Morgunblaðið - 19.10.1997, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
HÖRÐUR Sigurgestsson, forstjóri Eimskips. Morgunblaðið/Knstmn
Einhverjum umfangsmestu skipulagsbreytingum
í sögu Eimskips hrint í framkvæmd
Skerpum
athyglina og
ábyrgðina
HÖRÐUR Sigurgestsson,
forstjóri Eimskipafélags-
ins, hefur nú stýrt félaginu
gegnum ólgusiói viðskipta-
lífsins í nærfellt 19 ár. A því tímabili
hefur orðið gjörbylting í rekstrinum
og félagið breyst úr skipafélagi í al-
hliða flutningafyrirtæki með rekstur
á sjó og landi, beggja vegna Atlants-
hafsins. Samhliða hefur félagið fjár-
fest markvisst í öðrum rekstri og
hefur veruleg ítök í mörgum af
helstu stórfyrirtækjum landsmanna.
Félagið hefur á þessum árum gert
ýmsar breytingar á sínu skipulagi.
Hins vegar kalla aukin umsvif, víð-
tækari rekstur og samkeppnisað-
stæður nú á enn frekari uppstokkun
hjá félaginu. A morgun, mánudag,
tekur gildi nýtt stjórnskipulag Eim-
skipafélagsins, þar sem öll yfirstjórn
hefur verið endurskipulögð. Eru
þetta líklega mestu skipulagsbreyt-
ingar sem oi'ðið hafa hjá félaginu frá
árinu 1979. í stuttu máli sagt felst í
þessu að horfið er frá hefðbundu
starfaskipulagi og komið á fót svo-
nefndum afkomueiningum sem hver
um sig þarf að uppfylla ákveðin
markmið um tekjur og gjöld. Fram-
kvæmdastjórar eru gerðir ábyrgari
en áður um leið og þjónustan gagn-
vart viðskiptamönnum verður bætt.
Til að auðvelda þessar breytingar
Eimskip hefur horfíð frá hefðbundnu
starfaskipulagi og sett upp svonefndar af-
komueiningar í nýju stjórnskipulagi félags-
ins. Kristinn Briem ræddi við Hörð Sigur-
gestsson, forstjóra Eimskips, m.a. um þess-
ar breytingar, framvinduna á flutninga-
markaðnum og framtíðaráform félagsins.
HÚS Eimskipafélagsins í Pósthússtræti var byggt árið 1921.
fékk Eimskip til liðs við sig stórt al-
þjóðlegt ráðgjafaríyrirtæki, Mercer
Management Consultant, sem að-
stoðað hefur erlend flutningafyi’ir-
tæki við sambærilegar skipulags-
breytingar.
„Við höfum sett okkur mai’kmið
um að gera þrennt á undanförnum
árum,“ segir Hörður Sigurgestsson
þegar hann er spurður um aðdrag:
andann að þessum breytingum. „í
fyrsta lagi höfum við endurskipulagt
okkar sem alhliða flutningaþjónustu-
fyrirtæki. Við byrjuðum sem skipa-
félag og höfum breyst í alhliða fyrir-
tæki með því að verða þátttakendur í
fleiri flutningaþáttum en áður var. í
öðru lagi höfum við lagt áherslu á
starfsemi erlendis, sérstaklega á
stöðnunarárunum hér áður, til að
auka vöxtinn og höfum stefnt að því
að starfsemin erlendis verði ekki
minni en þriðjungur af heildarveltu
fyi-irtækisins. I þriðja lagi hefur fyr-
irtækið sett sér það markmið að
verða virkur þátttakandi í öðrum
gi-einum íslensks atvinnulífs en hefð-
bundinni flutningastarf-
semi. Það höfum við gert
með fjárfestingum og
hlutafjárkaupum í gegn-
um Burðarás. Þetta eru
þrjár meginstoðirnar í
rekstrinum sem endurspeglast í
skipulaginu."
Hörður bendir á að félagið hafi
lagt áherslu á samtvinnun flutninga-
þátta, þ.e. að fylgja vörunni eftir alla
leið frá framleiðanda eins langt til
neytandans og hægt er eftir því sem
viðskiptamennimir vilja. „Við erum
því ekki eingöngu í siglingum, heldur
flutningum bæði erlendis og innan-
lands, fyrirgreiðslu erlendis, vöm-
húsarekstri innanlands, flutnings-
miðlun og margvislegi-i dreifingu er-
lendis. Ahersla hefur verið lögð á
flutningastarfseminna erlendis og
innanlandsflutninga."
