Morgunblaðið - 22.04.1992, Blaðsíða 38
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. APRÍL 1992
j 38
Ólafur Kjartan Guð-
jónsson - Minning
Fæddur 3. október 1913
Dáinn 13. apríl 1992
Leiðir okkar Ólafs K. Guðjóns-
sonar frá Hnífsdal lágu fyrst saman
í héraðsskólanum á Laugarvatni
haustið 1932. Ég var að hefja þar
nám en hann var á öðrum vetri.
Síðan hefur samband okkar aldrei
rofnað til lengdar. Þá voru nemend-
ur á Laugarvatni 150 í tveimur
deildum. Stofnun héraðsskólanna
jjm 1930 voru merk tímamót í lífi
æskufólks á íslandi. Guðmundur
Daníelsson skáld frá Guttorms-
haga, sem var nemandi á Laugar-
vatni ári á undan Ólafí og samtíma
honum einn vetur, kvaddi skólann
með löngu og snjöllu kvæði vorið
1932. Næst síðasta erindið er þann-
Sumarið kveður. Hver suðrænn gestur
er svifinn um þöglan geim.
Þá kallar skólinn á byggðarbömin,
hann býður þeim ölhim heim.
Hann faðmar þau eins og faðir,
svo fær hann þeim verk í hönd
og bendir þeim inn í eigin sálar
ónumin gróðurlönd.
* Á öðrum stað segir Guðmundur
í sama kvæði:
Hver lyftir ei höfði með leiftur í aupm,
sem Laugarvatnsskólann sér?
Kvæði þetta túlkar hugarfar
æskunnar um gjörvallt landið gagn-
vart héraðsskólanum. Fögnuð yfir
þeim tækifærum sem skólamir gáfu
ungu fóki, sem annars hefði orðið
án allrar menntunar eftir að bama-
skólanámi lauk. Unga fólkið lét
heldur ekki á sér standa að sækja
~ Tiéraðsskólann og þá sérstaklega
Laugarvatnsskólann, sem hafði ein-
| stakt aðdráttarafl vegna fegurðar
staðarins og fjölbreyttrar kennslu
4 sem þar fór fram. Þangað sótti
ungt fólk úr öllum byggðum lands-
j ins á ýmsum aldri. Vestfirðingar
f áttu þar glæsilega sveit ungra
■ manna. Meðalaldur nemenda mun
hafa verið 17-19 ár. Að stærstum
hluta þroskað fók sem vissi hvað
það vildi. Auk almennrar bóknáms-
kennslu bauð Laugarvatnsskólinn
upp á íjölþætt íþróttanám, afburða
söngkennslu, smíðar, bókband og
handavinnu fyrir stúlkur. Mikil
áhersla var lögð á félagslífið og
allt sem varðar mannrækt.
Ólafur K. Guðjónsson kemur 18
ára inn í þetta umhverfi. Hann
hafði áður unnið erfiðisvinnu á sjó
og landi. Tveggja vetra nám á
Laugarvatni varð mikill hamingju-
tími í lífi hans og veganestið þaðan
mat hann mikils. Hann hafði líka
öll skilyrði til að nýta sér vel þá
aðstöðu sem skólinn bauð upp á.
Hann var afbragðs námsmaður,
kappsamur og skyldurækinn. Skar-
aði fram úr í íþróttum, einkum leik-
fimi, svo athygli vakti. Glaðlyndur
og skemmtilegur félagi, sem öllum
þótti gott að umgangast. Hann var
einarður í framkomu en háttvís og
drengilegur. Skoðanir sínar sagði
hann alveg umbúðalaust ef því var
að skipta. Kennarar skólans mátu
hann mikils og átti hann fullt traust
þeirra. Ólafur var fríður sýnum,
beinvaxinn, spengilegur með fallegt
ljóst hár. Hann var snöggur í öllum
hreyfingum en stutt í hlýlegt bros-
ið. Hann reyndist allra manna dug-
legastur að hafa samband við gamla
skólafélaga og fylgjast með þeim
víðsvegar um landið, sem bar vott
um trygglyndi hans. Minningar
hans frá Laugarvatni voru bjartar
og á þær sló aldrei neinn fölva.
Þaðan átti hann einnig róman-
tískar æskuminningar um ástir og
framtíðardrauma. Þar kynntist
hann lífsförunaut sínum, Filippíu
Jónsdóttur frá Jarðbrú í Svarfaðar-
dal, sem hefur í nær 60 ár staðið
við hlið hans - traust og örugg -
eins og íslenskar konur hafa best
gert. Filippía er ákaflega vel gerð
kona - bæði andlega og líkamlega
- og var mikilsmetin í skólanum.
