Morgunblaðið - 28.03.1996, Blaðsíða 26

26 FIMMTUDAGUR 28. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Strætið sýnt í fokheldu leikhúsi á Selfossi
Vel heppnuð
sýningí
hráu umhverfi
Selfossi. Morgunblaðið.
TIL AÐ ná athygli fólks er kjörið
að setja upp leiksýningu í húsi sem
er umtalað. Þetta gerðu nemendur
Fjölbrautaskóla Suðurlands sem
sýna Strætið í fokheldu húsnæði
Arsala eða í kvikmynda- og leikhús-
sal Selfossbíós.
í leikskrá segja forsvarsmenn sýn-
ingarinnar að vitað sé að fullbúið
verði húsið mikil lyftistöng fyrir
menningarlíf á Suðurlandi og víst
er að nemendumir sönnuðu það með
sýningu sinni á Strætinu. Verkið
sómdi sér vel á gráu ófrágengnu leik-
sviðinu og undirstrikaði hinn harða
raunveruleika og hörkuna í sam-
skiptum fólksins. Jafnframt skáru
sig úr atriðin þar sem blíðan og
umhyggjan voru undirtónn.
Áhorfendur tóku verkinu vel og
fognuðu leikurunum innilega. Ljóst
er að hið unga leiklistarfólk í Fjöl-
brautaskólanum hefur unnið afrek
með hinum unga leikstjóra sínum,
Ólafi Jens Sigurðssyni, sem þreytti
frumraun sína sem íeikstjóri í þessu
verki.
Það var ótrúlegt hve húsið iifnaði
við og hve vel sýningin féll að um-
hverfinu með einföldum aðgerðum,
vinnupöllum, múrsteinum og gang-
stéttarhellum þannig að áhorfandan-
um fannst hann hafa hið magnaða
Stræti fyrir augunum. Stgerð leik-
sviðsins gaf leikurunum líka mikla
möguleika á að láta hlutina ganga
upp.
Hinir ungu leikarar stóðu sig vel
í verkinu. Að öðrum ólöstuðum átti
Guðmundur Karl Sigurdórsson stór-
leik í hlutverki Scullery. Einnig áttu
þær góðan þátt þær Guðbjörg Am-
ardóttir í hlutverki Helenar og Jó-
hanna Ýr Jóhannsdóttir í hlutverki
Carol. Það átti vel við leikarana að
taka á í verkinu þegar það gerði
kröfur um hraða og spennu milli
persóna. Fijálslegur leikur þeirra gaf
verkinu gildi og stelpurnar á strætinu
gáfu lifandi yfirbragð með framkomu
sinni á göngunum fyrir sýninguna
og í hléinu. Þetta var góð sýning.
Þriðji viðburðurinn í húsinu
Leikhúsið í Ársölum á Selfossi er
með stærsta leiksvið utan höfuðborg-
arinnar. Gert er ráð fyrir snúnings-
sviði og salurinn tekur 400 manns í
sæti. Strætið er þriðji viðburðurinn
í húsinu, þar var settur upp einþátt-
ungurinn Svart og silfrað árið 1990
og Tolli hélt málverkasýningu fyrr í
vetur sem frægt er orðið.
Þetta ásamt öðru hefur aukið
umtal um notagildi hússins og nú
er svo komið að unnið er að því að
finna leiðir til þess að klára það og
koma því í notkun með öflugum hót-
elrekstri en Hótel Selfoss er í öðrum
hluta hússins. Óhætt er að taka und-
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
LEIKARAR í lok sýningar Strætisins á stærsta leiksviði utan Reykjavíkur.
STÚLKURNAR á Strætinu tóku á móti gestum á göngunum.
ir með hinum ungu leikurum í leik-
skrá þar sem þeir setja fram þá ósk
að þessir viðburðir verði upphaf að
glæsilegri sögu þessa menningarhúss
Sunnlendinga.
Leiklistinni á landsbyggðinni væri
mikill fengur að því að fá í gagnið
leikhúsið í Ársölum. Það gæti þjónað
sem samnefnari fyrir áhugaleikhópa
af öllu landinu og dregið að áhorfend-
ur frá höfuðborgarsvæðinu jafnt sem
af Suðurlandi enda ekki nema 40
mínútna akstur frá Reykjavík til
Selfoss sem er helsta vaxtarsvæðið
á Suðurlandi.
