Morgunblaðið - 12.05.1999, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
STUTTFRETTIR
Kynning á námi
í viðskipta- og
hagfræðideild HÍ
KYNNING á námi vió vióskipta- og
hagfræóideild Háskóla íslands
veröur haldin í stofu 101 í Odda,
klukkan 17:30 f dag,
miðvikudaginn 12. maí.
í haust veröur í fyrsta sinn boðiö
upp á stutt og hagnýtt nám viö deildina, sem
jafngildir 3 missera fullu námi eða 45 einingum,
og lýkur meö diplom-prófgráöu.
Fimm námsleiðir aö diplom-prófi eru í boöi og
eru þær hagfræöi, markaös- og útflutningsfræöi,
rekstur fyrirtækja og tölvunotkun, rekstrarstjórnun,
og viöskiptatungumál.
Einnig verður á námskynningunni fjallaö um nám
til BA-, BS-, Cand. Oecon. og MS-prófs við deildina
og þessir kostir bornir saman. Allir sem hyggja á
nám í viðskiptafræöi eöa hagfræöi eru boðnir
velkomnir á kynninguna.
Akvörðun forvalsnefndar um varnarliðsflutninga
Þrjár ástæður fyrir
vanhæfi Atlantsskipa
ATLANTSSKIPUM ehf. var hafnað í forvali fyrir íslensk-
an hluta útboðs varnarliðsflutninga, sem haldið var af for-
valsnefnd utanríkisráðuneytisins, vegna þess að skipafélag-
ið þótti ekki uppfylla kröfur um varaflutningsgetu, íslenskt
eignarhald, fjárhagslegt bolmagn og reynslu. Þetta kemur
fram í fundargerð 32. fundar forvalsnefndar þar sem Atl-
antsskipum var synjað um þátttöku í væntanlegu útboði
vegna varnarliðsflutninga. Á sama fundi var komist að nið-
urstöðu um að Eimskip hf. og Samskip hf. uppfylltu skil-
yrði sem sett væru skipafélögum sem hygðust bjóða í varn-
arliðsflutninga.
Forvalsnefnd tjáði sig ekki um það í svari til Morgun-
blaðsins, hvort líklegt væri að Samskip og Eimskip myndu
keppa með eðlilegum hætti um íslenska hluta varnarliðs-
flutninganna vegna samstarfs skipafélaganna um siglingar
á leiðinni milli íslands og Norður-Ameríku, sem komið hef-
ur til kasta samkeppnisyfirvalda.
OZ og Ericsson kynna nýjan samskiptahugbúnað
Bilið milli símkerfa
og Netsins brúað
HUGBUNAÐARFYRIRTÆKIÐ
OZ hefur í samstarfi við sænska
stórfyrirtækið Ericsson hannað
nýjan og fjölhæfan búnað sem ein-
faldar mjög rafræn samskipti.
Nefnist hann iPulse og var kynnt-
ur á tölvusýningunni NetWorld
-Flnterop 99 í Las Vegas í gær.
Haft er eftir Skúla Mogensen,
forstjóra OZ, í tilkynningu frá
Ericsson, að öryggi, stækkunar-
möguleikar og auðveld notkun
iPulse muni gera búnaðinn að
grundvallaratriði í sameiginlegri
hugmynd fyrirtækjanna tveggja
að notendabúnaði fyrir Netið.
Nýjungin felst í því að bilið milli
hefðbundinna símakerfa, farsíma-
kerfa og Netsins er brúað og segir
í fréttatilkynningu frá OZ að hug-
búnaðurinn hafi vakið mikla at-
hygli enda sé hann sá fyrsti sinnar
tegundar sem kynntur sé í heim-
inum. Notendur eiga með iPulse
að geta haft samskipti hvort sem
þeir eru með einkatölvu, síma,
boðtæki, handtölvu eða farsíma
við hendina ef þeir skilgreina með
hvaða hætti þeir vilji láta ná í sig.
Á næstu mánuðum verða gerð-
' ft VoiceChat
6 A„0SendPage
- ft Ma'
ar almennar prófanir á búnaðin-
um í samstarfi við ýmis símafyrir-
tæki víða um heim og hann verður
kynntur á fleiri sýningum. OZ
hyggst bjóða netútgáfu af honum
frítt á heimasíðu sinni.
Ericsson er einn af stærstu
birgjum símafyrirtækja í heimin-
um og sér um að markaðssetja
miðlarahluta hugbúnaðarins.
Markhópurinn verði þá að sögn
Birgis Rafns Þráinssonar, fram-
kvæmdastjóra hugbúnaðarsviðs
hjá OZ, stór símafyrirtæki er
gegni hlutverki miðlara en geti
síðan ákveðið hvemig þau verð-
leggja þjónustuna við biðlarana.
Líkja megi væntanlegri iPulse-
þjónustu við GSM-þjónustu sem
ýmis fyrirtæki veiti.
