Morgunblaðið - 08.08.1998, Qupperneq 12

12 LAUGARDAGUR 8. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
James McDaid, ferðamálaráðherra Irlands, í heimsókn á íslandi
„Fólk kemur ekki lengur til
Irlands í leit að búálfum“
Morgunblaðið/Arnaldur
JAMES McDaid, ferðamálaráðherra írlands.
James McDaid, ráð-
herra ferðamála á
Irlandi, heimsótti
Island í vikunni og
var í gær viðstaddur
„írskan dag“ í Perlunni.
Hann kvaðst í samtali
við Davíð Loga Sig-
urðsson sannfærður
um að ferðaþjónusta
á Islandi ætti eftir að
eflast verulega.
McDAID, sem er læknir að mennt,
settist fyrst á írska þingið árið 1988.
Hann varð ráðherra ferðamála,
íþrótta og útiveru í júní í fyrra þeg-
ar flokkur hans, Fianna Fáii, komst
aftur í stjórn en McDaid býr einnig
yfír mikilii þekkingu á málefnum N-
Irlands, enda er hann frá Donegal,
nyrstu sýslu írska lýðveldisins.
Þegar ferðir íslendinga til Dublin
bar á góma var McDaid fljótur að
greina blaðamanni Morgunblaðsins
frá því að ísiendingar væru ekki ein-
ir þjóða hrifnir af Dublin því borgin
væri um þessar mundir þriðji eftir-
sóttasti viðkomustaður í Evrópu, á
eftir París og Amsterdam.
Innkaupaglaðir Islendingar eru
fyrir löngu orðnir víðfrægir þar í
borg og sagði McDaid að þótt ís-
lendingar væru að þessu leyti til „al-
ræmdir" gæfi verslun
þeirra til kynna að verð-
lag á Irlandi væri hag-
stætt. En McDaid sagði
það einmitt eitt af megin-
markmiðunum að ferðamenn yfir-
gæfu írland sáttir, vitandi það að
þeir hefðu notið sanngjarnra kjara.
„Við fáum nú alls um 5,2 milljónir
ferðamanna á ári hverju, sem gerir
einn ferðamann á hvern íbúa eyj-
unnar ef við tökum Norður-írland
með í dæmið. Ferðaþjónustan er því
orðin okkar helsta auðlind," sagði
McDaid. „Mér skilst að af 270.000
íbúum íslands ferðist 180.000 til út-
landa ár hvert. Þetta fólk kemur til
með að ferðast hvað sem á dynur og
það sem við viljum gera er að sann-
færa það um að Irland bjóði upp á
bestu verslanirnar, fjöragasta næt-
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í
gær, að tillögu Halldórs Ásgríms-
sonar utanríkisráðherra, að breyta
áætlun um stækkun Flugstöðvar
Leifs Eiríkssonar, þannig að fyrsti
áfangi framkvæmdanna verði
stækkaður en honum jafnframt
dreift á lengri tíma, þannig að verk-
lokum seinki um eitt ár. Fljótlega
verður haldin arkitektasamkeppni
vegna stækkunar flugstöðvarinnar.
Ríkisstjórnin samþykkti í desem-
ber síðastliðnum að hefja fram-
kvæmdir við 1. áfangann, sem átti
þá að kosta um 1.300 milljónir króna
og framkvæmdum átti að ljúka árið
2000. Nú hefur verið ákveðið að
bæta hluta af 3. áfanga, sem ljúka á
árið 2010, við 1. áfangann vegna
brýnnar þarfar fyrir fleiri flugvéia-
stæði tengd landgöngubrúm.
Sjö ný stæði í
stað íjögurra
Gert er ráð fyrir að landgangur-
inn austan við fyrirhugaða Suður-
byggingu flugstöðvarinnar verði
lengdur lítið eitt og þrjár land-
göngubrýr tengdar við hann. Með
þessu móti fást sjö ný stæði tengd
urlífið og áhugaverðasta leikhúslífið.
