Morgunblaðið - 03.04.1991, Qupperneq 61
MÖ'RGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL 1991
61'
Minning:
Guðmundur Jónasson
frá, Bjarteyjarsan di
Fæddur 16. maí 1903
Dáinn þann 25. mars 1991
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, minn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(S. Egilsson)
Með þessu versi viljum við kveðja
okkar ástkæra afa sem lést 25.
mars síðastliðinn eftir erfiða sjúk-
dómslegu.
Hann afi okkar, Guðmundur Jón-
asson, var borinn og barnfæddur 16.
maí 1903 á Bjarteyjarsandi í Hval-
fjarðarstrandarhreppi, þar sem hann
ólst upp. Foreldrar hans voru þau
Guðfinna Jósepsdóttir og Jónas Jó-
hannesson, bóndi þar á bæ. Ungur
að árum fór afi Guðmundur til náms
að bændaskólanum á Hvanneyri og
mun það hafa verið árið 1927-1928.'
Og að því námi loknu tók hann við
búinu á Bjarteyjarsandi, æskuheim-
ili sínu, ásamt elsku ömmu okkar,
Guðbjörgu Guðjónsdóttur sem ættuð
er frá bænum Vatnsdal í Fljótshlíð.
Og syrgir nú með trega fráfall maka
síns.
Þau afi og amma gengu í hjóna-
band 2. júní árið 1934. Þau eignuð-
ust 5 syni, auk þess sem þau tóku
að sér á unga aldri dótturina Guð-
björgu-Dúfu Stefánsdóttur og gengu
henni í foreldrastað. Elsta son sinn,
Guðjón, misstu þau af slysförum 7.
júní 1973 og var það sár harmur.
En öll eru þau börn afa og ömmu
gift og barnabörnin orðin mörg auk
langafabamanna og í dag er þetta
orðinn stór og mikill hópur, enda
afkomendurnir margir.
Ekki vomm við systkinin há í loft-
inu er við fómm að dvelja í sveitinni
hjá afa og ömmu tíma og tíma yfir
sumarmánuðina og eru þeir tímar
okkur systkinunum ógleymanlegir,
því við vorum svo lánsöm að eiga
þess kost að vera súmar eftir sumar
hjá þeim afa og ömmu í sveitinni
okkar, eins og við nefnum hana enn
í dag og munum ávallt gera.
Ennfremur eigum við okkar hug-
ljúfu minningar frá þeim árum sem
við vorum samvistum afa og ömmu
og þær minningar munum við systk-
inin varðveita í hjörtum okkar um
ókomin ár.
Það var fyrir um það bil 1 'k ári
að þau fluttust svo búferlum úr sveit-
inni vegna þess hve hann elsku afi
okkar var orðinn lasburða og settust
þau hjónin þá að á Dvalarheimilinu
Höfða á Akranesi. En þau afi og
amma löguðu sig strax að þeim
breyttu aðstæðum sem því fylgja að
yfirgefa hina fögru og fallegu sveit
sem Hvalfjörðurinn er og setjast að
á Akranesi. En eigi að síður var allt-
af jafn yndislegt að koma í heimsókn
til þeirra afa og ömmu, ávallt sama
góða hlýjan og umhyggjan sem ein-
kenndi þau.
Þar var ástúðin, hlýjan og kær-
leikurinn í fyrirrúmi. Umhyggjan var
þeirra leiðarljós í gegnum lífið.
Að leiðarlokum viljum við þakka
elsku afa og langafa fyrir alla ástúð-
ina sem við áttum kost á að vera
aðnjótandi með honum í gegnum
árin, og þér, elsku ammaf biðjum
við að góður Guð gefi styrk og kraft
í þeirri miklu sorg sem fylgir frá-
falli góðs maka. Og sendum við þér
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Kallið er komið,
komin ef nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
(V. Briem.)
Blessuð sé minning hans.
Gyða Laufey, Guðjón, Jóna
Björk og Sóley Ósk Óttars-
börn og litla langafastúlk-
an, hún Anna Kolbrún.
Þann 25. mars 1991 lést að
morgni dags í Sjúkrahúsi Akraness
Guðmundur Jónasson, fæddur á
Bjarteyjarsandi í Hvalíjarðarstrand-
arhreppi, eftir fárra vikna legu þar.
Guðmundur var heilsuhraustur
maður til hann gekkst undir hjarta-
aðgerð úti í Englandi fyrir all nokkr-
um árum. Þó sú aðgerð tækist von-
um betur varð heilsan aldrei góð
eftir það.
