Morgunblaðið - 28.03.1996, Blaðsíða 38

38 FIMMTUDAGUR 28. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ

HEALTHILIFE
TRYGGIR GÆÐIN
Heilsuefni sem virka
Antioxidant,
B-íjölvítamín,
C-vítamín,
folinsýra,
4/40 ginseng,
„hair & nailcare'
lesetin,
þaratöflur,
Q-10
BIO-SELEN UMB; SIMI557 6610
fondital
AÐSENDAR GREINAR
Umbreytingartímabil
i. U J1
OFNAR SEM ENDAST!
* Steyptir úr sterkri álblöndu.
* Fulllakkaöir - auðveld þrif.
* Fljótir aö hitna.
* Flestar stæröir fyrirliggjandi.
* HAGSTÆTT VERÐ
Hringás ehf.
Langholtsvegi 84, s. 533 1330.
FYRIR um það bil
ári las ég nýútkomna
bók sem heitir Creative
Menopause (skapandi
breytingartímabil) eftir
Farida Sharan. í bók-
inni fjallar hún um
„erfiðleika okkar við
að finna einfalda
lausn“ á þessu tímabili
í lífinu. Hver kona upp-
lifir því þetta tímabil á
sinn eigin hátt og eng-
in ein leið hentar öllum.
Að eldast er eins
náttúrulegt og lífið
sjálft. Því ættum við
að bera meiri virðingu
fyrir aldri okkar og
ekki líta á það sem eitthvað hræði-
legt að eldast. Aukakílóin er það
sem flestar konur hafa áhyggjur
af allt sitt líf, og ekki hvað síst á
miðjum aldri. Svokallaðar fitufrum-
ur framleiða estrogen, þannig að
aðeins búttaðri konur verða minna
varar við óþægindi vegna svitakófa
og annarra einkenna á tímabilinu.
Lítum ekki á það sem tabú að bæta
á okkur tveim til þremur kilóum
þegar komið er á miðjan aldur og
eðlilegra að fagna þeim og blessa
sem rétta þróun líkamans.
Við verðum samt að passa að
kílóin verði ekki of mörg og hugsa
vel um okkur. Regluleg hreyfing,
ganga rösklega, synda eða skokka
og anda að okkur hreinu ómenguðu
útilofti í 20 mínútur að minnsta
kosti daglega. Koma okkur í gott
form ásamt því að gæta vel að
hvað við borðum og derkkum.
Breytingartímabilið er umbreyt-
Fanný
Jónmundsdóttir
ing, tími breytinga,
tími fullkomnunar,
tími byijunar. Tímabil
ofar öðrum tímabilum,
tækifæri til að upplifa
það sem safnast hefur
fyrir sem reynsla í lífi
okkar og vinna úr því.
Það er hverri konu
nauðsyn að segja sinn
sannleika, tjá sig.
Bældar tilfinningar
koma upp á yfirborðið
á miðjum aldri. Við
verðum að leyfa þeim
að koma upp skoða
þær, tjá þær með ein-
hverju móti. Það sem
við þörfnumst mest á
þessu tímabili er: skilningur, ást,
atlot, nudd, ráðgjöf, líkamsrækt,
sköpun t.d. í (dansi, söng, litum,
myndum, myndlist, fegurð, blóm-
um), ferðalög eru nauðsyn, náttúr-
an, hugleiðsla, andlegir leiðbeinend-
ur, kvennastuðningshópar, jafn-
vægi, rétt mataræði, góður hlu-
standi og jákvæð fyrirmynd sem
gæti verið: dýrlingur, viskukona,
heilari, gyðja, eiginkona, leikari,
rithöfundur, dansari, kennari, tón-
skáld, kona sem hefur náð frama,
hamingjusöm kona á miðjum aldri
sem elskar að vera hún sjálf, móð-
ir, amma, langamma, eða langalan-
gamma.
Hér eru nokkrar spurningar sem
þú skalt leggja fyrir þig. Hvernig
sérðu þig á miðjum aldri? Hvaða
fyrirmyndir (jákvæðar/neikvæðar)
hafðir þú í uppvextinum? Þekktir
þú eldri konu sem þig langaði til
að líkjast? Varst þú hrædd um að
J
1
Góð fermingarjyjöf
sem lejfjfurgrunn ud fars&lum fjárhajf
Öndvegisbréf: Öndvegisbréf eru verðbréfasjóður sem íjárfestir eingöngu í ríkis-
tryggðum verðbréfum, s.s. spariskírteinum. Öndvegisbréf hafa gefið
7,77% raunávöxtun á ári sl. 5 ár.
