Morgunblaðið - 24.03.1999, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 24. MARZ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
AKUREYRI
Umfangsmiklum breytmgum á Minjasafninu á Akureyri að ljúka
Opnað með tveimur nýjum
sýningum 17. júní
UMFAN GSMIKL AR breytingar
standa nú yfir á húsi Minjasafnsins
á Akureyri, en áætlað er að þeim
verði lokið viku af aprílmánuði.
Framkvæmdir voru boðnar út seint
á síðasta hausti og hófst verktaki,
M.P. verktak handa á fyrstu dögum
ársins. Um er að ræða breytingu á
svonefndu Norðurhúsi, viðbyggingu
við Kirkjuhvol, en svo heitir hús
Minjasafnsins.
Guðrún María Kristinsdóttir
safnstjóri Minjasafnsins á Akureyri
sagði að aðalsýningarsalir safnsins
væru í Norðurhúsi, en það er á
tveimur hæðum, samtals um 300
fermetrar að stærð. Húsið var tekið
í notkun árið 1978 en byggingu þess
ekki fyllilega iokið fyrr en nú. „Nú
hefur húsið fengið það útlit sem til
stóð þegar það var byggt og þá er-
um við að setja á nýtt gólfefni og
mála auk þess að setja upp sérstaka
lýsingu fyrir sýningu sem opnuð
verður á þjóðhátíðardaginn," sagði
Guðrún María.
Heildarkostnaður við breytingar,
uppsetningu nýrrar sýninga, fram-
kvæmdir við geymsluhúsnæði á
Naustum og iagfæringar á garði við
safnið nema um 22 milijónum
króna. A móti 8 milljóna króna
kostnaði við framkvæmdir á Nausti
kemur 2 milljóna króna styrkur frá
menntamálaráðuneyti og þá styrkir
Þjóðminjasafnið sýningargerðina
um 500 þúsund krónur.
SAUTJÁN ára piltur hefur verið
dæmdur í Héraðsdómi Norðuriands
eystra í tveggja mánaða fangelsi skil-
orðsbundið fyrir líkamsárás, en fulln-
ustu refsingar irestað og hún felld
niður að liðnum tveimur árum haldi
pilturinn almennt skilorð.
Var hann ákærður fyrir að hafa að
tilefnislausu siegið pilt á líku reki í
höfuðið með plastpoka sem í voru
nokkrar fullar bjórdósir. Missti sá er
fyrir högginu varð meðvitund nokkra
stund og fékk kúlu aftan á hnakkann
og mikinn verk í höfuð og háls.
Minjasafnið á Akureyri var lokað
allt síðasta ár vegna undirbúnings
nýrra sýninga og umræddra breyt-
inga en verður opnað að nýju 17.
júní með sýningunni „Eyjafjörður
frá öndverðu“ en þar verða gripir
sem fundist hafa í Eyjafirði, en
tímabilið nær frá landnámsöld til
miðalda. Sýningin er að hluta til
byggð upp á gripum sem fást að
láni frá Þjóðminjasafni. Á sama
tíma verður í Kirkjuhvoli opnuð
sýning í tengslum við kristnitökuaf-
mælið og er hún einnig sett upp í
samvinnu við Þjóðminjasafnið sem
og kristnitökunefnd Eyjafjarðar-
prófastsdæmis. Á þeirri sýningu
verða dýrgripir úr Eyjafírði.
Móttaka skólabarna verður
endurskipulögð
Á neðri hæð Norðurhúss verður
sýningin „Hér stóð bær“ áfram
sýnd næsta sumar, en þar eru mun-
ir og ljósmyndir sem tilheyra gamla
bændasamfélasginu. Að ári, eða
sumarið 2000, verður opnað á neðri
hæðinni með sýningunni „Akureyri
um aldamót".
í kjölfar þessara breytinga sagði
Guðrún María að móttaka skóla-
barna á safnið yrði endurskipulögð
og verður kennsluefni endurnýjað. í
tengslum við kristnitökusýninguna
verður efnt til ritgerðarsamkeppni
meðal skólabarna næsta vetur.
Þá eru starfsmenn safnsins að
Viðurkenndi pilturinn árásina og
þykir brot hans því nægilega sannað.
Árásin var tilefnislaus, komið var aft-
an að brotaþola sem var óviðbúinn
árásinni og þá telur dómari að með
því að nota poka með fullum bjórdós-
um hafi árásin haft talsverða hættu í
för með sér. Þykir refsingin því hæfí-
iega ákveðin tveggja mánaða fang-
elsi, en sökum ungs aldurs ákærða
var fullnustu hennar frestað í tvö ár
og hún látin niður falla haldi hann al-
mennt skilorð. Ákærði vai’ dæmdur
til að greiða allan sakarkostnað.
ÞINGMENN Norðurlands eystra
munu ræða við fulltrúa í sveitar-
stjórn og verkalýðsfélagi á Kópa-
skeri á fundi á mánudag um hið al-
varlega ástand sem blasir við at-
vinnulífi staðarins verði rækju-
vinnslu Fiskiðjusamlags Húsavíkur
á staðnum lokað milli vertíða, frá
maí til október.