Og framar öðra viljum við benda á
að Irar kunna að gera sér glaðan
dag.“
Mikill vöxtur í
efnahagsmálum
Á sama tíma hefur bættur efna-
hagur íra valdið því að þeir geta
sjáifír leyft sér að fara til útlanda
tvisvar til þrisvar á ári hverju og
sagði McDaid að þeir létu sér ekki
lengur nægja að fara einungis til
landa næm Miðjarðarhafinu. „Þeir
vilja sjá framandi lönd og koma
þangað sem þeir hafa ekki áður
komið. Þeir vilja sem sé koma til
landa eins og íslands." Sagðist
McDaid þvi vongóður um að aukinn
fjöldi Ira myndi á næstu misseram
sækja íslendinga heim og gjalda
þannig líku líkt.
McDaid sagði erlenda
ferðamenn hafa fært ír-
um 2,2 billjónir írskra
punda, rúmlega 200 millj-
arða ísl. kr., á síðasta ári með heim-
sóknum sínum og þar af fer tæplega
helmingur í ríkiskassann. Þessar
tölur ættu, að mati McDaids, að
sýna íslendingum hversu miklir
möguleikar eru í ferðaþjónustunni.
„Ég flaug á fimmtudag yfir landið
þvert og endilangt og það vakti
mikla aðdáun mína, ekki síst höfuð-
borgin sjálf. Hér bíða tækifærin á
hverju strái fyrir blómstrandi ferða-
þjónustu, um það efast ég ekki.“
Nýlega tilkynnti írski fjármála-
ráðherrann að gert væri ráð fyrir
7,5% hagvexti á þessu ári og sagði
McDaid að mikill vöxtur hefði átt
landgöngubrúm í 1. áfanga, til við-
bótar þeim sex stæðum sem era við
núverandi landgang, en í fyrri áætl-
un var gert ráð fyrir að þeim fjölg-
aði aðeins um fjögur í 1. áfanga.
Jafnframt þessu þarf að stækka
flughlað og bæta við jarðvinnu. Þá
hefur verið ákveðið að byggja kjall-
ara undir Suðurbygginguna, sem
verði miðstöð fyrir flokkun tengifar-
angurs og sprengjuleit í farangri.
Kostnaður 600
milljónum meiri
Kostnaður við 1. áfangann verður
af þessum sökum 1.900 milljónir
sér stað á írlandi undanfarin ár.
„Vera okkar í Evrópusambandinu
hefur reynst afar mikilvæg, stuðn-
ingur ESB með beinum styi'kjum
hefur skipt sköpum undanfarin tíu
ár. En við ákváðum jafnframt fyrir
tíu áram að beita kröftum okkar í
þágu öflugri ferðaþjónustu og um
sama leyti fór efnahagur okkar að
breytast veralega til batnaðar. Við
höfum lagt áherslu á að eyða þeim
fjármunum sem okkur hlotnast frá
ESB skynsamlega, t.d. í ferðaþjón-
ustuna.“
McDaid sagði reyndar að vert
væri að geta þess að Irar hefðu eytt
um 40 milljónum punda, um 4 millj-
örðum ísl. kr„ í að „markaðssetja“
Irland. Óbein markaðssetning væri
að vísu alltaf árangursríkust og
benti McDaid t.d. á þá auglýsingu
sem fengist þegar alþjóð-
legir viðburðir væru
haldnir. I næstu viku
færi t.d. Opna evrópska
meistaramótið í golfi
fram á Irlandi, sem vekti athygli á
Irlandi um alla Evrópu.
Vargöldinni
að ljúka
í apríl síðastliðnum náðist sögu-
legt samkomulag í Belfast á N-ír-
landi um framtíð héraðsins. Á ýmsu
hefur reyndar gengið síðan þá og
enn berast fregnir af hræðilegum
ofbeldisverkum. McDaid kvaðst hins
vegar aðspurður telja friðarferlið á
N-Irlandi óstöðvandi. Hann sagðist
telja von í hjörtum fólks núna sem
ekki hefði verið til staðar áður.
„Því miður þarf reyndar stundum
króna, 600 milljónum meira en áður
var áætlað, og samþykkti ríkis-
stjórnin að aflað yrði nauðsynlegra
heimilda til lántöku vegna þessa.
