Morgunblaðið - 25.06.1996, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Columbia Ventures kannar möguleika á að reisa hér tvö álver frá Þýskalandi
Helsti þröskuldurinn
er orkuafhendingin
COLUMBIA Ventures Corporation
hefur óskað eftir því við Markaðs-
skrifstofu iðnaðaiTáðuneytisins og
Landsvirkjunar (MIL), að hún svari
því hvort Landsvirkjun geti afhent
raforku fyrir 30 þúsund tonna álvers
sem taki til starfa á íslandi snemma
árs 1998. MIL mun svara þessari
spurningu í þessari viku. Garðar Ing-
varsson, framkvæmdastjóri MIL,
segir að helsta hindrunin fyrir bygg-
ingu álvers í eigu Columbia Ventures
hér á landi sé erfiðleikar við orkuaf-
hendingu, en eigendur fyrirtækisins
vilja helst taka álverið í notkun árið
1998.
Columbia Aluminium keypti 60
þúsund tonna álver í Þýskalandi á
síðasta ári. Það hefur verið tekið
niður og bíður þess að vera reist á
nýjum stað. Stjórnendur fyrirtækis-
ins hafa verið að skoða hvar hag-
kvæmast er að reisa það og hafa
aðallega horft til íslands og Venezu-
ela í því sambandi.
Ágreiningur kom upp um eignar-
hald á Columbia Aluminium og tafði
það alla ákvarðanatöku um staðsetn-
ingu álvers. Sá ágreiningur hefur nú
verið leystur og heitir fyrirtækið nú
Columbia Ventures. Stjórnendur fyr-
irtækisins eru nú að skoða alla þætti
málsins með það í huga að taka
ákvörðun um staðsetningu í ágúst.
Síðan stjómendur Columbia Vent-
ures fengu fyrst áhuga á íslandi
hefur það gerst að ákveðið hefur
verið að stækka álverið í Straums-
vík. Þar með hefur tekist að selja
megnið af umframorku Landsvirkj-
unar. Það er þess vegna ekki hægt
að reisa nýtt álver á íslandi öðru
vísi en að taka jafnframt ákvarðanir
um_ nýjar virkjanaframkvæmdir.
Álver sem framleiðir 60 þúsund
tonn af áli á ári þarf rúmlega 900
GWst af rafmagni á ári. Eigendur
Columbia Ventures hafa sagt í við-
ræðum við fulltrúa iðnaðarráðuneyt-
isins og Landsvirkjunar að það taki
ekki nema 12 mánuði fyrir þá að
reisa álverið, en það tekur hins veg-
ar a.m.k. þrjú ár að byggja nýja
vatnsaflsvirkjun. Það tekur skemmri
tíma að reisa gufuaflsvirkjanir, en í
undirbúningi hafa verið virkjanir á
Nesjavöllum, Kröflu og Svartsengi.
Gufuaflsvirkjanir skoðaðar
Hitaveita Suðurnesja er að láta
hanna fyrir sig virkjun í Svartsengi,
en fyrirtækið framleiðir nú um 110
GWst á ári. Rætt hefur verið um að
nýr áfangi í Svartsengi yrði um 170
GWst að stærð. Að sögn Júlíusar
Jónssonar, forstjóra Hitaveitu Suður-
nesja, hefur verið áætlað að virkjun-
in yrði byggð á tveimur árum og hún
yrði tilbúin 1999. Það væri hins veg-
ar hugsanlegt að stytta þennan tíma.
Hann tók fram að iðnaðarráðuneytið
hefði enn ekki heimilað Hitaveitu
Suðumesja að ráðast í þessa virkjun.
Veitustjórn Reykjavíkurborgar
hefur fengið bréf þar sem óskað er
eftir upplýsingum um hvort Hitaveita
Reykjavíkur treysti sér til að afhenda
orku frá nýrri Nesjavallavirkjun
snemma árs 1998. Alfreð Þorsteins-
son, formaður stjórnarinnar, segir
að bréfinu verði svarað eftir stjórnar-
fund á morgun. Áætlað er að virkja
í tveimur áföngum á Nesjavöllum og
að þeir skili samtals 360 GWst orku.