„Það er verið að óska eftir því að
við förum norður til að ræða við
heimamenn og kynna okkur ástand-
ið. Eg vona að af því geti orðið
næsta mánudag," sagði Halldór
Blöndal, samgönguráðherra og
þingmaður í Norðurlandskjördæmi
eystra, aðspurður um hugsanleg af-
skipti þingmanna af atvinnumálum
á Kópaskeri.
Halldór Blöndal kvaðst lítið geta
sagt um hugsanlegar aðgerðir
vegna ástandsins á Kópaskeri, þar
hefðu menn búið við nokkurn stöð-
ugleika vegna rækjumiðanna á Ox-
arfirði sem þeir hefðu haft fyrir sig.
„En víða á Norðurlandi hafa rækjú-
verksmiðjur stöðvast vegna minnk-
andi afla og verri rækju en áður
þannig að ástandið er því miður
ekki einskorðað við Kópasker held-
ur tekur til annarra staða líka,“
sagði ráðherra.
Vilji til að fiima leið
út úr vandanum
Valgerður Sverrisdóttir, þing-
maður Framsóknarflokks, var á
ferðinni á Kópaskeri í liðinni viku
og kvaðst vissulega hafa orðið vör
við áhyggjur heimamanna, en fólk
væri þó ekki enn gripið vonleysi.
„Það myndi auðvitað breyta miklu
ef heimild fengist til að veiða meira
af innfjarðarrækjunni, en það á eftir
að koma í ljós hvort af því verður,"
sagði Valgerður. Hún sagðist ekki
trúa öðru en vilji þingmanna stæði
til þess að finna leiðir út úr vandan-
um, en nefndi að vandræði í rækju-
vinnslunni á Kópaskeri væru ekki
einsdæmi. „Hins vegar kemur lokun
vinnslunnar gífurlega iila niður á
þessum stað, því ekki er um mörg
önnur atvinnutækifæri að ræða.
Þingmenn eru engir kraftaverka-
menn, en ég vona svo sannarlega að
fundurinn muni leiða eitthvað gott
af sér,“ sagði Valgerður.
Hún benti á að atvinnuástand
hefði verið dapurt á Kópaskeri fyrir
röskum áratug þegar hvert áfallið á
fætur öðru kom upp, en með sam-
stilltu átaki tókst heimamönnum að
byggja atvinnulífið upp að nýju og
hefur mikið verið að gera á staðnum
síðustu ár.
Steingrímur J. Sigfússon, þing-
maður og formaður Vinstrihreyf-
ingarinnar - græns framboðs, sagði
það mikil vonbrigði að erfiðleikar
steðjuðu að atvinnuhfí á Kópaskeri
á nýjan leik, en fyrir rúmum áratug
hefðu allar helstu máttarstoðir
byggðarlagsins komist í þrot á sama
tíma. Endurreisn Kópaskers eftir
þá kollsteypu væri dæmi um það já-
kvæða, þrátt fyrir ískyggilegt útlit
gæti skyndilega rofað til.
Möguleikar á
að brúa bilið
„Það hafa gengið yfir miklir erfið-
leikar í rækjuvinnslu, en ég verð að
segja að það er sárt að sjá verk-
smiðju, sem hefur þó þetta mikinn
aðgang að staðbundnu hráefni,
þurfa að loka. Ég hefði haldið að
einhverjir möguleikar væru á að
bráa bilið með aðkeyptu hráefni,"
sagði Steingi’ímur. „Þetta vekur
líka athygli á því sem ég tel grund-
vallarskekkju í fiskveiðistjórnun
okkar, að afnotarétturinn á þessum
staðbundnu stofnun skuli ekki vera
beintengdur við staðina. Innfjarðar-
rækjukvótinn í Öxarfirði ætti að til-
heyra Kópaskeri, en þá væri öryggi
upp á framtíðina mun meira.“
Löndunarskyldan væri þó bak-
hjarl verksmiðjunnar og þótt henni
yrði lokað tímabundið myndi eflaust
vegna þessarar skyldu verða opnað
á nýjan leik.
Morgunblaðið/Kristján
GUÐRIJN María Kristinsdóttir safnstjóri fylgist nieð þegar Þorsteinn
Ásgeirsson var að leggja parket á Norðurliúsið.
skipuleggja sumardagskrána, en
þar verður m.a. að finna Söngvökur
í Minjasafnskirkjunni tvisvar í viku
svo sem verið hefur síðustu ár.
Einnig verða gönguferðir um eldri
hverfi bæjarins í boði og þá er fyrir-
hugað að bjóða upp á fornleifaskoð-
unarferðir og einhverja viðburði í
tengslum við nýju sýningarnar. I
sumar verður þess einnig minnst að
100 ár eru frá því fyrst var plantað í
Minjasafnsgarðinn, en þar var
fyrsta trjáræktarstöð á Islandi. Af
því tilefni verður garðurinn lagaður
og eins stendur til að sýna hann og
gróðurinn við valið tækifæri. „Við
1 teljum okkur vera með mjög fram-
bærilegt efni, vandaðar sýningar og
fjölbreytta sumardagskrá þannig að
við vonum að fólk verði duglegt að
sækja safnið," sagði Guðrún María.
