Morgunblaðið - 08.08.1998, Side 31

+
30 LAUGARDAGUR 8. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 8. ÁGÚST 1998 31

STOFNAÐ 1913
UTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
ORT VAXANDI
AT VINNU GREIN
ALLT stefnir í enn eitt metárið í ferðaþjónustu. Tölur
yfir sjö fyrstu mánuði ársins sýna, að erlendum
ferðamönnum fjölgaði um 17.000 frá sama tímabili árið
1997. Aukningin nemur um 14%, tvöfalt meiri en árið áð-
ur. Þetta er ótrúlegur árangur miðað við það, að í fyrra
var metár í heimsóknum erlendra ferðamanna og þá fóru
þeir í fyrsta sinn yfir 200 þúsund. Að mati Magnúsar
Oddssonar, ferðamálastjóra, eru viðbótar gjaldeyristekj-
ur af erlendum ferðamönnum fyrstu sjö mánuðina u.þ.b.
1,7 milljarðar. Það þýðir, að gjaldeyristekjur af ferða-
þjónustunni fara vel yfir tuttugu milljarða í ár, en tekj-
urnar voru áætlaðar tæpir tuttugu milljarðar króna allt
árið í fyrra.
Þessar tölur sýna, svo ekki verður um villzt, að ferða-
þjónustan er orðin ein mikilvægasta atvinnugrein lands-
manna. Afstaða stjórnvalda og annarra til ferðaþjónust-
unnar þarf að mótast af því.
Samkvæmt opinberri stefnumótun, sem Halldór Blön-
dal, samgönguráðherra, kynnti sumarið 1996, er reiknað
með 6% fjölgun erlendra ferðamanna á ári. Miðað við
það munu þeir verða um 340 þúsund árið 2005 og gjald-
eyristekjurnar á áratugnum 1996-2005 nema milli 300 og
400 milljörðum króna. Þessi ótrúlegi árangur kann að
nást, því aukningin hefur orðið meiri en spár gerðu ráð
fyrir.
NEYÐARSÍMINN
SAMBAND náðist ekki við neyðarsímanúmerið 112 úr
símasjálfsala í Miðhúsaskógi í Biskupstungum fyrir
um það bil hálfum mánuði. Ástæðan var sögð sú, að láðst
hafði að „gera breytingar" á númerum símasjálfsalans í
símstöðinni á Selfossi. Kona, sem veiktist skyndilega í
sumarbústað í Miðhúsaskógi, var því ekki komin í
sjúkrahús í Reykjavík fyrr en 5 klukkustundum eftir að
fyrst var reynt að hafa samband við símanúmerið 112.
Atvik sem þetta er óafsakanlegt og það stoðar lítið að
kenn^ um mannlegum mistökum. Þeim, sem annast
rekstur neyðarsímans, ber að sjá til þess að kerfið sé í
lagi og tryggja það. Náið samstarf þarf að vera við
Landssímann enda er ljóst, að almenningssímar í sumar-
húsahverfum eru m.a. settir upp í öryggisskyni. Þegar
hringt er í neyðarnúmerið þurfa símtöl að vera hindrun-
arlaus, því mannslíf kunna að vera í húfi.
Almenningur greiðir ekkert gjald fyrir að hringja í
neyðarnúmerið. Ástæðan er að sjálfsögðu, að öryggið
getur ekki byggzt á því, hvort menn hafi rétta skipti-
mynt í vasanum þegar slysin verða. Þetta fyrirkomulag á
að vera sífelld áminning fyrir starfsmenn neyðarlínunn-
ar og símafélaganna um mikilvægi þess að tafarlaust
samband náist við númerið 112.
AKSTUR UTAN VEGA
MÁL ÞÝZKRA hjóna, sem eiga yfir höfði sér ákæru
fyrir að hafa valdið náttúruspjöllum með akstri ut-
an vegar í Hveradölum í Kerlingarfjöllum, hefur vakið
athygli. Þýzku hjónin hafa haldið því fram að þeim væri
ekki kunnugt um reglur um bann við akstri utan vega og
slóða.