íslandsbréf: Helstu kostir íslandsbréfa eru stöðugleiki í ávöxtun, góð eignadreifing
og hagstæð innlausnarkjör. íslandsbréf henta vel ungu fólki, sem getur
þurft að nýta peningana með stuttum íýrirvara t.d. vegna skólagöngu.
Islenski íslenski fjársjóðurinn er hlutabréfasjóður sem fjárfestir í íslenskum
fíársjódurinn: fyrirtækjum. Islenski fjársjóðurinn er spennandi kostur fyrir ungt
fólk sem vill stíga fyrstu skrefin til fjárfestingar í íslensku atvinnuiífi.
Þú færð bréfið afhent í fallegri möppu.
Landsbrcfstyrkja
jafningjajraðslu
gcgn vímuefnaneyslu
Hafbu samband við
ráðgjafa Landsbréfa eða
umboðsmenn í öllum
útibúum Landsbankans.
m
, LANDSBRÉF HF.
Við berum að stórum
hluta, segir Fanný Jón-
mundsdóttir, ábyrgð á
heilsufari okkar.
verða gömul strax þegar þú varst
30, 40, 50 ára?
í nýju hefti Women in Manage-
ment (Konur í stjórnunarstöðum)
er grein sem byggist á rannsóknum
í Bandaríkjunum og Kanada á kon-
um í stjórnunar- og yfirmannastöð-
um á aldrinum 35-49 ára, á skoð-
unum þeirra, hugsunum og tilfinn-
ingum þegar þær nálguðust miðjan
aldur.
Það sem rannsóknin leiddi í Ijós
var í mínum huga yfirþyrmandi.
94% þessara kvenna voru yfirmenn.
Helmingur þeirra hafði yfir 4 millj-
ónir í árslaun. Allar nema 13%
kvennanna sögðust hafa tekið, eða
verða að taka ákvörðun um að gera
meiriháttar breytingar á lífi sínu.
Þriðjungur sagðist oft vera svart-
sýnn eða niðurdreginn. 40% fannst
þær standa á krossgötum. Helming-
ur kvennanna kvaðst eiga vini sem
væru að skilja eða væru í meðferð
eða ráðgjöf hjá sálfræðingum.
Þriðjungur sagðist eiga vini sem
stæðu í framhjáhaldi. Meirihluta
þeirra fannst þær vera að verða
gamlar og minna aðlaðandi og mik-
ið af óánægju þeirra stafaði frá
vinnunni. 45% sögðust hafa byijað
með sitt eigið fyrirtæki eða skipt
um starf. Næstum 40% sögðust
hafa farið aftur í skóla eða væru
að hugsa um það.
Stór hluti sagði að einkalífið
væri ekki fullnægjandi. Þriðjungur
sagði að þeim leiddist, og að óþolin-
mæði þeirra hafi náð hápunkti um
fertugt en hafi svo farið dvínandi
um 45 ára aldurinn. Líðan kvenna
sem áttu börn og barnlausra kvenna
virtist vera svipuð. Margar kvenn-
anna sögðust vera uppgefnar á
kapphlaupinu.
Helmingi kvennanna fannst
vinnustaðurinn greinilega vera yfir-
ráðasvæði karlmanna og 70%
kvennanna bjuggust við að gera
meiriháttar framabreytingu á starfi
sínu innan 5 ára. Konur virðast
núna vera að átta sig á sjálfsvirð-
ingu sinni innan fyrirtækjanna. Það
var um 1960 sem konur flykktust
út á vinnumarkaðinn frá heimilun-
um. Konum var vel tekið á vinnu-
markaðinum, boðið að vera þátttak-
endur í ýmiskonar karlaklúbbum
og konur almennt fóru að beita
karllegum vinnuaðferðum í starfi
og komust áfram.
Núna eru þessar konur komnar
á aldurinn 45-50 ára og yfir og
eru komnar ofarlega í stöður, hinn
frægi píramídi orðinn þrengri og
kannski er frægðarljóminn horfinn.
Ein ástæðan fyrir því að konur
staldra nú við og hugsa sinn gang
er sú að þær hafa margar fylgt
ráðum karla á leið sinni til frama
fremur en að láta sitt eigið innsæi
ráða og skoða hvað þær í raun vilja.
