Morgunblaðið - 13.12.1990, Blaðsíða 43

42
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1990
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1990
43
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1100 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 100 kr. eintakið.
Þjóðarsátt
- fijálsir samningar
*
Iþeim umræðum, sem orðið hafa
undanfarnar vikur um bráða-
birgðalög og hina svonefndu þjóð-
arsátt, þ.e. kjarasamningana sem
gerðir voru í febrúarmánuði sl.,
hefur gætt meiri efasemda en áður
um gildi þessarar samningagerðar
fyrir þjóðarbúið í heild. Gagnrýn-
endur kjarasamninganna hafa þó
ekki sett fram annan kost, sem
gæti þótt fýsilegri.
í þessum umræðum má ekki
gleyma því, að kjarasamningarnir
í febrúar sl. voru frjálsir samning-
ar, sem gerðir voru milli aðila
vinnumarkaðar, samtaka vinnu-
veitenda og verkalýðsfélaga. Þess-
ir samningar voru gerðir að frum-
kvæði aðilanna sjálfra. Hugsunin
að baki þessum samningum var frá
þeim komin. Hér var því ekki um
að ræða neins konar miðstýringu
af hálfu opinberra aðila. Ríkis-
stjórnin markaði ekki þá stefnu,
sem samningamir byggjast á.
Ríkisstjórnin setti ekki fram þær
hugmyndir, sem samningagerðin
byggist á. Ríkisstjórnin hafði engin
afskipti af þessum samningum
önnur en þau, að samningsaðilar
gerðu ákveðnar kröfur á hendur
henni.
Vinnuveitendur og verkálýðsfé-
lög settu fram kröfur á hendur
ríkisvaldinu og þeir settu fram
kröfur á hendur bankakerfinu um
tilteknar aðgerðir af þeirra hálfu,
sem væru forsenda fyrir samnings-
gerðinni. Aðilar vinnumarkaðarins
höfðu sjálfír frumkvæði að því að
ræða við bændasamtökin um
þeirra hlut í þessari sáttargerð.
í hveiju er þjóðarsáttin fólgin?
Hún er einfaldlega fólgin í því, að
vinnuveitendur og verkalýðsfélög,
sem áratugum saman hafa gert
kjarasamninga, sem atvinnuve-
girnir höfðu ekki efni á að standa
við, komu sér saman um að gera
kjarasamninga á lágum nótum,
sem atvinnuvegirnir gætu staðið
undir. M.ö.o. atvinnurekendur
skuldbundu sig til að greiða þær
launahækkanir, sem um var samið
án þess, að þeim væri umsvifa-
laust velt út í verðlagið. í ljósi feng-
innar reynslu síðustu áratuga er
satt bezt að segja erfitt að vera á
móti slíkum samningum!
Þessum samningum hefur ekki
fylgt lögbundin eða formleg verð-
stöðvun eins og reynt var að fram-
kvæma fyrr á árum með misjöfnum
árangri. Hins vegar hefur verið
mikill sálrænn þrýstingur á selj-
endur vöru og þjónustu að hækka
ekki verð. í sumum tilvikum hefur
þessi þrýstingur frá umhverfinu
verið svo mikill, að þeir, sem höfðu
tilkynnt hækkanir, afturkölluðu
þær. Einkafyrirtækin hafa
brugðizt við þessum breyttu að-
stæðum með því að lækka kostn-
að, skera niður útgjöld.
Gpinberu fyrirtækín hafa haidið
aftur af hækkunum. Sumir for-
svarsmenn þeirra kvarta undan
því, að með þessu sé einungis ver-
ið að byggja upp verðhækkunarst-
íflu, sem bresti að lokum eins og
á tímum verðstöðvana. Ef svo er,
hafa forsvarsmenn opinberu fyrir-
tækjanna ekki brugðizt við breytt-
um aðstæðum með sama hætti og
einkafyrirtækin. Þeir hafa ekki
dregið úr umsvifum eða skorið nið-
ur kostnað eins og einkafyrirtækin
hafa gert. Þeir hafa einfaldlega
haldið áfram að reka opinberu fyr-
irtækin eins og ekkert hafí breytzt.
Þetta er auðvitað veikleiki í þeirri
sáttargjörð, sem um er rætt. Við-
brögðin eiga hins vegar að vera
þau að herða kröfur á hendur for-
svarsmönnum opinberra fyrirtækja
um aðhald í rekstri þeirra.
