Morgunblaðið - 10.06.1995, Síða 16
16 LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
4
I
NEYTEIMDUR
AÐSTANDENDUR frétta- og
fræðslublaðsins Matur og
matvæli eru Gunnar Kristins-
son og Sigurþór Jakobsson.
Matur og
matvæli í
nýju blaði
MATUR og matvæli heitir frétta-
og fræðslublað sem nýlega kom út
í fyrsta sinn. Markmið þess er að
fjalla um matvæli á faglegan hátt
og frá ýmsum sjónarhomum og
stuðla að umræðu um framleiðslu,
innflutning, dreifíngu og sölu mat-
væla. Stefnt er að því að blaðið
höfði til allra þeirra sem starfa við
matvælaiðnað og hinn almenni
neytandi á einnig að fínna eitthvað
við sitt hæfí, að því er segir í frétt.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður
blaðsins er Gunnar Kristinsson,
matvælafræðingur en um útlit sér
Sigurþór Jakobsson. í fyrsta tölu-
blaði er kynning á nýrri matvæla-
reglugerð. Þá veltir Ema Hauks-
dóttir frkvstj. upp spumingum um
eftirlitsiðnaðinn á Islandi. Greint
er frá nýjum manneldismarkmiðum
og vikið að niðurstöðum rannsókna
Hollustuvemdar á vamarefnum í
innfluttu grænmeti og ávöxtum.
Þórarinn Guðlaugsson mat-
reiðslumeistari, segir frá sínum
hugðarefnum í blaðinu. Gerð er
grein fyrir helstu atriðum eftirlit-
skerfísins GÁMES (HACCP). Fastir
þættir verða Matur og hollusta og
Vínhomið.
Matur og matvæli kemur út í
tæpum 6000 eintökum og fyrsta
tölublaði er dreift til ýmissa sem
koma nálægt mat og matvöm.
Skiptar skoðanir um
íblöndunarefni í bensíni
verður sparnaður. Slíkt gæti átt
við í þessu tilfelli.
Ef þetta á að vera orkusparandi
að jafnaði þá er erfitt að fullyrða
nokkuð án þess að gera nákvæma
mælingu. Maður spyr sig þó hvers
vegna allir séu ekki almennt farn-
ir að nota svona bensín ef það
JÓN Sævar Jónsson, verkfræðing-
ur, segist spara um 10% í bensín-
kostnaði síðan hann fór að nota
svokallað hreint eða betra bensín.
Þetta kom fram í spjalli við Jón
Sævar í síðustu viku. Þórólfur
Ámason, framkvæmdastjóri
markaðssviðs hjá Olíufélaginu hf.
Essó, hafði samband og benti á að
í töflum úr akstursdagbók Jóns
Sævars, sem birtar voru með við-
talinu við hann, væri borinn saman
akstur að vetri til og hinsvegar
að sumri/hausti til og slíkt væri
villandi. „Það munar töluverðu
hvað bensíneyðsla er meiri að vetri
til en að sumri eða 5-10%. Þá er
ekki upplýst hvemig vetrardekkj-
um ekið var á í fyrra tilfellinu."
Þórólfur segir að meðalakstur á
þeirri bensíntöflu þegar Essó bens-
ín var notað hafi verið 66,2 km á
dag en meðalakstur á bensínkorti
þegar „hreinna eða betra bensín"
var notað verið 111,9 km á dag.
„Það ætti að vera óþarfí að nefna
að bensíneyðsla í langkeyrslu er
mun minni en í innanbæjarakstri.
Langkeyrslan sem merkt var á
kortinu sparaði um 10% í bens-
íneyðslunni."
sparar um 10% í bensínkostnað?"
ísvari á veturna
til bóta
Morgunblaðið/Golli
Essó bíður eftir
nýju íblöndunarefni
Að sögn Þórólfs hafa forráða-
menn hjá Olíufélaginu hf. Essó
skoðað íblöndunarefni í bensín
rækilega undanfarið ár. „Gallinn
við núverandi íblöndunarefni sem
er í raun þriðja kynslóð íblönd-
unarefna er, að þau em rakadræg
og því þarf að blanda þeim í bens-
ínið nálægt sölustað og einnig að
útfellingar fastra efna í brunahólfí
aukast sannanlega sem þýðir að
til lengri tíma getur verið verra
fyrir bmna á bensíni að vera með
íblöndunarefni. Þannig eykst þörf
fyrir hærri oktantölu bensíns. Við
emm því að bíða eftir fjórðu kyn-
slóð íblöndunarefna sem er í þróun
núna hjá bætiefnaframleiðendum
erlendis og fylgjumst grannt með
þessum málum.“
Jón Sævar Jónsson, verkfræð-
ingur og eigandi Volvó-bifreiðar-
innar sem um getur, segir að sömu
dekkin hafí verið undir bílnum í
þijú ár, hann aki um á ónegldum
vetrardekkjum allan ársins hring.
