Morgunblaðið - 06.12.1996, Síða 58

58 FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
HELGA
Á G ÚSTSDÓTTIR
+ Skúli Bachmann
fæddist í Borg-
arfirði 1. ágúst
1917. Hann lést í
Reykjavík 28. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Guðrún Guðmunds-
dóttir Bachmann og
Guðjón Bachmann.
Skúli var einn af 12
systkinum. Þar af
komust 10 til full-
orðinsára. Þau eru
Sigríður, f. 1901, d.
1990, Ragnheiður,
f. 1906, d. 1993,
Geir, f. 1908, d. 1987, Aslaug,
f. 1910, Sigurður, f. 1912, Guð-
laug, f. 1913, d. 1995, Guðmund-
ur, f. 1915, Bjarni, f. 1919 og
Þórhildur, f. 1922.
Þegar við hugsum um afa minn-
umst við þess aldrei að hafa séð
hann reiðan eða í ójafnvægi. Hann
var alltaf svo ljúfur, brosandi, sátt-
ur við sitt og sína og reyndi aldrei
að þykjast vera annar en hann var.
Hann var mikill bamakall og skip-
uðum við bamabömin fímm, og fjöl-
skyldan öll, stóran sess í hjarta
hans og hann í okkar. Hann vissi
alltaf hvað við vorum að gera, jafn-
vel eftir að alzheimer sjúkdómurinn
var farinn að leika hann grátt. Þeg-
ar við bjuggum á Sauðárkróki komu
hann og amma oft í heimsókn og
þó að þau væm ekki væntanleg
fyrr en seinni part dags þá sett-
umst við oftast á steinvegginn við
götuna um hádegi og biðum þess í
ofvæni að Ladan rynni í hlað. Og
ef hann var í fríi en amma að vinna
þá kom hann oft keyrandi einn
norður til að vera með okkur. I
rauninni hefðum við ekki getað
eignast betri afa og það er erfítt
að hugsa til þess að hann sé far-
inn, að það verði enginn Skúli afí
framar í Bólstaðarhlíðinni. Hann
mun þó alltaf lifa í hugum okkar,
bænum og minningum. Elsku afí,
við munum sakna þín mikið en ekki
hafa áhyggjur af okkur, það verður
allt í lagi hér. Við áttum svo gott
að eiga þig að og þú kenndir okkur
að nærgætni, heiðarleiki og sann-
sögli kemur manni lengst í lífínu.
Við viljum kveðja þig með kvæði sem
við fundum og er eins og ort um þig:
Hver minning dýrmæt perla, að liðnum
lífsins degi,
hin Ijúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, sem fengu að
kynnast þér.
(Ingibjörg Sig.)
Þín,
Þórdís, Daníel og Inga.
Skúli fæddist í tjaldi í Borgar-
fírði. Faðir hans, Guðjón Bach-
mann, var vegavinnuverkstjóri og
móðir hans, Guðrún Guðmundsdótt-
ir, sá enn um matseldina fyrir hóp-
inn, þegar hún tók léttasóttina.
Umvafinn náttúru landsins leit
hann dagsins ljós, og mig rennir
grun í að hún hafí fært honum í
vöggugjöf það æðruleysi og þá stað-
festu sem jafnan einkenndi hann.
Hann ólst upp í Borgamesi í
faðmi samhentra foreldra og systk-
ina. Margoft hef ég undrast það,
síðan leiðir okkar Skúla lágu fyrst
saman, hversu einstakur þessi
systkinahópur var og er enn, þó svo
búið sé að höggva nokkur þungbær
skörð í þann hóp. Þau hafa staðið
saman gegnum þykkt og þunnt án
þess að nokkum skugga hafí borið
á. Og ef erfíðleikar hafa steðjað að,
hafa þau haldið sína fundi og síðan
með samstilltu átaki unnið á þeim
bug eins og ekkert sé sjálfsagðara
og óþarft að minnast á það frekar.
Úr þessum hópi var Skúli og þess
hafa allir sem honum hafa kynnst
á lífsleiðinni notið.
Sautján ára gamall fór hann fyrst
Hinn 30. júlí 1949
kvæntist Skúli eft-
irlifandi eiginkonu
sinni Ingveldi Al-
bertsdóttur, f. 1923.