Það er sannleikskorn í þeirri
spurningu, sem Guðmundur J.
Guðmundsson, formaður Dags-
brúnar, setti fram í viðtali við
Morgunblaðið í gær, er hann
spurði, hvort bankarnir gætu ekki
lifað án verðbólgu. Sannleikurinn
er auðvitað sá, að bankarnir högn-
uðust mjög á verðbólgunni vegría
þess hve miklir fjármunir voru
geymdir á bókum, sem báru nei-
kvæða raunvexti og það svo um
munaði um skeið. Nú stendur
bankakerfið frammi fyrir gjör-
breyttum aðstæðum og verður að
aðlaga sig þeim.
Sú gagnrýni, sem talsmenn
Sjálfstæðisflokksins hafa sett fram
undanfamar vikur á ríkisvaldið,
að hlutur þess liggi eftir í sam-
bandi við þjóðarsáttina er hins veg-
ar algerlega réttmæt. Hvorki ríkis-
stjóm né meirihluti Alþingis hafa
tekið ríkisfjármálin föstum tökum
í kjölfar kjarasamninganna í febrú-
ar sl. Þvert á móti hefur ríkisvald-
ið t.d. haldið uppi raunvöxtum í
landinu með miklum lántökum á
innlendum lánsfjármarkaði. Hefði
ríkið ekki verið svo stór lántakandi
á þessu ári hefðu vextir lækkað
mun meir en orðið hefur. Sú vaxta-
lækkun hefði bætt stöðu atvinnu-
fyrirtækja og einstaklinga og gert
atvinnufyrirtækin hæfari til þess
að greiða hærra kaupgjald.
A næstu vikum gengur Alþingi
frá íjárlögum næsta árs og í byij-
un hins nýja árs ganga sveitarfé-
lögin frá fjárhagsáætlunum sínum.
Nú þegar menn horfa fram til loka
giidistíma núverandi kjarasamn-
inga haustið 1991 er Ijóst, að fram-
haldið byggist mjög á því, hvernig
opinberir aðilar, ríki og sveitarfé-
lög halda á íjármáium sínum. Þeir
geta ráðið úrslitum um framhaldið
næsta haust. Þótt frumkvæði að
samningunum í febrúar og samn-
ingagerðin sjálf hafi komið frá
aðilum vinnumarkaðarins er ljóst,
að nú eiga opinberir aðilar næsta
leik. Það verður fróðlegt að sjá
hvernig til tekst.
Fagnaðarfundir við komu Gísla Sig-
urðssonar læknis til íslands:
E g þorði varla að
gleðjast fyrr en nú
- sagði Þorbjörg Gísladóttir móðir
Gísla eftir heimkomu hans í gær
MÉR FANNST ég strax vera
kominn heim þegar ég kom um
borð í flugvélina. Það var stór-
kostlegt að hitta börnin og for-
eldrana sem ég hef ekki séð i
fimm mánuði. Það er eins og
ég hafi ekki séð þau í fimm ár.
Þau hafa öll breyst, þroskast
mikið og að sumu leyti hefur
það haft góð áhrif á þau að
lenda í þessum erfiðleikum, upp
á framtíðina að gera,“ sagði
Gísli Sigurðsson, læknir, sem
kom til landsins kl. 16.30 í gær.
Það urðu fagnaðarfundir í
Leifsstöð þegar Gísli kom,
ásamt Birnu Hjaltadóttur, eig-
inkonu sinni, með Flugleiðavél
frá London. Börn þeirra, Hjalti,
Þorbjörg og Halldór, foreldrar
Gísla, Þorbjörg Gísladóttir og
Sigurður Helgason, ásamt
fjölda ættingja, fögnuðu honum
innilega í flugstöðinni eftir
langan aðskilnað.
„Það var yndisleg tilfínning að
fá Gísla heim. Ég þorði varla að
gleðjast fyrr en nú,“ sagði Þor-
björg, móðir hans, í samtali við
Morgunblaðið.
Fulltrúi frá utanríkisráðuneyt-
inu fylgdi fjölskyldu Gísla að land-
ganginum og urðu þar að vonum
mikir fagnaðarfundir. Voru Gísla
færðir blómvendir þegar hann
gekk inn í flugstöðina.