Þá segist hann sjálfur hafa tekið
meðaltal tíu mánuða þegar hann
bar saman bensíneyðslu en ekki
tekið síður úr bókinni en síðumar
vom birtar í Morgunblaðinu sem
sýnishom úr bókhaldi Jóns Sæv-
ars. Um 10% bensínspamaður
fékkst líka þegar akstur að sumri
til á gömlu bensíntegundinni var
borinn saman við keyrslu á sama
árstíma á nýju bensíni.
Jón Sævar segir að muni litlu
í bensíneyðslu hjá honum hvort
hann ekur að vetri eða sumri til.
„Síðastliðinn vetur þyngdi ég bíl-
inn um rúm hundrað kíló með blýi
og þá varð eyðslan aðeins meiri.
Þrátt fyrir það er meðaleyðsla síð-
ustu tíu mánaða minni en hún var
áður.
Margir láta bílinn vera í gangi
meðan þeir em að skafa rúður á
vetuma og hita bilinn. Ég er með
bílinn inni og þó ég sé á bflastæði
reyni ég að skafa áður en ég gang-
set hann og læt hann ekki vera í
tómagangi nema á rauðu ljósi.“
Gæti verið að spíssarnir
hefðu hreinsast
Ævar Friðriksson, ráðgjafí hjá
Félagi íslenskra bifreiðaeiganda
og Bílgreinasambandinu, segist
Fimm nýir ávaxtadrykkir frá Vífilfelli hf.
Sítrónu sæll og glaður og
bananavindur með vanillu
NÝJU ávaxtadrykkirnir
Fruitopia frá Vífilfelli
hf. eru án kolsýru,
seldir í 50 cl glerflösk-
um með skrúfuðum
tappa. Innihaldið er
10-13% hreinn
ávaxtasafi og sykur-
magnið er 9-10%.
Drykkirnir eru
frá The Coca-Cola
Compaay og fást í
fimm gerðum með
mismunandi bragði
eins og nöfnin
benda til: Sítrónu sæll
og glaður, Sá vægir sem mand-
arínu hefur meiri, Bananavind-
ur með vanillu, Á öldum jarðar-
beija og Ástaraldin í sátt og
sítrónu.
Björn Sigurðsson, markaðs-
fulltrúi hjá Vífilfelli, segir
mikla vinnu hafa verið lagða í
að finna íslensk nöfn og frasa
fyrir hverja bragðtegund.
%
fm
„, x,
bfe, _______
Að sögn Björns hafa miklar
breytingar orðið á gosdrykkja-
markaðnum erlendis ogfólk
er í auknum mæli að snúa sér
að heilsusamlegri drykkjum
eins o g ávaxtadrykkjum og ís-
tei. „Fruitopia er árangur
rannsóknar The Coca-Cola
companyk drykkjarvörumark-
aðnum og þörfum neytandans.
Drykkurinn hef-
ur náð miklum
vinsældum í
Bandaríkjun-
um og var
kosin vara
ársins í fyrra.
Áður en
ákveðið var
að markaðs-
se^ja drykk-
inn hér á
landivoru
gerðar ítar-
? legar kannan-
ir á mark-
hópnum og bragðkannanir.
Niðurstaðan var sú að varan
ætti góða möguleika og að
neysla drykkjanna væri mest á
þeim tíma sem gosdrykkj-
arneysla væri í Iágmarki.“
Algengasta smásöluverð á
Fruitopia er 129 kr. í matvöru-
verslunum og um 140 kr. í
sjoppum og bensínstöðvum.
um árin hafa fylgst með nýjungum
sem eigi að spara bensín og jafn-
vel hafa tekið þátt í mælingum
en engan marktækan mun séð
fram til þessa.
