Morgunblaðið - 06.12.1996, Qupperneq 22

22 FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Aðferðir við sprengjutilræðið í París benda til aðildar alsírskra hryðjuverkamanna
Segjast vera
komnir á spor
tilræðismanna
París, Róm. Reuter.
FRANSKA lögreglan telur sig vera
komna á spor manna, sem stóðu
fyrir sprengjutilræði í Port Royal-
lestarstöðinni í París á þriðjudags-
kvöld. ítalski innanríkisráðherrann
Giorgio Napolitano sagðist hins
vegar ekkert vita hvað hæft væri
í fréttum þarlendra blaða, um að
hryðjuverkamennirnir hefðu farið
til Frakklands frá Italíu.
Franska lögreglan telur sig nú
vita á hvaða lestarstöð sprengju-
burðarmaðurinn fór um borð í járn-
brautarlestina, sem sprengjan
sprakk í, og hvar hann fór úr henni
aftur. Auðveldar það henni m.a. að
leita nýrra vitna, að sögn manna,
sem vinna að rannsókninni.
Jean-Louis Debre, innanríkisráð-
herra, sagði „skelfilega margt líkt“
með sprengjunni, sem sprakk í Port
Royal-stöðinni og sprengjum, sem
alsírskir hryðjuverkamenn notuðu í
herferð gegn frönskum stjórnvöld-
um í fyrra.
Eini munurinn er sá, að sögn
blaðsins Le Monde, að nú var notuð
rafeindaklukka af eldavél til þess
að gangsetja sprengjuna en í fyrra
voru notaðar upptrekkjanlegar
vekjaraklukkur. Að öðru leyti voru
þær eins; sprengiefninu og nöglum
var komið fyrir í gashylki.
Grunur leikur á, að alsírskir
hryðjuverkamenn hafi staðið á bak
við tilræðið, rétt eins og í fyrra.
Þá voru að verki Hersveitir íslams
(GIA), hryðjuverkasamtök alsírskra
strangtrúarmanna, sem beijast
gegn herstjórninni í Alsír er frönsk
stjórnvöld hafa veitt stuðning.
Gæsla var enn aukin á lestar-
stöðvum víðs vegar um Frakkland,
landamærum, við opinberar bygg-
Reuter
FRANSKUR lögreglumaður skoðar í tösku lestarfarþega á járnbrautarstöðinni í Marseille í gær
og allt í kring standa hermenn með sjálfvirk skotvopn.
ingar og á götum úti í gær til þess
að reyna koma í veg fyrir frekari
tilræði fyrir jól. í þessu skyni höfðu
1.870 hermenn og 1700 þjóðvarðl-
iðar verið kallaðir út til aðstoðar
lögreglu, þar af 800 í París. Skyndi-
skoðanir voru framkvæmdar á göt-
um úti í París þar sem skilríki bíl-
stjóra og samferðamanna þeirra
voru könnuð.
ítölsku blöðin La Stampa og
Corriera della Sera slógu því upp í
forsíðufyrirsögnum, að tilræðis-
mennirnir í París hefðu undirbúið
ódæðið á ítah'u og farið þaðan til .
frönsku höfuðborgarinnar. Sögðu
blöðin, að franskir leyniþjónustu- 1
menn hefðu fengið vísbendingar um |
það í síðasta mánuði, að átta manna
tilræðishópur væri á leið til Frakk-
lands frá Ítalíu.
Ráðabrugg Richards Nixons frá 1971 afhjúpað
Hugðist greiða Jackson
fyrir forsetaframboð
Richard Jesse
Nixon Jackson
Washington. The Daily Telegraph.
KOMIÐ hefur í ljós að Richard Nix-
on, fyrrverandi Bandaríkjaforseti,
ræddi við aðstoðarmenn sína um
að reyna að fá blökkumannaleiðtog-
ann Jesse Jackson til að gefa kost
á sér í forsetakosningunum árið
1972 til að dreifa atkvæðum demó-
krata. í því skyni hugðust þeir
leggja fram fimm milljónir dala,
sem svarar 330 milljónum króna, í
kosningasjóð Jacksons. Þeir ráð-
gerðu jafnvel að greiða honum
10.000 dali, jafnvirði tæpra
670.000 króna, fyrir hvert prósent
sem hann fengi í kosningunum.