Þeirra böm em 1)
Rúnar, f. 1950,
kvæntur Guðrúnu
B. Hauksdóttur.
Böm þeirra em
Þórdís, f. 1974,
Daníel, f. 1977 og
Inga, f. 1980. 2)
Petrína, f. 1953. 3)
Sigríður, f. 1960,
sambýlismaður Jón
Egill Bergþórsson.
Þeirra synir era Skúli, f. 1988
og Egill, f. 1991.
Útför Skúla fer fram frá
Háteigskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
til sjós og næstu 30 árin var sjó-
mennska hans aðalstarf. Hann
stundaði síldveiðar á Eldborginni
og var um árabil í strandferðum á
Laxfossi. Árið 1947 kynntist hann
verðandi eiginkonu sinni, Ingveldi
Albertsdóttur, en hún var þá þema
um borð í Laxfossi. Tveimur árum
síðar festu þau ráð sitt og fluttu á
Hverfisgötuna í Reykjavlk.
Það var svo um mitt ár 1953 að
Skúli var munstraður um borð í
ms. Gullfoss og þá hófst það tíma-
bil ævi hans sem hann sá ætíð í
glæstum ljóma. í mínum huga var
þetta undursamlega skip í full-
komnu samræmi við hann sjálfan.
Þar ríkti agi, kurteisi, snyrti-
mennska og glæsileiki. Þetta hafði
Skúli til að bera fram í fíngur-
góma. Þar starfaði hann, aðallega
sem háseti og bátsmaður, í 10 ár
og oft hefur mér fundist hann muna
sérhvem dag þar um borð. Þetta
var ævintýrafar og margar sögur
tengdar því, en frásagnir Skúla af
skipverjum og atburðum hafa slegið
um það ódauðlegum töfraljóma í
mínum huga. Kaupmannahöfn reis
óviðjafnanleg uppúr minningunni.
Þar rölti hann um Strikið, Nýhöfn
og Ráðhústorgið þegar tími gafst
til, sinnti erindum fyrir fjölskylduna
og hélt upp Pilestræde að heim-
sækja Ástu föðursystur sína og
færa henni pinkla frá ættingjum
að heiman. Áf einstakri smekkvísi
valdi hann muni fyrir heimili þeirra
Ingu og húsgögnin sem hann festi
kaup á standa enn sem ný. Á sama
hátt valdi hann klæðnað og annað
sem fjölskyldu hans vanhagaði um.
Alltaf það besta og vandaðasta, því
honum þóttu gæðin ávallt skipta
höfuðmáli. Að hans mati var mikil-
vægt hveijum manni að eiga góða
skó og gott rúm. Það var traust
undirstaða fyrir vellíðan í lífinu.
Og skómir áttu að vera snyrtilegir
og vel burstaðir og víst er að fjöl-
skyldan naut góðs af því.
Það fjölgaði hjá hjónunum ungu
á Hverfísgötunni. Arið 1950 ieit
frumburðurinn, Rúnar, dagsins ljós
og þremur árum síðar kom Petrína
ti) skjalanna. Uppúr 1960, eftir að
þriðja og síðasta bam þeirra hjóna,
Sigríður, kom í heiminn, ákvað
hann að hætta á sjónum og starfa
framvegis í landi svo meiri tími
gæfist með fjölskyldunni. Hann
fékk vinnu við Reykjavíkurhöfn þar
sem hann átti eftir að starfa þar
til hann komst á eftirlaunaldurinn.
Skúli hafði breitt bak í ýmsum
skilningi, óvenju stórar og verkleg-
ar hendur, slétt og unglegt andlit
með fallegt blik í ljósbláum augum.
Öll verk sín vann hann af samvisku-
semi og nákvæmni þess manns sem
ber virðingu fyrir þvi sem honum
er treyst fyrir. Hjarta hans var
hreinna en annarra sem ég hef
kynnst og hann var sá traustasti.
