
landi kippi menn sér ekki upp við
þó að strendur Viðeyjar séu olíu-
klæddar“ og einhveijir ómerkilegir
sjávarfuglar drepist“ er slík fárán-
leikakenning að eftir verður tekið
og ekki beint góður formáli að lýs-
ingu d Islandi, sem aðdráttarafli
erlendra ferðamanna sem leiti
ósnortinnar náttúru! Skyldi önnur
leiðsögn hjá Wershofen vera í sam-
ræmi við slíka efnismeðhöndlun?
Ferðaheildsalar „sjó
ræningjar" á íslenskri grund
Ekki vandar IW þeim starfs-
bræðrum sínum Elisabeth og
Christian Kneissl kveðjurnar, þegar
hann vitnar í „viðtal“ þeirra við
úndirritaða í Ferðablaði Mbl. 25.
ágúst sl., sem sagt hvorki „mín
grein“ né „villandi auglýsing“! En
þar sem hann veitist að mér persón-
ulega, mun ég líta á nokkrar full-
yrðíngar hans á móti staðreyndum
tengdum Kneissl-systkinunum.
Ferðamannatekjur á síðasta
snúning vegna ágangs „sjóræn-
ingja“ segir IW. Er sú reyndin?
Nei, aldrei í sögu íslands hafa þær
verið meiri, sem að sjálfsögðu
byggist á margra ára starfi. En
álíta menn í raun og veru að öll
markaðsstarfsemi í þágu ferðamála
sé óþörf, að samvinna við erlenda
ferðaheildsala sé óþörf, að ferða-
menn bíði í stórhópum eftir að
komast til íslands? Þeir sem starfa
að þessum málum vita betur! Trú-
lega hefui' þurft mikið átak á sínum
tíma að sannfæra forráðamenn
umræddra fyrirtækja í Þýskalandi
og Austurríki að hugleiða það yfir-
leitt að senda viðskiptafólk sitt
hingað.
Heyrum hvað Davíð Vilhelms-
son, framkvæmdastjóri Flugleiða í
Frankfurt, segir: „Mér finnst kom-
inn tími til að þeir sem taka á
móti erlendum ferðamönnum á ís-
landi, viðurkenni, að án erlendra
ferðaheildsala, sem rnargir hveijir
eru á meðal bestu íslandsvina og
náttúruvemdarmanna sem ég hef
kynnst væri íslenskur ferðaiðnaður
í núverandi mynd ekki til.“
Munar okkur ekkert
um 6.500 ferðamenn?
Áður en Kneissl-systkinin fóru
að kynna ísland (með bókaútgáfu,
kynningarmyndum o.fl.) komu að-
eins örfáir Austurríkismenn hing-
að. Staðan núna: Sl. 6 sumur hafa
6.500 ferðamenn komið hingað á
vegum Kneissl. Sl. sumar keypti
Kneissl fæði fyrir 3,6 milljónir
króna, nýtti íslenska farkosti í lofti
og á landi og gistingu á íslenskum
hótelum. Halda menn kannski að
Flugleiðir muni ekki um hvort
6.500 farþegar nýti flugvélasætin
— eða ekki — upp í erfiðar afborg-
anir og vexti nýrra, glæsilegra far-
kosta, til að hér sé hægt að halda
uppi íslensku flugfélagi þegar öll
höft eru að hverfa í flugsam-
göngum og flug um allan heim að
verða fijálst?
Það skyldi nú ekki ve.ra að sum-
arflugið til Salzburg byggist að
verulegu leyti á viðskiptum við
Kneissl, sem gerir okkur Islending-
um kleift að fljúga beint þangað á
hagkvæmum fargjöldum! Ætli
austurrískum ferðamönnum brygði
ekki í brún ef flugfreyjur byðu „sjó-
ræningjana“ velkomna um borð.
Gott að IW starfar ekki enn sem
flugþjóhn!
Studiosus og Kneissl — þyrnar
í augum leiðsögumanna!
Studiosus er ein virtasta ferða-
skrifstofa Þýskalands (með 35 ára
starfsferil) og sendir hópa sína um
allan heim, ávallt undir leiðsögn
þýskra fararstjóra\ Hún hefur skipt
við Ferðaskrifstofu ríkisins (núna
Ferðaskrifstofa íslands) í 20 ár og
BSÍ í 15 ár! Bæði Studiosus og
Kneissl leigja íslenskar rútur í allar
sínar ferðir, með íslenskum bílstjór-
um og skipta við íslensk hótel!
Gunnar Sveinsson framkvæmda-
stjóri BSÍ kveður svo fast að orði:
„Viðskipti við Kneissl og Studiosus
eru lifibrauð ákveðinna sérleyfis-
hafa, gera þeim kleift að halda
uppi samgöngum að vetrarlagi. Ef
hópferðaakstur með ferðamenn
væri ekki fyrir hendi,_er hætt við
að áætlunarferðir á íslandi væri
svipur hjá sjón!“
I samræmi við alþjóðlega þróun
ferðast margir um Island á eigin
bílum. IW ofbýður „að þessir sjó-
ræningjar skuli leyfa sér að nýta
fé ísienskra skattborgara með
akstri á okkar vegakerfi, að þeir
skuli leyfa sér að sleppa farþegum
sínum lausum á okkar eftirlitslausu
náttúruundur!" Lítum aðeins í eigin
barm. Ætli íslenskir ferðamenn
þræði ekki þjóðvegakerfi Evrópu-
landanna, óáreittir, í góðum friði
við guð og menn, lausir við prédik-
ara eins og IW. Hvernig skyldi
þeim finnast, ef þeim væri bannað
að fara út úr bílum sínum til að
skoða náttúruundur í öðrum lönd-
um?