Þetta kemur fram í segulbands-
upptökum sem gerðar voru opinber-
ar í Washington nýlega. Nixon
sýndi hugmyndinni mikinn áhuga.
„Takið þetta til umræðu - nei, ekki
umræðu, komið þessu í fram-
kværnd," sagði forsetinn á fundi
með aðstoðarmönnum sínum í Hvíta
húsinu 14. september 1971, níu
mánuðum fyrir innbrotið í höfuð-
stöðvar landsnefndar Demókrata-
flokksins. Það mál varð forsetanum
að falli árið 1974.
Hugðust blekkja Jackson
H.R. Haldeman, skrifstofustjóri
forsetans, lagði til að reynt yrði að
blekkja Jackson og telja honum trú
um að þúsundir blökkumanna vildu
að hann byði sig fram. Birt yrði
auglýsing í dagblöðum þar sem
óskað yrði eftir fjárframlögum í
kosningasjóð hans.
„Við þurfum að útvega gamla
dollaraseðla.. sem líta þannig út
að halda mætti að fólkið hafi spar-
að þá alla ævina,“ sagði Haldeman.
„Við látum þá streyma inn, dollar
á mann frá 4-5.000 manns víðs
vegar um landið. Við gerum þetta
þrisvar eða fjórum sinnum og Jesse
Jackson sannfærist um að fólkið
vilji að hann verði forseti. Kyndum
undir eigingirni hans ... og ekkert
getur þá stöðvað hann.“
Aðstoðarmenn forsetans létu þó
ekki verða af þessum áformum.
Aðspurður um upptökuna sagði
Jackson að repúblikanar hefðu beitt
bellibrögðum til að minnka vægi
atkvæða blökkumanna í forseta-
kosningunum 1968. „Þeir gætu
hafa haft þessi svívirðilegu áform
til að að dreifa atkvæðum demó-
krata 1972, en auðvitað áttum við
ekki hlut að máli.“
Stefndu að stórsigri
Markmið Nixons og ráðgjafa
hans var að tryggja honum stórsig-
ur í kosningunum, helst jafn mikinn
og sigra Franklins D. Roosevelts
árið 1936 og Lyndons Johnsons
1964. Nixon hafði unnið nauman
sigur á Hubert Humphrey árið 1968
og vildi ekki heyja tví-
sýna kosningabaráttu
aftur.
Þótt Nixon félli frá
áformunum vann hann
einn stærsta sigurinn
í sögu forsetakosning-
anna í Bandaríkjunum.
Þegar umræddur
fundur var haldinn í
Hvíta húsinu virtist þó
stefna í erfiða kosn-
ingabaráttu. Líklegt
forsetaefni demókrata,
öldungadeildarþing-
maðurinn Edmund
Muskie, stóð vel að vígi
á þessum tíma og búist
var við að George
Wallace, ríkisstjóri í Alabama,
myndi gefa kost á sér að nýju sem
óháður. í kosningunum 1968 hafði
hann fengið níu milljónir atkvæða
hægrimanna.
Svo fór þó að Muskie dró sig í
hlé eftir að hafa tárast á fundi í
forkosningabaráttunni og Wallace
lamaðist þegar reynt var að ráða
hann af dögum í Maryland. Óeining
ríkti meðal demókrata vegna stríðs-
ins í Víetnam og öldungadeildar-
þingmaðurinn George McGovern,
sem varð forsetaefni þeirra, reynd-
ist ekki öflugur frambjóðandi vegna
frjálslyndra viðhorfa hans.
Discovery-sjónvarpsstöðin
Boða samstarf við BBC
Singapore. Reuter.
FULLTRÚAR sjónvarpsstöðvar-
innar Discovery Communicat-
ions, sem rekur Discovery
Channel, skýrðu frá því í gær
að stöðin hygðist hefja samstarf
við BBC í Bretlandi um þátta-
gerð og rekstur nýrra rása.
Discovery og BBC eru m.a.
