Morgunblaðið - 12.05.1999, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1999 35
LISTIR
Caversham, fóður Arthur Goring,
og Peter Vaughan í hlutverki
Phipps, þjóns hans. Pá er Oscar
Wilde sýndur koma fram við frum-
sýningu í West End á leikriti sínu
The Importance of Being Ear-
nest.(Hreinn umfram allt í ísl. þýð-
ingu Guðjóns Olafssonar)
Parker varð seinni til að hefja
framleiðslu, en á undan að koma
kvikmynd sinni á markað. Hann réð
líka yfir 6,5 milljónum punda, m.a.
frá Icon, félagi Mel Gibson, og
enska listráðinu, sem m.a. sækir fé í
lottósjóðinn. Hin kvikmyndin, sem
gerð er eftir Fyrinnyndareigin-
manninum, bíður þess að vera sett á
markað, en framleiðandinn, Daniel
Figuero, er sagður vilja koma henni
fast á hæla hinnar í þeirri von, að
orðstír Wilde dugi ekki bara einni,
heldur tveimur kvikmyndum til
framdráttar. Figuero hafði úr innan
við milljón pundum að spila og leik-
arar hans eru minna þekktir; James
Wilby og Sadie Frost í aðalhlut-
verkum, en Tamara Beckwith og
Tara Palmer-Tomkinson skraut-
fjaðrir í litlum hlutverkum.
Ekki eru þetta þó fyrstu kvik-
myndirnar, sem gerðar eru
eftir Fyrirmyndareigin-
manni; sú fyrsta var gerð á fjórða
áratugnum og voru Michael Wilding
og Paulette Goddard þar meðal
leikenda. Einnig hafa verið gerðar
myndir eftir öðrum verkum Wilde;
Myndinni af Dorian Gray, The
Importance of Being Earnest og
Lady Windermere’s Fan. Og nú er
sagt, að kvikmyndaframleiðendur
horfi til verka Oscar Wilde, þar sem
ekki komist fleiri á garðann hjá
Shakespeare. Eftir allt sem á undan
er gengið eru einar sjö kvikmyndir
eftir verkum Shakepeares sagðar
væntanlegar á þessu ári; 0 heitir
mynd, sem gerð er eftir söguþræði
Óþelló, en sögusviðið er bandarísk-
ur háskólabær og auðvitað eru
Óþelló og Jagó í körfuboltanum. Ný
mynd um Hamlet gerist á Manhatt-
an og Titus, sem byggð er á Títusi
Andronikusi, gerist reyndar í Róm,
en Titus er sagður allur annar mað-
ur en Shakespeare lét hann vera.
Draumur á Jónsmessunótt er líka
kominn á hvíta tjaldið og Kenneth
Branagh hefur nýlokið við söngva-
og dansakvikmynd byggða á Ástar-
glettum (Love’s Labour’s Lost), er
að byrja á Makbeð og mun síðan
taka fyrir Sem yður þóknast (As
You Like It). Þetta segja menn, að
hljóti að teljast gott í bili, nema
menn taki höndum saman um fram-
mannsins A.E. Housman og kom á
fundi hans og Oscar Wilde. Og Da-
vid Hare skrifaði Júdasarkossinn
(The Judas Kiss), þar sem hann
fjallaði um örlög Wilde, samband
hans og Alfred Douglas, Bosie. Það
fyrrnefnda gekk langalengi hér í
London, en það síðarnefnda fór
vestur á Broadway eftir ekki mjög
langan tíma í London. En vestan
um haf kom aftur á móti leikrit Moi-
sés Kaufman; Vítavert siðleysi
(Gross Indecency).
Leikrit Kaufman fjallar um
réttarhöldin þrjú, sem fram
fóru yfir Oscar Wilde. Það
fyrsta var í máli Wilde gegn mark-
greifanum af Queensberry, föður
Bosie, en Wilde stefndi honum fyrir
rógburð, þegar markgreifinn bar á
hann samkynhneigð. Það mál ónýtt-
ist Wilde, en krúnan hins vegar
stefndi honum strax aftur fyrir víta-
vert siðleysi, eins og það var kallað.
Engin niðurstaða fékkst í því máli,
en ákæruvaldið höfðaði annað mál,
sem lauk með sakfellingu Wilde og
tveggja ára fangelsisdómi.
