Morgunblaðið - 08.01.2000, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 8. JANÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Höfðing-
legar mót-
tökur í
Chicago
fbúum Kópavogs fjölgar um 1.200 á milli ára
Skatttekjur hækka og
skuldirnar greiddar niður
TVEIR fslendingar, Ásta Gunnars-
ddttir og Björn Friðgeirsson, voru
í hópi gesta frá nærri 200 löndum
sem boðið var til Chicago-borgar í
Bandaríkjunum til að fagna nýju
árþúsundi. Björn scgir að þessa
daga um áramótin hafi menn notið
sérstakrar gestrisni og fengið
höfðinglegar móttökur.
„Við erum hér samankomin frá
öllum hcimshornum til að fagna
nýju árþúsundi og styrkja böndin
milli íbúa Chicago og annarra
ianda heimsins," sagði Richard M.
Daley borgarstjóri í ávarpi sínu
við upphaf hátíðarinnar. Meðal
dagskráratriða var að hverjum og
einum boðsgesti var fenginn gest-
gjafi í borginni og eitt kvöldið
dvöldu allir hjá sínum gestgjafa.
Siðan var farið í skoðunarferðir
um borgina og nágrenni hennar,
skoðuð ýmis söfn og síðan var há-
punktur hátiðarinnar að fagna
nýju ári og nýrri öld í mikilli veislu
á gamlárskvöld. Þar var á dagskrá
hátíðarmáltíð, fjölmörg sýningar-
atriði, dansleikur og flugeldasýn-
ing.
Björn sagði að meðal skemmti-
legrar reynslu hefði verið að skoða
þýska kafbátinn U 505 sem banda-
menn náðu af Þjóðverjum. Hægt
hefði verið að ganga eftir kafbátn-
um endilöngum og hefði t.d. vélar-
rúmið verið hitað sérstaklega til
að menn fengju rétta tilfinningu
fyrir andrúmsloftinu um borð.
Á nýársdag var boðið upp á
ferðir í sædýrasafn og stjörnu-
skoðunarstöð og héldu gestir si'ðan
til síns heima næstu daga á eftir.
FYRIRSJÁANLEGT er að íbúum í
Kópavogi haldi áfram að fjölga um í
kringum 1200 manns á milli ára
næstu 2-4 árin en gert er ráð fyrir að
íbúar bæjarins verði 23.747 í lok
þessa árs. Gunnar I. Birgisson, for-
maður bæjarráðs, segir að þetta sé
til marks um mikinn uppgang í bæn-
um og spáir hann því jafnframt að
Kópavogsbúar verði orðnir á bilinu
32-35 þúsund þegar búið er að
byggja á landi bæjarins uppi við
Vatnsenda.
í fjárhagsáætlun Kópavogsbæjar
fyrir árið 2000, sem var samþykkt
rétt fyrir jól, eru skatttekjur áætlað-
ar 4210 milljónir króna en voru tals-
vert lægri á síðasta ári, eða 3,6 millj-
arðar. Rekstrarafgangur er áætlaður
1294 milljónir kr. og verður honum
ráðstafað til framkvæmda og niður-
greiðslu skulda, að sögn Gunnars.
Gert er ráð fyrir að peningaleg
staða bæjarsjóðs batni á árinu um
230 milljónir króna og verði 3,3 millj-
arðar í árslok og að heildarskuldir
Kópavogsbæjar lækki um 200 millj-
ónir króna, eða úr 5 milljörðum í 4,8
milljarða.
Gunnar bendir á í þessu sambandi
að skuldimar hafi lækkað umtalsvert
á aðeins tveimur árum en í lok árs
1998 voru þær 5,3 milljarðar. Á sama
tíma séu önnur sveitarfélög að auka
skuldir sínar.
Góð staða Kópavogs endurspeglist
jafnframt í því að gangi áætlanir eftir
muni rekstrarkostnaður án vaxta
sem hlutfall af skatttekjum verða
62,6% á þessu ári, eða með vöxtum
69,6%, sem er mun betri útkoma en í
öðrum sveitarfélögum
á höfuðborgarsvæðinu.