Landsvirkjun hefur einnig verið
með til skoðunar að auka raforku-
framleiðslu við Kröflu. Að sögn Hall-
dórs Jónatanssonar forstjóra hefur
verið rætt um að virkjunin gæti hugs-
anlega skilað 240 GWst í viðbót.
Ennfremur hefði verið rætt um að
ráðast í Hágöngumiðlun, en hún
gæti gefið 140 GWst. Verið væri að
kanna hvort það væri tæknilega
mögulegt að ljúka gerð þessara virkj-
ana á árinu 1998. Hann sagði að
ný vatnsaflsvirkjun yrði hins vegar
ekki tilbúin fyrr en 1999 eða 2000.
Skoða kaup á öðru álveri
Vegna þeirra erfiðleika sem
Landsvirkjun ávið að etja við afhend-
ingu raforku til álvers Columbia
Ventures hefur sú hugmynd komið
upp að fyrirtækið reisti minna álver
hér á landi. Fyrirtækið hefur haft
augastað á 30 þúsund tonna álveri
í Þýskalandi, en starfsemi þess var
hætt í febrúar sl. Allur búnaður ál-
versins var endurnýjaður árið 1992.
Að sögn Garðars Ingvarssonar er
framleiðni í þessu álveri ekki eins
mikil og í nýjustu álverunum. Kerin
væru t.d. minni en í álverinu í
Straumsvík. Eftir sem áður væri
hugsanlega hagkvæmt að reka það
á Islandi.
Columbia Ventures er ekki eina
fyrirtækið sem hefur sýnt þessu ál-
veri áhuga. Það liggur því ekki fyrir
hvort Columbia Ventures á kost á
því að kaupa þetta álver eða hvort
fyrirtækið gerir tilboð í það.
Mjög margir óvissuþættir eru enn-
þá í stöðunni. Þeir lúta ekki aðeins
að spurningum um orkuafhendingu
á íslandi. Stjórnendur Columbia
Ventures þurfa einnig að skoða alla
þætti flármögnunar og svara því
hvort þeir geti keypt tvö álver í
Þýskalandi og byggt þau upp annars
staðar á sama tíma. Eftir stendur
að fyrirtækið á 60 þúsund tonna ál-
ver í Þýskalandi og þarf að taka
ákvörðun um það mjög bráðlega
hvar það verður reist.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Prestvígsla í Dómkirkjunni
PRESTVÍGSLA fór fram í Dóm-
kirkjunni síðastliðinn sunnudag.
Þar vígði dr. Sigurbjörn Einars-
son tengdadóttur sína, Guðrúnu
Eddu Gunnarsdóttur, til Þingeyr-
arprestakalls í Isafjarðarpróf-
astsdæmi. Sr. Jakob Ágúst Hjálm-
arsson dómkirkjuprestur þjónaði
við athöfnina. Vígsluvottar voru
sr. Árni Bergur Sigurbjörnsson,
mágur Guðrúnar Eddu, sr. Einar
Sigurbjörnsson, eiginmaður
hennar, sr. Karl Sigurbjörnsson,
mágur hennar, og sr. Baldur Vil-
helmsson prófastur sem lýsti
vígslu.
Stuðningsmenn
Péturs Hafstein
Kosmngaskrifslplim i
Borgartúiti 20 cr opin
10:00-22:00 aUo dagu.
Simi: 508 6088
Nlyntiscndir: 55.1 5208
AtkviVÖPgi ciösla uian
kjörfundiir fcr fram
hjá sýslumöintUuni imi
hmd nllt it skrifstofii'
tímo kl, 9:50 I2:00 og
15:00 IvM
Allur ti.uMi i u)H>lý$itignr
um fotsctiikosiiingtirnur
eru gcf iuir i síihil
55.1 5200,
rtofí
JiaJslcin
* -ttaitttsuis verður
Tillögur um uppbyggingu íslenskrar kvikmyndagerðar
Fjárfestar krefjast
fjármagns frá Islandi
TILLÖGUR að uppbyggingu ís-
lensks kvikmyndaiðnaðar voru
lagðar fram á blaðamannafundi
sem Bandalag íslenskra listamanna
(BÍL) boðaði til í gær. í máli Hjálm-
ars H. Ragnarssonar, formanns
BÍL, kom fram að erlendir fjárfest-
ar, sem eiga oft meirihluta í kvik-
myndum sem eru gerðar hér á
landi, krefðust aukins framlags frá
ísjandi á móti eigin fjármagni.