Þær sjá að það er ekki aðalatrið-
ið að það sé letrað á legsteininn eða
í minningargreinina að þær hafi
unnið hjá stórfyrirtækinu.
Sérfræðingar segja að konur
muni hafa enn meiri áhrif í við-
skiptaheiminum í framtíðinni með
því að gera hlutina á sinn eigin
hátt. Margir halda að konur flýi af
hólmi þegar til kastanna kemur að
hækka í stöðu en sannleikurinn er
sá að þessa angist sem við horfð-
umst í augu við í þessari könnun í
Bandaríkjunum/Kanada gætum við
heimfært hingað heim. Erum við
uppgefnar eða erum við raunsæjar?
Stöldrum við og skoðum hvað er
mikilvægt í lífinu.
Margar konur taka breytta
stefnu á starfsævinni á þessum tíma
og hætta hinum svokölluðu karla-
aðferðafræðum á vinnustöðum og
sækja fram með eigin framahug-
myndir og heimfæra sínar eigin
íhuganir, hugmyndir og áhugamál.
Að lokum: Breytingartímabilið
er ekki sjúkdómur, það er þróun,
misjafnlega sterk, erfið eða sárs-
aukafull, hún getur líka verið eftir-
tektarverð upplifun umbreytingar.
Skilaboðin í dag eru: að 75% af
einhveiju er betra en 100% af engu.
Árangur er það að halda áfram
eftir að aðrir hafa gefist upp. Um-
breytingar hræða okkur nema við
setjum markmið. Og munum að
breytingar eru nauðsynlegar og
framkvæmanlegar.
Höfundur er leiðbeinandi.
Vafasöm
hagfræði
SUÐURLANDSBRAUT 24, 108 REYKJAVIK, SIMI 58892
É
AGÆTT dæmi um
dug okkar íslendinga í
þeirri íþrótt að spara
eyrinn og kasta krón-
unni er hinn ungi en
ört vaxandi íslenski
kvikmyndaiðnaður.
Hann er ein þeirra at-
vinnugreina sem hvað
sterkust hefur komið
upp á undanfömum
ámm og telur nú
hundruð faglærðra
manna og kvenna sem
numið hafa fræði sín
erlendis á liðnum áram.
Mestmegnis er um að
ræða ungt og drífandi
fólk sem, þrátt fyrir lítt
spennandi starfsskilyrði, hefur
ákveðið að búa hér á landi og stunda
þessa iðn sína, borga hingað sín
gjöld og afla erlends fjármagns hing-
að til lands á einn eða annan hátt.
Þetta fólk ræður ekki yfir öflugum
samtökum og greiðum aðgang að
fjölmiðlum. Miklu fremur vinnur það
í litlum hópum og hefur á sér stimp-
il hins dæmigerða íslenska lista-
manns, sem að mati margra, en sem
betur fer ekki allra, lifir á styrkjum
hins opinbera í stað þessað vinna
fyrir kaupinu sínu eins og aðrir.
Islensk kvikmyndagerð hefur
verið í örum vexti allt frá hinu svo-
Björn Ingi
Hrafnsson
kallaða vori um 1980.
Síðan hafa fjölmargar
góðar kvikmyndir litið
dagsins ljós, ótrúlega
margar raunar þegar
tekið er tillit til þess
litla fjármagns sem
mönnum hefur verið
skammtað. Hinn ís-
lenski kvikmyndasjóð-
ur hefur á hveiju ári
úthlutað úr sínum
smáu sjóðum og með
styrkveitingum sínum
hefur hann lagt grunn-
inn að framleiðslu
flestra kvikmynda okk-
ar íslendinga, mynda
sem síðan hafa verið
fjármagnaðar að mestu leyti með
erlendu áhættuíjármagni.
Það hefur nefnilega ekki staðið
á erlendum aðilum að leggja fé í
íslenska kvikmyndagerð. Raunar
má segja að íslendingar hafi haft
óvenju greiðan aðgang að erlendu
fjármagni til að gera myndir fyrir
svo fámennt málsvæði. Evrópskir
sjóðir og stofnanir hafa lagt okkur
lið og gert þessa drauma að veru-
leika, allir með aðeins einu skilyrði;
Jú, að myndin fái fyrst brautar-
gengi frá eina aðilanum hér á landi
sem hefur umboð til þess, nefnilega
Kvikmyndasjóði íslands. Þannig