Veltuaukning yfir
50% síðustu 2-3 ár
Umsvif Eimskips hafa aukist
veralega á undanförnum árum og
segir Hörður að veltan hafi t.d. auk-
ist yfir 50% á tveimur til þremur ár-
um. „Veltan á sl. ári var rétt tæpir 12
milljarðar króna í Eimskipssam-
steypunni og við gerum ráð fyrir að
veltan verði nálægt 16 milljörðum á
árinu 1997. í öðra lagi hefur efna-
hagsreikningurinn stækkað á fimm
ára tímabili. Hann var 9,8 milljarðar
í árslok 1993 en var á miðju þessu ári
orðinn 17,8 milljarðar. Síðan hefur
dótturfélögum fjölgað hér á landi og
erlendis. Við höfum náð því á fimm
ára tímabili frá 1993 til miðs árs 1997
að hlutdeild þeirrar starfsemi er-
lendis, sem ekki tengist íslandsflutn-
ingunum beint, er orðin 27% af
heildarveltu. Ef til vill höfum við náð
upphaflegu markmiði okkar því
veltuaukningin hér innanlands hefur
einnig orðið töluverð.
Síðan hefur félagið tekið upp nýja
þjónustu hér innanlands og lagt
meiri áherslu á landflutningana,
flutningsmiðlun o.s.frv. Við keyptum
akstursfyrirtækið Dreka árið 1991
og höfum smám saman verið að bæta
við þá landflutninga. Árleg velta
akstursfyrirtækjanna er orðin á bil-
inu 500-600 milljónir. Þá hafa eignh-
Burðaráss aukist verulega, en mark-
aðsvirði hlutabréfaeignarinnar hefur
aukist úr 1,5 milljarði í árslok 1993 í
8,7 milljarða núna í lok september."
Aukin ábyrgð af-
komueininga
„Skipulagið sem við erum að taka
upp núna felur í sér grundvallar-
breytingar," segir Hörður. „I stað-
inn fyrir að reka fyrirtækið með
hefðbundnu starfafyrirkomulagi
verða settar upp afkomueiningar.
Allri okkar starfsemi verður skipt í
flutningasvið, innanlandssvið, utan-
landssvið og Burðarás. Þar til við-
bótar eru hefðbundin stoðsvið, þ.e.
fjármálasvið og þróunarsvið. Með
því að taka upp afkomueiningar ein-
blínum við á höfuðatriðin í fyrirtæk-
inu, afmörkum þau skýrar og betur
og leggjum meiri áherslu á nýjung-
ar. Þá verða framkvæmdastjórarnir
ábyrgari fyrir afkomu rekstursins en
var í gamla kerfinu. Þeir fá meiri
völd innan ákveðins ramma. Einnig
gefst meiri tími fyrir framkvæmda-
stjóra og forstjóra til að sinna stærri
stefnumarkandi verkefnum, einbeita
sér að þrengra starfssviði og horfa
fram í tímann.
Við gerðum breytingar árið 1986,
1989 og 1993 sem fólu í sér uppstokk-
un eftir gamla skipulaginu. Núna er-
um við að taka upp skýrara afkomu-
skipulag og skerpa athyglina og
ábyi’gðina. Einnig erum við að ráðast
í þessar breytingar vegna þess að
samkeppnin allsstaðar í kringum
okkur er meii'i en áður. Að sumu
leyti eru breytingarnai- ekki ósvipað-
ar og orðið hafa víðs vegar í erlend-
um fyrirtækjum, hvort sem það eru
flutningafyrirtæki eða önnur fyrir-
tæki. Afkomueiningarnar bera
ábyrgð á ákveðnum tekjum og gjöld-
um.
í skipulaginu verðui- sérstök þjón-
ustudeild í Sundahöfn sem mun
sinna viðskiptamönnum okkar með
virkari hætti en áður, sérstaklega á
íslandi. Þeir fá meiri fyrirgreiðslu en
áður var og mest allt á einum stað.
