Morgunblaðið - 22.11.1990, Blaðsíða 44
44
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. JNÓVEMBER 1990
NEYTENDAMÁL
ELDSVOÐAR bæði í fyrirtækjum og á heimilum eru alltof al-
gengir hér á landi. Án efa væri hægt að koma í veg fyrir
marga þeirra með meiri árvekni. Neytendasíðan hrindir hér
af stað „átaki“ gegn eldsvoðum. Leitað var til Rafmagnseftir-
lits ríkisins með upplýsingar um húsbruna og hvað beri að
varast til að koma í veg fyrir eldsvoða. Guðbjartur Gunnarsson
hjá rafmagnseftirlitinu mun sjá þættinum fyrir upplýsingum
næstu vikurnar.
í meðferð rafmagns og raf-
magnstækja verður aldrei of var-
lega farið, eins og fram kemur
í eftirfarandi frásögn af bruna í
eldhúsi, sem nýlega átti sér stað
í Reykjavík, bruna sem gæti
hafa átt sér stað hvar sem er á
landinu:
Snemma í
þessum mánuði
ákvað, ung móð-
ir að bregða sér
bæjarleið með
fjögurra ára son
sinn. Á meðan
hún var að und-
irbúa ferðina
brá snáðinn sér
fram í eldhús og
kveikti á öllum
hellunum á elda-
vélinni án þess
að moðir hans
yrði þess vör.
Þau höfðu ekki
verið í burtu
nema klukku-
stund þegar
ungir piltar í
nágrenninu
tóku eftir að
reyk lagði frá
glugga ibúðar-
innar sem var á
annarri hæð í
sambýlishúsi.
Guðbjartur segir að aldrei
verði of oft brýnt fyrir húsráð-
endum, að fara með gát þar sem
rafmagn er annars vegar, —
ekki síst þar sem börn eru og
unglingar.
Forvarnir felast í varkárni
Góður siður er að fara ekki
brugðu Mynd/Rafmagnseftirlit ríkisins
skjótt við og Varúð: Fjögurra ára drengur kveikti á öllum eldavél-
náðu í slökkvi- arhellunum án vitundar móður sinnar. Eldur kom
tæki sem var á Upp 0g húsbúnaðurinn eyðilagðist af sóti og reyk.
gangi hússins,
klifruðu síðan upp á svalirnar,
opnuðu eldhúsgluggann og tókst
að kæfa eldinn sem læst hafði
sig í eldhúsinnréttinguna. Hús-
búnaðurinn eyðilagðist af sóti og
reyk.
Fyrir þrem árum eyðilagðist
nýuppgert hús hér í Reykjavík
af eldi. Gleymst hafði að slökkva
á eldavélarhellu áður en húsráð-
endur yfirgáfu húsið.
úr húsi, fyrr en gengið hefur
verið úr skugga um að slökkt sé
á öllum eldavélarhellum.
Skiljið aldrei eftir eldfima hluti
eins og heklaða dúka, plastílát
eða dagblöð á eldavélinni.
Takið brauðrist, hraðsuðuketil
og straujárn alltaf úr sainbandi
að lokinni notkun.
M. Þorv.
Gætið varkárni -
forðist eldsvoða
Morgunblað/Sverrir
Hilmar B. Jónsson matreiðslumpistari kynnir gæði dilkakjöts í loftskiptum umbúðum. Hann leggur
áherslu á að kjötið sé látið standa í 1 'A klst. án umbúða áður en það er matreitt.
Nýtt dilkakjöt í loftskipt-
um umbúðum á markaði
í síðustu viku kynnti Hilmar
B. Jónsson matreiðslumeistari
nýtt og ófrosið dilkakjöt í loft-
skiptum kolsýrufylltum umbúð-
um, í „Matreiðsluskólanum
okkar“. Að kjötkynningunni
stóðu afurðastöð Kaupfélags
Borgarfjarðar í Borgarnesi og
fæðudeild Rannsóknastofnunar
landbúnaðarins. Þarna er um
nýja pökkunaraðferð á kjöti að
ræða, sem lengir geymsluþol á
fersku og ófrosnu kjöti og ger-
ir það meyrt. Aðferðin byggist
á góðri kælingu kjötsins eftir
slátrun, góðu hreinlæti og
pökkun í kolsýru.
Kjotið er látið hanga í 16-24
tíma í kjötsal eftir slátrun, til að
koma í veg fyrir kæliherpingu
(sem valdið getur seigju í kjöt-
inu). Kjötið er brytjað; læri, fram-
stykki og hryggur eru skorin frá
og snyrt, þ.e. fita fjarlægð. Hveiju
stykki er komið fyrir í poka úr
„herpifilmu" sem hleypir í gegn-
um sig litlu magni af kolsýru og
súrefni. Síðan eru 5-6 kjötstykki
(pökkuð) látin í stóran geymslu-
poka í pappakassa, loftið er dreg-
ið úr geymslupokanum og kolsýra
er sett í staðinn. Límt er fyrir
pokann og gengið frá kassanum
Geir Björnsson sölusljóri lyá Kaupfélagi Borgarfjarðar, Gunnar
Guðmundsson forstöðumaður afurðadeildar Kaupfélags Borgar-
fjarðar og Guðjón Þorkelsson forstöðumaður fæðudeildar Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins stóðu að kynningu á gaspökkðu
ófrosnu dilkakjöti.
og kjötið geymt í kæli við 0-2°C.
