Morgunblaðið - 03.06.1995, Qupperneq 6

6 LAUGARDAGUR 3. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Urskurður félagsmálaráðuneytis
S veitarstj ómarseta
útilokar ekki störf
FÉLAGSMÁLARÁÐUNEYTIÐ
skar nýlega úr um að það sam-
ræmdist almennt setu í bæjarstjóm
að gegna samtímis starfi bæjar-
verkfræðings eða ýmissa annarra
starfa á vegum sveitarfélags.
Ráðuneytið úrskurðaði um þetta
að beiðni Jóhanns G. Bergþórsson-
ar, bæjarfulltrúa Sjálfstæðisflokks
í Hafnarfírði, en fýrr á þessu ári
spruttu miklar deilur vegna um-
sóknar hans um stöðu bæjarverk-
fræðings í Hafnarfírði. Var deilt
um hvort það samrýmdist sveitar-
stjómalögum að bæjarverkfræðing-
ur sæti í bæjarstjóm. Nýlega aug-
lýsti Hafnarfjörður sambærilegt
starf og býst Jóhann við að sækja
um starfíð.
Jóhann segist ekki geta túlkað
úrskurðinn öðruvísi en að ráðuneyt-
ið fallist á hans sjónarmið, þ.e. að
seta í bæjarstjórn útiloki ekki að
menn frá öðmm störfum á vegum
sveitarfélaga.
„Svar félagsmálaráðuneytisins
sýnir að ég var ekki að brjóta lög
þegar ég sótti um stöðuna og það
hefði ekki vérið lögbrot að veita
mér hana,“ segir Jóhann.
16 störf tilgreind
Jóhann óskaði eftir því við félags-
málaráðuneytið í mars að það skæri
úr um hvaða störf á vegum sveitar-
félaga samrýmdust setu í bæjar-
stjórn og tilgreindi 16 störf.
Þau voru bæjarstjóri, bæjarritari,
bæjarlögmaður, bæjarverkfræðing-
ur, fjármálastjóri bæjarins og stofn-
ana hans, rafveitustjóri, hafnar-
stjóri, skólafulltrúi eða fræðslu-
stjóri, félagsmálastjóri, bæjarend-
urskoðandi, framkvæmdastjóri hús-
næðisnefndar, íþrótta- og tóm-
stundafulltrúi, verkstjóri á vegum
bæjarins, tæknimenn og arkitektar
í stjómunarstörfum á vegum bæjar-
ins, enda þótt um sjálfstæð fyrir-
tæki væri að ræða og skólastjórar
gmnn- og framhaldsskóla bæjarfé-
lagsins.
I niðurstöðu ráðuneytisins segir
að það telji að þessi störf séu al-
mennt samrýmanleg setu í svietar-
stjórn, en skoða þurfí í hvetju til-
felli hvort almennar neikvæðar
hæfísreglur eigi við.
Athugasemdir em þó gerðar um
tvö þessara starfa, bæjarendur-
skoðanda og einnig forráðamenn
fyrirtækja og stofnana á vegum
bæjarins og það kannað sérstaklega
hveijir geti setið í sveitarstjóm og
sinnt þessum störfum.
Spennandi starf
Fyrr í þessum mánuði auglýsti
Hafnarijarðarbær eftir umsóknum
um starf forstöðumanns fram-
kvæmda- og tæknisviðs, sem sam-
svarar starfí bæjarverkfræðings, og
segist Jóhann búast við að sækja
um starfíð. „Þetta er spennandi
starf," segir hann.
Álit ráðuneytisins var lagt fram
á fundi bæjarráðs Hafnarfjarðar á
fímmtudag og segir Jóhann að bréf
hans hafí ekki verið rætt, einungis
lagt fram.
ENDURGERÐ þvottalauganna í
Laugardal var opnuð við hátíð-
lega athöfn í gær. Kvennakór
Reykjavíkur söng nokkur lög
undir stjórn Margrétar Pálma-
dóttur og Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir, borgarstjóri, opnaði sögu-
sýningu um þvottalaugarnar.
Fjallað er um sögu þvottalaug-
anna í máli og myndum á sýning-
argrind á grunni þvottahúss frá
árinu 1901.
„Almenningsþvottahúsið“ í
Laugarnesinu gegndi mikilvægu
hlytverki í heimilishaldi Reyk-
víkinga um árabil. Þvottakonur
fóru lengst af gangandi rúmlega
þriggja kílómetra leið frá miðbæ
Reykjavíkur í þvottalaugarnar.
