Morgunblaðið - 29.03.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 29. MARZ 1996 31
TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS 60 ÁRA
- VIÐ höfum með okkur náið
samstarf, lítum á þetta verkefni
sem eins konar teymisvinnu, það
að byggja upp árangursríkt starf
Tryggingastofnunar og sjáum fyr-
ir okkur ýmislegt sem betur má
fara í skipulagi hennar og rekstri.
Stofnunin hefur gengið gegnum
ákveðnar þrengingar sem nú eru
að baki og við viljum að hún verði
fyrst og fremst þjónustu- og þekk-
ingarstofnun en ekki gamaldags
afgreiðslustofnun, segja þeir Bolli
Héðinsson formaður Tryggingar-
áðs og Benedikt Jóhannesson
varaformaður. Tæpt ár er síðan
þeir tóku við þessum embættum í
ráðinu en báðir hafa þeir setið þar
í nokkur ár. Báðir sóttu þeir
menntun sína til Bandaríkjanna.
Bolli hefur próf í rekstrarhagfræði
og Benedikt í tryggingastærð-
fræði. Með þeim í tryggingaráði
eru nú Margrét S. Einarsdóttir,
Guðrún Helgadóttir og Petrína
Baldursdóttir.
- Líkt og margar aðrar ríkis-
stofnanir tel ég að Trygginga-
stofnun sé um of njörvuð niður í
lagaramma og -hún ætti að vera
frjálsari í starfi sínu og fá meira
svigrúm til að laga reksturinn að
því sem kröfur tímans gera ráð
fyrir hverju sinni, segir Bolli og
undir það tekur Benedikt: - Stofn-
unin heyrir undir heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið og
menn ná ekki breytingum í gegn
nema með velvild ráðuneytisins og
oft koma óskir frá ráðuneytinu og
jafnframt tilbúnar tillögur um
hveiju skal breyta. Ég hygg að
sé meiri ábyrgð lögð á herðar
Tryggingastofnunar geti hún ekki
síður fundið þær lausnir sem þarf
að finna í hinum ýmsu málum.
Úrskurðum áfrýjað
Tryggingaráð heldur fundi sína
að jafnaði hálfsmánaðarlega en
hlutverk þess er yfirstjórn Trygg-
ingastofnunarinnar. Þá fjallar ráð-
ið um mál sem einstaklingar áfrýja
til þess ef þeir til dæmis una ekki
úrskurði tryggingalækna um ör-
orkumat og hefur ráðið lögfræðing
sér til ráðuneytis í þeim máium.
Slík mál eru tekin fyrir á öðrum
hveijum fundi og er fjöldi þeirra
allt að 300 á ári. En hver eru
helstu mál er varða sjálfa yfir-
stjómina?
- Valdsvið tryggingaráðs og
ráðuneytis þarf að skerpa að okk-
ar mati því stundum eru mörkin
ofurlítið óljós. Ráðuneytinu ber að
setja reglugerð samkvæmt lögum
um þau málefni sem koma til kasta
Tryggingastofnunar en við teljum
að ýmsu leyti heppilegra að trygg-
ingaráð komi meira við sögu þegar
reglugerðir eru settar. Allar meiri
háttar ákvarðanir um stefnumál í
almannatryggingum eru hins veg-
ar pólitískar og hlutverk trygg-
Mikilvægt að nýta
vel fjármagnið sem
fer í tryggingamál
nýta mætti í stefnumörkun og við
skulum ekki gleyma því að trygg-
ingamálin eru milli fimmtungs og
fjórðungs af fjárlögum ríkisins og
því skiptir talsverðu máli að þetta
fjármagn sé nýtt skynsamlega.
Þeir Bolli og Benedikt segja að
ekki hafi unnist tími til að vinna
neitt með þessar upplýsingar og
hefur tryggingaráð átt viðræður
við fulltrúa Háskóla íslands með
það í huga að hefja samstarf:
- Tryggingamál snerta allt
mannlífið og við sjáum fyrir okkur
að ýmsar deildir Háskólans geti
lagt okkur lið í að rannsaka og
þróa almannatryggingakerfið. Þar
geta nánast allar deildir Háskólans
komið við sogu, læknadeild sem
sinnir kennslu læknanema, nema
í hjúkrunarfræði og sjúkraþjálfun,
lagadeildin þar sem rammi trygg-
ingakerfisins byggist á lagasetn-
ingu, viðskipta- og hagfræðideild
þar sem hér eru miklir fjármunir
í húfi og félagsvísindadeiíd sem
tekur á ýmsum greinum er varða
samfélagsþjónustuna, og telja þeir
tvímenningar að nú sé nánast í
höfn samstarfssamningur við Há-
skólann um þessi mál.