„Útlit er fyrir að meirihluti ís-
lenskra kvkmynda í framtíðinni
verði með ensku tali ef ekkert verð-
ur að gert,“ sagði Hjálmar.
Lagt er til að Kvikmyndasjóður
íslands fái aukið fé úr ríkissjóði
sem hann noti óskipt til fram-
leiðslu kvikmynda. Ungir kvik-
myndagerðarmenn munu geta sótt
í sjóð sem Reykjavíkurborg stofnar
til, ef tillögurnar verða samþykkt-
ar, og gerð heimildamynda og leik-
ins sjónvarpsefnis verður efld og
verður á höndum sjónvarpssjóðs
sem hefði til úthlutunar 200-250
milljónir á ári sem aflað yrði með
sérstöku gjaldi sem lagt yrði á
brúttóveltu allra sjónvarpsstöðva.
Fast krónugjald á að innheimtast
af útleigðu myndefni og leggjast
í höfundasjóð sem styður við hand-
ritagerð og tónsköpun fyrir ís-
lenskar kvikmyndir. Gert er ráð
fyrir starfslaunum í tillögunum og
beitingu skattalaga til að örva fjár-
festingu í íslenskum kvikmynda-
fyrirtækjum. Kvikmyndamiðstöð
til kynningar og dreifingar kvik-
mynda og sjónvarpsefnis yrði sett
á laggimar og lögð áhersla á upj>
byggingu Kvikmyndasafns Is-
lands.
Settar verði reglur um lág-
markshlut innlendrar dagskrár-
gerðar hjá Sjónvarpinu og fram-
leiðsla leikins efnis verður flutt til
sjálfstæðra fyrirtækja utan veggja
stofnunarinnar. Samstarf við er-
lendar sjónvarpsstöðar verður eflt.
Einnig er lögð áhersla á að hefja
rekstur sýningarhúss þar sem ís-
lenskar myndir nytu forgangs. Að
endingu er ákvæði um að birting
íslenskra mynda yrði alfarið á
ábyrgð framleiðenda og án eftirlits
Kvikmyndaeft.irlits ríkisins.
Svart útlit
í máli Hjálmars H. Ragnarsson-
ar, formanns Bandalags íslenskra
Iistamanna, kom fram að tími
væri til kominn að franitíðafSýn
um uppbýggingu kvikmyndagerð-
ar á Islandi yrði mótuð enda væri
bemskudögum hennar lokið og
útlitið í greininni svart. Hann lagði
jafnframt áherslu á að auka þyrfti
atvinnumennsku í listum í landinu.
„Erlendir fjárfestar og framleið-
endur eiga núorðið yfirleitt meiri-
hluta í þeim myndum sem fram-
leiddar eru og þeir krefjast aukins
fjármagns frá Islandi á móti. Útlit
er fyrir að meirihluti íslenskra
kvikmynda í framtíðinni verði með
ensku tali ef ekkert verður að gert.
Það varðar þjóðina alla og menn-
ingu hennar hvar forræði kvik-
myndagerðarinnar vérður í fram-
tíðinni,“ sagði Hjálmar.
, Morgunblaðið/Ásdís
HJALMAR H. Ragnarsson, forseti Bandalags íslenskra listamanna, kynnir tillögur um uppbyggingu
kvikmyndagerðar á íslandi ásamt Hrafni Gunnlaugssyni, formanni Samtaka kvikmyndaleikstjóra, Birni
Árnasyni, formanni Félags íslenskra liljómlistarmanna, Ingu Rósu Ingólfsdóttur, formanni Félags ís-
lenskra tónlistarmanna, Böðvari B. Péturssyni, formanni Félags kvikmyndagerðarmanna, Pétri Einars-
syni, formanni Félags leikstjóra, og Bryndísi Jónsdóttur, formanni Sambands íslenskra myndiistarmanna.
k

I
>
í
í
I
I
mh
i
t
w
l
l
>
i
I-