Tilraunir sem gerðar voru í
fyrra sýndu að kjötið geymist vel
í 8 vikur við þessar aðstæður, en
það er 3-4 vikum lengri tími en
hægt var að ná með öðrum aðferð-
um.
Þegar geymslupokinn er opnað-
ur hverfur kolsýran úr kjötinu og
geymist það í 3-4 daga í kæli.
Ef nauðsynlegt reynist að geyma
kjötið lengur verður að geyma það
í frysti.
Dilkakjöt í kolsýrufylltum loft-
skiptum umbúðum á að uppfylla
óskir neytenda um ófrosið, meyrt
dilkakjöt og mun það standa neyt-
endum til boða í kjötverslunum
fram að jólum.
M. Þorv.
Súpa á svölum degi
Heimilishorn
Bergljót Ingólfsdóttir
Úr þessu megum við gera ráð
fyrir kaldara veðri, en haustið hefur
verið afar gott hér í höfuðborginni,
sumarblóm sjást enn í görðum og
lauf á tijám. Það er líka greinilegt
á mannfólkinu að blíðan er kær-
komin og á förnum vegi er talað
um að veturinn styttist talsvart við
þetta langa haust.
En með kólnandi veðri, sem allt-
af fylgir vetrarkomu, förum við að
huga að dálítið öðruvísi mat. Þegar
það er gert koma t.d. upp í hugann
heitar og matarmiklar súpur. í
verslunum er fáanlegt margvíslegt
súpuduft í pökkum og má sjálfsagt
gera sæmilegan mat úr þeim, en
til að vera viss um innihald og
næringargildi er auðvitað best að
laga súpuna frá grunni heima.
Nú er fáanlegt gott úrval af
grænmeti og því tilvalið að notfæra
sér það til súpugerðar. Nýtt brauð
úr grófu korni er sjálfsagt meðlæti
með súpunni
ítölsk súpa
3-4 meðalstórar hráar kartöflur,
2 meðalstórar gulrætur,
1 laukur,
1 msk. smjör,
1 msk. olífuolía,
1 ds. niðursoðnir tómatar,
7 dl grænmetissoð (súputening-
ur og vatn),
2 hvítlauksrif,
salt, pipar, smávegis estragon
og timian eftir smekk.
Kartöflurnar afliýddar og skorn-
ar í sneiðar, gulræturnar hreinsaðar
og rifnar á grófu járni, og laukurinn
skorinn smátt. Grænmeti sett í pott
með smjöri og olíu, iátið hitna án
þess að taka lit.
Saman við er sett grænmetissoð,
marin hvítlauksrif, salt og pipar.
Súpan látin malla við vægan straum
þar til grænmetið er meyrt, en þá
eiai tómatarnir settir saman við og
hitað í gegn. Kiyddað eftir smekk.
Gott er að bera með ristað osta-
brauð.
Kartöflusúpa
500 g kartöflur,
2 púrrur,
1 lítil sellerírót,
2 iaukar,
salt og pipar,
1 'A 1 grænmetissoð (súputening-
ur og vatn).
Púrrurnar sneiddar þunnt, lauk-
urinn skorinn smátt og brugðið í
smjör í potti. Síðan eru grófrifnar
hráar kartöflur og sellerí sett út í
ásamt heitu grænmetissoðinu,
kryddað að smekk og látið malla
við vægan straum þar til grænmet-
ið er meyit. Súpan borin fram með
heitu brauði og rifinn ost settur
yfir súpuna um leið og borið er fram
ef vill.
Sellerísúpa
1 búnt sellerístönglar,
'!■: lítri vatn,
1 stór hrá kartafla,
2 msk smjör,
1 msk hveiti,
'/i 1 heit mjólk,
salt, múskat (má sleppa), 2
harðsoðin egg.
Suðan látin koma upp á vatninu,
sellerístönglunum ásamt grænu
blöðunum bætt í og svo rifinni kait-
öflu. Látið sjóða þar til grænmetið
er nær meyrt.
-Smjör og hveiti sett í pott, gerð-
ur úr því jafningur og þynnt með
mjólkinni, hrært vel á milli og látið
sjóða, kryddað. Jafningnum er hellt
yfir grænmetið, hrært vel og súpan
látin jafnast, hún á að vera þykk.
Brytjuð harðsoðin egg sett út í,
hituð með, og þá er súpan tilbúin
til neyslu. Brauð haft með og smjör
ef þurfa þykir.
Grænmetis-fiskisúpa
4-5 kartöflur, hráar,
3 púrrur,
1 msk smjör,
1 lítri vatn,
1-2 fisk-súputeningar,
afgangur af soðnum fiski,
Vs 1 mjólk (hægt að sleppa ef
vill eða setja minna magn),
graslaukur, dill eða steinselja,
salt og pipar.
Kartöflurnar afhýddar og skorn-
ar í sneiðar, púrran sneidd þunnt,
sett í smjör í potti og látið mýkjast
við vægan straum. Súputeningar
leystir upp í sjóðandi vatninu, hellt
yfir grænmetið og látið sjóða þar
til allt er meyrt. Það er hægt að
blanda grænmetinu vel saman í
blandara eða með því að núa því í
gegnum sigti. Soðnum fiskbitum
bætt út í og hitaðir með. Súpuna
má þynna með mjólk ef vill, en
ekki skaðar að setja smá ijóma-
slettu út á að lokum.
E.S. Það er auðvitað hægt að
sjóða roðflett fiskistykkin í súpunni
eins og verið væri að sjóða á venju-
legan máta í vatni.