Morgunblaðið - 29.03.1996, Blaðsíða 1
108 SIÐURB/C/D
75. TBL. 84. ÁRG. FÖSTUDAGUR 29. MARZ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Ríkisstjórn Bretlands reynir að róa neytendur vegna kúariðuvandans
Takmarkað
bann við sölu
á nautakjöti
Brussel, París, London. Reuter.
DOUGLAS Hogg, landbúnaðarráðherra Bretlands, tilkynnti í gær að
breska stjórnin hefði lagt tímabundið bann við sölu á kjöti af nýslátruð-
um nautgripum eldri en 30 mánaða vegna kúariðu, sem óttast er að
geti borist í menn og valdið banvænum heiiahrörnunarsjúkdómi.
Hogg staðfesti einnig að stjórn-
in væri að íhuga takmarkað bann
við slátrun eldri nauta, sem eru í
mestri smithættu. Ráðherrann
lagði þó áherslu á að mönnum
stafaði ekki hætta af bresku
nautakjöti. Hann sagði að stjórnin
hygðist verja 50 milljónum punda,
jafnvirði fimm milljarða króna, í
aðstoð við bændur sem verða fyrir
skakkaföllum vegna kúariðunnar.
Riðan rædd á
leiðtogafundi
John Major, forsætisráðherra
Bretlands, sagði að bann fram-
kvæmdastjórnar Evrópusam-
bandsins (ESB) við öllum útflutn-
ingi bresks nautakjöts væri órétt-
mætt og ekki stutt rökum. Hann
kvaðst ætla að láta þá skoðun í
ljós á fundi leiðtoga ESB-ríkjanna
í Tórínó í dag.
Landbúnaðarráðherrar Evrópu-
sambandsins efna til bráðafundar
á mánudag til að ræða kúariðu-
málið að beiðni Frakka, sem urðu
fyrstir til að banna innflutning á
nautakjöti frá Bretlandi. Philippe
Vasseur, landbúnaðarráðherra
Frakklands, sagði nauðsynlegt að
gera ráðstafanir til að koma í veg
fyrir hrun á kjötmörkuðum. „Við
verðum að snúa við blaðinu og
taka á þessu máli af meiri skyn-
semi,“ sagði Vasseur.
Ráðherrann kváðst hafa stöðv-
að slátrun og sölu á nautgripum
af breskum uppruna í Frakklandi
og sagði það „varúðarráðstöfun
til að róa neytendur". Franska
dagblaðið Le Monde hafði áður
Reuter
JÓRDÖNSK yfirvöld hafa ákveðið að gera allt breskt mjólkur-
súkkulaði upptækt vegna óvissunnar um hvort kúariða getur
borist í menn. Maðurinn á myndinni ákvað að kaupa ekki þetta
breska sælgæti þótt honum fyndist það ljúffengt.
haft eftir Vasseur að frönsk yfir-
völd væru að taka 70.000 kálfa
af breskum uppruna í sína vörslu
til að koma í veg fyrir að þeim
yrði slátrað til neysiu í Frakk-
landi. Ráðherrann lagði þó áherslu
á að mönnum stafaði ekki hætta
af neyslu kálfakjötsins.
■ Nautakjöt bannað/22
Tsjúbajs
styður
Jeltsín
Moskvu. Reuter.
ANATOLÍJ Tsjúbajs, sem
Borís Jeltsín Rússlandsforseti
vék úr embætti aðstoðarfor-
sætisráðherra, kvaðst í gær
styðja forsetann til endur-
kjörs í kosningunum í júní.
„Fyrir mér vakir fyrst og
fremst að koma í veg fyrir
að Gennadíj Zjúganov [leið-
togi Kommúnistaflokksins]
verði forseti Rússlands og ég
tel að eina leiðin til að ná því
markmiði sé að kjósa Jelts-
ín,“ sagði Tsjúbajs. Zjúganov
nýtur nú mestrar hylli meðal
rússneskra kjósenda, ef
marka má skoðanakannanir.
Kennt um sigur
kommúnista
Tsjúbajs hafði yfirumsjón
með efnahagsumbótunum og
var síðasti eindregni mark-
aðshyggjumaðurinn í stjórn
Jeltsíns þar til í janúar þegar
forsetinn vék honum frá og
sakaði hann um að hafa selt
ríkisfyrirtæki fyrir gjafverð,
gert sparifé fólks verðlaust
og þannig knúið Rússa til að
kjósa kommúnista í þing-
kosningunum í desember.