Það er sjálfsagt og eðlilegt að ferðamennirnir, sem um
ræðir, rétt eins og aðrir, sem valda spjöllum á gróðri eða
landslagi með akstri utan vega, taki afleiðingum gerða
sinna. Hins vegar þarf að hyggja að fleiru.
Augljóslega þarf að efla kynningu á banni við utan-
vegaakstri, ekki aðeins meðal útlendinga, sem hingað
koma, heldur einnig innanlands enda valda Islendingar
án efa meirihluta þeirra skemmda, sem tillitslaus akstur
af þessu tagi skilur eftir sig.
Þá þarf að vinna að því að merkingar vega og vegar-
slóða á hálendinu séu skýrari, þannig að ókunnugir átti
sig betur á því hvað sé viðurkennd slóð og hvað ekki.
Erfitt verður að taka á þessum málum af nauðsynlegri
hörku fyrr en umbætur af þessu tagi hafa verið gerðar.
Davíð Oddsson, forsætisráðherra, um sölu ríkisbankanna og þá endurskipulagningu á fjármálamarkaði sem framundan er
ENDURSKIPULAGNINGU á
fjármagnsmarkaði þar sem
sala á eignarhlut ríkisins í rík-
isviðskiptabönkunum tveimur,
Landsbanka íslands hf. og
Búnaðarbanka íslands hf., auk
sölu á Fjárfestingarbanka at-
vinnulífsins eru í lykilhlut-
verki, hefur borið hátt að undanfórnu. Umræðuna
hefur borið dálítið brátt að, en ríkissjóður hyggst
afla sér verulegs fjár með eignasölu á næsta ári og
því þarf þróunin í þessum efnum að skýrast áður
en fjárlagafrumvarp verður lagt fram í byrjun
október. I samtali við Morgunblaðið um viðhorfin í
þessum efnum segir Davíð Oddsson, forsætisráð-
herra, að þegar sú ákvörðun hefði verið tekin að
breyta bönkunum í hlutafélög hefði mátt vera ljóst
að eignarhlutur ríkisins í bönkunum yrði seldur í
fyllingu tímans. Sú skoðun hefði að vísu verið uppi
að hugsanlega væri skynsamlegt að gefa bönkun-
um einhvern umþóttunartíma vegna þessara nýju
aðstæðna, þ.e. hlutafjárformsins, og að þeir
myndu til að byrja með eingöngu nýta sér heimild
til hlutafjáraukningar um 15%. Þarna væri hann
eingöngu að vísa til viðskiptabankanna, en öðru
máli gegndi um Fjárfestingarbanka atvinnulífsins.
„Síðan gerast hlutirnir hratt. Breytingar eru ör-
ar og þó þetta hafi verið ráðagerðir manna og mat
á þeim tíma þegar þetta var til umræðu í þinginu
þá þarf engan að undra þó breyttar aðstæður og
aukin samkeppni íslenska bankakerfisins við er-
lenda banka hafi það í fór með sér að menn hugsi
sinn gang og velti fyrir sér hvort hlutirnir þurfi
ekki að ganga hraðar fyrir sig,“ sagði Davíð.
Hann sagði að sala á viðskiptabönkunum væri
hins vegar flóknari aðgerð en sala á Fjárfestingar-
banka atvinnulífsins, meðal annars af sálrænum
ástæðum. Margir ættu tilfinningaleg tengsl við
viðskiptabankana, eftir áratugaviðskipti við þá, en
öðru máli gegndi um heildsölubanka á borð við
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins, sem væri flestu
fólki fjarlægari heldur en viðskiptabankarnir. Það
mætti því segja að fram hafi farið endurmat á því
hversu hratt ætti að fara í að selja hlut ríkisins í
bönkunum með hliðsjón af því að hægt yrði að
greiða hraðar niður skuldir ríkisins en þó hefði
verið gert á undanfórnum árum, en það væri nýtt í
íslensku efnahagslífi að ríkissjóður greiddi niður
skuldir en safnaði þeim ekki. Þetta væri skýringin
á því að ríkisstjórnin hefði farið að hugleiða sölu á
eignarhlut í ríkisbönkunum fyrr en ella.
