Morgunblaðið - 19.12.1995, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 19. DESEMBER 1995 11
FRÉTTIR
Landsáætlun um gigtarvarnir leggur til að stofnuð verði gigtarrannsóknarstofnun
Fræðsla og rannsóknir
verði stórlega efldar
I LANDSAÆTLUN um gigtarvarnir er lagt
til að rannsóknir á gigtarsjúkdómum hér á
landi verði stórefldar og að stofnuð verði sér-
stök gigtarrannsóknarstofnun. Einnig er lagt
til að fræðsla um gigtarsjúkdóma og varnir
við þeim verði aukin.
í tilefni af norræna gigtarárinu árið 1992
var samþykkt þingsályktunartillaga um að fela
heilbrigðisráðherra að móta tillögur um eflingu
rannsókna á gigtarsjúkdómum og auka for-
varnir og fræðslu um sjúkdóminn í samráði
við Gigtarfélagið. Skipuð var nefnd sem skilað
hefur skýrslu, Landsáætlun um gigtarvarnir.
Þar kemur meðal annars fram að gigtarsjúk-
dómar eru meðal algengustu sjúkdóma hér
miðað við Norðurlönd.
Arðbærar forvarnir
Ekki liggur ljóst fyrir hver kostnaður þjóðfé-
lagsins er vegna þeirra en ljóst að þeir kosta
heilbrigðiskerfíð nokkra milljarða á ári. í frétt
frá heilbrigðisráðuneytinu kemur fram að er-
lendar rannsóknir sýni að hver króna sem fer
til gigtarlækninga skili sér margfalt til baka.
Forvarnir gegn sjúkdómnum eru eitt af arð-
bærustu forvarnaverkefnum sem hægt er að
sinna.
Formleg ákvörðun um gigfarskor
í Landsáætlun um gigtarvarnir, er lagt til
að meginmarkmið' íslenskra gigtarrannsókna
verði að gera þær gjaldgengar á erlendum
vettvangi en það er. forsenda þess að erlendir
fjármunir fáist til slíkra rannsókna hér á landi.
Ahersla skal lögð á sérstöðu landsins til erfða-
rannsókna og bent er á að brýnt sé að efla
samtímis faraldsfræðilegar rannsóknir gigtar-
sjúkdóma en aðstæður hér til slíkra rannsókna
eru ákjósanlegar og betri en víðast hvar í heim-
inum.
Morgunblaðið/Þorkell
ERNA Jóna Arnþórsdóttir sjúkraþjálfari
þjálfar hönd gigtarsjúklings.
Lagt er til að Gigtarfélagi Islands verði fjár-
hagslega gert kleift að auka enn frekar upplýs-
inga- og fræðslustarf fyrir gigtsjúka og að á
vegum félagsins 'verði miðstöð á því sviði.
Bent er á að vísir sé að gigtarskori á Land-
spítalanum og mikilvægt sé að aðstaðan verði
styrkt í sessi. Til þess að svo megi verða þurfi
að koma formleg ákvörðun frá heilbrigðisyfir-
völdum um að innan Lyflækningasviðs
Landspítalans skuli starfa sérstök gigtarskor.
Vinna þurfi að því innan læknadeildar Háskól-
ans að koma á prófessorsstöðu til frambúðar
í gigtarsjúkdómum og að eðliiegt sé að faralds-
fræði gigtsjúkdóma verði tengd stöðunni fyrst
um sinn.
Stytta biðtíma
Fram kemur að brýnt sé að stytta biðtíma
eftir bæklunaraðgerð og að mikilvægt sé að
náin samvinna verði milli gigtarskors Land-
spítalans, bæklunardeildar spítalans og bækl-
unarlækna á Borgarspítala.
Vinna skal skipulega að eyðingu biðlista
fyrir gigtarsjúklinga sem þurfa að komast í
endurhæfingu. Mikilvægt sé að gigtarsjúkl-
ingar eigi kost á stuðningi félagsráðgjafa og
sálfræðinga. Stuðla skal að starfsendurhæf-
ingu einstaklinga sem verða fyrir barðinu á
gigtarsjúkdómum og eiga á hættu að missa
starf sitt.
Gigtarráð
í áætluninni er gert ráð fyrir að skipa sér-
stakt gigtarráð og hefur það verið gert. í ráð-
inu eiga sæti Arnþrúður Karlsdóttir alþingis-
maður, sem er formaður, Kristján Steinsson
gigtarlæknir, Halldór Jónsson heilsugæslu-
læknir, Júlíus Valsson gigtarlæknir, Sigurður
Thorlacius tryggingayfirlæknir og Emil Thor-
oddsen framkvæmdastjóri Gigtarfélags ís-
lands.
8 fyrirtæki flytja
inn 57 tonn af osti
Borga 5,2
milljónir
fyrir til-
boðin
ÁTTA fyrirtæki skiluðu tilboðum í
tollkvóta á innfluttum osti. Heimilað-
ur var innflutningur á 57 tonnum á
lágmarkstollum. Meðaltal tilboða í
innflutning á osti til almennra nota
var 98 krónur á kíló. Tekjur ríkis-
sjóðs af tilboðunum eru um 5,2 millj-
ónir króna.
Landbúnaðarráðherra gaf út
reglugerð um innflutning á ostum
16. nóvember sl. og í kjölfarið var
auglýst eftir umsóknum. Tíu fyrir-
tæki sóttu um innflutning á 147,3
tonnum, en reglugerðin heimilar ein-
ungis innflutning á 57 tonnum af
osti á lágmarkstollum. Þess vegna
ákvað framkvæmdanefnd um inn-
og útflutning landbúnaðarvara að
óska eftir tilboðum í tollkvótana.
Tilboð bárust frá átta fyrirtækjum
um innflutning á 70.700 kílóum.
Meðaltal tilboða 98 krónur
Tilboð um ost til almennrar notk-
unar bárust frá sjö fyrirtækjum um
innflutning á samtals um 52.700
kílóum, en úthlutað var 39.000 kíló-
um og var meðaltal tilboða 98 krón-
ur á kíló. Fyrirtækin eru Hagkaup
hf., Kísill hf., Kostur hf., Osta og
smjörsala sf., Ostahúsið, Innnes hf.
og heildverslunin Bergdal.
Þqú fyrirtæki sendu tilboð um
innflutning á osti til iðnaðar og/eða
matvælagerðar. Samtals var sótt um
18.000 kíló og fengu öll fyrirtækin
tollkvóta í samræmi við óskir. Meðal-
tal tilboða var 80 krónur á kíló. Fyrir-
tækin eru Innnes hf., Osta og smjör-
salan og List hf.
Innflutningsleyfín gilda til 1. júlí
nk. en þá verða gefin út ný leyfí.
Göngubrúm vígð
HALLDÓR Blöndal sam-
gönguráðherra og Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir borgar-
stjóri, klipptu á borðann þeg-
ar göngubrúin yfir Kringlu-
mýrarbraut var opnuð fyrir
gangandi og hjólandi vegfar-
endur á sunnudag.
Reykjavíkurborg sá um
framkvæmdina en Vegagerð-
in greiðir allan kostnað, sem
er 50 milljónir. Fram-
kvæmdatíminn var 102 dag-
ar en tilboð voru opnuð 17.
ágúst. Línuhönnun hf. sá um
burðarþol, Studio Grandi sf.
um útlit og Garðar Lárusson
hannaði lýsingu. Verktaki
var S.R. Sigurðsson hf., und-
irverktakar voru Þorgeir og
Ellert hf. og Loftorka hf.
Verkfræðistofa Sigurðar
Thoroddsen hf. sá um eftir-
lit.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson