Morgunblaðið - 19.10.1997, Page 64

MOHG UNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF 5091181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG RITSTJ@iMBL.IS AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
SUNNUDAGUR 19. OKTÓBER 1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
dæmi um hve heilsuhraustur Tvist-
ur var.
Jón Tryggvason, bóndi í Artún-
um, sagði að vissulega væri ákveð-
inn söknuður þegar fjögurra ára-
tuga samvistum lyki en bætti jafn-
framt við að Tvistur hefði aldrei
verið verulega hændur að mannin-
um, alltaf styggur og aldrei hægt
að ná honum nema 1 aðhaldi. Þrátt
fyrir þessa eiginleika var Tvistur
alltaf notaður sem barnahestur og
reyndist vel.
Um ættir Tvists er það að segja
að hann var ættaður frá Holti í
Torfalækjarhreppi og hét móðir
hans Perla, ættuð úr Árnessýslu.
Fimm aðilar til sam-
starfs um vegalagnir
Steypuna
aftur í
vegakerfíð
STEINVEGUR ehf. er nafn á nýju
->íyrirtæki sem Björgun, steypustöðv-
arnar BM Vallá og Steypustöðin, Is-
lenskir aðalverktakar og Sements-
verksmiðjan á Akranesi hafa stofn-
að. „Við stefnum að því að koma
steypunni aftur inn í vegakerfíð á Is-
landi,“ sagði Guðmundur O. Guð-
mundsson, stjórnarformaður Stein-
vegar, í samtali við Morgunblaðið.
Guðmundur minnti á að vegir
hefðu ekki verið steyptir á Islandi
síðan Reykjanesbraut milli Reykja-
víkur og Keflavíkur var steypt fyrir
meira en 30 árum og vegurinn
milli Reykjavíkur og Kollafjarðar
fyrir aldarfjórðungi. „Síðan hefur
steypan fallið út úr vegagerðinni en
hugmynd okkar sem myndum þetta
félag er að koma henni að á ný,“ seg-
*rsíír Guðmundur, sem er fulltrúi Sem-
entsverksmiðjunnar í stjóminni. Is-
lenskir aðalverktakar sáu um fram-
kvæmdir við steyptu vegina og hefur
fyrirtækið nú fjárfest í nýrri vél tfl
að leggja út steypu, sem þarf ekki að
aka á braut eins og eldri búnaðurinn
og leggur niður seigari steypu.
Guðmundur segir að rætt hafl ver-
ið við Vegagerðina sem sé að bera
kostnað við lagningu varanlegs slit-
lags með steypu saman við malbikið
eða olíumöl. „Steypan er dýrari í
stofnkostnaði en vinnur á þar sem
hún er slitsterkari."
-------------
Spá um losun gróðurhúsalofttegnnda á íslandi á næstu áratugnm
Hörður Sigurgestsson forstjóri Eimskips um þróun hlutabréfamarkaðarins
Utblástur eykst um
16% frá 1990 til 2000
s
Tvistur frá Artúnum
felldur 39 vetra
. Blönduósi. Morgunblaðið.
ELSTI hestur á íslandi, hinn 39
vetra Tvistur frá Ártúnum, er all-
ur. Hann var felldur í gær af þeirri
ástæðu að senn er kominn vetur
og fer að taka fyrir beit. Tvistur
fóðraðist illa á heyi sl. vetur og
eigendur hans vildu ekki sjá hinn
aldna höfðingja dragast upp í vet-
ur.
Tvistur komst í fréttirnar þegar
greint var frá því veturinn 1993 í
Morgunblaðinu að hesturinn hefði
fallið niður um vök á Svartá og lif-
að af klukkustundar langa vist í
kaldri vök í hörku frosti þá 35
vetra. Þótti það mikil hreysti að
Iifa af þessa raun og er lýsandi
V
40% aukning fram til
2025 verði ekkert að gert
ÍSLAND mun ekki ná markmiðum rammasamnings Sameinuðu
þjóðanna um loftslagsbreytingar, sem kenndur er við Ríó, um að
losun gróðurhúsalofttegunda verði ekki meiri á árinu 2000 en
hún var árið 1990. Samkvæmt spá Hollustuverndar ríkisins, sem
birt er í nýrri skýrslu umhverfísráðherra um Island og loftslags-
breytingar af mannavöldum, mun útblástur koltvísýrings og ann-
arra gróðurhúsalofttegunda aukast um 16% frá 1990 til 2000, eða
úr sem svarar til 2.730 þúsundum tonna af koltvísýringi upp í
3.161 þúsund tonn.
635.000 tonna aukning
vegna nýrrar stóriðju
Fram kemur í greinargerð um-
sjónarnefndar ráðuneyta með fram-
kvæmdaáætlun ríkisstjórnarinnar
vegna rammasamnings SÞ, sem birt
er sem viðauki við skýrslu ráðherra,
að útstreymi gróðurhúsalofttegunda
muni aukast verulega vegna þeirra
ákvarðana, sem teknar hafi verið á
síðustu misserum um stóriðju.
Stækkun álversins í Straumsvík
muni leiða til losunar sem svarar til
um 125 þúsund tonna af koltvísýr-
ingi. Fyrsti áfangi álvers Norðuráls
á Grundartanga muni auka útblást-
urinn um sama magn. Þá muni
stækkun Járnblendiverksmiðjunnar
á Grundartanga leiða til þess að los-
un gi’óðurhúsalofttegunda aukist um
135.000 tonn. Verði verksmiðja
Norðuráls stækkuð í fulla stærð auk-
ist losun enn um 250.000 tonn. „Sam-
tals er þetta aukning um 635 þúsund
tonn í koltvíoxíðsígildum, sem er um
23,6% af áætlaðri losun síðasta árs,“
segir í bréfinu.