Bjami skólastjóri hafði alltaf
áhyggjur af samdrætti unga fólks-
ins og sagðist bera ábyrgð á því
gagnvart foreldrunum, sem hefðu
trúað sér fyrir unglingunum. Þegar
talið barst að væntanlegu hjóna-
bandi Ólafs og Filippíu brosti hann
kankvíslega og virtist dtjúgur yfir
því að samband þeirra hefði byijað
á Laugarvatni. Þetta væri gæfulegt
par. Þau kynnu áreiðanlega fótum
sínum forráð. Það reyndist líka rétt.
Með þeim var fullt jafnræði og
heimili þeirra bar vitni um sam-
heldni og myndaskap í hvívetna.
börn þeirra tvö - Guðjón B. og
Ásgerður - hafa verið þeim miklir
sólargeislar og síðar barnabörnin,
sem vel hafa kunnað að meta um-
hyggjusemi og ástríki afa og ömmu.
Ölafur og Filippía áttu heimili
sitt í Hnífsdal þar til haustið 1963
að þau fluttu á Akranes. Þar var
Ólafur við verslunarstörf í tæp 30
ár eða fram undir síðustu áramót.
Strax eftir komuna til Akraness
kom hann í blakklúbb, sem við
nokkrir félagar höfðum haldið uppi
í all mörg ár. Þar gerðumst við liðs-
oddar, þ.e. skiptum liðinu á hverri
æfingu í tvo hópa. Við lékum því
alltaf sem andstæðingar. Hlutverki
þessu gegndum við í 18-20 ár.
Þótt hart væri barist og báðir vildu
ganga með sigur af hólmi var
keppnin háð í hinum sanna Laugar-
vatnsanda. Þar áttum við Ólafur
saman margar glaðar stundir, sem
enn efldu vináttuna.
Þrátt fyrir 78 árin sá ég engin
ellimörk á Ólafí. Þvert á móti fannst
mér að hann hlyti að eiga eftir
mörg góð ár er löngu ævistarfi var
að ljúka. Snemma á þessu ári tók
hinsvegsar að syrta í álinn. Hel-
greipar dauðans gáfu síðan engin
grið þar til yfir lauk.
Allir þeir sem þekktu Ójaf K.
Guðjónsson og nutu vináttu hans
og samskipta lengri eða skemmri
tíma fínna djúpan söknuð við þá
frétt að hann skuli horfinn jafn
snögglega af vettvangi lífsins. Svo
mikil ítök átti hann í samtíðarmönn-
um sínum. Það tekur langan tíma
að sannfærast um þá staðreynd að
þessi glaðværi og góði félagi sé
horfinn sjónum okkar. Við þökkum
samfylgdina og blessum minningu
góðs vinar. Þær tekur enginn frá
okkur.
Á kveðjustund beinum við hugum
okkar til Filipgíu, barnanna og allra
vandamanna Ólafs og sendum þeim
einlægar samúðarkveðjur. Þar er
sorg í raun. En lögmáli lífsins verð-
ur vart breytt:
Og dagar, ár og aldir koma og dvína,
en aldrei hættir dauðans stjama að skína.
(D. St.)
Dan. Ágústínusson.
Móðurbróðir minn, Ólafur Kjart-
an- Guðjónsson, lést á sjúkrahúsi
Akraness að kvöldi 13. apríl eftir
fremur stutt en þungbær veikindi.
Óli frændi, eins og við systkinin
kölluðum hann ætíð, var fæddur
3. október 1913 í Hnífsdal. Foreldr-
ar hans voru Guðjón Ólafson og
Ásgerður Jensdóttir. Eftirlifandi
systir hans er móðir mín, Sæunn
Guðjónsdóttir. Samband þeirra var
ávallt náið og gott, og kveður hún
nú kæran bróður með söknuði.
Þegar horft er um öxl, þá koma
einungis góðar og hlýjar minningar
upp í hugann um þennan elskulega
frænda. Hann og eftirlifandi eigin-
kona hans, Filippa Jónsdóttir,
bjuggu í Hnífsdal til ársins 1963,
að þau fluttu til Akraness. Börn
þeirra ÓJa og Píu eru Guðjón Bald-
vin og Ásgerður.