Vel mætti hugsa sér að yfirvöld
menningármála legðu því lið að gera
húsið að veruleika sem framlag til
áhugaleikhópa og alhliða menningar-
starfsemi. Hið stóra leiksvið og 400
manna áhorfendasalur býður upp á
að nota húsið sem tónlistarhús, leik-
hús, kvikmyndahús og fyrirlestrar-
sal.
Lyftu Grettistaki
Unga fólkið vílaði ekki fyrir sér
að takast á við uppsetningu verksins
í fokheldu húsinu og aðrir sem hugsa
um þetta hús þurfa að hafa kraft
þeirra í huga þegar framtíð þess er
mótuð. Þau höfðu gaman af því að
takast á við uppsetninguna, að flytja
verkið og skapa gleði með starfi sínu
fyrir sjálfa sig og aðra. Þau sönnuðu
að það er hægt að lyfta Grettistaki
ef viljinn er fyrir hendi.
Ólöf sýnir í
Smíðar & skart
NÚ stendur yfir sýning á mál-
verkum Ólafar Oddgeirsdóttur
Sem er listamaður mánaðarins
að þessu sinni í gallerí Smíðar
& skart á Skólavörðustíg 16a.
Á sýningunni eru verk unnin
á tímabilinu 1995-1996 og eru
þau unnin með blandaðri
tækni, olíu og vaxi á striga.
Ólöf lauk námi frá Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands
árið 1994 úr málaradeild. Sýn-
ingin stendur til 19. apríl og
er opin á verslunartíma, virka
daga frá kl. 11 til 18 og laugar-
dagafrákl. 11 tU 14.
VORBOÐI
TONLIST
Borgarleíkhús
KÓRAR
Flytjendur Gradualekór Langholts-
kirkju, Kór Öldutúnsskóla og
Skólakór Kársness. Stjórnendur
Jón Stefánsson, Egill Friðleifsson
og Þórunn Björnsdóttir.
í EFNISSKRÁ er ekkert að finna
um það hvað tilefnið var að þrír
ágætir unglingakórar hittust þetta
þriðjudagskvöld og sungu fyrir að-
standendur og annað áhugafólk.
Kannske þarf tilefnið heldur ekki
að vera annað en að koma saman
og syngja og það gerðu þessi kórar
svo sannarlega. Saman sungu þeir
og hver í sínu lagi sungu þeir og
oftast merkilega hreint. Einsöngv-
arar komu fram úr röðum kóranna
og ekki bara það heldur einnig
hljóðfæraleikarar og léku á flautu,
píanó, fiðlur og selló.
Þessir þrír kórar eru vafalaust i
hópi þeirra sem fremstir standa í
uppeldi barna- og unglingakóra og
hljóta stjómendur kóranna að eiga
þar mestan heiðurinn. Tvennt er
þessum kórum sameiginlegt, allir
eru þeir skólakórar, og aðallega eru
þeir skipaðir stúlkum. Ólíkur er
söngstíll kóranna og jafnvel ólík
raddbeiting. Ekki skal farið út i
neinn samanjöfnuð á kórunum þó
að viðurkennast verði að Öldutúns-
kórinn, með sinn Egil í farar-
broddi, er langelsti kórinn, og um
leið með mesta reynsluna og það
sýndi kórinn t.d. í laginu eftir Arne
Mellnás, sem Agli tókst að láta
kórinn útfæra meistaralega og efa
ég að nokkur unglingakór annar
hérlendur hefði leikið það eftir,
enda verður Egill að teljast Nestor
unglingakóra landsins, eins og er.
Mikils virði er það starf sem
unnið er í þessum bama- og ungl-
ingakómm og svo heppin emm við
að eiga stjórnendur sem stýra
kunna þessum hópum, en að vinna
með börnum, í þessum geira, er
ekki öllum stjómendum gefið og
mætti margverðlauna þá fyrir.
Miklar framfarir hafa orðið í söng
þessara kóra og má það einnig
þakka tónlistarskólunum, sem full-
bókaðir eru tónlistarnemendum á
ýmsum aldri, allir verða jú ekki
atvinnutónlistarmenn og það starf
skilar sér á svo feiknmörgum svið-
um, m.a. í betri kórum.
