Morgunblaðið - 24.03.1999, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. MARZ 1999 31
LISTIR
MYND frá mannlausri íbúð eftir fvar Brynjólfsson. VERK af sýningu Rósu Gísladóttur í Gryfjunni.
Hrein form og
hversdagsleiki
SVIPMYND úr rayndbandsverki Ragnheiðar Ragnarsdóttur.
MYIMILIST
Nýlistasafnið
SKÚLPTÚR
RÓSA GÍSLADÓTTIR
Opið alla daga neraa mánudaga frá
14-18. Til 28. mars.
Á SÝNINGU Rósu Gísladóttur í
Nýlistasafninu má sjá fímm verk
sem hvert um sig samanstendur af
nokkrum hlutum sem hún hefur
unnið í gips. Hlutirnir eru allir
einfóld samhverf form, ómálaðir og
skrautlausir. Þeir tengjast engum
þekktum fyi'irmyndum heldur eru
hreinar formrænar stúdíur. Hvítt
og matt yfírborðið undirstrikar
þetta og yfír allri sýningunni hvílir
ólýsanleg ró. Það er engu líkara en
áhorfandinn sé kominn þangað sem
frumformin búa í einhvers konai-
platónsku himnaríki, laus við alla
galla og allt óviðkomandi ski-aut.
Rósa segir sjálf í sýningarski'á að
verk sín séu kyrralífsmyndir í anda
hefðbundinna uppstillinga og
markmiðið sé að koma á fullkomnu
innbyrðis jafnvægi milli hlutanna.
Formræn vinna af þessu tagi getur
virst úr takt í því listaumhverfi sem
við búum við nú, þar sem flóknar og
óræðar tilvísanir ráða ferðinni,
ekkert má vera einhlítt og einfalt.
En einfaldleikinn er líka þáttur í list
samtímans eins og hann hefur ailtaf
verið. Rannsóknir um form,
byggingu og táknmál einfaldleikans
eru liður í listsköpun á hverjum
tíma og eru hverri nýrri kynslóð
nauðsynlegar.
Uppstillingar Rósu eru reyndar
ekki eins einfaldar og þær virðast
við íyrstu sýn. Eins og ávallt þegar
grundvallaratriði foi-mrænnar
byggingar eru krufín af íhygli
verður til ný merking sem kviknar
af formunum sjálfum og varðar
ekkert annað en samhengi þeirra og
samband. Þar myndast spenna eða
samhljómur, ómstríða og leikur sem
verður, ef áhorfandinn gefur sér
tíma til að skoða hann vandlega,
eins og tónlist í formum: Óður
formanna sjálfra.
INNSETNING/MYNDBAND
RAGNHEIÐUR
RAGNARSDÓTTIR
Sýning Ragnheiðar Ragnars-
dóttur í Bjarta og Svarta sal
Nýlistasafnsins er gerólík því sem
Rósa Gísladóttir sýnir á neðri
hæðinni. Ragnheiður beitir
innsetningu og myndbandi til að ná
fram fremur flóknum heildarhrifum
og virkjar sjálfan sýningarsalinn
sem hluta af verkinu. Viðfangsefni
hennar er ekki hin upphafna veröld
hreinna forma heldur
hversdagsleikinn og hið
hversdagslega umhverfí okkar.
Yfh' miðjan Bjarta sal hefur
Ragnheiður strengt óreglulegt net
úr teygjubandi sem nær veggja á
milli og frá gólfí upp í loft. Við
innganginn í salinn sýnir hún
myndband þar sem brugðið er upp
myndum af heimili, hversdagslegu
umhverti innan dyra. I Svarta sal er
síðan önnur tengd innsetning þar
sem sýndar eru á veggnum ýmsar
myndir af hversdagslegu umhverfi
utan dyra, en allar myndirnar eru
þröngar og mikið stækkaðar svo
aðeins má sjá smáatriði úr
samhengi við nokkra gi'einanlega
heild. Á veggnum hanga
þvottakarfa og yfirhöfn og upp við
vegginn stendur gamalt reiðhjól, en
þessi samsetning mynda sem
varpað er á vegg og raunverulegra
hluta virkar einkar vel og sú
hversdagslega mynd sem þar er
brugðið upp er bæði nærgöngul og
heillandi.