„Nú ætla ég að slappa af í
nökkra daga áður en ég fer að
hugsa um framtíðina,“ sagði Gísli
við fréttamenn. Hann var spurður
hvort hann hygðist fá sér vinnu á
íslandi. „Ég ætla fyrst að sjá
hvemig ijölskyldunni líður héma.
Það skiptir mestu hvar þau vilja
búa. Ég fer alla vega ekki aftur
til Miðausturlanda,“ sagði Gísli.
„Það er æðislega gott að fá
pabba heim. Ég hef ekki séð hann
í fímm mánuði," sagði dóttir hans,
Þorbjörg Gísladóttir. Yngri sonur-
inn Halldór tók heilshugar undir
það.
Móðir Gísla, Þorbjörg Gísladótt-
ir, var spurð hvort hún hefði verið
orðin óviss um hvort Gísla yrði
hleypt úr landi. „Já, ég var alltaf
Morgunblaðið/Arni Sæberg
Fjölskylda Gísla við heimkomuna í flugstöð Leifs Eiríkssonar í gær ásamt Jóhönnu Kristjónsdóttur, blaðamanni Morgunblaðsins, sem kom
heim með Gísla frá Bagdad. Frá vinstri; Sigurður Helgason, Halldór Gíslason, Hjalti Gíslason, Þorbjörg Gísladóttir, Gísli Sigurðsson, Þor-
björg Gísladóttir, Jóhanna Kristjónsdóttir og Birna Hjaltadóttir.
óttaslegin og barst á milli vonar
og ótta,“ sagði hún.
— Hvað telurðu að hafi einkum
hjálpað til að honum var sleppt?
„Jóhanna Kristjónsdóttir gerði
mjög mikið, og ég veit að utanrík-
isráðuneytið hefur alltaf verið að
vinna í máli hans,“ sagði Þorbjörg.
Að lokinni móttökunni í Leifs-
stöð hélt fjölskyldan til heimilis
foreldra Gísla í Reykjavík. Fjög-
urra mánaða óvissu var lokið.
Skipbrotsmenn til síns heima:
Erum ekki búnir að átta okk-
ur á að við vomm í hættu
- sögðu skipverjar af Erling við komuna til Reykjavíkur
Morgunblaðið/RAX
Nokkrir skipverja af Erling fá sér kaffisopa skömmu eftir komuna
SKIPVERJAR af Erling KE 45
komu til Reykjavíkur um miðjan
dag í gær. Skipið strandaði um
300 metra austur af Borgarboða
sem er nokkrum sjómílum vest-
an við Hornafjarðarós. Skip-
brotsmenn sögðust fegnir því
að vera komnir suður en þeir
væru varla enn farnir að átta
sig á að þeir hefðu verið í
lífsháska.
Skipveijar sögðu í samtali við
Morgunblaðið að talsvert högg
hefði komið á skipið þegar það
steytti á skeri skammt austan
Borgarboða. „Við vorum á leið að
öðrum báti sem ætlaði að gefa
okkur síld, en við höfum trúlega
verið með um 500 tonn sjálfir. Það
brýtur nokkuð á þessu skeri og
eftir að við strönduðum komu tvö
brot yfir bátinn og það var það
versta. Maður varð að einbeita sér
að því að menn tæki ekki út,“
sagði einn skipveija.
Skipveijar sögðu að þeir hefðu
strax gert sér grein fyrir því að
skipið væri að sökkva. „Það kom
gat á vélarrúmið og sjórinn foss-
aði þar inn,“ sagði einn úr áhöfn-
inni. Þegar ljóst var í hvað stefndi
fóru allir í flotgalla og síðan í
björgunarbáta.
Margir síldarbátar voru að veið-
um á þessum slóðum og nokkrum
mínútum eftir strandið komu þrír
bátar til aðstoðar. Þorsteinn GK
16 var fyrstur á staðinn og var
skipveijum bjargað um borð í
hann. Að sögn þeirra leið ekki
nema um hálf klukkustund frá því
þeir strönduðu þar til þeir voru
komnir um borð í Þorstein.
„Við erum varla búnir að átta
til Reykjavíkur síðdegis í gær.
okkur á þessu enn. Hlutimir gerð-
ust svo hratt að við höfðum ekki
tíma til að hugsa um þá hættu sem
við vorum í. Ég held menn hafi
ekki sofið mikið í nótt, -en mikið
óskaplega erum við fegnir að ekki
fór verr,“ sagði einn skipbrots-
manna.