„Það er nú orðið viðurkennt sem almennt skyn-
samlegt að minnka umsvif ríkisins, dreifa eignar-
aðild og efla samkeppni og samkeppnishæfni, þó
menn viðurkenni líka nauðsyn þess að auka hvar-
vetna hagkvæmni í öllum rekstrí. Þetta á við um
hugmyndir um einkavæðingu þessara banka. Rök-
in eru þá þau meðal annars að innlend og erlend
samkeppni almennt séð sé að aukast og markaður-
inn að breytast. Því sé óhjákvæmilegt að bankarn-
ir verði fyrirtæki með ríkari sveigjanleika og
möguleika á lifandi þjónustu en áður var. I annan
stað er það ekki umdeilt að rekstrarkostnaður
bankanna á Islandi hefur verið of mikill. Það getur
staðist í lokuðu efnahagskerfi, en um leið og efna-
hagskerfið hefur opnast og tengslin við útlönd
hafa aukist stenst það ekki til lengdar að íslenskir
bankar lifi við hærri rekstrarkostnað en þekkist
erlendis. Það verður að skapa bönkunum mögu-
leika á því að hagræða og að búa sig undir sam-
keppni. Bankarnir þurfa líka að eiga þess kost að
nálgast eigið fé með nýjum hætti, svipuðum hætti
og annars staðar hefur gerst,“ sagði Davíð.
Ótrúlega lftill arður
Hann sagði að bankarnir hefðu skilað eiganda
sínum, ríkinu, ótrúlega litlum arði í gegnum tíðina,
þó það kynni kannski að koma almenningi í land-
inu á óvart. Þar væri um mjög litla íjármuni að
ræða og aðrir eigendur að svo stórum fyrirtækjum
hefðu aldrei liðið
svo litla arðgjöf.
Þá hefði það
einnig ýtt undir
þau sjónarmið
að hraða þessari
þróun nú að rík-
ið hefði yfir
færri tækjum að
ráða til þess að
sporna við
óheppilegri
þenslu í þjóðfé-
laginu en áður
hafi verið. Nýtt
tæki í þeim efn-
um sé sá mögu-
leiki að selja
eignarhluti í rík-
isfyrirtækjum,
þar með töldum fjármálafyrirtækjum, og um leið
sé hægt að styðja við bakið á vaxandi hlutabréfa-
markaði í landinu, sem hafi verið að þróast og orð-
ið skilvirkari og þýðingarmeiri fyrir allan almenn-
ing í landinu en verið hafi.
Aðspurður hvernig hann sjái fyrir sér að gengið
verði til verks í þessum efnum sagði hann að að því
leyti sem þetta sneri að bönkunum væri mikilvægt
að þeir yrðu trúverðugir eftir einkavæðingu þeirra
Tryggj a verður
dreifða eignaraðild
og hagræðingu í bankakerfinu. Samkeppni milli
öflugra bankastofnana verði að vera tryggð, því
ástandið í þessum efnum yrði lítið betra með einn
stóran einkabanka en tvo eða þrjá ríkisbanka. „I
annan stað tel ég mikilvægt að eignarhaldi í bönk-
unum verði dreift og það sé tryggt að bankarnir
séu sem hlutlausastir gagnvart viðskiptalífinu,“
sagði Davíð.
Hann sagði að ef einhverjum aðilum í viðskipta-
lífinu tækist að ná mjög sterkum tökum á einstök-
um bönkum þá væri hætt við að einkasjónarmið
þeirra og skammtímahagsmunir gætu bitnað á arð-
semikröfum sem bankinn ætti að lúta. Heilmikið sé
til í þeirri skoðun að það sé
nauðsynlegt að tryggja hlut-
leysi bankakerfisins gagn-
vart efnahagslífínu, einstak-
lingum og fyrirtækjum,
þannig að hagsmunimir séu
ekki aðrir en þeir að skapa
eigendum sínum arð. „Sumar
þjóðir hafa það reyndar svo
að þær binda það í lög
hversu mikil eignarhlutdeild
einstakra aðila má vera í
bönkunum. Eg hygg að það
sé til að mynda þannig í Nor-
egi. Það má vel vera að slíkt
gæti verið skynsamlegt að
gera einnig hér á landi.