Foreldrar hans voru Jónas Jó-
hannesson og Guðfinna Jósepsdótt-
ir. Jónas var sonur Jóhannesar
Helgasonar og konu hans, Sigríðar
Guðmundsdóttur, búandi fólk á
Narfastöðum í Melasveit. Jónas var
fæddur á Narfastöðum, en bóndi á
Bjarteyjarsandi frá 1887, til dánar-
dags 5. febrúar 1929. Fyrri kona
Jónasar var Guðríður Daníelsdóttir.
Þeirra börn voru fimm, Stefán,
Sigríður, Jóhannes, Guðgeir og
Engilbert. Seinni kona Jónasar var
Guðfinna Jósepsdóttir, Jóseps Sig-
urðssonar bónda á Hávarsstöðum
og þriðju konu hans, Vigdísar Þ.
Vigfúsdóttur. Þetta er margt þekkt
borgfirskt bændafólk, dugmikið og
mannkostum búið, svo sem kunnugt
er. Guðmundur mun hafa lifað 86
sinna æviára á Bjarteyjarsandi, svo
þar átti hans ættjarðarást og djúpar
rætur. Hann elst upp við hin hefð-
bundnu bústörf og verður ungur
þátttakandi í þeim. Að föður hans
látnum vorið 1929 tekur hann við
jörðinni, verður eigandi að henni og
kemur sér upp búi. Uppboð var
haldið á Bjarteyjarsandi þetta vor,
einnig á Miðsandi, því Ólafur Uluga-
son, bóndi þar, lést einnig um þess-
ar mundir. Ég man föður minn
Ingimundur Guð-
mundsson - Kveðja
Kveðja til afa frá barna-
börnum
I dag er til moldar borinn afi okk-
ar, Ingimundur Guðmundsson,
Hringbraut 1 í Hafnarfirði, afi á
Hringbraut eins og við kölljuðum
daglega. Á þessum tímamótum er
margs að minnast og samverustund-
irnar með afa efstar í huga. Við
þökkum honum þær af alhug.
Afi var kvæntur ömmu, Sigríði
Sigurðardóttur frá Ási, en hún féll
frá 30. október 1978. Söknuður afa
var mikill þegar Sigríður amma an-
daðist. Nú eru þau saman á ný og
við biðjum góðan Guð að varðveita
þau um leið og við þökkum góðvild
og hlýhug sem ávallt fylgdi þeim
hér í þessu lífi.
„Það sem gróðursett er á réttan hátt
verður ekki rifið upp. Það verður
aldrei á braut borið sem vel er varð-
veitt. Það vekur virðingu niðjanna"
(Lao Tse)
kaupa nokkrar kindur á þessum
uppboðum. Þar í var falleg vet-
urgömul flekkótt gimbur sem ég
hlaut að gjöf, því ég hafði misst
mína kind. Þetta var mikil uppáhald-
sær og þessar kindur frá Bjart-
eyjarsandi reyndust vel og báru
þess vitni að vel hafi verið vandað
til bústofns. Ég heyrði ungur að
Jónas á Bjarteyjarsandi væri vel
bjargálna bóndi með sinn stóra
barnahóp en það þótti góður vitnis-
burður í þá daga, þegar fátæktin
heijaði svo víða á fólk.
Jónas og Guðfínna áttu sex börn,
Ragnheiði, f. 1895, gifta Magnúsi
Magnússyni, Guðmund, sem hér er
minnst, Onnu, fædda 1904, Vigdísi,
fædda 1905, Valgeir, fæddan 1908,
bóndi á Neðra-Skarði, kvæntur Ingi-
björgu Sigurðardóttur, og Sigurð,
fæddan 1910, látinn, var skógar-
vörður í Varmahlíð, kvæntur Sigr-
únu Jóhannsdóttur.
Vorið 1931 fluttu austan úr
Vatnsdal í Fljótshlíð að Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd sæmdarfólk,
hjónin Guðjón Jönsson bóndi og
kona hans, Guðrún Magnúsdóttir.
Þijú börn þeirra fylgdu þeim, Sigur-
jón nýútskrifaður úr prestaskóian-
um, sem vígðist nú prestur að
Saurbæ og systurnar Guðbjörg og
Halla, sem nú er látin fyrir nokkrum
árum. Sigutjón þjónaði sem prestur
og prófastur við miklar vinsældir á
þessum sögufræga stað í hálfan
íjórða áratug. En Guðbjörg systir
hans gekk að eiga efnisbóndann
Guðmund á Bjarteyjarsandi og átti
eftir að una hag sínum vel við fjörð-
inn fagra á því sóma býli.