Erling var gerður út frá Ytri-
Njarðvík og Þorsteinn er gerður
út frá Grindavík. Skýrslur voru
teknar af áhöfn Erlings á Höfn í
gær og af skipstjóra Þorsteins á
Eskifirði. Skýrslur þessar verða
sendar Bæjarfógetaembætfcinu í
Keflavík þar sem sjópróf fara
líklega fram í dag.
Þægileg tilfinning
„Það var óneitanlega þægileg
tilfinning þegar allir skipveijar af
Erling voru komnir heilir um borð
hjá okkur. Þetta er í fyrsta sinn
sem ég lendi í svona löguðu en
það er gott að geta bjargað mönn-
um,“ sagði Gunnar Gunnlaugsson
skipstjóri á Þorsteini GK 16.
Þorsteinn kom á strandstað
tæpri hálfri klukkustund eftir að
Erling strandaði. Skipverjar vora
þá komnir í björgunarbáta og voru
dregnir yfir í Þorstein.
„Það var þokkalegt veður þegar
við komum að Erling, frekar hvass
af norðan, en sléttur sjór. Það var
reyndar nokkur undiralda, en allt
í lagi. Við biðum eftir varðskipi
og dóluðum í kring um Erling á
meðan hann var að fara niður.
Þegar við lögðum af stað til Eski-
fjarðar um miðnætti, sást aðeins
í stefnið," sagði Gunnar skipstjóri
á Þorsteini.
Varðskipið Týr var á Fáskrúðs-
firði þegar Erling strandaði og
hélt þegar í stað af stað til Horna-
íjarðar. Týr kom á strandstað er
klukkan var stundarfjórðung
gengin í tólf og þá stóð um metri
af stefninu uppúr ásamt mastrinu
og hluti af síldarnótinni var á floti.
Lengi að sökkva
Að sögn Sigurðar Steinars Ket-
ilssonar, skipherra á Tý, var Erling
ótrúlega lengi að sökkva. „Hann
hefur trúlega staðið í afturendann
í botni, en þarna er um 19-20
metra dýpi. Erling er rúmir 45
metrar á lengd og það var ekki
fyrr en fimmtán mínútur yfir eitt
sem hann sökk.“
Sigurður Steinar sagði að þeir
væru búnir að ná upp hluta af
nótinni en yrðu að bíða eftir betra
veðri áður en reynt yrði að ná
meiru, en ekki er reiknað með að
hún náist öll. Vont veður var á
slysstað í gær og því ógjörningur
fyrir varðskipsmenn að athafna
sig.
Talsverð olía kemur úr flakinu
og sagði Sigurður Steinar að olíu-
flekkurinn væri um hálf sjómíla á
breidd og 1,6 að lengd. Að sögn
skipveija á Erling var ekki mikil
olía í skipinu þegar það sökk. }
Morgunblaðið/KGA
Fulltrúar þeirra aðila sem standa saman að veggspjaldi þar sem
menn eru hvattir til að aka aldrei eftir að hafa neytt áfengis. Frá
vinstri: Ómar Smári Armannsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn, Armann
Pétursson, brunavörður, Óli H,Þórðarson, framkvæmdastjóri Umferð-
arráðs, og Ingólfur Ingólfsson, formaður bandalags íslenskra leigubif-
reiðarstjóra.
Könnun Hagvangs fyrir Umferðarráð:
Meirihluti hlynntur lækk-
un leyfilegs áfengismagns
í NÝLEGRI skoðanakönnum sem Hagvangur gerði fyrir Umferðarráð
kemur fram að 55% þeirra sem afstöðu tóku eru fylgjandi frumvarpi
Árna Gunnarssonar og fleiri alþingismanna um að leyfilegt áfengis-
magn í blóði ökumanna verði lækkað. Þá eru fleiri nú en á sama tíma
í fyrra sem kjósa að aka á negldum vetrarhjólbörðum.
Skoðanakönnunin var 29. nóvemb-
er til 5. desember sl. Úrtak var 1.000
manns, 18-67 ára, af öllu landinu.