Á.m.k. er það æskilegt að
menn hafi ekki á tilfinning-
unni að það séu einhver önn-
ur sjónarmið sem ráði steíhu
banka en almenn arðsemi-
sjónarmið eins og einhverjir
þröngir hagsmunir ráðandi
hóps,“ sagði Davíð.
Einkavæðing tryggir
hagræðingu
Hann sagði það einnig
mikilvægt fyrir vaxandi líf-
eyrissparnað landsmanna að
lífeyrissjóðirnir tækju þátt í
einkavæðingu bankanna
með kaupum á hlutafé. „Eg
tel einnig að þá eigi menn að
velta fyrir sér hvort ekki sé
rétt að tryggja að slík fjár-
festing sé eingöngu gerð í
arðsemiskyni fyrir lífeyris-
sjóðina, en ekki til þess að tryggja einstökum
kommisörum lífeyrissjóðanna, hvort sem þeir eru
frá atvinnurekendum eða launþegum, persónuleg
ítök í bankakerfinu. Það kemur að mínu viti til
greina að lögbinda það með einhverjum hætti að
þar sé eingöngu um sjónarmið fjárfestingar að
ræða, en ekki spursmál um áhrif eða vald lífeyris-
sjóða eða for-
ráðamanna
þeirra á einstök-
um stofnunum.
Þetta er spam-
aður einstak-
linganna í land-
inu og einstak-
lingarnir sem
eiga þessa líf-
eyrissjóði vilja
örugglega ekki
að það sé hugs-
að um neitt ann-
að en það að
tryggja að fjár-
munir þeirra
nýtist sem allra
best,“ sagði for-
sætisráðherra.
„Við vitum líka að einkavæðing bankanna trygg-
ir hagræðingu þeirra og eins og ég hef áður nefnt
komumst við ekki hjá slíkri hagræðingu. Það er
hins vegar mikilvægt að hún eigi sér stað í góðu
samráði við starfsfólk, sem ég held að sé opið íýrir
slíkri hagræðingu, enda sé reynt að gæta hags-
muna þess um leið, eins og kostur er. Við þurfum
að lækka kostnaðinn í bankakerfinu. Það er skylda
okkar gagnvart viðskiptalífinu, þ.e. sá kostnaður
Davíð Oddsson, forsætisráðherra, segir að mikilvægt sé
að tryggja dreifða eignaraðild við sölu ríkisbankanna og
........................................y-------------
endurskipulagningu á fjármálamarkaði. I samtali við
Hjálmar Jónsson segir hann að koma verði í veg fyrir að
aðilar í viðskiptalífínu nái of sterkum tökum á bönkunum
þannig að önnur sjónarmið en arðsemisjónarmið verði
lögð til grundvallar í rekstri þeirra.
sem fer í það að höndla með fé, ávaxta það, þannig
að vaxtamunurinn þurfi ekki að vera jafnhár hér
og hann hefur stundum verið. Við erum sem betur
fer að komast í gegnum óreiðuna sem var hér í
kerfinu forðum tíð. Við höfum verið að borga hana
niður með háum vaxtamun og miklum afski’iftum
og væntanlega ættu þar með að hafa skapast skil-
yrði til þess að minnka vaxtamuninn með hagræð-
ingu í bankakerfinu," sagði Davíð ennfremur.
Hann benti á að fram hefði komið að mjög stór
hluti af fjármunum bankanna hér á landi væri
bundinn í húsnæði og búnaði eða sem næmi allt að
helmingi eigin fjár þeirra samanborið við kannski
15-20% í öðrum löndum.
Viðræður bæði við innlenda
og erlenda aðila
Davíð sagði að það væri spurning hvernig standa
bæri að einkavæðingunni og hvort að í tengslum
við hana ætti að fara fram stýrð hagræðing, þ.e.a.s.
að ríkisvaldið beiti sér fyrir tiltekinni samhæfingu
eða samruna bankastofnana eða hvort markaður-
inn eigi alfarið að sjá um það. „Hvort tveggja er til.