Börn þeirra Guðbjargar og Guð-
mundar eru hér talin í aldursröð:
Guðjón sjómaður, fæddur 1939, nú
látinn; Jónas fæddur 1944, verk-
taki, býr á Bjarteyjarsandi, kvæntur
Guðrúnu Samsonardóttur; Hall-
grímur fæddur 1945, kvæntur Re-
bekku Gunnarsdóttur, hann er húsa-
smiður; Óttar vélstjóri, fæddur
1947, kvæntur og býr fyrir sunnan
eins og Hallgrímur. Yngstur er Sig-
urjón fæddur 1948, bóndi á Bjart-
eyjarsandi, kvæntur Kolbrúnu
Eiríksdóttur. Þeim búnaðist vel Guð-
mundi og Guðbjörgu á Bjarteyjars-
andi og bjuggu við barnalán. Ekki
taldist þessi jörð til stórbýla eða
landkostajarða, frekar þótti jörðin
lítil og kostarýr. Þarna sannaðist
að ekki er sama hver situr jarðirn-
ar. Guðmundur var mikill dugnaðar-
og framkvæmdabóndi. Hann rækt-
aði stórt og gott tún og byggði öll
hús jarðarinnar upp með myndar-
brag. Hann lifði eitt mesta framfar-
atímabil í landbúnaði, allt frá fátæk-
legum amboðum handaflsins og alls-
leysis í tæknilegu tilliti til stórrar
vélvæðingar þessarar áhugaverðu
undirstöðu atvinnugreinar, sem
brauðfætt hefur íslendinga frá upp-
hafi vega. Guðmundur og Guðbjörg
voru samhent og áhugasöm hjón
fyrir sínu búi, fyrir velferð barna
sinna og ég vil segja sveitarinnar í
heild. Þetta var alþekkt mannkosta
fólk sem var sómi sinnar stéttar og
höfðingjar sinnar sveitar. Guðmund-
ur gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir sína heimabyggð, hrepps-
nefndarmaður í mörg ár, sýslu-
nefndarmaður einnig í mörg ár og
fleiri trúnaðarstörfum gegndi hann
af áhuga og skyldurækni, þó ekki
verði tíunduð hér. Guðmundur var
heilsteyptur persónuleiki, ákveðinn,
áhugasamur, duglegur, skapríkur,
ábyggilegur og vildi ekki vamm sitt
vita. Sáttfús maður og friðsæll,
maður sem hægt var að fyrirgefa
af heilum hug því hann sannaði sinn
drengskap eftir því betur sem kynn-
in urðu lengri og nánari. Fyrir þeirr-
ar gerðar fólki hljótum við að bera
virðingu.
Við höfðum þekkst lengi, við
Guðmundur, og mat ég hann traust-
an vin. Guðbjörg kona hans var
honum mikill og góður förunautur
sem sólargeisli inn í líf hans, eins
og góðar konur eru okkur ævinlega.
Það gladdi mig hve ánægð þau voru
hér á Höfða, en þau fluttu hér á
Dvalarheimili aldraðra haustið
1989. Vissulega voru mikil viðbrigði
að flytja frá sínu ættarsetri eftir svo
langa búsetu en þetta er vel gefið
fólk og skildi hvað hentaði best. Þau
kunnu líka vel að meta þá góðu
aðhlynningu sem veitt er á Höfða
og það hlýja viðmót sem þar ríkir
hjá forstöðu- og starfsfólki. Þarna
leið þeirn vel og kunnu svo sannar-
lega að meta það og þakka.
Guðmundur var alltaf virðulegur
maður, hlýr og viðmótshýr í við-
móti. Það er sjónarsviptir af slíku
fólki og margir sem sakna þess við
leiðarlok. Minningin um Guðmund
á Bjarteyjarsandi geymist mörgum
kær. Fyrir löng og góð kynni flyt
ég honum bestu þakkir við þessi
þáttaskil. Ég vissi að sæll og hug-
fanginn léti hann ævinlega yfir
sveitina sína fögru við fjörðinn bláa.
Vonandi má hugur hans sveima þar
áfram yfir vötnum um ómunatíð.
Blessuð sé minning hans. Alúðar
samúðarkveðjur frá ijölskyldunni á
Eystra-Miðfelli.
Valgarður L. Jóiisson
TÖKUM
ALFR'EÐI
HOKDUM
SAMAK
Tökum höndum saman, leggjum grunn
að framtíð fermingarbarnsins.
Gefum því íslensku alfræðiorðabókina
— háskóla heimilanna, bók sem
byggjandi er á.
Hugmynd n ii
fermingargjöf
ORN OG ORLYGUR
Síðumúla 11
Sínii 84866
VNNVTIWI3H I10XSVM • NIMOSWOMOIOyHJIV VMSN31SI VNNVHWI3H I10MS VH - NIMOBVOHOIOSfHJIV VMSN21S|llr
HÁSKOU HEIIMILANNA ISLENSKA ALFRÆÐIORDABÓKIN -
llf ISLENSKA ALFRÆOIORÐAÐÓKIN
HÁSKÓLI MEIMILANNA