Með sýningunni vill Ragnheiður
reyna að miðla einhverju sem hún
upplifir sjálf „á hraðferð lífsins",
eins og hún orðar það: „Andartök
sem leysa rökhyggjuna af hólmi.“
Netið er þá í einhverjum skilningi
tákn fyrir það hvernig slík andartök
opna okkur skilning og leið til að
miðla honum, að horfa „gegnum
möskva raunveruleikans, myrkrið
milli mín og hinna“.
Innsetning Ragnheiðar hefur
sterka og all-áhrifaríka
heildarmynd. Hvað sem líður þeim
persónulegu upplifunum sem hún
túlkar hér er víst að áhorfandinn
getur ekki annað en fundið í þeim
einhvern samhljóm við eigið líf og
upplifun, eitthvað sem vekur hann
til umhugsunar og fær hann til að
staldra við _ og það er auðvitað
fyrir mestu.
LJÓSMYNDIR
ÍVAR BRYNJÓLFSSON
Ivar Brynjólfsson sýnir nú í
SÚM-sal Nýlistasafnsins tvær
tengdar myndraðir. Öðrum megin í
salnum eru myndir af hálfbyggðum
íbúðarhúsum en hinum megin
myndir af tómum íbúðum sem bíða
nýrra kaupenda. Yfírskrift
sýningarinnar er „Væntingar".
ívar hefur áður sýnt verk á borð
við „Myndir af venjulegum stöðum"
og myndröð tengda síðustu
forsetakosningum sem varpaði
óvenjulegu ljósi á
kosningabaráttuna sem þó er háð
að mestu í fjölmiðlum og mynduð í
bak og fyi'ir; myndir Ivars voru
ekki af frambjóðendum og
kosningafundum heldur sýndu til
dæmis kaffíkönnuna á einni
kosningaskrifstofunni. I þessum
myndröðum sást aldrei fólk og svo
er líka um myndimar sem nú eru
sýndar í Nýlistasafninu.
Látlaust viðfangsefni er
einkennandi fyrir myndlist Ivars.
Það sem hann velur sér til að
ljósmynda er ekki það sem er alla
jafna fremst í huga okkar eða það
sem við mundum telja mikilvægt
eða merkingarbært. Hann myndar
aukaatriðin í umhverfí okkar og
velur sér augnablik þegar enginn
er á ferli. Hér eru það hálfbyggðu
húsin sem við sjáum á ferð okkar
um úthverfm og mannlausu
íbúðimar sem enginn sér nema þeir
sem skoða þær í húsnæðisleit.
Fyrir hinn almenna áhorfanda
skipta þessir staðir engu máli, í
þeim er ekkert sem snertir hann.
En sá sem er að byggja hús yfir
fjölskylduna sér annað og meira en
ópússaða veggi og
steypustyrktarjárn; hann sér
hálfbyggt húsið eins og draumsýn,
draumur um framtíð, um
fjölskylduna og lífið sjálft. Á
svipaðan hátt umbreytist tóm og
kuldaleg íbúð ef maður skoðar hana
sem hugsanlegt framtíðarhúsnæði
fyrir sig og sína, vettvang að samlífí
fjölskyldunnar. Þessa
umbreytingu, þessa draumsýn,
getur íhugull áhorfandi líka
upplifað ef hann staldrar við fyrir
framan myndir Ivars. Þá kemur í
ljós að þær eru í rauninni ekki
kuldalegur minimalismi heldur
fínofíð ljóð um lífíð, fólk og
væntingar þess, um framtíðina og
þátt hennar í lífsskilningi okkar.
Að vanda hefur ívar sett saman
afar sterka sýningu á forsendum
sem fæstir hefðu ímyndað sér að
dygðu til þess. Það ótrúlega næmi
sem ávallt birtist í verkum hans
skilar sér hér í sýningu sem er í
senn áleitin og varfæmisleg, sem er
hógvær en ristir þó djúpt.