Rússland
Vopnasala
tvöfaldast
Moskvu. Reuter.
HELSTI vopnaútflytjandi í Rúss-
landi sagði í gær, að pantanir fyr-
ir þetta ár væru komnar í rúmlega
462 milljarða ísl. kr., sem er meira
en tvöföld vopnasala Rússa á síð-
asta ári.
/níer/ax-fréttastofan hafði
þetta eftir Alexander Kotelkín,
aðalframkvæmdastjóra ríkisfyrir-
tækisins Rosvooruzheníje, en að
hans sögn nam allur útflutningur
rússneska hergagnaiðnaðarins
185 milljörðum kr. á síðasta ári.
Selja vopn
til 51 ríkis
Vopnaútflutningur frá Sovét-
ríkjunum var að jafnaði 924 millj-
arðar kr. árlega og komst í 1.320
milljarða 1987. 1991 hrundi hann
næstum alveg. Mest var salan til
annarra Varsjárbandalagsríkja í
Austur-Evrópu og til þriðjaheims-
ríkja en þessi ríki hafa mörg leitað
á önnur mið. Rússar selja nú vopn
til 51 ríkis og eru Indland, Kína,
Sýrland og Malasía meðal helstu
kaupenda.
Annar starfsmaður Rosvooruz-
heníje sagði, að Kotelkin hefði átt
fund með Hafez al-Assad, forseta
Sýrlands, sl. þriðjudag og þá verið
rætt um vopnasölusamninga.
Reuter
Patríarkinn í Moskvu
blessar krossinn
ALEKSÍJ II., patríarki rúss-
nesku rétttrúnaðarkirkjunnar,
blessar stærsta krossinn sem
verður í dómkirkjunni í
Moskvu. Jósef Stalín lét leggja
kirkjuna í rúst snemma á
fjórða áratugnum og verið er
að endurreisa hana. Gert er
ráð fyrir að framkvæmdunum
Ijúki á næsta ári.
Óvissa um sambandsríki í Bosníu
Friðarsamn-
ingar í hættu
Sarajevo. Reuter.
MIKIL óvissa er um sambandsríki Króata og múslima í Bosníu vegna
fjölmargra ágreiningsmála sem stefna friðarsamningunum í hættu, að
sögn talsmanna Atlantshafsbandalagsins og milligöngumanna í gær.
Michael Steiner, sem stjórnar
uppbyggingunni í Bosníu ásamt
Carl Bildt, fyrrverandi forsætisráð-
herra Svíþjóðar, varaði leiðtoga
Króata og múslima í Bosníu við
því að þeir gætu orðið af efna-
hagsaðstoð frá Vesturlöndum ef
þeir héldu áfram að þverskallast
við því að framfylgja samningun-
um.
William Perry, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, fer til Zagreb
og Sarajevo um helgina til að knýja
á forseta Króatíu og Bosníu um að
leysa deilumálin og leggja grunn
að öflugu sambandsríki. Hátt settur
embættismaður í varnarmálaráðu-
neytinu í Washington sagði að ráð-
herrann myndi minna leiðtogana á
að þeir ættu sjálfir mestra hags-
muna að gæta og það væri þeim
fyrir bestu að taka höndum saman.
Leiðtogafundi aflýst
Leiðtogafundi Króata og músl-
ima, sem ráðgerður var í Bonn í
gæi', var aflýst á síðustu stundu
þar sem útséð var um að nokkur
árangur næðist. Bandaríski hers-
höfðinginn George Joulwan, yfir-
maður hersveita Atlantshafsbanda-
lagsins, staðfesti að deilur Króata
og múslima yllu bandalaginu mikl-
um áhyggjum.
Simon Haselock, talsmaður
NATO, sagði að tregða Króata og
múslima til að taka höndum saman
græfi undan ákvæðum og anda
Dayton-samninganna. Stjórnarer-
indrekar rekja þessa tregðu til
sterkrar þjóðerniskenndar Króata,
andstöðu áhrifamikilla manna í
stjórnarflokki Bosníu, stríðsherra
sem sjá sér hag í óbreyttu ástandi
og haturs vegna harðra bardaga
milli múslima og Króata árið 1993.
„Þetta var alltaf hjónaband sem
stofnað var til af hagsnuinaástæð-
um en ekki ást,“ sagði vestrænn
stjórnarerindreki. „Þeir koma sér
ekki saman um nokkurn hlut en
þeir vilja samt ekki skilnað þannig
að þeir halda áfram að hjakka í
sama farið."