í framtíðinni sér hún fyi’ir sér að
tekin verði upp samvinna við fleiri
söfn í héraðinu, t.d. við Laufás, þar
sem hægt yrði að setja upp sýningu
tengda bændasamfélaginu og sjáv-
arútvegsminjar yrðu sýndar í Hrís-
ey og Grenivík.
Akureyrarkirkj a
Fjórða
hjdnanám-
skeiðið
HJÓNANÁMSKEIÐ verður
haldið í Safnaðai’heimili Akur-
eyrarkirkju annað kvöld,
fimmtudagskvöldið 25. mai’s.
Leiðbeinendur eru sr. Jóna Lísa
Þorsteinsdóttir fræðslufulltrúi
Þjóðkirkjunnar í Hólastifti og
sr. Svavai- A. Jónsson sóknai’-
prestur í Akui’eyrarkirkju.
Á námskeiðinu er hugað að
grundvelli og tilgangi hjóna-
bandsins, ennfremur er sam-
skiptum innan þess sérstakur
gaumur gefinn. Námskeiðið
samanstendur hvorki af fyrir-
lestrum né miklum ræðuhöld-
um heldur eru lögð verkefni
fyinr hjónin og á milli þeto’a eru
stutt innlegg frá leiðbeinendum.
Námskeið þessi hafa notið
mikilla vinsælda og er þetta
fjórða hjónanámskeiðið sem
haldið er í Akureyrarkirkju á
tæpu ári. Alls hafa hátt í hund-
rað hjón tekið þátt í hjónanám-
skeiðum og hjónakvöldum sem
þátttakendur á námskeiðunum
skipuleggja sjálfu’. Næsta
hjónakvöld er ráðgert eftir
páska.
Námskeiðið hefst kl. 20.30
annað kvöld og stendur í um
það bil tvo og hálfan tíma.
Skráning fer fram í Akureyrar-
kirkju og er athygli vakin á því
að námskeiðið nýtist bæði
hjónaleysum sem hafa í hyggju
að ganga í hjónaband og þeim
sem gift hafa verið í lengri eða
skemmri tíma.
Geðverndarfélag Akureyrar 25 ára
Athvarf fyrir geð-
fatlaða brýn
GEÐVERNDARFELAG Akureyrar
á 25 ára afmæli á þessu ári, en áhuga-
fólk um geðverndarmál á svæðinu tók
höndum saman um stofnun þess 15.
desember 1974. Félagið hefur haldið
úti fræðsluriti, staðið að bókaútgáfu,
stutt við geðheilbrigðisþjónustu í
Akureyrarbæ og tekið til hendinni í
þágu geðfatlaðra með ýmsu móti.
Fyrstu árin naut félagið stuðnings
Geðverndarfélags Islands og fékk
ágóðahlut af happdrætti, en lengst af
hafa árgjöld og styrkir staðið undir
rekstrinum. Margir mikilvægir
áfangar hafa náðst.
Langbrýnasta verkefnið framund-
an, sem komið er á rekspöl, er að
koma upp athvarfi fyrir geðfatlaða í
samvinnu við Akureyrarbæ og Rauða
krossinn. Opinberir aðilar vita af
þessari þörf og eru jákvæðir gagn-
vart þvi að hefjast handa svo fljótt
sem auðið er.
Þó fjölmargt hafi áunnist í barátt-
unni fyrir betri þjónustu og bættum
hag geðsjúkra á Akureyri líkt og
annars staðar á landinu vantar enn
nokkuð upp á að svæðið geti borið sig
saman við höfuðborgarsvæðið hvað
gæði þjónustu varðar á öllum sviðum.
Sumu verður aldrei náð vegna mann-
fjöldamismunar og aðstöðumunar
sem ekki verður jafnaður um fyrir-
sjáanlega framtíð. Öðru væri auðvelt
að ná með sameinuðu átaki lærðra og
leikra. Hvað lengst hefur verið beðið
eftir því að koma upp neyðarmótt-
töku fyrir fómarlömb ofbeldis, jafn-
öflugri og þeirri í Reykjavík. Alþekkt
er að geðrænir kvillar geta sprottið
af áfóllum takist ekki að koma við
markvissri áfallahjálp á réttum tíma.
Þó miklar framfarir hafi orðið á síð-
ari árum; áfallahjálparteymi við
bráðamóttökur sjúkrahúsa, aukinn
skilningur og þekking hjá almenn-
ingi, meii’i vilji heilbrigðisyfirvalda
en oft áður, þarf enn að halda vöku
áhugafólks um þessi efni og skora
forsvarsmenn félagsins á fólk að
mæta vel á aðalfund félagsins sem
haldinn verður fljótlega.
Héraðsdómur Norðurlands eystra
Piltur dæmdur
fyrir líkamsárás
Þingmenn ræða atvinnuástandið á Képaskeri eftir helgi
Mikill vilji til að leysa
hinn bráða vanda
.. _ Morgunblaðið/Kristján
ÖXARNUPUR ÞH landaði um 4,5 tonnum af góðri rækju á Kópaskeri.