þekktar fyrir vandaða þætti um
umhverfismál og villt dýr. í yfir-
lýsingu stöðvarinnar segir að
ákveðið hafi verið að nota sem
svarar 33 milljörðum króna til
að fjármagna samvinnu við BBC
Worldwide og nýju rásirnar yrðu
í Bandaríkjunum og fleiri lönd-
um. Mun Discovery annast fjár-
mögnunina en stöðin fær að-
gang að geysimiklu þáttasafni
BBC.
Fá landvist á
N or ður löndnm
Hrakningar 108 flóttamanna frá Mið-
austurlöndum loks á enda
Stokkhólmi. Reuter.
DANIR, Finnar, Norðmenn og
Svíar hafa ákveðið að binda enda
á tveggja ára hrakningasögu 108
flóttamanna frá Miðausturlöndum
og veita fólkinu dvalarleyfi í lönd-
um sínum. Fólkið dvelst nú í flótta-
mannabúðum í Lettlandi og hafa
nokkrir menn, sem sloppið hafa
þaðan, gagnrýnt mjög aðstæðurn-
ar sem það býr við, þar sé kalt og
skortur á mat og lyíjum.
Sænskur embættismaður sagði
að reynt yrði að tryggja að fólkið
kæmist til Norðurlandanna fyrir
jól.
Flóttafólkið er flest frá Irak og
fór um Moskvu til Eystrasaltsríkj-
anna í von um að komast til
Norðurlanda þar sem margt af
því á ættingja. Sumt af fólkinu
segist hafa greitt allt að 150.000
krónur fyrir aðstoð milliliða við
ferðina en rússneska lögreglan
segir að mafíusamtök græði stórfé
á slíkri starfsemi. Skip, er fólkið
hugðist fara með frá Riga í Lett-
landi til Svíþjóðar, strandaði á lít-
illi eyju við Eistland.
Hófst þá mikið taugastríð í 16
daga er Lettar reyndu að senda
fólkið með lest aftur til Rúss-
lands. Rússar neituðu að taka við
því, sögðu að til þess bæri þeim
engin lagaleg skylda og auk þess
hefðu þeir engin efni á að taka
við flóttamönnum. Lestin ók því
fram og aftur allan tímann með
fólkið en í hópnum eru allmörg
börn. Ákváðu Lettar loks í apríl í
fyrra að leyfa fólkinu að setjast
að í gömlum fangabúðum þar sem
það er enn.
Uppgj^fahorformgjar nokkurra þjóða
Kjarnavopnin
verði upprætt
Washington, London. Reuter.
FYRRVERANDI herforingjar í
Bandaríkjunum, Bretlandi, Frakk-
landi og Rússlandi hvöttu til þess
í gær og fyrradag, að horfið verði
frá kjarnorkuvörnum. William
Perry, varnarmálaráðherra Banda-
ríkjanna, sagði útilokað að ræða
frekari fækkun kjarnavopna fyrr
en rússneska þingið hefði staðfest
Start-2 samkomulagið um tak-
mörkun langdrægra kjarnaflauga.
Að minnsta kosti 60 herforingj-
ar, sem komnir eru á eftirlaun, rit-
uðu undir yfirlýsingu, sem kennd
er við Lee Butler, bandarískan
hershöfðingja, sem var yfirmaður
kjarnorkuherafla Bandaríkjanna á
tímum Kalda stríðsins og þar til
fyrir tveimur árum. Hefði það kom-
ið í hans hlut að fyrirskipa kjarn-
orkuárás á Sovétríkin hefði sá val-
kostur verið notaður. Einnig stend-
ur Andrew Goodpaster, yfirmaður
herafla Atlantshafsbandalagsins
(NATO) 1969-74, að yfirlýsing-
unni.
Meðal erlendra herforingja sem
rituðu undir skjalið er Alexander
Lebed, fyrrverandi yfirmaður rúss-
neska öryggisráðsins. Michael
Carver, lávarður og hermarskálk-
ur, fyrrverandi yfirmaður breska
heraflans, tók undir yfirlýsingu
herforingjanna í gær, og sagði að
aldrei hefði gefist betra tækifæri
en nú til að uppræta kjarnavopn.
)
>
I.
i
i
i
fc
t
i
I
1:
i
i