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
HINN 39 vetra hestur , Tvistur frá Ártúnum, á næstsíðasta degi lífs sfns. Jón bóndi Tryggvason virðir fyrir
sér hinn langlífa og trausta hest sem var felldur í gær.
í spá Hollustuverndar er gert ráð
fyrir að árið 2010 verði útstreymi
gróðurhúsalofttegunda orðið 26%
meira en 1990 og árið 2025 40%
meira eða 3.821 þúsund tonn. í þess-
ari spá er miðað við að ekki verði
gripið til neinna aðgerða til að draga
úr útblæstri og aðeins er miðað við
þá stóriðju, sem þegar hefur verið
staðfest, þ.e. stækkun Isal og Járn-
blendiverksmiðjunnar og fyrsta
áfanga verksmiðju Norðuráls.
I samningaviðræðum aðildarríkja
Ríó-samningsins hafa verið settai'
fram tillögur sem sumar hverjar
gera ráð fyrir að í bókun við samn-
inginn, sem á að undirrita í Kyoto í
Japan í desember, verði bindandi
ákvæði um að halda skuli losun gróð-
urhúsalofttegunda óbreyttri miðað
við árið 1990. Tillaga Evrópusam-
bandsins gerir ráð fyrir að útblástur
þessara lofttegunda verði 15% minni
árið 2010 en árið 1990.
■ Beðið eftir Kyoto/24-25
Deilt um laga-
~gildi ákvæðis
frá 1281
IsafírOi. Morgiinbladið.
HÉRAÐSDÓMUR Vestfjarða kvað
upp dóm í allsérstöku máli á fimmtu-
dag.
Málsatvik voru þau að eigandi
jarðarinnar Hellu í Kaldrananes-
hreppi á Ströndum krafðist þess fyr-
ir dómi að ógiltur yrði kaupsamning-
ur og afsal fyrir öðrum hluta jarðar-
innar sem sameigandi hans að jörð-
inni hafði gert við þriðja aðila. Það
"*em vekur athygli er að eigandinn
bar fyrir sig lagaákvæði frá árinu
1281 sem hann taldi veita sér for-
kaupsrétt að jörðinni.
Dómurinn féllst ekki á röksemdir
mannsins og synjaði um ógildingu
kaupsamningsins. Jafnframt var eig-
andanum gert að greiða gagnaðila
sínum í málinu 300 þúsund krónur í
•málskostnað. Dóminn kvað upp
Jónas Jóhannsson héraðsdómari.
Ráðgjöf verðbréfafyrir-
tækja er takmörkuð
HÖRÐUR Sigurgestsson, forstjóri Eimskips,
segir það áhyggjuefni hversu ráðgjöf verðbréfa-
fyrirtækja sé takmörkuð og að efling þessara fyr-
irtækja með meiri þekkingu þurfi að koma til.
Þetta kemur fram í viðtali við Hörð í Morgun-
blaðinu í dag í tilefni af umfangsmiklum skipu-
lagsbreytingum sem eru að verða hjá Eimskip
um þessar mundir.
Hörður er þar spurður álits á þróuninni á
hlutabréfamarkaðnum og þeim lækkunum sem
orðið hafa á hlutabréfum að undanförnu. Hann
segir að lækkanir á hlutabréfamarkaðnum hafi
ekki komið sér á óvart.
„Hlutabréf hækkuðu mjög ört á mjög skömm-
um tíma á síðari hluta síðasta árs og fyrri hluta
þessa árs sem hefur e.t.v. mótast af innlendum
kringumstæðum. Það var ekki um marga fjár-
festingarkosti að ræða miðað við talsvert aukna
eftirspurn og eftirvænting var ríkjandi á mark-
aðnum. Hins vegar finnst mér það nokkurt
áhyggjuefni hversu markaðurinn er grunnur. Ég
hef áhyggjur af því hversu ráðgjöf þeirra fyrir-
tækja, sem veita aðstoð á þessu sviði, er takmörk-
uð. Mér sýnist að hún byggist ekki á miklum
rannsóknum, íhugunum og íhygli. Þegar verð-
bréfasalar tala um að afkoma fyrirtækja sé lakari
en væntingar stóðu til þá er spurning hver bjó til
væntingar og á hvaða forsendum."
Hörður segist telja nauðsynlegt að horfa mjög
alvarlega á það hvert sé hlutverk verðbréfafyrir-
tækja þegar verið er að ræða um félög sem eru
skráð á verðbréfamarkaðnum.
Verðbréfafyrirtæki kaupa og
selja fyrir sig sjálf
„Ég held að þessi fyrirtæki geti ekki stefnt að
öðru en gera hlutina betur en þau eru að gera í
dag. Það er einn vandi í þessum fyrirtækjum að
þau eru einnig að kaupa og selja fyrir sig sjálf eða
sjóði sem tengjast þeim náið. Þetta er ekki aðeins
áhyggjuefni hér á landi. Efling þessara fyrir-
tækja með meiri þekkingu og íhygli ætti að vera
sameiginlegt markmið.“
■ Skerpum athyglina/10-11