Á landinu í heild voru 38,9%
andvígir því að leyfilegt áfengismagn
í blóði ökumanna yrði lækkað en
48,1% fylgjandi frumvarpinu — sem
gerir ráð fyrir að leyfilegt magn verði
lækkað úr 0,5 prómillum í 0,25 pró-
mill. Af þeim sem tóku afstöðu voru
55% fylgjandi en 45% andvígir. Mun
fleiri konur en karlar vilja að þessi
mörk verði lækkuð; af þeim konum
sem tóku afstöðu vildu 65% lækkun
markanna en 35% vildu óbreyttar
reglur. Meirihluti karla, 55%, vill
óbreyttar reglur en 45% að mörkin
verði lækkuð.
Hvað hjólbarðana varðar eru nú
um 10% fleiri á höfuðborgarsvæðinu
sem kjósa að aka um á negldum'
börðum en í fyrra. 64% eru fylgjandi
negldum börðum nú en 53,4% í des-
ember í fyrra, og 47,3% á sama tíma
fyrir tveimur árum.
Á landsbyggðinni eru mun fleiri
fylgjandi negldum börðum; 84,2%
I, I'Ún-a sem af^.tpjcp k^Jp^ný^
og í könnunum undanfarin ár hefur
svipaður fjöldi verið þessarar skoðun-
ar. Þess ber að geta að spurt var:
Miðað við þína reynslu, hvort kýst
þú heldur að aka á negldum eða
ónegldum vetrarhjólbörðum? Ekki
var spurt hvernig barða viðkomandi
notaði undir bifreið sína.
Þá voru þátttakendur í könnuninni
einnig spurðir hvaða aðili hefði, að
þeirra mati, beitt sér einna mest á
undanförnum árum fyrir notkun
bílbelta hér á landi. Mikill meirihluti
nefndi Umferðarráð, 47% aðspurðra,
14% nefndu Óla H. Þórðarson, fram-
kvæmdastjóra ráðsins, 5% trygging-
arfélög og lögreglu og 8% ýmsa aðra
aðila. 26% svöruðu ekki, en 81%
þeirra sem tóku afstöðu nefndu
Umferðarráð eða Óla H. Þórðarson.
Á fundi þar sem ofannefnt var
tilkynnt í gær var einnig kynnt vegg-
spjald, sem útbúið hefur verið. Þar
eru menn hvattir til að taka aldrei
þá áhættu að aka eftir að hafa neytt
áfengis. Þetta er m.a. gert í tilefni
af því að nú fer í hönd sá tími er
I jólaglöggsveislur eru víða haldnar.
AF INNLENDUM
VETTVANGI
ÞÓRHALLUR JÓSEPSSON
Sovétmenn eru
bensínlausir og*
vilja hátt verð
ÝMISLEGT bendir nú til þess, að ekki verði af samningum
við Sovétmenn um að íslendingar kaupi af þeim bensín á
næsta ári, en þegar hefur verið samið um kaup á gasolíu og
svartolíu. I síðustu viku lauk viðræðum fulltrúa þjóðanna í
London um bensínkaupin, án niðurstöðu. Deilt er um verð,
en ástæðan er sú, að Rússar eru bensínlausir og þurfa að
kaupa það á Rotterdammarkaði. Nú hafa Sovétmenn frest
út vikuna til að svara tilboðum Islendinga og þá ræðst hvort
af áframhaldandi viðskiptum verður. Þá bendir allt til þess
að útflutningshagsmunir séu ekki lengur tryggðir með olíu-
eða bensínkaupum af Rússum. Verði ekki af samningum er
komin upp ný staða á bensínmarkaði hér þar sem olíufélögin
hafa frjálsar hendur um innkaup, nema til komi stjórnvalds-
ákvörðun um annað.
Viðmælendur Morgunblaðsins
segjast allir hafa miklar efa-
semdir um að Sovétmönnum ta-
kist að standa við afhendingar,
því að þeir hafí ekki staðið við
þær seinni part þessa árs.
Hins vegar eiga Sovétmenn
bensín sums staðar í Vestur-Evr-
ópu sem þeir hafa fengið í skipti-
verslun og þeir segja að það
geti hentað þeim að flytja það
út til dæmis til Islands, einfald-
lega vegna þess að vegalengdir
valda að óhagkvæmara er að
flytja það til Sovétrikjanna. í
þessari skiptiverslun láta þeir
dísilolíu hér og fá bensín þar og
svo framvegis. Bjöm Friðfinns-
son ráðuneytisstjóri í viðskipta-
ráðuneytinu segir Rússana hafa
viljað fá hátt verð fyrir bensínið,
hærra en Islendingar vildu
borga, og hærra en völ er á ann-
ars staðar.