Breytingarnar á 1. áfanga full-
nægja ekki að öllu leyti þeirri þörf,
sem fyrirhuguð fjölgun farþega, sem
leið eiga um Leifsstöð, mun hafa í
för með sér. Leifsstöð í núverandi
mynd var byggð til að anna einni
milljón farþega og afgreiða átta
flugvélar í einu.
Á þessu ári fara hins vegar um 1,3
milljónir farþega um stöðina og
stundum þarf að afgreiða 11 flugvél-
ar í einu. Ái'ið 2001 er gert ráð fyrir
að eiga sér stað einhver voveiflegur
atburður til að fólk sjái að sér. Má
þar t.d. nefna morðin á Quinn-
bræðrunum þremur nú í júlí þegar
Drumcree-umsátrið stóð sem hæst.
Þar var allt að fara úr böndunum en
morðin á drengjunum þremur fengu
fólk til að skoða hug sinn á nýjan
leik. Það er dapurlegt að þetta skuli
hafa þurft til en ég tel þrátt fyrir allt
að undir niðri blundi sterkast þrá
manna til að taka skrefið fram á
við.“
McDaid viðurkenndi að sennilega
tæki mannsaldur ef ekki meira að
útrýma því hatri sem einkennir
sambúð kaþólikka og mótmælenda á
N-írlandi en taldi engu að síður að
nú yrði ekki aftur snúið. „Þingið
nýja tekur til starfa í næsta mánuði
og þá verður t.d. ákveðið hverjir
hljóta ráðherraembætti. Þetta ger-
ist ekki þegjandi og hljóðalaust því
eins og við vitum á Sinn Féin,
stjórnmálaarmur IRA, rétt á ráð-
herrasætum samkvæmt skilmálum
samningsins."
McDaid ítrekaði að þessum
ákvæðum yrði að fylgja eins og öðr-
um. „Já, Sinn Féin mun fá ráðherra-
sæti, þeir munu sitja á þinginu og í
fyrsta skipti á þessari öld munum
við hafa alla stjórnmálaflokka á N-
írlandi starfandi saman.“
Stakkaskipti á írsku
samfélagi
írskt samfélag hefur á síðustu ár-
um tekið miklum stakkaskiptum.
Áhrif kaþólsku kirkjunnar á stjórn
landsins hafa minnkað, eftir áratuga
erfiðleika í efnahagsmálum hefur
gífurleg uppsveifla einkennt írskt
efnahagslíf síðustu árin
og svo virðist sem norð-
urhluti eyjunnar stefni
loks í rétta átt eftir þrjá-
tíu ára vargöld.
„Andi breytinga svífur svo sann-
arlega yfir vötnum á írlandi," sagði
McDaid. „Það hafa orðið þáttaskil á
Irlandi á síðustu árum. Við höfum
sagt skilið við þá daga þegar Irland
hafði á sér forneskjulega ímynd og
var helst þekkt fyrir þjóðsögur af
fornum hetjum og hindurotnum.
Við erum auðvitað áfram stolt af
menningararfleifð okkar en áður
fyrr vorum við föst í viðjum hennar,
núna erum við þjóð sem lifir í nútím-
anum þótt hún haldi fortíð sína í
heiðri. Þeir dagar eru liðnir að menn
komi einungis til Irlands í leit að
skrýtnum búálfum."
að farþegarnir verði orðnir 1,5 millj-
ónir og þörf verði fyrir 14 flugvéla-
stæði við landgang.
Skapar svigrúm vegna
Schengen
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra segir að þessar breytingar
hafi í för með sér að minni fram-
kvæmdir verði í ár og á næsta ári en
fyrirhugað hafi verið, en meiri árin
2000 og 2001. „Með þessu skapast
betra svigrúm vegna Schengen-
málsins, það verður komin niður-
staða í það þegar byrjað verður á
aðalbyggingunni. Einnig er þetta
hagkvæmt vegna mikilla fram-
kvæmda í þjóðfélaginu í ár og á
næsta ári,“ segir Halldór. Vegna
fyrirhugaðrar aðildar Islands að
Schengen-vegabréfasamkomulaginu
era breytingar nauðsynlegar í flug-
stöðinni.