Þegar ég var lítil telpa í Bolung-
arvík vissi ég fátt skemmtilegra en
að fara í bíltúr inn í Hnífsdal svo
ég tali nú ekki um þegar ég fékk
að gista. Heimili þeirra Óla og Píu
stóð manni ætíð opið, og þar var
öllum tekið sem höfðingjar væru á
ferð, sama hvort um var að ræða
börn eða fullorðna. Gestrisni þeirra
var einstök, og glaðværð og góðvild
voru ætíð í fyrirrúmi. Þessum ein-
stöku hjónum eigum ég og fjöl-
skylda margt að þakka í gegnum
tíðina. Með virðingu og söknuði
kveð ég nú frænda minn, og bið
góðan Guð að styrkja þig, elsku
Pía mín.
Hrönn Kristjánsdóttir.
Hann afi minn, Ólafur K. Guð-
jónsson, er dáinn. Enn er það svo
óraunverulegt því stutt er síðan
í
i
1
i
i
I
*
iVý gerö bamabílstóla
* Fyrir böm frá fæðingu
til 5 ára aldurs.
* Þægilegar 5 punkta fest-
ingar með axlapúðum.
* Stillanlegur.
* Stólnum má snúa með
bakið fram (->9kg.) eða
aftur (9-18kg.).
* Má hafa frístandandi.
* Vasi á hllð, fyrir leikföng
eða annað.
* Auðvelt að taka áklæðið
af og þvo það.
* Viðurkenndur.
* Verð kr. 9.997 -
fnausít
Borgartúni 26
Sími: (91) 62 22 62
Mynds.:(91) 62 22 03
Jónína Þorfinns-
dóttir - Minning
Fædd 16. september 1921
Dáin 10. apríl 1992
Föstudaginn 10. apríl var ég og
fjölskyldan mín á leið til Reykjavík-
ur. Við búum vestur á fjörðum, nán-
ar tiltekið á Bolungarvík. Tilefni
þessarar heimsóknar okkar til höfuð-
borgarinnar var að heimsækja vini
og vandamenn. Fyrirhugað var að
fara í fermingarveislu, hitta fjöl-
skylduna og treysta ættarböndin
sem ósjálfrátt vilja rofna þegar mað-
ur býr langt frá fjölskyldunni.
En ég var ekki fyrr komin inn
úr dyrunum heima hjá mömmu en
mér var tjáð að amma Ninna væri
dáin, hún hafði látist um nóttina.
Amma Ninna, það gat ekki veríð.
Síðast þegar ég talaði við hana í
síma virtist hún svo hress og bar
sig svo vel. Auðvitað vissu allir að
hún var ekki frísk en engan grunaði
að hlutimir væru þetta alvarlegir,
jafnvel ekki hún sjálf.
Það tók nokkum tíma að átta sig
á því hvað hafði gerst. Amma var
dáin og hana myndi ég ekki hitta
framar. Þó svo að dauðinn sé það
eina sem við vitum með vissu að
bíður okkar allra kemur hann okkur
alltaf í opna skjöldu. Við erum alltaf
jafn varnarlaus gagnvart honum og
reiðumst honum alltaf jafn mikið.
Ég varð líka reið, ég var ekki undir-
búin. Ég hafði ætlað að segja ömmu
svo margt og láta hana finna að
mér þætti vænt um hana. En ég
hafði ekki tækifæri til að segja henni
það. Þess vegna skrifa ég það og
vona að hún sé hjá mér og geti les-
ið það sem hér er.
Ámma var að mörgu leyti sérstök
kona. Hún var ekki eins og þær
ömmur sem vinkonur mínar áttu.
Amma var metnaðarfull kona og
vildi láta að sér kveða. Hún lauk
verslunarprófi ung en giftist og eign-
aðist sex börn. Hugur hennar stóð
til frekara náms en það var ekki
fyrr en hægjast fór um að hún lét
draum sinn um frekari menntun
rætast. Hún settist á skólabekk í
Kennaraskólanum með syni sínum
JÓA BOLIRNIR
KOMNIR HAGKAUP
hann var í fullu fjöri, dálítið þreytt-
ur eftir langt og árangursríkt ævi-
starf, loksins sestur í helgan stein
til að eyða ævikvöldinu með ömmu.
Fáir gerðu sér fyllilega grein fyr-
ir aldri afa. Hann stundaði sína
vinnu af samviskusemi og dugnaði
allt þar til síðastliðið haust, og svo
léttur var hann í fasi, unglegur og
síbrosandi að erfitt var að trúa því
að einungis tvö ár væru í áttrætt.
