Morgunblaðið - 26.04.1997, Page 26

MORGUNBLAÐIÐ
26 LAUGARDAGUR 26. APRÍL 1997
Morgunblaðið/Ásdís
SIGURÐI Sigurðssyni lfkar þokkalega við starfið.
MARÍA og Bjarni ferðast annað GUÐMUNDUR er í hljómsveit-
slagið með sexunni. inni Heilaskemmd.
Leið 6 Mjódd-Eiðsgrandi
oo
fundahöld
EG ÆTLA að
taka strætó
niður í Löngu-
hlíð, en þar ætla ég
að fara í hljóðfæra-
búð. Ég skokka út á
stoppistöð á móti
Verzló og sest niður.
Fjöldi nemenda
Verzlunarskólans
bíður með mér. Ég
hélt að allir Verzling-
ar ættu glæsibfla!
Greinilega ekki.
Það vill svo til að
ég er með litla segul-
bandstækið á mér.
Ég ætla að spjalla
við fólkið í strætó.
Fyrst er auðvitað
að taka vagnstjórann
tali.
Vagnstjári
í þrjú ár
Hvert er nafnið?
Ég heiti Sigurður
Sigurðsson.
Hefurðu verið
lenjp í þessu starfí?
I þrjú ár.
Hvemig Ukar þér?
Það er ekkert annað að hafa
fyrir gamla menn eins og mig.
Þetta er svona þokkalegt myndi
ég segja.
A iniáinni
á fund
Hvað heitið þið?
María.
Bjarni.
Ferðist þið mikið með sex-
unni?
María: Svona annað slagið.
Um hvað hugsið þið þegar þið
sitjið í strætó?
Bjami: Það er misjafnt.
Hvert eruð þið að fara?
María: Niður á Hlemm.
Eruð þið í vinnu?
María: Já, hjá Sjúkrahúsi
Reykjavíkur.
Bjami: Ég var nú í vinnu hjá
borginni, en síðan borgin seldi
Vegamótastíg fyrir átta milljónir
hef ég verið atvinnulaus.
Hvað eruð þið að fara að gera
á Hlemmi?
María: Við erum að fara á fund
með Ama Haralds. Hann vinnur
hjá Lyngáshópnum.
Þegar maður
ferðast með
strætó gefst
tóm til að
íhuga lífíð og
tilveruna. Þá
má ekki
gleyma að
fara út á rétt-
um stað, eins
og fvar Páll
Jónsson gerði.
VIKTOR er níu ára, í
Hlíðaskóla.
/ Hnila -
skammd
Ungur maður, greini-
lega þungarokkari
eða pönkari, hefur
ekkert á móti smá-
spjalli.
Hvað heitirðu?
Guðmundur.
Hvað hugsarðu
þegar þú ferðast með
strætó?
Aðallega um það
hvenær ég á að fara
út.
Hvað gerirðu?
Ég er í MH.
Ertu í hljómsveit?
Já.
Og hún heitir?
Heilaskemmd.
Hvers konar tón-
list spilið þið?
Bara rokk.
/ Hiíða-
skála
Hvað ertu gamall?
Ég er níu.
Notarðu sexun a
oft?
A mánudögum og miðvikudög-
um.
Hvert ertu að fara?
Bara heim.
I hvaða skóla ertu?
Hlíðaskóla.
Löggiit
gamalmenni
Notarðu strætisvagna mikið?
Já, mjög mikið. Taktu ekki
mynd alveg ofan í mér.
Ekkert mál. Hvað hugsarðu
þegar þú situr í strætó?
Það er svona upp og ofan.
Hvað gerirðu?
Hvað geri ég? Ég er löggilt
gamalmenni.
Hvað gerðirðu?
Ég vann í miðasölunni í Aust-
urbæjarbíói í 32 ár.
Hvert liggur leiðin núna?
Ég er að fara til augnlæknis.
Hvar ferðu út?
Á Túngötunni.
Ég þakka fyrir spjallið og upp-
götva að ég er kominn allt of
langt, Langahlíðin er horfin. Ég
ýti á bjölluna. Mín bíður löng
ganga til baka
LISTMUNIR hafa
þjónað margvís-
legum tilgangi í
gegnum aldimar. Söfn-
unarþrá hefur einnig
fylgt manninum frá alda
öðli. Þar kemur til þrá
hans eftir því sem hefur
sögulegt gildi og gerir
hlutina oft eftirsóknar-
verðari og verðmætari.
Listaverkamarkaður-
inn eins og við þekkjum
hann varð tfl á seinni hluta þessar-
ar aldar. Síðustu fjörutíu ár hafa
leitt ljós að fjárfesting í listmunum
getur hækkað verulega svo ekki sé
talað um hina ómældu ánægju að
hafa hlutina nálægt sér.
Samkvæmt alþjóðlegri skilgrein-
ingu telst hlutur vera „antique" ef
hann er 100 ára gamall eða eldri.
Það er þó ekki þar með sagt að um
verðmæti sé að ræða, þótt hlutur-
inn sé gamall, því fer fjarri. Það
gilda sömu lögmál í listaverkamark-
aðinum og í öðrum fjárfestingum,
ákveðin þekking er nauðsynleg.
Fólk sem er tilbúið að eyða fé í list-
muni ætti því undantekningar-
laust að vera í sambandi við
virta sérfræðinga því tals-
vert er um falsanir.