Rússar vilja 7,50 dollara álag
Rússar vildu fá fasta þóknun,
7,50 dollara á tonnið, ofan á 91
oktan bensín. „Þar með eru þeir
að reyna að festa mismun, ef
bensínið lækkar eins og það er
auðvitað að gera. Það vildum við
ekki fallast á og gerðum þeim
samt tilboð, við flytjum inn 92
oktana bensín, þannig að það er
sanngjarnt að borga þeim einn
til tvo dollara. Við sögðum þeim
að við væram til tals um það,
en ekkert meira,“ sagði Björn.
„En aðalatriðið er að þeir geta
ekkert afhent. Þeir lýstu því yfir,
að þeir myndu ekki afhenda 10
þúsund tonna bensínfarm sem
átti að koma í síðustu viku árs-
ins,“ sagði hann.
Björn segir tilraunir til að ná
þessum samningum við -ítússa
liafa verið gerðar vegna útflutn-
ingshagsmuna. „Ef það ætlar
svo að koma í ljós að það hefur
engin áhrif og þeir neita öllum
viðtölum um það að flytja gjald-
eyristekjur af þessu yfir í inn-
kaup héðan, þá er þetta bara
búið og þá hættum við að skipta
okkur af þessu,“ sagði hann.
Rússar flylja inn bensín
Skýringin á bensínskortinum
í Sovétríkjunum er talin vera,
að olíuhreinsunarstöðvum fjölg-
aði ekki um leið og bílum fjölg-
aði verulega. Þeir flytja því inn
bensín og sums staðar er það
skammtað, 20 lítrar á mánuði.
Talsmaður eins olíufélaganna
sagði að við þessi skilyrði þjón-
aði engum tilgangi að taka þátt
í „þessari vitleysu" lengur, eins
og hann orðaði það. Rússar væra
kannski að kaupa af viðskipta-
vinum hans í Rotterdam til þess
að selja honum aftur. Þetta væri
betra að gera milliliðalaust.
Hann sagði ráðast í þessari viku
hvað verður og jafnframt að
tíminn væri að renna út. „Við
höfum ekki langan tíma, vegna
þess að við þurfum að fara að
panta janúarfarmana,“ sagði
hann.
Sovétmenn eiga eftir að af-
henda af þessa árs samningum
gasolíu og svartolíu sem eru á
hagstæðari kjörum en sam-
kvæmt samningum sem gerðir
voru fyrir skömmu um næsta ár
og hafa þeir ekki, ennþá að
minnsta kosti, aflýst þeim send-
ingum. Olían á að fara frá Sov-
étríkjunum í síðustu viku ársins.
Hér gætir nokkurs uggs vegna
þessara farma. Menn telja ekki
fullvíst að við afhendingu þeirra
verði staðið. Það er kannski ekki
stóralvarlegt mál fyrir þjóðar-
búið að 16 þúsund tonn af ga-
solíu komi ekki af þessum samn-
ingi, en einn aðili á nieira undir
en aðrir og það er Álafoss hf.,
sem á 3.000 tonn af farminum
og er greiðsla fyrir afurðir sem
seldar hafa verið til Sovétríkj-
anna.
Ný staða á bensínmarkaði
Taki Sovétmenn ekki í viku-
lokin tilboði íslendinga um
tveggja dollara álag á hvert
bensíntonn, er komin upp ný
staða á íslenskum bensínmark-
aði. Þá eru olíufélögin hér vænt-
anlega með óbundnar hendur um
hvar þau kaupa bensín og hven-
ær, einnig hvaða tegundir, nema
til komi einhver stjórnvaldsað-
gerð sem segir til um tegundirn
ar. 92 oktana bensínið er vísi-
tölubensín og verði það tekið af
markaði og 95 oktana boðið í
staðinn hækkar framfærsluvísit-
alan og jafnvel launin þess vegna
og þjóðarsáttin er í hættu. Ráðu
neytismenn telja ekki nauðsyn á
skiptum, eins og kemur fram í
orðum Björns Friðfinnssonar
frétt hér í blaðinu. Þessi staða
gæti orðið til þess, að á reyndi
hvort olíufélögin vilja og geta
boðið þijár bensíntegundir og
jafnframt hvort stjórnvöld sjá
ástæðu til að skipta sér af mark
aðnum með því að fyrirskipa að
ákveðin bensíntegund verði höfð
til sölu, það er vísitölubensín.