Samkeppni við stórfyrirtæki
„Grunnvinna við búnaðinn hef-
ur verið unnin hjá okkur í OZ í
nokkur ár,“ segir Birgir. „En
iPulse byggist á samstarfí sem við
höfum átt við Ericsson. Segja má
að það hafi verið í ársbyrjun 1998
sem við byrjuðum á þessu tiltekna
kerfi.
Það er samkeppni á þessu sviði,
einkum við stóru fyrirtækin eins
og AmericaOnline en við segjum
að þetta sé fyrsti búnaðurinn sinn-
ar tegnundar. Þá eigum við við að
enginn hafi gert þetta með ná-
kvæmlega sama hætti og við, það
er að hafa alla þessa samskipta-
tækni í einu kerfi.“
Ársfundur
Ársfundur Lífeyrissjóðsins Lífiðnar 1999
verður haldinn miðvikudaginn 19. maí 1999 kl: 17:00
í Skála á Hótel Sögu, Hagatorgi.
Dagskrá:
Venjuleg ársfundarstörf samkvæmt samþykktum sjóðsins.
Tillögur til breytinga á samþykktum sjóðsins
Önnur mál löglega upp borin.
Aðildarfélögum sjóðsins hefur verið send
fundaboð og eru þau beðin að tilkynna skrifstofu
sjóðsins fyrir 18. maí n.k. hverjir verða fulltrúar
þeirra á fundinum. Allir sjóðfélagar eiga rétt
til setu á fundinum með tillögu og málfrelsi.
Hllögur til breytinga á samþykktum liggja frammi
á skrifstofu sjóðsins og geta þeir sjóðfélagar sem
áhuga hafa á að kynna sér þær fyrir fundinn
fengið þær á skrifstofu sjóðsins eða sendar í pósti.
■-aa

® f . *
Reykjavík, 10. maí 1999.
Stjóm Lífeyrissjóðsins Lífiðnar
LÍFEYRISSJÓÐURINN
Háaleitisbraut 68 ■ 103 Reykjavík
Sími: 568 1438 ■ Fax: 568 1413
Forvalið var haldið af utanríkis-
ráðuneytinu á grundvelli reglugerðar
227/1995 um Umsýslustofnun varn-
armála, segir í svari forvalsnefhdar
utanríkisráðuneytisins við fyrirspum
Morgunblaðsins. „Niðurstaða for-
valsins hefur verið kynnt flutninga-
deild bandaríska hersins. Viðbrögð
hafa ekki borist enda er ekki venjan
að sérstök viðbrögð komi við niður-
stöðum forvalsnefndar um hvaða fyr-
irtæki teljist hæf til að taka að sér
ákveðin verk á vegum vamarliðsins,“
segir í svari forvalsnefndar.
Efast um ísíenskt
eignarhald Atlantsskipa
Þrjú meginatriði leiddu til þess að
forvalsnefnd taldi Atlantsskip ekki
uppfylla skilyrði til að taka þátt í út-
boði varnarliðsflutninga, sem kemur
fram í fundargerð.
Forvalsnefnd taldi að ekki væri
séð að skipafélagið hefði næga vara-
flutningsgetu ef nauðsyn kræfi né
nægilegt bolmagn til að bregðast við
ófyrirséðum áfóllum í flutningum, er
tryggt gæti sjóflutninga til Islands,
sem væri mikilvægur þáttur í öryggi
landsins.
I fundargerð kemur fram að að-
eins 1% hlutafjár Atlantsskipa ehf.,
eða 5000 krónur, sé í eigu íslensks
ríkisborgara sem búsettur er á Is-
landi. 49% séu í eigu íslensks ríkis-
borgara sem býr í Bandaríkjunum og
50% hlutafjár sé í eigu bandarísks
aðila, Brandon C. Rose. Enn fremur
er bent á að á Atlantsskipum ehf.
hvíli 31 miHjóna króna víkjandi lán,
og telur forvalsnefnd að hið víkjandi
lán sé ígildi hlutafjár, en í engu hafi
verið gerð grein fyrir tengslum
kröfuhafa við Island.
Loks er litið til þess að fjárhags-
staða Atlantsskipa sé veik. Fyrirtæk-
ið hafi verið rekið með 10% halla á
fyrsta starfsári sínu 1998, þegar velta
hafi numið 35 milljónum króna.
Einnig segir í fundargerð að fyrir-
tækið hafi eðli málsins samkvæmt
mjög stutta reynslu af flutningum, og
sama máli gegni um starfsfólk að
undanskildum framkvæmdastjóra.