Ekki voru byrðarnar heldur
léttar, bali, fötur, þvottaklappur,
Þvottalaug-
ar á göml-
um grunni
þvottabretti, sápa, kaffikanna,
bolli og matarbakki til viðbótar
við sjálfan þvottinn og hafa fullf-
rískar konur eflaust verið orðnar
heldur veglúnar þegar komið var
á áfangastað. Eftir 10 til 15 tíma
erfiðsvinnu tók svo við önnur
þrekraun. Gangan heim með
blautan þvottinn.
Þvottamir kostuðu ófáar kon-
ur lífíð. Þijár konur létust af
bmnasámm eftir að þær féllu í
þvottahverinn í laugunum á ár-
unum 1894 til 1901. Eftir að
barnshafandi kona hrasaði í
laugina árið 1901 fóru bæjaryfir-
völd að huga að öryggi þvotta-
kvennanna. Hlaðnar voru upp
laugar og festar á þær boga-
grindur til að koma í veg fyrir
að fólk félli í hverina árið 1902.
Rætur Hitaveitu Reykjavíkur
liggja í laugunum. Eftir að borað
var eftir heitu vatni við þvotta-
laugarnar á árunum 1928 til 1942
var lagt heitt vatn í um 70 hús
í Reykjavík. Elsta dælustöð Hita-
veitu Reykjavíkur stendur enn
við laugarnar. Laugaveitan var
undanfari þess að ráðist var í
hinar miklu hitaveitufram-
kvæmdir í upphafí fimmta ára-
tugarins.
Ekki búist við erfiðleikum vegna símakerfisbreytinga
Allar símstöðvar
stafrænar í september
„SÍMAKERFISBREYTINGARNAR
eru ekki ósvipaðar umferðarbylting-
unni árið 1968 þegar skipt var yfír
í hægri umferð á
einni nóttu,“ sagði
Bergþór Halldórs-
son, yfírverkfræð-
ingur Pósts og
sima. „Sá munur
er á þessum skipt-
um að það verður
ekki lífshættulegt
að gera mistök eft-
ir breytingamar
hjá okkur. Við eig-
um raunar ekki von á neinum stór-
felldum erfíðleikum og búumst við
að menn lagi sig fljótt að nýjum
háttum. Ég minni á að slysum í
umferðinni fækkaði umtalsvert árið
eftir umferðarbyltinguna," sagði
Bergþór.
Bergþór sagði að stofnunin hafi
lagt mikla áherslu á að fjárfesta í
góðum símsvörunartækjum sem taki
við hringingum í gömlu númerin.
Hann telur þó hugsanlegt að álagið
á nýjum gjaldfijálsum símsvörunar-
búnaði verði mjög mikið en varla svo
mikið að illa fari.
Hann kveðst aftur á móti hafa
mestar áhyggjur af notendum fax-
tækja sem enn hafí ekki skipt um
nafngjafa í tækjum sínum. Símsvör-
un sé vönduð ef hringt er frá útlönd-
um en P&S geti ekki gert neinar
ráðstafanir vegna faxtækja. .
Mjög auðvelt hefur reynst að und-
irbúa kerfísbreytingarnar að sögn
Bergþórs og ástæður þess eru m.a.
tækniframfarir og stöðug þróun ís-
lensks símkerfis. Nær allar símstöðv-
ar séu nú stafrænar og segir Berg-
þór að auðveldara hafí reynst að
framkvæma breytingamar í staf-
ræna kerfínu en í hinu hliðræna.
Bergþór
Halldórsson
Morgunblaðið/Kristinh
MEÐ EINNI skipun á aðaltölvu stjórnstöðvar sjálfvirkrar sím-
stöðvar Pósts og síma var gamla símnúmerakerfið kvatt á mið-
nætti í nótt og nýtt kerfi tekið í notkun.
Vandað hefur verið til undirbúnings
og þegar á hólminn var komið í nótt
var ekki búist við að þyrfti meira en
eina skipun á tölvu til að kveðja
gamla símkerfíð og taka í notkun
hið nýja.