Það er ljóst að ríkisvaldið mun taka upp viðræður
við innlenda aðila jafnt sem erlenda sem vilja ræða
möguleika á því að kaupa hlut í bönkunum eða þá
alla. Um leið og það yrði gert myndum við vilja
hafa áhrif á það a.m.k. að framangreind sjónarmið
um dreifða eignaraðild og þess háttar geti náð
fram að ganga,“ sagði Davíð.
Aðspurður sagði hann hvort tveggja koma til
greina, að ríkisvaldið selji eignir sínar á markaði
og/eða að samruni eigi sér stað og síðan verði hlut-
ur ríkisins í þeim samruna seldur, en þá þurfi jafn-
framt að tryggja að eignarhaldið verði dreift.
Þarna sé aMns munur á þvað varði viðskipta-
bankana annars vegar og Fjárfestingarbanka at-
vinnulífsins hins vegar. Sparisjóðirnh' hafi lýst yfir
áhuga á að kaupa Fjárfestingarbanka atvinnulífs-
ins að hluta til eða að öllu leyti og sér finnist sjálf-
sagt að fara í viðræður við þá um það. „Það eru
ekki bindandi viðræður en það verður fróðlegt að
sjá hvað fyrir þeim vakir og hvað ríkið gæti haft út
úr því. Það er sennilega rétt að samlegðaráhrif af
samruna Fjárfestingarbanka atvinnulífsins við
viðskiptabanka eru minni en myndu vera við aðila
eins og Kaupþing, sem er eign sparisjóðanna, en
þau eru töluverð," sagði Davíð.
Hann sagðist aðspurður ekki sjá að eignarhald á
sparisjóðunum væri einhver þröskuldur varðandi
það að þeir öxluðu stærra hlutverk á íslenskum
fjármagnsmarkaði í sjálfu sér. Varðandi samlegð-
aráhrif af sameiningu FBA og Kaupþings, teldi
hann það vandamál hins vegar ekki fyrir hendi, því
eignarhaldsfyrirkomulag sparisjóðanna gilti ekki
um Kaupþing. „Ég býst við að það sé dálítið mikið
gert úr vandamálinu með eignarhaldið, en það er
sjálfsagt að fara yfir það og skoða hvort hlutir
megi vera þar með öðrum hætti og ég heyri ekki
annað á sparisjóðamönnum en þeir séu tilbúnir til
þess að skoða þá umgjörð alla ef hún þvælist fyrir
mönnum. Það er auðvitað ljóst að sparisjóðirnir
eru bæði veikir og sterkir. Það eru öflugir spari-
sjóðir fyrir hendi sem styrkja almennt stöðu sína
með tryggingarsjóðum og sparisjóðabanka. Svo
eru einnig smáir sparisjóðir með tiltölulega mikinn
stjórnunarkostnað eðli málsins samkvæmt, þannig
að þá má vel vera að þar þurfi að eiga sér stað ein-
hveijar breytingar," sagði Davíð.
Aðspurður hvað honum fyndist um þá skoðun
að eignir ríkisins á þessum markaði yrðu verð-
mætari við sölu ef fyrir lægi stefnumótun varð-
andi þá þróun á fjármálamarkaði, sem framundan
væri, sagðist hann telja nauðsynlegt fyrir ríkið
sem eiganda í þessu tilviki að láta mjög fljótlega í
Ijós stefnu sína varðandi endurskipulagningu
bankakerfisins. Öll óvissa væri til þess fallin að
veikja stöðuna í þessum efnum. T.a.m. væri nú
fyrirliggjandi heimild til að selja 49% í Fjárfest-
ingarbanka atvinnulífsins og sjálfsagt yrði að
skýra frá því fljótlega hver ætlunin væri varðandi
framhaldið og helst í tengslum við kaup á þeim
hlut. „Sumir segja að það geti verið æskilegt fyrir
banka eins og Fjárfestingarbanka atvinnulífsins,
sem er að hjálpa fyrirtækjum að hasla sér völl er-
lendis, að fá inn í þann
banka erlenda eignaraðild,
jafnvel fremur en í við-
skiptabankana, Landsbanka
eða Búnaðarbanka. Þessi
sjónarmið þurfa menn að
fara í gegnum mjög ræki-
lega,“ sagði Davíð.
