Morgunblaðið - 24.03.1999, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. MARZ 1999 59
BREF TIL BLAÐSINS
Frá Aðalbirni Benediktssyni:
I BOKINNI „Áin mín“ er umsögn
um vatnasvæði Miðfjarðarár eftir
Asbjörn Óttai'sson frá Hellissandi.
Segir þar frá kynnum hans af
ánni sem eru allmikil þar sem hann
hóf veiði þar árið 1984 og hefur
mætt til veiða tvisvar til fjórum
sinnum á sumri æ síðan. Asbjörn
fer ekki dult með að honum er lítt
gefið um laxastigann sem byggður
var við Kambsfoss og kennir hon-
um um að búið sé að „eyðileggja
eitt skemmtilegsta veiðisvæði Mið-
fjarðai’ár“.
Nú er það svo að mat manna á
hvað sé skemmtilegasti veiðistað-
urinn á ákveðnu svæði er einstak-
Hngsbundið og þv£ ekki hægt að al-
hæfa. Eigi að síður get ég ekki lát-
ið hjá líða að taka til umfjöllunar
þessa hvatlegu yfírlýsingu As-
bjarnar þar sem aðilar um gerð
stigans, þ.e. meginþorri félags-
manna í Veiðifélagi Miðfirðinga og
landeigendur ofan stigans hljóta að
bera ábyi'gð á þessum mistökum,
sem orðið hafa.
Til þess að átta sig á hvað var að
Athugasemd
gerast í þessum efnum fyrir og um
1990 skal bent á orð Ásbjörns Ótt-
arssonar í áðurnefndri bók:
„Austurárin þótti lakasti kosturinn
í Miðfirðinum fyrst eftir að ég kom
þangað" (1984) Síðar segir hann:
„Veiðin batnaði svo hægt og bít-
andi..
Af skrifum hans mætti ætla að
veiðin hafi batnað næstu 4-6 árín
en náð hámarki árin áður en stig-
inn var opnaður árið 1991.
Allnokkru áður en stiginn var
opnaður var laxaseiðum sleppt í
Austurá ofan Kambsfoss að Vals-
fossi og ofan hans. Þetta var gert
til þess að sjá hvernig klaki reiddi
af á svæðinu og fór fram áður en
ákvörðun var tekin um byggingu
stigans. Seiðin þrifust vel og gengu
til sjávar á sínum tíma. Þau skiluðu
sér vel sem göngufiskar upp í
Austurárgil allt að Kambsfossi en
lengra komst fiskurinn ekki að
sinni. Skýrist þannig að verulega
leyti hin aukna fiskgengd í gilinu á
þessum tíma.
Við þessar afbrigðilegu aðstæð-
ur gafst tækifæri að moka þarna
upp fiski og finna „skemmtilegasta
veiðisvæði Miðfjarðarár."
Undirbúningur og bygging stig-
ans var því með skipulegum hætti
og þegar hann var opnaður fór sá
fiskur upp sem fara vildi og ætlast
var til í upphafi. Síðan er það veiði-
manna, veiðifélagsmanna og land-
eigenda að meta vatnasvæðið eins
og það er nú.
Nýtanlegt veiðisvæði hefur
lengst um u.þ.b. 11 km í Austurá
sem er jafnasti vatnsgjafinn í Mið-
fjarðará og tekur beint eða óbeint
við auknu álagi þegar hinar árnar
eru vatnslitlar.
Veiði ofan stigans hefur skilað
sér fljótt og vel þótt „landnámið"
hljóti að taka nokkurn tima sbr.
reynsluna í Langá á Mýrum ofan
Sveðjufoss. Á síðasta sumri veidd-
ust um 250 laxar ofan stigans og
er það um 15% af heildarveiði
Miðfjarðarár. Við Skárastaðabrú
er mikil veiði og við Svarthamar-
inn, u.þ.b. 2,5 km innar, veiddust
73 laxar og er því í þriðja sæti
allra veiðistaða vatnasvæðisins
hvað afla snertir. Vel má vera að
Svarthamarinn fari að fá atkvæði
í skoðanakönnunum um
„skemmtilegasta veiðistað svæðis-
ins“.