Alla tíð hafði hann yndi af því að
virða mannlífið fyrir sér. Hann sá
iðulega eitthvað sérstakt við hverja
persónu, eitthvað sem greindi hana
frá Ijöldanum; látbragð, orðfæri,
hreyfingar, taktar; jafnan eitthvað
lítið sem ekki lá í augum uppi. Þessi
áhugi spratt af hlýleika hans og
einlægni. Það var því ekki að furða
þótt sérvitringar og utangarðsmenn
hændust að honum meðan hann
starfaði hjá Reykjavíkurhöfn. Ann-
ars var Skúli hlédrægur maður og
tranaði sér aldrei fram á neinn
hátt. Honum þótti ætíð betra að
stíga rólega skrefíð til baka og láta
aðra um æsinginn og hamaganginn.
Best þótti honum að vera í faðmi
fjölskyldunnar, að njóta þess að
vera með ástvinum sínum. Hann
kunni það; skildi hvað það var mik-
ils virði. Hjá þeim hjónum ríkti ein-
stakur höfðingsskapur og gestrisni.
Skúli, hægur í fasi, gætti þess að
öllum liði vel og að allir fengju nú
örugglega fylli sína af glæsiréttum
Ingu, lúxustertum og kökum. Mér
fannst heimili þeirra ævinlega fullt
af kyrrð og friði, athvarf frá öllu
amstrinu og hraðanum. Það var
eins og tíminn liði hægar inni hjá
þeim. Gott var að þegja einn með
Skúla heima í stofunni I Bólstaðar-
hlíð. Hann var maður sem kunni
öðrum betur að þegja. Þögn hans
var djúp og notaleg.
Barnabömin fímm urðu líf hans
og yndi. Aldrei brast þolinmæði
hans, þótt öðmm þætti nóg um, og
kátínan og gleðin skinu úr andlitinu
yfir uppátækjum þeirra og hveiju
nýju skrefi í lifínu. Tímunum saman
gat hann setið með þeim, lesið og
rabbað. Og meðan heilsan entist fór
hann í göngutúra og leiki með þeim
eins lengi og þau nenntu. Aldrei
baðst hann undan því að sinna þeim.
Þetta var svo stórt og merkilegt
fólk í hans augum og öll með sina
frábæm eiginleika sem hann kom
manna best auga á. Mildi hans, ást
og umþyggja mun alltaf fylgja
þeim. Á okkur öllum hafði hann
óbilandi trú, og jafnvel þótt sum
okkar fetuðu ótroðnar slóðir fylgdi
blessun hans og vissa um að við
væmm að gera rétt og myndum
fínna það sem við leituðum að. Þessi
jákvæðni hans og trú var svo mik-
il, að ég er sannfærður um það í
hjarta mínu að það hafí oftar en
einu sinni gert kraftaverk.
Skúli var hjálparhellan í fjöl-
skyldunni. Bmnandi um borgina
með fólkið sitt milli staða vetur jafnt
sem sumur, með verkfæri og pensla
á lofti þegar þurfti og ævinlega
margra manna maki. Hann virtist
alltaf hafa tíma fyrir aðra, var ætíð
reiðubúinn af eðlislægri óeigingirni
að létta undir og rétta hjálparhönd.
Þannig skynjaði maður sífellt um-
faðmandi návist hans. Hann var sú
stoð sem svo ljúft var að eiga og
maður vissi jafnframt að var alger
forréttindi.
Litli drengurinn sem fæddist í
vegavinnutjaldinu í Borgarfírði fyr-
ir 79 áram er nú látinn. Hann lagði
sinn farsæla veg gegnum lífíð og
við sem á vegi hans urðum þökkum
af einlægni fyrir að hafa kynnst
honum og átt hann að. Yndisleg
minning um einstakan mann mun
lifa.
Jón Egill.
Skúli afí minn var skemmtilegur
maður. Hann passaði mig alltaf
þegar ég var lítill, frá því ég var 6
mánaða. Við fóram oft í fótbolta.
Svo var hann oft að lesa fyrir mig
líka. Það var hann sem kenndi mér
eiginlega að lesa, hann afí. En nú
er hann dáinn og kominn upp til
Guðs. Þar líður honum ömgglega
vel. Mér fínnst gaman að hafa átt
svona góðan afa.
Skúli.
Afi var góður og ég var alltaf
að passa hann og hann var alltaf
að passa mig. Afí var skemmtileg-
ur. Afi átti líka mikið af bókum.