Jón Proppé
KIRKJUKOR Olafsvíkurkirkju.
Morgunblaðið/Friðrik
Hljómburður Olafsvík-
urkirkju endurbættur
Ólafsvík. Morpunbladið. KIRKJUKÓR
Ólafsvíkurkirkju hélt tónleika í
Ólafsvíkurkirkju firamtudaginn 18.
mars og kora þá í ljós árangur af
stífum æfingum kórsins undanfarn-
ar vikur.
Á efnisskránni voru bæði verk
eftir gömlu meistarana og ný verk
sem lítið hafa heyrst áður, andleg
og veraldleg tónlist í bland. Verk-
efnum kórsins var bróðurlega skipt
eftir kynjum. Konurnar hófu söng-
inn með dúett úr kantötu eftir J.S.
Bach, en bæði karlarnir og konurn-
ar fluttu vers úr Passíusálmum
Hallgríms Péturssonar við iög eftir
söngstjórann, Kjartan Eggertsson.
Þá var, auk annars efnis, frumflutt
lag Kjartans við páskasáim sr.
Magnúsar Guðmundssonar, sem
lengst allra hefur gegnt prestsþjón-
ustu í Ólafsvík.
Karlar kórsins íluttu Árstíðaljóð
ort af einum kórfélaganna, Bjarna
Ólafssyni í Geirakoti, við lag eftir
söngstjórann, Kjarían Eggertsson,
en þær Margrét Jónasdóttir og
Nanna Þórðardóttir, organisti
kirkjunnar, fluttu tónleikagestum
kattadúettinn.
Á meðan unnið var að breyting-
um á Ólafsvíkurkirkju fór
kirkjukóriun í æfingabúðir í Hvera-
gerði, en að sögn kórstjórans hefur
hljómburður batnað í kirkjunni við
þessar aðgerðir. Það gladdi kórfé-
lagana að sjá fólk úr nágranna-
byggðunum meðal tónleikagesta.
Sjöfn Har.
opnar aftur
MyndlistaiTnaðurinn Sjöfn
Har. hefur ákveðið að opna aft-
ur og hafa enn um sinn opna
vinnustofu með verkum sínum
í Listhúsinu í Laugardal.
Sjöfn hefur frá upphafí húss-
ins rekið vinnustofu þar, en
lokaði um sl. áramót, til að hafa
verk sín til sölu annars staðar.
En vegna breyttra aðstæðna
verður ekki af fyrirhuguðum
flutningi vinnustofunnar úr
Listhúsinu íyrst um sinn. Og
verður vinnustofan rekin með
sama sniði seinni hluta vikunn-
ar, frá miðvikudegi til laugar-
dags þar til annað verður
ákveðið. Verður opið frá kl. 12
til 18 virka daga og 11 til 14 á
laugardögum.
Súrefmsvörur
Karin Herzog
Kynning
í dag frá kl. 14—18
í Hagkaupi, Kringlunni og
Hagkaupi, Skeifunni.
- Kynningarafsláttur -
HUGBÚNAÐUR
FYRIR WINDOWS
Yfir 1.400 notendur
KERFISÞROUN HF.
Fákaleni 11 • Sími 568 8055
www.islandia.is/kerfisthroun
UNDIR-
FATALÍNA
Ferdahandbókin
1999 os 9000
Lykill að góðu ferðalagi, sem nýtist þér
vel og kynnir þér Stóru Austurlanda-
ferðina. „TÖFRAR 100 1 NÆTUR“
Mundu 28. mars - heimsent til þín
með MORGUNBLADINU*
FERÐASKKlIb I UFAN
PRJMAi
HEIMSKLÚBBUR INGOLFS
Austurstræti 17, 4. bæö, 101 Reykjavík, sími 562 0400, fax 562 6564
netfang: prima@heimsklubbur.is, heimasíða: hppt//www.heimsklubbur.is