Mikilvægt að tryggja
þátttöku almennings
Aðspurður hvað hann teldi
að eignasala ríkisins á þess-
um markaði gæti gengið
hratt fyrir sig, en nefnt hef-
ur verið að selja þurfi eignir
ríkisins fyrir 11 milljarða
króna á næsta ári, sagðist
hann ekki vilja nefna neinar
tölur í því sambandi, en
óhætt ætti að vera að reikna
með því að markmið fjárlaga
næðist. Að hluta til muni
eignasalan ekki færast til
tekna, því að hluta til sé um
að ræða endurgjald fyrir
eign. Miklir peningar muni
losna sem hafi verið bundnir
og óarðgefandi. Þá sé hægt
að nota til þess að greiða nið-
ur skuldir og þar með
minnka vaxtagreiðslur ríkis-
sjóðs strax árið 2000 um
jafnvel 500 milljónir kr. eða
meira og þannig ár frá ári. „I
stað þess að menn voru áður
að hækka skatta til þess að
auka það sem ríkissjóður
hefði aflögu, þá erum við nú
að lækka vaxtagjöldin til þess að auka það sem af-
lögu er,“ sagði Davíð.
Hann sagði að það væri mjög mikilvægt að
tryggja þátttöku almennings í kaupum á eignar-
hlut í bönkunum og að hlutabréfamarkaðurinn sé
virkur í þeim efnum. Jafnframt teldi hann afar
slæmt þegar bönkunum fækkaði ef fólk fengi það á
tilfinninguná að
stefna bankanna
mótaðist af sér-
hagsmunum en
ekki hreinum
arðsemisjónar-
miðum eigenda.
„Við höfum séð
slíka hluti forð-
um tíð í fyrir-
tækjum að þar
hafa hagsmunir
einstakra stórra
eigenda iðulega
borið fyrir borð
hagsmuni hinna
smæni eigenda.
Ég held að það
væri afar illa
farið hjá ríkinu
ef þannig tækist til við sölu á eignum þess yfirleitt
að stuðla að þess háttar skipan mála.“
Davíð sagði að þó nú sé tíska að tala um kjöl-
festufjárfesta telji hann að í bankastofnun geti al-
veg dugað að stærstu eignaraðilarnir, sem komi til
með að hafa leiðbeinandi forystu um reksturinn,
eigi eignarhluti á bilinu 3% til 8% til dæmis. Hann
telji hins vegar ekki æskilegt að einn aðili eða
skyldir aðilar ráði 30-40% eignarhlut í bankastofn-
un. Það sé engin nauðsyn á eigendum með stærri
eignarhlut en að ofan greinir og við slíkar aðstæð-
ur geti eignaraðilar með 2-3% eignarhlut haft
veruleg áhrif á reksturinn, auk þess sem þeir væru
líklegastir til þess að knýja á um að arðsemisjón-
armið réðu ferðinni. Þó það hafi ekki verið rætt í
ríkisstjórn telji hann að það komi fyllilega til álita
að tryggja það með lagasetningu að eignarhaldi í
bönkunum, þegar ríkið sleppi af þeim hendinni,
verði dreift. Um fordæmi í þeim efnum gætum við
litið til annaiTa landa og jafnframt að það yrði
einnig tryggt að það væru eingöngu arðsemisjón-
armið sem réðu fjárfestingu fjárfesta á borð við líf-
eyrissjóða, eins og áður var nefnt.
Þurfum að fara með gát
Aðspurður hvernig hann sæi þá hugsanlegt
hlutverk erlends banka í endurskipulagningu s.
bankakerfisins, en viðræður hafa hafist við
sænska SE-bankann að frumkvæði hans um kaup
á hlut í Landsbankanum, sagði hann að hingað til
hefði verið talið að erlendir aðilar hefðu ekki mik-
inn áhuga á að hasla sér völl í bankastarfsemi
hér. Til þess væri hún of takmörkuð og markað-
urinn of lítill. Þeir vildu frekar þjónusta banka-
kerfið áfram á sama hátt og þeir hefðu gert til
þessa, heldur en fara inn í jafn sérhæfða efna-
hagsstarfsemi og færi fram hér. Sumir hefðu
reyndar haldið því fram að það gæti skaðað hags-
muni Islendinga ef einhver einn erlendur banki
eignaðist ráðandi hlut í öflugum banka hér, þar
sem það myndi valda því að aðrir bankar, sem
hefðu keppst um að veita okkur þjónustu, myndu
halda að sér höndum. Sá banki sem eftir yrði
gæti þannig fengið ráðandi stöðu á markaðnum.