Ég leiddi hann alltaf þegar hann
vildi fara eitthvað. Stundum var
hann líka að gefa mér ís og svoleið-
is. Einu sinni gaf hann mér jarðar-
beijaís. Einu sinni var hann sjómað-
ur, en svo varð hann veikur. Núna
er sálin hans afa hjá Guði. Nú líður
honum vel af því að nú er hann
hættur að vera veikur. Bless afí,
ég vona að þér líði vel hjá Guði.
Egill.
+ Helga Ágústs-
dóttir fæddist á
Ósi í Borgarfirði
eystra 15. maí 1912.
Hún lést á Akureyri
28. nóvember sl.
Foreldrar henn-
ar vom Guðbjörg
Alexandersdóttir
frá Minna-Mosfelli
í Grímsnesi og Vil-
helm Ágúst Ás-
grímsson frá Borg-
arfirði eystra.
Helga var næstelst
af bömum þeirra
hjóna, eldri var
Karl Ásgrímur fæddur 7. des-
ember 1910, látinn. Yngri
systkini: Vilhelmína Ingibjörg,
fædd 7. ágúst 1914, Sigrún
Halldóra, fædd 1. júní 1917,
Bjöm Arnar, fæddur 21. des.
1918, Ragnar Halldór, fæddur
15. ágúst 1922, Guðjón Sverrir,
fæddur 6. október 1923, látinn,
Guðgeir, fæddur 13. júlí 1927,
Skúli Björgvin, fæddur 29.
október 1929, látinn og Rann-
veig Heiðrún, fædd 1. október
1934. Foreldrar hennar bjuggu
lengst af á Ásgrímsstöðum á
í dag kveð ég tengdamóður mína
í síðasta sinn. Hún var mér meira
en góð og kærleiksrík tengdamóðir,
hún var mín besta vinkona og allt
frá fyrstu stundu höfum við átt
góða samleið. Margar vom ánægju-
stundimar þegar rætt var um bæk-
ur, lesin ljóð eða Helga sagði sögu
frá liðnum tímum.
Saman fómm við margar ferðir
og bestar vom „frúarferðimar" í
hópi með góðum vinkonum. Þá var
farið til London, Kaupmannahafnar
og Amsterdam. Ég minnist sériega
ferðar sem við fóram tvær saman
til London, þar hittum við Huldu
systur mína og mág. Þessa viku
skoðuðum við mörg söfn og fóram
í leikhús og litum í búðir. Dagurinn
sem við eyddum í British Museum
var ógleymanlegur - sérstaklega
var Helga hrifín af fornmununum
frá Egyptalandi og þremur árum
seinna ferðuðumst við saman um
Egyptaland og mikla gleði hafði
hún af þeirri ferð.
Þar var gott að gleðjast með
Helgu svo létt var hún í lund og
fljót að sjá björtu hliðamar á öllum
málum og oft hlógum við saman,
en það var líka gott að eiga hana
að á raunastundum og til hennar
leitaði ég þegar ég missti móður
mína og seinna báðar systur mínar.
Þá tók hún mig í fang sér og hugg-
aði mig.
Hún vildi öllum vel og eignaðist
vináttu og virðingu allra sem á vegi
hennar urðu. Það sem gerði hana
að svo sérstakri tengdamóður var
hve afskiptalaus hún var, en svo
bóngóð og hjálpsöm ef til hennar
var leitað að einstakt var.
Heimili tengdaforeldra minna var
fallegt og fullt af bókum, blómum
og ilmi af ljúfum kökum og kræs-
ingum, vinum og vandamönnum var
tekið opnum örmum og enginn fékk
að kveðja nema hafa þegið veiting-
ar hjá Helgu.
Gott og fallegt líf hafa þau átt
saman hjónin og barna- og barna-
bamalán. Það er stór hópur sem í
dag kveður með söknuði.
Gegn um tárin geisli skín
gleði og huggun vekur.
Göfug andans áhrif þín
enginn frá mér tekur.
(G.Þ.)
Ástarþakkir fyrir allt, ætíð þín,
Edda.
Elsku amma.
Við trúum því varla að þú sért
farin, eða kannski viljum við bara
ekki trúa því. Það er svo skrítið að
hugsa til þess að þú sért ekki leng-
ur í Hamragerðinu, þar sem þú
hefur alltaf verið síðan við munum
Fljótsdalshéraði.