Örorkulífeyrir tvöfaldast
Ýmsar breytingar hafa orðið á
Morgunblaðið/Ásdís
FORMAÐUR tryggingaráðs er Bolli Héðinsson (t.h.) og varafor-
maður er Benedikt Jóhannesson.
ingaráðs er að fylgja þeim ákvörð-
unum eftir í framkvæmd. Forstjóri
sér um allan daglegan rekstur og
ráðið á að leggja meginlínur í
starfinu en segja má að okkur
hætti stundum til að fjalla um
óþarflega mikil smáatriði sem for-
stjóri o g samstarfsmenn hans ættu
að leysa.
Við höfum hins vegar áhuga á
því að skoða alla starfsemi Trygg-
ingastofnunar í víðara samhengi
og nýta betur allan þann fróðleik
sem hér hefur safnast saman um
örorkumál, þróun í almannatrygg-
ingum og iífeyrismálum. Daglegu
málin hafa tekið of mikinn tíma
og ekki gefist tími til að öðlast
yfirsýn og skoða þá þróun sem
verið hefur í þessúm málum. Við
erum sannfærðir um að þar gæti
komið margt forvitnilegt upp sem
starfsemi Tryggingastofnunar rík-
isins á liðnum árum og er ein hin
stærsta sú að hún fær nú fjár-
magn til starfsemi sinnar á fjár-
lögum en ekki með iðgjöldum.
- Þetta hefur þýtt ákveðnar
breytingar á starfsháttum. Meðal
þess sem gert hefur verið á undan-
förnum árum er að semja við sjálf-
stætt starfandi lækna um afslátt
á greiðslu fyrir unnin læknisverk
og nú síðast þak á þau. Þar er
hins vegar tekið tillit til breytilegr-
ar aldurssamsetningar og samið
um slíkt þak á hveiju ári svo að
stofnunin er ekki alveg bundin.
Sú breyting hefur orðið á heil-
brigðisþjónustunni að mörg lækn-
isverk eru nú unnin á stofum en
áður þurftu sjúklingar að leggjast
inn á spítala og því hafa útgjöldin
að vissu marki færst frá spítölum
til Tryggingastofnunar. í hvaða
mæli það er vitum við hins vegar
ekki en þetta er mál sem þyrfti
að skoða og það eru þess konar
breytingar og vitneskja sem við
teljum að þurfi líka að safna upp-
lýsingum um.
Þá hefur útgjaldaliður eins og
örorkulífeyrir nánast tvöfaldast á
einum áratug og við þurfum við
skoða vandlega ástæður þess. Er
það versnandi efnahagsástand
með atvinnuleysi sem leiðir til
verra heilsufars, eru það fleiri sem
sækja í þennan farveg sem hafa
kannski veigrað sér við því til
þessa, eru þeir fleiri sem eiga rétt
á slíkum bótum en verið hefur og
þannig getum við endalaust spurt
og komið með tilgátur. Þetta þarf
að skoða betur. Einnig má skoða
betur samhengi lífeyrisgreiðslna
og lífeyris úr almennu lífeyrissjóð-
unum. Tryggingastofnun er í raun
stærsti lífeyrissjóður landsins,
flestir fá grunnlífeyri og margir
tekjutryggingu og aðrar auka-
greiðslur sem hafa aukist á síð-
ustu árum en nú bendir ýmislegt
til þess að með því að fólk fær
hærri lífeyri frá öðrum sjóðum
geti þessi útgjöld Tryggingastofn-
unar minnkað.
Að lokum nefna þeir Bolli og
Benedikt að brýnt sé að bæta
starfsaðstöðu Tryggingastofnun-
arinnar: - Þrengsli eru mikil og
starfsmenn sitja nánast hver ofan
á öðrum og þurfa heilbrigðis- og
íjármálaráðuneytin að skoða
hvernig leysa á þann vanda. Á
síðustu árum hefur mikil vinna
verið lögð í að bæta kjör starfs-
manna sem dregist höfðu nokkuð
afturúr öðrum ríkisstarfsmönnum.
Tryggingastofnun hefur alltaf
haft á að skipa góðu starfsfólki
sem á þar langan starfsaldur og
með batnandi starfsaðstöðu og
batnandi kjörum erum við bjartsýn
á að okkur takist að gera góða
stofnun enn betri.
Scetirsófar
á óviðjafnanlegu verði
HÚSGA GNALA GERINN
Smiðjuvegi 9 (gul gata) - Kópavogi - sími 564 1475 Opið mán.-fös. 13-18, lau. 11-14.
Vindhanar á sumarbústaðinn
Frábært verð - aðeins kr. 4.900.-
Sendingarkostnaður bætist við vöruverð
Pöntunarsími 567 5484
B.G.Á. HEILDVERSLUN
MAJORCA
25 dagar
■ Brottför:
pr. mann. 25. apríl
Verð miðað við tvo í stúdíó íbúð á Pil Lari Playa.
Innifalið: Flug, gisting og flugv.skattar.
FERÐIR
Faxafeni 5 108 Reykjavík. Sími: 568 2277 Fax: 568 2274