„Ég á erfítt með að trúa því
að almennt sé hægt að spara 10%
í bensínkostnaði með því að nota
þessa bensíntegund en get ekkert
fullyrt nema ég taki þátt í ein-
hverri sérstakri mælingu." Ævar
segir að minnstu óhreinindi, eins
og vatn eða sót í spíssum, geti
gert að verkum að spíssamir verði
ekki alveg þéttir og fari að leka
og eyðsla verði meiri en hún ætti
að vera. „Hreinsandi efni sem eru
í þessu nýja bensíni geta valdið
því að búnaðurinn fer í betra lag
en hann var í og af þeim sökum
Þegar Ævar er inntur eftir
bensínsparnaði almennt segir
hann að í mörgum nýjum bílum
sé oft gult og grænt ljós sem gefi
til kynna hvenær óhóflega er stig-
ið á bensíngjöfina. „Það má aka
eftir þessu ljósi. Á langkeyrslu
skiptir t.d. miklu máli hvort keyrt
er á 80-90 kílómetra hraða eða
farið upp fyrir það. Ef ekið er á
yfir 90 kílómetra hraða verður
eyðslan miklu meiri“.
Ævar segir mjög til bóta að
setja ísvara í eldsneyti yfír vetrar-
mánuðina vegna þess að vatn og
bensín samlagast ekki og vatn vill
myndast í tönkum á vetuma vegna
hitabreytinga. ísvari samlagast
vatninu og eyðir því.
„Ef vatnið fer í spíssana
skemmast þeir fyrr en ella og
geta orðið óþéttir. í blönd-
ungsbíl er þetta ekki
eins mikið mál og
hjá þeim sem era
með beina innspýt-
ingu. Meiri vatnsmynd-
un verður í tanki ef lítið
er í honum. Þeir sem
kaupa að jafnaði lítið
eldsneyti í einu eiga
þá frekar á hættu að
verða fyrir þessu en
þeir sem fylla allt-
af.“
Þór Tómasson, efnaverkfræð-
ingur hjá Hollustuvemd ríkisins,
segir að vafasamt sé að gefa
ákveðin svör í þessu sambandi en
hugsanlegt sé að íblöndunarefni í
bensíni skili árangri. „Ef hreins-
andi efni era sett í bensín getur
verið að þau leysi óhreinindi og
komi í veg fyrir að þau festist í
vélarbúnaði. Of mikið af bætiefn-
um í bensíni getur þó valdið skaða.
Hvort þetta nýja bensín virkar hef
ég ekki skoðað sérstaklega og ég
á bágt með að trúa að það spari
öllum 10%. Um leið og fólk trúir
því að það sé að spara þá sparar
það. Þetta er kannski ekki bara
spuming um efnaverkfræði heldur
líka markaðsmál."
Ný framleiðslulína hjá Höfn-Þríhyrningi
Unnar Bú-
manns-kjöt-
vörur settar á
markað
Selfossi.
HÖFN-Þríhymingur hf. setti fyrr
á þessu ári á markað unnar kjötvör-
ur undir merkinu Búmanns', handa
hagsýnum. Þessi vörulína hefur
fengið mjög góðar móttökur, sem
gefur til kynna að þessar vörur hafí
vantað á markað því sala á öðrum
framleiðsluvörum undir merkinu
Hafnar, R2L kjötvinnslu fyrirtækis-
ins á Selfossi, hefur ekkert minnkað.
í Búmanns-vörunum eru kjötbúðing-
ur, hangiálegg, grófhökkuð lifrar-
kæfa, kindabjúgu, hrossabjúgu og
reykt og saltað folaldakjöt.
„Við fundum fyrir því að markað-
urinn var farinn að kalla á ódýrari
vörur og settum í gang hönnun á
góðum og ódýrum kjötvörum sem
við höfðum tilfínningu fyrir að mark-
aðurinn væri að leita að. Þessar vör-
ur fóru á markað upp úr áramótunum
og hafa fengið mjög góðar viðtökur
og stöðug aukning er í sölu á þeim.
Það er eins og þarna hafí komið nýr
markaður og þetta hefur því orðið
hrein viðbót," sagði Bjöm Ingi
Bjömsson hjá Kjötvinnslu Hafnar-
Þríhymings hf. á Selfossi.
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
KAREN Erlingsdóttír, starfs-
maður í Kjötvinnslu Hafnar á
Selfossi, með fullan bakka af
Búmanns-vörum.
Spænskt
prjónagarn
SPÆNSKA pijónagarnið Katia frá
Lanas Katia fæst nú í Gambúðinni
Tinnu þar sem vortíska í prjóna-
fatnaði og nýjustu uppskriftir með
garninu eru kynntar.
Auk prjónagarns frá Katia eru á
boðstólnum blöð og uppskriftir af
L
c
L
I
!;•
I
I
I
L