Hinn 31. desem-
ber 1934 gekk
Helga í hjónaband
með Ágústi Steins-
syni, f. 5. desember
1912, ættaður frá
Miðfirði í Húna-
vatnssýslu. Þau
bjuggu fyrst á Þórs-
höfn en fluttu til
Akureyrar og hafa
búið þar síðan, þar
sem Ágúst vann
lengst af á skrif-
stofu hjá KEA. Þau
hjón eignuðust 5
syni, Baldur, f. 13. feb. 1933,
kvæntur Önnu Maríu Hallsdótt-
ur, Vilhelm Ágúst, f. 30. okt.
1937, kvæntur Eddu Vilhjálms-
dóttur, Birgir Valur, f. 10. okt.
1939, kvæntur Ingu Þóru Bald-
vins, Skúli Gunnar, f. 23. feb.
1943, kvæntur Fjólu Stefáns-
dóttur, Eyjólfur Steinn, f. 31.
ágúst 1951, kvæntur Sigríði
Sigurðardóttur, barnabörnin
eru 16 og barnabarnabörnin 21.
Útför Helgu fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
eftir okkur, tilbúin með kaffí og
konfekt handa þeim sem litu inn,
og alltaf kandís handa okkur.
Það em ófáar minningarnar sem
við eigum um þig, elsku amma, eða
„amma lalii“ eins og við kölluðum
þig alltaf, við munum aldrei gleyma
því hvemig þú hélst í hendumar á
okkur þegar við vorum litlar og
söngst fyrir okkur „Létt stígur
lalli“. Við vomm daglegir gestir hjá
þér þá, og þótt við höfum vaxið
mikið síðan þá breyttist þú aldrei,
þú varst alltaf bara hún „amma
okkar lalli“ og þannig munum við
alltf muna þig.
Þetta verða líka skrýtin jól, án
þín. Skrýtið að þú komir ekki í mat
með afa á aðfangadagskvöld, og
skrýtið að við munum aldrei framar
hittast öll í jólakaffinu í Hamra-
gerðinu eins og hefð er fyrir, og
fá að smakka kakóið þitt, það gat
enginn gert jafngott kakó og þú.
Já, það er svo margt sem breytist
nú þegar þú ert farin, margar hefð-
ir sem lifðu með þér, og verða aldr-
ei eins án þín.
Við trúum þessu varla, allt í einu
ertu farin. En við munum aldrei
gleyma þér, og við trúum því að
þú munir alltaf vera hjá okkur. Þú
lifir í hjörtum okkar „elsku amma
lalli".
Blessuð sé minning þín.
Arna og Halla.
Er mér barst andlátsfrétt Helgu
fóm í gegnum hugann endurminn-
ingar um þessa heiðurskonu sem
nú hefur kvatt okkar jarðneska
heim. Ég kynntist Helgu og Ágústi
fyrir meira en 30 ámm er þau
bjuggu á Ránargötunni. Þegar þau
fluttu í Hamragerði 12 var aðeins
örstutt að ganga yfír til þeirra í
kakó eða kaffi. Helga var mjög góð
kona, dugleg, hjartahlý og gott að
vera í návist hennar. Mikill vinskap-
ur hafði myndast mjlli mín og sona
Helgu og Ágústar. Ég og ljölskylda
mín vorum alltaf tekin sem ein úr
hópnum þeirra. Það var okkur mjög
mikils virði og fyrir það viljum við
þakka af alhug. Dætur mínar köll-
uðu þau ömmu og afa. Margar urðu
ánægjustundirnar, í afmælum, á
jólum og við svo mörg önnur tæki-
færi. Engri fjölskyldu hér á Akur-
eyri á ég meira að þakka en Helgu,
Ágústi og sonum þeirra fyrir vin-
skap og velvilja í okkar garð. Ég
veit að góður Guð á himnum hefur
tekið vel á móti Helgu. Ég bið Guð
að halda sinni verndarhendi yfír
Ágústi, sonunum, fjölskyldum
þeirra sem og öllum öðrum ástvin-
um. Megi Guð blessa okkur öll.
Þórarinn B. Jónsson og
fjölskylda.
SKULI
BACHMANN