„Það er mat forvalsnefndar, byggt
á því sem að framan greinir, að Atl-
antsskip ehf. hafi ekki þá fjárhags-
stöðu, reynslu, varaflutningsgetu og
tengsl við Island sem nauðsynleg eru
til að inna af hendi sjóflutninga fyrir
Vamariiðið með fullnægjandi hætti
og til að markmið samningsins [um
sjóflutninga innsk. blm.] frá 1986 ná-
Fjallað um lækkandi gengi krónunnar
í Morgunkorni FBA
Spákaupmenn nýta sér
vaxtamun í lántökum
KRÓNAN hefur veikst um tæp
0,8% á einni viku og frá 1. apríl hef-
ur krónan veikst um 1,4. Á mánu-
dag fór gengisvísitala krónunnar
hæst í 114,86 en endaði í 114,71, að
því er fram kom í Morgunkorni
FBA í gær.
Þar kemur fram að helst megi
rekja slíka veikingu til hreyfinga
spákaupmanna. Spákaupmenn
hafa að undanfórnu nýtt sér mik-
inn vaxtamun milli Islands og ann-
arra landa með því að taka lán í er-
lendum myntum, skipta þeim í
krónur og ávaxta féð hér. Hefur
þetta komið í veg fyrir enn meiri
lækkun á gengi krónunnar en orðið
hefur en þess er getið í Morgun-
korninu að ef slíkir fjárfestar ann-
að hvort loki sínum samningum eða
haldi að sér höndum í einhvern
tíma megi búast við að krónan gefi
eftir.
„Þær vangaveltur hafa heyrst
hvort fjárfestar ættu núna að taka
lán í íslenskum krónum og skipta
yfir í erlendar myntir, þ.e. kaupa
visitöluna framvirkt. Við teljum
óráðlegt að fara inn í slíka samn-
inga því þá er viðkomandi að borga
með vaxtamuninum og til að tapa
ekld á slíkum samningi þarf vísi-
tala krónunnar að fara nokkuð yfir
119 til eins árs litið,“ að því er fram
kemur í Morgunkomi FBA.
Það er mat FBA að ólíklegt sé í
ljósi reynslunnar að vísitala krón-
unnar þróist á þennan veg og er
bent á að frá 1993 hafi vísitalan
hæst farið í 116,83. í Morgunkomi
FBA segir ennfremur að lækkandi
gengi krónunnar að undanfömu
hljóti að vera áhyggjuefni fyrir
Seðlabanka íslands vegna aukinn-
ar verðbólgu sem sú þróun kunni
að hafa í för með sér.
ist. Það geti því ekki talist íslenskt
skipafélag í skilningi samningsins,"
segir í fundargerð forvalsnefndar.
Tekist á um
samkeppnismál
Eimskip og Samskip hafa síðan í
upphafi árs 1997 haft með sér sam-
starf, sem fól í sér að Samskip keypti
fragt af Eimskipi undir 80% flutn-
inga sinna á siglingaleiðinni milli Is-
lands og Norður-Ameríku, en
Samskip hafði hætt siglingum á leið-
inni. Samkeppnisráð kvað upp úr-
skurð 28. ágúst 1997 um að sam-
starfið væri í andstöðu við sam-
keppnislög, en veitti því hinsvegar
undanþágu á grundvelli þess að það
leiddi til hagkvæmari nýtingar fram-
leiðsluþátta samfélagsins.
Forvalsnefnd tjáði sig ekki um þá
spumingu hvort tryggt væri að eðli-
lega yrði keppt um vamarliðsflutn-
ingana, en um þetta mál var tekist af
töluverðri hörku. Þannig hafa for-
ráðamenn Atlantsskipa ehf. látið
þýða gögn um samstarf Eimskips og
Samskipa og um úrskurð samkeppn-
isráðs á Islandi, og sent það tií at-
hugunar í bandaríska dómsmála-
ráðuneytinu. Telja forráðamenn Atl-
antsskipa og lögmaður þeirra að
samstarííð sé í andstöðu við banda-
rísk samkeppnislög, svokölluð
Sherman-lög, og telja að málið geti
leitt til hárra fjársekta ef ekki meira,
fyrir skipafélögin Eimskip hf. og
Samskip hf.
Möguleg málalok
Samkvæmt samningi um fyrir-
komulag útboðs varnarliðsflutninga
milli Islands og Bandaríkjanna, mun
það skipafélag sem lægst býður í
flutningana hljóta samning um allt
að 65% flutninganna, en sá aðili í
hinu landinu sem lægst býður þar
mun fá afganginn.
Samkvæmt því er ekki útilokað að
Transatlantic Lines LLC, sem er hið
bandaríska systurfélag Atlantsskipa
ehf. og hefur nýtt sama skip til flutn-
inganna þann tíma sem félögin hafa
flutt sjófragt fyrir varnarliðið, muni
hljóta annaðhvort 65% flutninganna,
og 35% þeirra myndu lenda hjá því
félaganna Eimskipa og Samskipa
sem lægst býður hér á landi. Hins
vegar er hugsanlegt að Transatlantic
Lines muni sjá um 35% flutninganna
ef það er lægstbjóðandi meðal
bandarískra skipafélaga, en íslenskt
félag hafi boðið lægra.