Ég hef átt því láni að fagna að
vera oft og lengi hjá afa og ömmu
á akra, í raun hef ég átt hjá þeim
mitt annað heimili. Það eru því
margar góðar minningar sem nú
sækja hugann.,
Afi kenndi mér margt um lífið
og tilveruna. í öllu því sem hann
sagði mér og sýndi skein í gegn
það sem honum var mikilvægast í
lífinu, umhyggja, kærleikur og
trygglyndi. Það sýndi sig einna best
i sambúð hans og ömmu. Þau batt
saman mikil ást og traiíst vinátta
allt frá fystu kynnum. Hann bar
mikla umhyggju fyrir börnum sín-
um tveimur, Asgerði móður minni
og Guðjóni Baldvin. Ósjaldan sagði
hann mér hve stoltur hann var af
þeim og þeirra verkum.
Margar mína ljúfustu minningar
eru tengdar afa og ömmu á Skagan-
um. Þegar kúrt var í afabóli fram
eftir morgni og spjallað um heima
og geima. Allar þær ótal dorgferðir
sem farnar voru niður á bryggju,
sem og „alvarlegri" veiðiferðir þeg-
ar afi batt silung á kústskaft svo
ekki yrði ég minni veiðimaður.
Ferðimar okkar á völlinn, sitjandi
undir teppinu góða og regnhlífinni,
skákeinvígin sem við háðum af
kappi. Svona mætti lengi telja.
Afi var alltaf heilsuhraustur og
varla féll úr dagur alla starfsævina.
Það var honum, sem og öllum, því
mikið áfall þegar hann veiktist al-
varlega fyrir aðeins tveimur mánuð-
um. Hann vissi strax hvert stefndi
og tók því af æðruleysi og stakri
ró, sem honum var tamt. Það var
mér mikils virði að fá að sitja við
hlið hans þessar síðustu stundir og
halda í vinnulúnar hendur sem svo
oft umluku mig og struku mér um
vangann.
Ég bið þess að góður Guð veiti
ömmu minni, mömmu og Badda
styrk á erfiðri stundu, sem og öllum
þeim sem nú syrgja góðan mann.
Hér kveður lítill afastrákur, dálít-
ið aumur, en þakklátur fyrir allan
þann tíma sem lífið gaf yndislegan
afa. Guð blessi minningu hans.
Ólafur Kjartan Sigurðarson.
og útskrifaðist sem kennari rúmlega
fertug. Á þeim tíma þótti þetta
óvenjulegt og alls ekki viðeigandi.
Einnig var hún mikil félagsmála-
manneskja, starfaði í Sjálfstæðis-
kvennafélaginu Hvöt og var formað-
ur þess um tíma, einnig var hún
formaður í kvennadeild Iamaðra og
fatlaðra. Þar birtist hún af krafti
fyrir málefnum fatlaðra.
Ég man sem barn og unglingur
að vinkonum mínum þótti ég eiga
skrýtna ömmu. Hún var alltaf vel
til fara og hugsaði vel um útlit sitt.
Stundum skammaðist ég mín og
óskaði mér að ég ætti ömmu sem
væri eins og ömmurnar í bókunum
sem ég las, sæti í ruggustól, hvít
fyrir hærum, ptjónaði og kynni
hafsjó af allskyns sögum. I dag brosi
ég að því og hefði alls ekki viljað
hafa hana öðruvísi. Eftir að ég eltist
náðum við amma vel saman.
Kannski var það vegna þess að við
áttum sameiginleg áhugamál, fé-
lagsmál og kennslu. Ég er kennari
og hef auk þess starfað að félags-
málum í nokkur ár, er bæjarfulltrúi
á Bolungarvík. Amma hringdi oft í
mig og þá ræddum við fram og til
baka þessi mál og yfirleitt vorum
við mjög sammála. Hún gaf mér oft
góð ráð og það var gott að geta
talað við einhvern sem hafði reynslu
á þessu sviði.
En nú er þeim kapítula í lífi mínu
lokið. Nú á ég ekki lengur von á því
að amma hringi til að spjalla. Hún
er farin og hennar bíða sjálfsagt
önnur verkefni þar sem hún er núna.
En ég veit að við munum hittast
aftur og þá höfum við um margt
að spjalla. Þangað til lifa minning-
arnar um hana í huga mér.
Blessuð sé minning hennar.
Anna Guðrún.