Mjög skammt er í þau tímamót
að allar símstöðvar verði búnar staf-
rænu símkerfí. Punkturinn verði
settur yfir i-ið í september á nokkrum
stöðum í landinu. ísland
verður þannig að sögn
Bergþórs fyrsta landið í
Evrópu, jafnvel í heimin-
um, að setja upp 100%
stafrænt símkerfi. Fyrsta
skrefíð í þá átt að þróa
nútíma símakerfí var stigið með átaki
Pósts og síma á fyrri hluta áttunda
áratugarins sem hafði það markmið
að gera alla síma sjálfvirka í land-
inu. Það tókst árið 1985. „Sú stað-
reynd að öllum handvirkum símum
hafði verið útrýmt reyndist vera for-
Fyrst í Evrópu
með 100%
stafrænt kerfi
senda hagræðingar hér í stofnun-
inni,“ sagði Bergþór.
„Fyrsta stafræna símstöðin var
svo sett upp í Reykjavík árið 1984
og þeim fjölgaði smám saman til
ársins 1991. Þá var ákveðið að gera
átak í því að setja upp stafrænt sím-
kerfí í öllum símstöðvum. Með breyt-
ingunum í haust verður kerfíð jafng-
ott fyrir alla í landinu."
Samkeppni í símamál-
um í Evrópu litast nú orð-
ið af baráttu stórra fjar-
skiptafyrirtækja eða síma-
stjórna annarra landa um
_________ markaðshlutdeild að mati
Bergþórs. Það einkennir
einnig samkeppni þeirra að þau ráðist
i ríkari mæli yfír landamæri ríkja í
þessum tilgangi. „Við það að við erum
komnir með svo fullkomið símkerfí
sem raun ber vitni þá stöndum við
miklu betur í því að veijast hugsan-
legri erlendri ásókn,“ sagði Bergþór.
Hægt að láta
skrá hringingar
FYRIRTÆKI og stofnanir með
beint innval í símakerfum sínum
geta nú óskað eftir því við Póst
og síma að stofnunin skrái allar
hringingar inn í fyrirtækið. Berg-
þór Halldórsson, yfirverkfræðinig-
ur Pósts og síma, segir að tölvu-
nefnd hafí heimilað stofnuninni að
framkvæma slíka skráningu í maí.
Bergþór sagði í samtali við
Morgunblaðið að einn megintil-
gangur skráninganna væri sá að
hægt verði að fengnum dómsúr-
skurði að rekja símtöl vegna hvers
konar hótana, s.s. sprengjuhótana.
Þannig megi líta á skráninguna
sem ákveðið öryggisatriði. Hann
fullyrðir að hvorki lögregluyfírvöld
né fyrirtæki muni fá aðgang að
skránum nema með dómsúrskurði.
Þá verði því einnig haldið leyndu
hveijir láti skrá hringingar til sín.
Bergþór viðurkenndi að Póstur
og sími hafí lengi barist fyrir því
að fá heimild til að skrá meira og
minna öll símtöl sem fari um sím-
stöðvar stofnunarinnar.
Slík skráning muni m.a. gera
það að verkum að hægt verði að
skera ótvírætt úr um það að síma-
gjöld séu innheimt með eðlilegum
hætti.
Starfsfólki fjölgað á
öllum vöktum hjá 03
BUIST er við miklu álagi hjá 03,
upplýsingaþjónustu Pósts og
síma, næstu daga vegna síma-
númerabreytinganna.
Soffía Sveinsdóttir og Guð-
björt Erlendsdóttir, varðstjórar
hjá 03 og starfsmenn upplýsinga-
þjónustunnar til 30 ára, sögðu
að starfsmenn á 03 fengju að
jafnaði um 16 þúsund hringingar
á degi hveijum. Þær töldu þó að
hringingar yrðu mun fíeiri frá
og með deginum í dag.
Soffía telur heppilegt að breyt-
ingarnar taki gildi um hvíta-
sunnuhelgina. Starfsfólk vonist
þannig til að fyrstu dagamir
verði „tiltölulega rólegir“. Hún
kveðst aftur á móti hafa meiri
áhyggjur af fyrsta virka degin-
um eftir breytingarnar en þá
opni vinnustaðir og fyrirtæki eða
stofnanir með ný aðalnúmer. í
huga starfsfólksins á 03 er
Morgunblaðið/Kristinn
SOFFÍA Sveinsdóttir og Guð-
björt Erlendsdóttir.
þriðjudagurinn stóri dagurinn
sem beðið sé eftir.
Tölvusérfræðingar hafa unnið
dag og nótt við að uppfæra skrár
upplýsingaþjónustunnar. Nýja
símanúmeraskráin hefur verið
prufukeyrð á tölvum samhliða
þeim sem notuð eru á 03. Þar
hafa villur verið lagfærðar og
ýmis vandamál leyst.