Skiphylur er góður veiðistaður
svo og endastöðin Valsfoss auk
fleiri hylja sem gefa reyting.
Miðkafli Austurárgils er erfiður
en áhugaverður léttvígum veiði-
mönnum. I Hlaupunum neðst í
gilinu hefur veiðst vel að undan-
förnu bæði úr stofni úr gilinu neð-
an stigans og úr stofni ofan stig-
ans.
Austuráin er því í heild vænleg-
ur og fjölbreytilegur kostur fyrir
veiðimenn og hefur margt til síns
ágætis eins og aðrir hlutar Mið-
fjarðarársvæðisins.
Hugrenningar um tímabundnar
lokanir stigans eru öllum frjálsar
en bent skal á að í lögum um lax-
og silungsveiði, 40 gr. önnur máls-
grein 76/1970, stendur: „Eigi má
spilla fiskvegum né tálma með
nokkrum hætti fiskför að þeim né
um þá.“
Veit ég svo að Ásbörn Óttarsson
er ávallt velkominn til veiða í Mið-
fjarðará og verður vonandi aflasæll
sem áður.
AÐALBJÖRN BENEDIKTSSON,
Háaleitisbraut 54, Reykjavík.
Frelsið Færeyjar
Frá Helgu Bi-ekkan:
I LEIÐARA danska læknablaðsins
„Ugeskrift for Læger“ 1. feb. sl. er
m.a. fjallað um Færeyjar.
Þar er sagt frá hugmyndum
ákveðinna manna í Þórshöfn um að
selja utanaðkomandi aðila aðgang
að sjúkraskýrslum og blóði fær-
eysku þjóðarinnar. Hugmyndin er
að nýta nákvæmar ættartölur í
sambandi við rannsóknir á sjúk-
dómum. Þetta er gullið tækifæri
fyrir lyfjafyrirtækið sem hreppir
hnossið. Það hefur tafið gi'óða
stórra lyfjafyrirtækja hversu erfitt
hefur verið að fá þannig samning í
lýðræðisríki. Þeir hefðu fyrir löngu
getað verið búnir að kaupa upp
þjóðir sem heyra undir einræðis-
herra hér og þar í heiminum. Gall-
inn við þannig pakka er oftast að
tilraunadýrin eru ekki hvít.
Það sem ekki stendur í
„Ugeskrift for Læger“ er bak-
grunnur málsins. Hann er sá að
Rogvi Glerfoss úr Mikladal hefur
snúið heim úr námi og hárri stöðu
við háskólasjúkrahúsið í Minsk.
Rogvi hefur stundað rannsóknir á
fólki í Minsk og Omsk sem fjár-
magnaðar voru af bandarísku
lyfjafyrirtæki. Þeir ákváðu að
draga sig úr verkefninu vegna
geislavikni í blóðsýnum. Rogvi lof-
aði þeim þá hreinu blóði úr æðum
þjóðar sinnar sem lifði á einangr-
uðum klöppum í Atlantshafi „is-
olate rocks“. Rogva tókst að sann-
færa ráðamann Færeyja um ágæti
hugmyndarinnar enda gamlir
kunningjar og vanir að veiða
lunda saman. Settir voru upp mið-
ar í kjörbúðum eyjanna þar sem
fólk var spurt hvort það vildi
bjarga mannslífum. Já, svöruðu
flestir og stelpurnar á kössunum
krossuðu við á þar til gerð spjöld.
Enginn efaðist um heiðarleika
Rogva enda fimur hrefnuveiði-
maður og eini sonur Færeyja sem
hefur snætt kvöldverð hjá
Lukasjenko.
Flestir Færeyinga hafa ekki
hugmynd um fyrirhugaða sölu á
persónulegum gögnum um þá.
Hugo Patursson í Nólsey aftur á
móti veit að ef hann mætir á rétt-
um tíma á ákveðinn stað í Þórshöfn
verður hann kannski tekinn út úr
einhverjum skrám. Gallinn er að
Hugo er hvorki með síma né bát en
aftur á móti með gigt. Honum er
svo sem sama þótt einhver lesi
upplýsingar um sig. En Hugo vill
ekki að ókunnugir menn séu að
róta í skjölum um nýlátna eigin-
konu sína og fatlaðan son sem býr
á stofnun.