Einnig verður Iögð áhersla á sölu,
bæði á flutningasviði, utanlandssviði
og innanlandssviði. Mai'kaðs- og
sölustarfið verður aðgreint frá dag-
legri þjónustu við viðskiptamennina
þannig að hægt verði að ná fram
meiri sérhæfingu.
Hvert afkomusvið verð-
ur með sérstaka hagdeild
vegna þess að nú ber
framkvæmdastjóri við-
komandi sviðs meiri
ábyrgð en áður á markaðmiðsáætlun
og rekstraráætlun fyrir sína einingu.
Hagdeildirnar verða augu og eyi'u
framkvæmdastjórans til að fylgja
efth' þeim markmiðum og afkomutöl-
um sem að er stefnt. Þrátt fyrir
þessa uppstokkun gerum við ekki
ráð fyrir fjölgun starfsmanna að
neinu marki skipulagsbreytinganna
vegna.“
Leggja til breyting-
ar í miðbænum
Nokkur uppstokkun verður á stað-
setningu einstakra deilda því ýmsir
þættir sem tengjast innanlandsflutn-
ingunum og viðskiptaþjónustunni
flytjast inn í Sundahöfn. Húsnæðið í
Sundakletti er hins vegar uppurið og
segir Hörður að verið sé að undirbúa
stækkun á húsnæðinu þar um 750
fermetra í fyrsta áfanga. Höfuðstöðv-
ar félagsins verða áfram í Pósthús-
stræti 2 eins og þær hafa verið fi'á
árinu 1921 þegar húsið var byggt.
Forráðamenn félagsins era þó ekki
allskostar sáttir við umhverfi höfuð-
stöðvanna og hafa lagt fram ákveðn-
ar hugmyndir fyrir borgaryfirvöld
um breytingar á því svæði sem unnai'
vora af tveimur arkitektum.
„Okkur finnst að styrkja megi
tengsl hafnarinnar við aðra hluti
Kvosarinnar. Húsið tengist sögu
Reykjavíkur á ýmsan hátt og fegra
þarf þennan sögulega stað. Eim-
skipafélagshúsið var eitt fyrsta sér-
byggða skrifstofuhúsnæðið í Reykja-
vík. Á efstu hæð þess er hinn svo-
kallaði Kaupþingssalur, sem var einn
aðalfunda- og samkomustaðurinn í
borginni um árabil. Árið 1884 var
ráðist í fyrstu bryggjusmíð á vegum
bæjarins þegar Bæjarbryggjan eða
steinbryggja reis framundan Póst-
hússtræti. Bryggjan var aðalbryggja
bæjarins næstu áratugina og mót-
tökustaður vöra, farþega og er-
lendra gesta."
Góð ávöxtun íjár
- Nú hefur þú talið afkomu Eim-
skipafélagsins óviðunandi undanfar-
ið eitt og hálft ár. Má draga þá álykt-
un að verið sé að bregðast við slaki'i
afkomu með þessum skipulagsbreyt-
ingum?
„Það er ekki hægt að segja að ver-
ið sé að bregðast við afkomunni held-
ur erum við að bregðast við breyt-
ingum í rekstri fyrirtækisins og í
umhverfinu. Félagið hefur stækkað,
áherslur hafa breyst og viðfangsefn-
in verið víkkuð út. Hins vegar er það
eitt markmiðið með þessum breyt-
ingum að ná betri tökum á því að
stýra fyrirtækinu. Við sögðum síðast
þegar þessi mál vora rædd opinber-
lega að afkoman á fyiTÍ hluta ársins
hefði verið lakari en gert var ráð fyr-
ir og afkoman af flutningastarfsem-
inni verið óviðunandi. Margt annað
kom mjög vel út. Afkoma af ávöxtun
fjár hefur verið mjög góð, ávöxtun af
hlutabréfaeigninni hefur verið mjög
góð og almennt jákvæð niðurstaða af
starfseminni erlendis. Við höfum
verið að vinna að því að bæta afkomu
félagsins af fiutningastarfseminni.
Það er ekki víst að afkoman af fjárá-
vöxtuninni haldi áfram að batna, en
það fer eftir markaðsaðstæðum
hverju sinni.“
„Samkeppni
mikilvæg í
flutningum“
1
í
I
I
1
C
(:
0
C
í
í
<
M
c
I