Kaufman byggir leikrit sitt á
réttarhöldunum sjálfum og lætur
sögumenn skjóta inn í efni úr bréf-
um, dagbókum, dagblöðum og verk-
um Alfred Douglas, auk þess sem
þeir tala fyrir munn ýmissa auka-
persóna og eru Viktoría drottning
og George Bernhard Shaw í þeim
hópi. Fátt þótti Bretum fréttnæmt í
þessu leikriti og þótt það fengi af-
bragðsgóða dóma vestanhafs féllu
sýningar í London niður um miðjan
apríl, en meiningin hafði verið að
sýna leikritið fram í júní. í leikdómi
sagði, að það væri ekki bara að leik-
ritið bætti engu við persónu Wilde,
sem þau leikrit, sem hér voru nefnd
að framan, gera svo ríkulega, held-
ur sést Kaufman ekki fyrir í samúð
sinni með Wilde og því er leikritið
hvorki fugl né fiskur sem heimilda-
verk. Einhvers staðar sá ég því svo
líkt við að flytja kol til Newcastle að
bjóða Bretum, vel höldnum af góð-
um verkum um Oscar Wilde, upp á
þetta leikrit.
En Kaufman er ekki af baki dott-
inn, þótt Bretum sé ekki skemmt.
Samkvæmt blaðafregnum situr
hann nú önnum kafinn við að gera
kvikmyndahandrit upp úr leikriti
sínu og hefur þegar tryggt sér fjár-
magn til þess að hefja tökur á næsta
ári.
Oscar Wilde mun því væntanlega
banka upp á hjá þeim í Holfywood á
næstunni. Og þá má nú Oskarinn
fara að vara sig!
Ljósmynd/Catherine Ashmore
NICK Waring og Michael Pennington í hlutverkum Bosie og Wilde í leikriti Kaufmans; Vítaverðu siðleysi.
RUPERT Everett í hlutverki sínu í kvikmynd Olivers Parker.
hald á Ástföngnum Shakespeare.
Þótt eitthvað vanti upp á að leik-
rit Oscar Wilde hafi hingað til átt
jafngreiða leið á hvíta tjaldið og
leikrit Shakespeare, þá hafa ævi
hans og ástir orðið kvikmynda-
mönnum yrkisefni, þótt engin
þeirra kvikmynda hafi fengið
Óskarsverðlaun, eins og Ástfanginn
Shakespeare. Árið 1960 voru gerðar
tvær kvikmyndir um Oscar Wilde,
þar sem Peter Finch og Robert
Morley léku skáldið og þriðja
myndin; Fórnarlambið, fylgdi í kjöl-
farið. Þetta var á þeim tíma, þegar
menn voru að taka samkynhneigð-
ina út úr skápnum og því var lífs-
hlaup Oscar Wilde kjörið efni til að
kvikmynda. Nýjasta kvikmyndin
um Oscar Wilde með Stephen Fry í
titilhlutverkinu var svo frumsýnd í
fyrra.
Og jafnhliða því að leikrit Oscar
Wilde hafa verið sýnd í London hafa
líka verið sýnd leikrit um hann.
Terry Eagleton skrifaði leikrit um
Oscar Wilde og endurreisti hann
sem írskan þjóðernissinna. Þegar
Fyrirmyndareiginmaðurinn gekk
fyrir fullu húsi í West End í fyrra
kom á fjalirnar leikrit Tom Stopp-
ard um uppgötvun ástarinnar (The
Invention of Love), þar sem hann
fjallaði um ævi skáldsins og fræði-
MOSATÆTARAR 930-
MALARSKÓFLUR, FRÁ 918-
KRÖFSUR 2.154-
STEYPUSKÓFLUR 1.713-
GARÐKÖNNUR 5L, 605-
GARÐKÖNNUR 10L, 687-
JÁRNKARLAR, FRÁ 3.308-
JARÐHAKAR 3.476-
SLEGGJUR 5KG, 3.278-
OG MARGT FLEIRA
Felco-greinaklippur frá 2.191- Slrákústur 599-
Slönguvagn 4.010- 25 metrar 1.290-
og vorverkín
Garðahöldin og verkfærin á qóðu verði
in í garðinum veHSa
Grind 5.666-
skemmtilegri
OPIÐ VIRKA DAGA
FRÁ 8-18 OG
LAUGARDAGA
FRÁ 10-14
2.592- 1995- 2.151- 2.915-
1.533- 2.677- 1.372- 2.540- 1.938- 7.416-
GRANDAGARÐI 2, RVIK, SIMI 552 8855