Eftirlitslaus náttúruundur -
fyrir hverjum?
Hveijum er um að kenna nema
okkur sjálfum, ef náttúruundur
okkar eru eftirlitslaus? Elisabeth
Kneissl segir í fyrrgreindu viðtali
að hún veigri sér við að sýna lönd-
um sínum fegurstu náttúruvætti
íslands eftir tjaldhelgar íslendinga,
slíkur sé umgangurinn! Og ekki eru
nema örfáir mánuðir síðan að ís-
lenskir unglingahópar gengu ber-
serksgang í dýrmætum íslenskum
náttúruperlum. Okkur hættir til að
horfa framhjá umgengni íslendinga
á sama tíma og við erum mjög
dómhörð á erlenda ferðanienn.
Kannski þurfum við sjálf ekki síst
á góðri leiðsögn að halda — um
eigið land!'
Allir, sem ferðast hafa erlendis
og bera saman umgengni þar og
hér, sjá stóran mun á aga í fram-
kvæmd ferðamála þar og því aga-
leysi sem tíðum mótar íslenskt
þjóðfélag. Þeir sem best þekkja til
í íslenskum ferðamálum, segja að
erlendir ferðamenn gangi mun bet-
ur um landið en við sjálf. Auðvitað
hafa erlendir ferðamenn gert sig
seka um náttúruspjöll, en þau stafa
oft af kunnáttuleysi og lélegum
merkingum. Og það er samdóma
álit þeirra sem best þekkja til, að
umgengni hópa frá Kneissl og
Studiosus hafi um langt árabil ver-
ið til mestu fyrirmyndar.
Erlendir og íslenskir
leiðsögnmenn
í viðtali mínu við Elisabeth
Kneissl segist hún hafa leyfi sem
leiðsögumaður á íslandi. Pappírana
hef ég ekki séð og varðar ekki um
þá, dreg fullyrðingu hennar ekki í
efa. Enda er mér tjáð af þeim sem
til þekkja að bæði Kneissl og Studi-
osus fylgi íslenskum lögum út í
ystu æsar og séu með uppáskrifuð
leyfi frá Ferðamálaráði. IW vænir
hana heldur ekki um lögleysu, en
spyr af þeirri smekkvísi sem ein-
kennir skrif hans:' „Situr konan
sjálf í öllum farartækjum á vegum
fyrirtækisins? Hvað um hina 20-30
furðufugla (góð einkunn fyrir er-
lenda starfsbræður!) sem sitja í
þeim sætum sem íslenskir leiðsögu-
menn ættu að sitja í?“
Fyrr má nú rota en dauðrota!
Eðlilegt að leiðsögumenn vilji
vernda atvinnumöguleika sína, en
þarf að ráðast gegn erlendum
starfsbræðrum með fúkyrðum?
Stétt sinni gerir IW engan greiða
með slíkum starfsháttum. Hlutlægt
mat er affarasælast! íslenskir hóp-
ar kjósa íslenska fararstjóra á ferð-
Oddný Sv. Björgvins
„Hvernig væri að fólk
sem kennir sig við
ferðaþjónustu á íslandi
fari að horfa á aðalat-
riði í atvinnugreininni.
— Og sumum virðist
ekki veita af einangrun
til að skilja eðli ferða-
þjónustu, eins og er-
lendi ráðgjafinn í ráð-
stefnuhaldi lagði til í
viðtali fyrir skömmu.“
um sínum um heiminn og veit ég
engin frávik á því. Hér þekkja ís-
lenskir leiðsögumenn best aðstæð-
ur. Á fjarlægum slóðum gildir sama
regla um þarlent leiðsögufólk. En
fararstjórar sem fylgja sínu fólki
veita því öryggi, tala sömurtungu,
þekkja það frá fleiri ferðum. Þetta
hlýtur að vera hverjum manni aug-
ljóst sem lítur í eigin barm.
Til hvers myndi bann á erlenda
fararstjóra leiða?
Vilja menn boð og bönn? Vill IW
að samgönguráðherra banni hing-
aðkomu og leiðsögn erlendra farar-
stjóra með eigin hópum eða setji
bann á hópana í heilu lagi? Á sama
tíma og gagnkvæm réttindi á þess-
um og öðrum sviðum eru að verða
regla í þeim löndum sem eru að
hverfa frá sérréttindum og bönn-
um. Eigum við kannski að banna
Magnúsi Magnússyni (ímynd ís-
lands í Bretlandi) að koma hingað
með hópa? Er ferðaþjónusta ekki
alþjóðleg atvinnugrein? Erum við
að hneigjast til svartnættis hér á
Islandi? Og til hvers myndi slíkt
bann leiða? Án efa myndi hver
hópurinn á fætur öðrum afturkalla
íslandsför — og þá kynni að fækka
verkefnum fyrir Wershofen og
fleiri.
Jafnhliða mættu menn eiga von
á því, að þau erlendu ríki sem til
þessa hafa tekið með vinsemd á
móti íslenskum ferðahópum með
s^dUm H£im
HÆÐ 160,9 otHUA4 Upp
HÆÐ 133,4
HÆÐ 105,9
BREIDD 95,3 BREIDD 95,3 BREIDD 95,3 BREIDD 95,3
13.500 KR. 1 11.700 KR • 9.700 KR. 7.600 KR.
ÓDÝRAR
BÓKAHILLUR
4 HÆÐIR OG 4 BREIDDIR
(95,3 cm, 130,5 cm, 165,7 cm og 200,9 cm á breidd)
HVÍTAR, SVARTAR OG UÓS ASKUR
habitat
LAUGAVEGI 13 - REYKJAVlK - SlMI 625870
(INNGANGUR I HUSGAGNADEILD SMIÐJUSTlGSMEGIN)