Kórarnir hófu söng sinn samein-
aðir og þeir enduðu tónleikana einn-
ig með því að syngja allir saman
og þá nægði ekki bara einn stjórn-
andi heldur komu þau öll þrjú, Þór-
unn, Jón og Egill og gerðu jákvæð-
ar tilraunir til að stjórna saman,
hvert með sínu sniði og uppátækjum
og þar með lauk fallegum og
ánægjulegum tónleikum.
Ragnar Björnsson
Tíðindalítil
tilbrigði
MYNPLIST
Gallcrí Grcip
MÁLVERK
Kristín Blöndal. Opið kl. 14-18 alla
daga nema mánud. til 31. mars. Að-
gangur ókeypis.
ÞAÐ eru gömul sannindi og ný,
að þegar stórt er spurt verður oft
fátt um svör. Spurningar um lífið
og tilveruna og tilganginn með þessu
öllu saman hafa brunnið á mönnum
- listamönnum jafnt sem öðrum -
frá ómunatíð. Sú staðreynd að enn
er spurt og leitað svara er vísasta
ábendingin um að svörin hafa ætíð
verið ófullnægjandi, og verður vísast
svo um ókominn aldur.
Þessi tilhneiging mannsins til að
leita svara við því sem aldrei verður
svarað til hlítar er einn helsti drif-
kraftur andlegrar leitar á sviði lista,
heimspeki og trúarbragða. Árangur-
inn getur hins vegar aðeins orðið
með tvennu móti - ferskt, sjálfstætt
framlag sem bætir einhverju við
umræðuna, eða klisjukennd endur-
tekning á því sem þegar hefur kom-
ið fram.
Kristín Blöndal útskrifaðist frá
Myndlista- og handíðaskóla íslands
1992, og hélt fyrstu sýningar sínar
veturinn 1994. Kvenímyndin og hlut-
verk konunnar var frá upphafi helsta
viðfangsefni hennar. Svo er enn á
sýningunni nú, en hér er þessi um-
fjöllun sett í ögn víðara samhengi
við þær almennu spurningar um lífið
og tilveruna, sem nefndar eru að
ofan; yfirskrift sýningarinnar er „Til-
brigði".
Þessar spurningar eru nefndar í
inngangi sýningarskrár, og hljóma
kunnuglega: „Hver erum við? Hvað
er það sem gerir okkur að því sem
við erum? Hvað setur okkur ramma
og bindur okkur þeim böndum sem
oft virðast óslítanleg? ...“ sígild við-
fangsefni, sem fyrr segir.
Þær hugmyndir um svör sem birt-
ast í myndunum virka því miður
þröngar og tíðindalitlar. Titla sína
sækir listakonan til tónlistarinnar,
en myndmálið í stærstu verkunum
byggir á ímynd konunnar og þrosk-
uðum ávöxtum, klassískum táknum
fyrir hverfulleika blóma lífsins. í
raun er ekki gert annað með þessar
ímyndir en að sýna þær, í sumum
myndanna undir rómönskum boga,
sem virðist tilraun til að gefa þeim
ómarkvissan helgisvip.
Stóru málverkin virka þannig
blóðlaus og án lífsmarks, þrátt fyrir
titlana („forte“, „pianissimo"), og
gera lítið með þær spurningar sem
listakonan varpar fram. Mesta lífið
er að fínna í nokkrum fígúrum (nr.
15-22) sem hafa verið settar upp í
botnlanga rýmisins; flöktandi kerta-
ljós varpar skugga þeirra á afmark-
aða myndfieti, sem segja má að
minnsta hreyfing geti hjálpað þeim
að brjótast út úr. Þessi verk eru vel
heppnuð og tilvísun þeirra til spurn-
inga listakonunnar um bönd og
ramma er ljós.
Það er sjaldan ástæða til að ræða
verðmyndun listaverka á vettvangi
sem þessum, en hins vegar hlýtur
að vekja furðu þegar ungt og lítt
þekkt listafólk verðleggur sín verk
með svipuðum hætti eða hærra en
listamenn með áratuga starf að baki.
Menntun tryggir ekki reynslu ein og
sér, og stærð og gæði eru einnig
sitthvað; hið endanlega verð lista-
verka hlýtur þó ætíð að vera einka-
mál þess sem selur og þess sem kaup-
ir, ef áhuginn er nægur.
Eiríkur Þorláksson