Þetta væri einn þáttur sem yrði að skoða í þessu J*'
samhengi.
Hann teldi hins vegar að það hefði verið
glapræði að fara ekki út í viðræður við erlendan
aðila sem sýndi áhuga á því að kaupa hlut í íslensk-
um banka og skoða það mál til hlítar. „En eins og
ég hef orðað það, verða menn samt sem áður í lok-
in að vera afskaplega sannfærðir um að það sé
skynsamlegt skref að selja lungann úr elsta banka
landsins og þeim stærsta til eins ráðandi aðila. Við
sjáum það reyndar hér á Norðurlöndunum, að það
eru hygg ég, víðast hvar, í samþykktum bankanna,
settar girðingar gagnvart slíku. Hins vegar kæmi
til álita að skoða einnig möguleika á því að eiga >
samstarf, jafnvel með gagnkvæmri eignaraðild ís-
lenskra og erlendra banka. Allt þetta þurfum við
að skoða. Þetta er allt dálítið nýtt fyrir okkur. Það
er þýðingarmikið að loka engum leiðum, en jafn-
framt ekki síður þýðingarmikið að fara að með
mikilli gát, því hlutir verða ekki svo auðveldlega
aftur teknir," sagði Davíð.
Aðspurður hvort hann teldi hægt að tryggja
næga samkeppni á fjármagnsmarkaði hér á landi
án þess að erlend eignaraðild kæmi til, sagði Davíð
að þrátt fyrir möguleika þar að lútandi hefðu er-
lendir bankar ekki hafið hér starfsemi eða komið
hér upp útibúum. Smæð markaðarins réði þar
sennilega mestu um og sérþekking þyrfti að vera
fyrir hendi. Hann væri ekki viss um að eignarhald
erlends banka ýtti í sjálfu sér undir samkeppni.
Hins vegar hefði verið bent á að það gæti bætt
tengslin við erlend bankakerfi, bætt vinnubrögð *
og aukið alþjóðlega þekkingu ef erlendur banki
eignaðist hlut í banka hér. Þetta gæti út af fyrir
sig verið rétt, en á hinn bóginn hefði íslenski
bankaheimurinn fylgst vel með þróuninni á þessu
sviði og þar væri fyrir hendi mikil sérþekking. „En
við ætlum að skoða þessa kosti nákvæmlega og
viljum sjá hvað fyrir þessum banka vakh-. Engin
ákvörðun hefur verið tekin, en ég tel eins og ég hef
áður sagt, að menn verði að vera mjög sannfærðir
um ágæti þess að selja áður en það verður gert,“
sagði Davíð.
Hann sagðist aðspurður ekki telja að það væri
ágreiningur milli stjórnarflokkanna um þessa
hluti. Áðm- en
hann hefði svar-
að fjölmiðlum
um þessi efni
hefði hann til að
mynda borið sig
saman við utan-
ríkisráðherra,
formann Fram-
sóknarflokksins,
og það væri eng-
inn ágreiningur
milli þeh-ra um
þessi atriði.
Davíð sagðist
telja að þessi
mál þyrftu að
skýrast í þess-
um mánuði eða
ekki seinna en í
fyrrihluta september, þannig að aðilar á þessum
markaði gætu séð hvaða stefna yrði ofan á. Það
sé ekki gott að málefni af þessu tagi hangi mjög
lengi í lausu lofti. „Stjórnarflokkarnir þurfa að
koma til þings með mótaða stefnu í þessum efn-
um. Það er ljóst að það þarf að tryggja framgang
laga fyrir áramót til þess að markmið fjárlaga-^
frumvarps nái fram að ganga,“ sagði Davíð að
lokum.