Hvernig væri að ungir íslenskir
sjálfstæðismenn færu til Færeyja
og hjálpuðu Hugo? Þar gætu þeir
vakið athygli á því að sala á per-
sónulegum upplýsingum án sam-
þykkis þeirra sem upplýsingarnar
fjalla um brýtur í bága við allar
hugmyndir um frelsi einstaklings-
ins. Áð veita Rogva einkarétt á
þessum upplýsingum í tólf ár er
ekki frelsi heldur einokun.
Þeir geta bent á það frelsi til
rannsókna sem íslenskir vísinda-
menn hafa búið við og skilað góð-
um árangri. Til dæmis krabba-
meinsrannsóknir. Ungir sjálfstæð-
ismenn geta sagt færeyskum
frændum sínum að leiðtoga þeirra
á Islandi dytti aldrei í hug að
skerða persónulegt frelsi þegna
sinna á þennan hátt. Auk þess
myndi hann gera sig að athlægi er-
lendis þar sem þannig stjórnar-
hættir eru fordæmdir og leiða oft-
ast til þess að viðkomandi þarf að
segja af sér. Þama geta ungir sjálf-
stæðismenn haft góð áhrif á vax-
andi vesturnorrænt samstarf. Og
fengið útrás fyrir umframorku sem
oft háir piltum á síðgelgju.
HELGA BREKKAN,
Schlytersvágen 41,
126 50 Stokkhólmi.
Dagar hinna
forsjálu iþróttakappa!
Rýmum fyrir nýjum íjiróttaskóm.
Nú er tækifærið!
50
%
M
BATMANE^
afsláttur af eldri gerðum af
sportskóm. Aðeins í 4 daga,
miðvikudag til laugardags.
Barnaskór, kvenskór 09 karlmannaskór.
SKÓVERSLUN
KÓPAV0GS
HAMRAB0RG 3 • SÍMI 5S4 1754
=l - ;
NAMSSTEFNA.
■ ■
Fimmtudaginn 25. mars n.k. kl. 10:00-17:00 Háskóla íslands, Tæknigarði, Dunhaga 5
...um gerð umsókna og fjármögnun rannsókna- og þróunarverkefna úr rannsóknarsjóðum
Evrópusambandsins, ásamt yfirliti um rekstur og þátttöku í slíkum verkefnum
Fjallað verður almennt um skilyrði umsókna og hverning gerð þeirra skuli háttað. Kynnt verður hvernig samið er
um verkefni, hver sé lagagrunnurinn og fjallað um mismunandi samningsform. Einnig eru tekin fyrir helstu atriði
sem huga þarf að í rekstri slíkra fjölþjóðaverkefna og hvaða kröfur eru gerðar til þeirra af hálfu Evrópusambandsins.
• Fyrirlesari verður Oskar Einarsson, sérfrœðingur hjá DGIII, ESB
Helstu efnisþœttir til umræðu og kynningar:
• Stutt umfjöllun um 5. rammaáœtlun Evrópusambandsins
• Ferill umsókna og mat þeirra
• Gerð umsókna og uppbygging
• Mikilvœg atriði sem þörf er að huga að í undirbúningi umsókna
• Val umsókna
• Samningur um verkefni og rekstur þeirra
Umsóknarferli eru óháð fagsviðum, þannig að allir sem hafa hug á að sækja um í rannsóknarsjóði Evrópusambandsins,
geta haft gagn af umfjölluninni. Hins vegar mun „Upplýsingaþjóðfélagið” (IST Information Society Technologies)
verða notað sem dæmi, þegar þörf er á ákveðnum tilvísunum.
1 Nánari upplýsingar um námsstefnuna er að finna á heimasíðu KER http:llwww.rthj.hi.is/rantaek/kerl
Námsstefnan er öllum opin og ókeypis en fjöldi þátttakenda er takmarkaður..
Nauðsynlegt er að skrá sig fyrirfram hjá Grími Kjartanssyni í síma
525 4900 eða með tölvupósti grimurk@rthj.hi.is
RANNÍS
Laugavegi 13 • 101 Reykjavík • Sími 562 1320 • Bréfsími 552 9814 • Netfang rannis@rannis.is • Heimasíöa http://www.rannis.is