En hvað er það sem
gerir listmuni verð-
mikla? Eftirfarandi
þættir skipta meg-
inmáli: ímynd og
eftirspum lista-
mannsins, ásig-
komulag list-
muna og síðast
en ekki síst
hvort listmun-
imir hafi alþjóð-
legt gildi.
Lista-
maðurinn
*
I þessum
þætti fjallar
Sigríður Ingv-
arsdóttir um
verðmæti
listmuna.
borðið seldist fyrir 1,5
milljónir þýskra marka.
Frönsk húsgögn frá
18. öld em afar eftirsótt
og dýr og má fyrst og
fyrst og fremst rekja
það til þess, að Frakkar
réðu til sín bestu hand-
verksmenn sem völ var
á í heiminum. Þau em
mörg þægileg en síðast
en ekki síst er það stíll-
inn, línumar, litimir og
hlutföllin sem skapa fíngerða heild
og þykja ómótstæðfleg fyrir augað.
Eftirspumin eftir 18. aldar frönsk-
um húsgögnum hefur verið mikil í
Bandaríkjunum, Evrópu og Austur-
löndum. Þama er um að ræða
sterka markaði sem búa yfir vera-
legu fjármagni.
Ástand listmuna
Ásigkomulag listmuna skiptir
vemlegu máli varðandi verðlag.
Gott dæmi er um par af kínverskum
dæmi sé
Cartier,
Ef um er að ræða
heimsþekkta listamenn
eða hönnuði sem mikil
eftirspum er eftir getur það
haft mikil áhrif á verð list-
muna. Þetta á ekki síst við ef lista-
maðurinn er í tísku. Listaverk era
margfalt dýrari ef þau era eftir
heimsfræga listamenn, eins og
Picasso og Matisse svo
nefnd. Skartgripir frá
Tiffany, Van Clef &
Arpels og Bulgari era
margfalt dýrari en sam-
bærilegir skartgripir eft-
ir óþekkta hönnuði. Silf-
ursmíði eftir Paul de La-
merie og Paul Slorr frá
18. öld er einnig í hærra
verðflokki en gerist með
sambærilega hluti eftir
óþekkta silfursmiði frá
sama tímabili.
Húsgögn eftir þekkta
hönnuði lúta sama lög-
máli. Sænski húsgagna-
smiðurinn Georg Haupt,
einn eftirsóttasti hús-
gagnasmiður síns tíma,
starfaði við frönsku hirð-
ina og gerðist síðan kon-
unglegur húsgagnasmið-
ur Georgs 3. Svíakon-
ungs. Teborð innlagt gulli
og silfri sem hann smíðaði
1780 var selt á uppboði í
Baaden Baaden hjá Sot-
heby’s 1995. Matsverð var
DM 200.000 - 300.000 en
DISKUR úr silfri í stíl Georgs 2.
frá 1744 eftir silfursmiðinn Paul
de Lamerie.
MÁLVERK í olíu eftir Picasso „Angel
Fernandez de Soto“ frá 1903, stærð 70
x 55 cm. Seld hjá Sotheby’s árið 1994 fyr-
ir 29 miHjónir dollara.
HERTOGAYNJAN af Windsor.
diskum frá 16. öld. Diskarnir vora
nákvæmlega eins og eftir sama
listamann. Þeir vora seldir hjá
Sotheby’s 1985. Annar disk-
urinn var óaðfinnanlegur,
heill og vel með farinn
og seldist fyrir 27
þúsund pund. Hinn
diskurinn hafði
brotnað en verið
límdur saman
og var seldur
fyrir 3 þúsund
pund.
Fáganti
Fágæti list-
muna getur
haft talsverð
áhrif á verðlag.
Gott dæmi era
páskaeggin eftir
rússneska gull-
smiðinn Carl Fa-
bergé. Listamaðurinn
smíðaði aðeins 56 egg
sem vitað er um. Flest
þeirra era í eigu listasaíha
eða fjársterkra aðila. Páska-
eggin era afar eftirsótt þegar þau
koma á markaðinn og mikil eftir-
vænting ríkir þegar þau koma á upp-
boð. Páskaegg eftir Fabergé sem
var selt hjá Sotheby’s í New York
árið 1991 fór á 3,19 miHjónir dollara.
Uppruni
Hafi listmunir verið í eigu frægs
fólks getur það haft veraleg áhrif á
verðið. Skartgripir hertogaynjunn-
ar frá Windsor, Wallis Simpson,
voru seldir hjá Sotheby’s 1988 og
náðu hæsta verði sem um getur í
sögunni. Vindlingakassi frá Cartier
sem hafði verið í eigu hertogaynj-
unnar seldist fyrir fjögur hundruð
þúsund pund en nákvæmlega sami
vindlingakassi eftir Cartier sem var
í eigu óþekkts aðila seldist fyrir
flögur þúsund pund nokkrum mán-
uðum síðar. Sama máli gegndi þeg-
ar listmunir Gretu Garbo voru seld-
ir árið 1990 og listmuni Jackie
Kennedy sem seldir vora á sl. ári á
margföldu matsverði hjá Sotheby’s.
Söguingt gildi
Sögulegt gildi hefur einnig sín
áhrif. Árið 1990 voru nokkrar síð-
ur af handriti eftir Mozart seldar
fyrir fjögur hundrað þúsund pund.