Halldór segir að á næstunni verði
efnt til arkitektasamkeppni um
hönnun flugstöðvarinnar og vonandi
verði mikill áhugi á henni hjá arki-
tektum í landinu. „Ég vona að menn
fari að búa sig undir samkeppnina,"
segir utanríkisráðheiTa.
Bessastaðahreppur
120 ára
Hátíða-
höld í
dag
ÞAÐ verður mikið um að vera
í Bessastaðahreppi í dag þeg-
ar haldið er upp á 120 ára af-
mæli hreppsins.
Dagskráin hefst klukkan
9.15 með því að fánar verða
dregnir að húni og útilista-
verk Stefáns Geirs Karlsson-
ar verður afhjúpað við
íþróttavöllinn. Að því búnu
hefst afmælismót UMFB í
knattspyrnu en klukkan 14
hefst hin eiginlega afmælis-
dagskrá sem Ársæll Hauks-
son, formaður afmælisnefnd-
ar, setur.
Boðið upp á risatertu
Utanhúss verða uppblásin
leiktæki fyrir börn og í
íþróttahúsinu verður sýning á
ljósmyndum Álftnesingsins
Péturs Thomsen. Þá verða
flutt ávörp sem og tónlist af
ýmsu tagi og skemmtiatriði og
loks verður öllum boðið upp á
risatertu í tilefni dagsins.
Nýr aðstoð-
armaður
borgarstjóra
BORGARSTJÓRI hefur
ákveðið að ráða Árna Þór Sig-
urðsson varaborgarfulltrúa í
starf aðstoðannanns borgar-
stjóra í leyfi Kristínar A.
Árnadóttur sem mun dvelja
við framhaldsnám í Banda-
ríkjunum næsta árið. Hann
mun hefja störf um miðjan
ágúst.
Arni Þór Sigurðsson var
borgarfulltrúi Reykjavíkur-
listans á síðasta kjörtímabili
og hefur mikla þekkingu og
reynslu af borgarmálum.
Hann hefur verið formaður
Hafnarstjómar frá 1994 og
var formaður Dagvistar
barna og SVR á síðasta kjör-
tímabili auk setu í fjölmörg-
umnefndum.
Árni Þór Sigurðsson hefur
undanfarið gegnt starfi fram-
kvæmdastjóra þingflokks Al-
þýðubandalagsins. Hann er
kvæntur Sigurbjörgu Þor-
steinsdóttur ónæmisfræðingi
og eiga þau þrjú börn.
Þrjár konur
vígðar til
prests
PRESTVÍGSLA í Dómkirkj-
unni í Reykjavík fer fram
sunnudaginn 9. ágúst kl. 11.
Mun biskup Islands vígja
Báru Friðriksdóttur guðfræð-
ing til Vestmannaeyjapresta-
kalls, Kjalarnessprófasts-
dæmi, Guðbjörgu Jóhannes-
dóttur guðfræðing til Sauðár-
króksprestakalls, Skagafjarð-
arprófastsdæmis og Lára G.
Oddsdóttur guðfræðing til
Valþjófsstaðarprestakalls,
Múlapr ófastsdæmi.
Vígsluvottar verða sr. Dalla
Þórðardóttir, dr. Gunnar Kri-
stjánsson, sr. Jóna Hrönn
Bolladóttir, sr. Jónína Elísa-
bet Þorsteinsdóttir og sr.
Hjálmar Jónsson sem lýsir
vígslu. Sr. Hjalti Guðmunds-
son þjónar fyrir altari. Dóm-
kórinn syngur undir stjórn
Marteins H. Friðrikssonar.
Innkaupaglaðir
íslendingar
„alræmdir“
Ríkisstjórnin samþykkir breytingu á framkvæmdaáætlun við Leifsstöð
Fyrsti áfangi
stækkaður en
verki seinkað
Sinn Féin fær
sæti í stjórn
N-írlands

I
»
í
I
I
L
I
í