Segir Gunnar að hlut-
fallið með vöxtum sé
82% í Reykjavík, 81% í
Garðabæ og 90% í
Hafnarfirði. Þetta þýði
að menn hafi einfald-
lega úr mun meiru að
moða í Kópavogi, eða
um 1.300 milljónum, á
meðan menn séu t.d.
komnir í ógöngur í
þessum efnum í Hafn-
arfirði.
„Lykillinn er þessi:
þú getur ekkert gert
nema reksturinn sé í
lagi,“ segir Gunnar. „Ef
reksturinn er í lagi þá
áttu afgang. Ef reksturinn er ekki í
lagi þá áttu ekki afgang, og þá ertu í
vondum málum.“
Stöðugleiki og styrk
fjármálastjórn
Lausnin felst að sögn Gunnars í
miklu aðhaldi við fjármálastjórn, í
Kópavogi hugsi menn um hvert smá-
atriði í því sambandi, sparað sé á öll-
um sviðum og t.a.m. hafi tekist að
lækka umtalsvert kostnað við yfir-
stjóm á hvern íbúa Kópavogs á und-
anfömum árum. Var þessi kostnaður
6.500 kr. árið 1999 og hefur verið á
bilinu 6.317 kr. á íbúa til 7.014 kr. allt
frá 1992 en var á ámnum 1987-1991
jafnan á bilinu 7.871 kr. til 8.593 kr. á
íbúa.
„Það sem við höfum verið að sýna
undanfarin ár er þessi stöðugleiki og
styrka fjármálastjórn,“
segir Gunnar, „við höf-
um haldið mjög stíft ut-
an um útgjöldin.“ Er
þetta helsta ástæða
þess árangurs sem
náðst hefur í Kópavogi,
að hans mati.
Gunnar segir athygl-
isvert að á sama tíma
hafi meðaltekjur á
hvem íbúa í Kópavogi
aukist mjög, meðal-
tekjur Kópavogsbúa
hafi árið . 1989 verið
23,5% lægri en í
Reykjavík en árið 2000
sé Kópavogur nánast
búinn að ná Reykjavík
að þessu leyti.
„Það hefur breyst mjög mikið
samsetningin á íbúum bæjarins,"
segir hann, „áður fyrr vom meðal-
tekjur á hvern íbúa Kópavogs með
því lægsta sem gerðist en núna emm
við með þeim hæstu“. Segir Gunnar
að það hafi auðvitað áhrif á allan
rekstur sveitarfélagsins þegar inn
komi fólk með háar tekjur.
Aðspurður um það hvernig standi
á þessari aukningu íbúa í Kópavogi
segir hann að þetta fólk hljóti sig ein-
faldlega hafa eitthvað þangað að
sækja. Þar megi t.a.m. vísa til þess að
staðsetningin sé mjög góð og allar
vegalengdir mjög hagstæðar. Jafn-
framt sé Kópavogur þekktur fyrir
góða þjónustu en það endurspeglist
t.d. í því að á árinu 2000 sé gert ráð
fyrir að fræðslumálin nemi 50% af
hreinum rekstrargjöldum bæjarins.
Félagsþjónustan, þ.m.t. taldir leik-
skólar, nemi 25%.
„Kópavogurinn er þekktur fyrir
góða þjónustu,“ segir Gunnar og
bætir við: „Það er mjög lítill biðlisti
eftir leikskólaplássum og við eram
með mjög sterkt dagmæðrakerfi,
niðurgreitt. Við emm líka með góða
gnjnnskóla og þeir em einsetnir."
Segir hann Kópavog hafa verið
fyrst sveitarfélaga til að ná einsetn-
ingunni 1997, Reykjavík og Hafnar-
fjörður hafi lagt út í gífurlegar fram-
kvæmdir vegna hennar en í
Kópavogi séu menn einfaldlega búnir
að þessu.
Ekki of hraður vöxtur
Gunnar er ekki á því að vöxturinn
hafi verið of hraður í Kópavogi. Olíkt
stjórnendum hinna sveitarfélaganna
vilji þeir í Kópavogi fá fólkið inn
hratt. Þá fáist tekjurnar strax og
þannig sé hægt að byggja upp þjón-
ustu fyrir ný hverfi undireins, t.d.
grannskóla og leikskóla og annað.
„Við emm með þessari miklu upp-
byggingu," segir Gunnar, „að búa í
haginn. Við eram með skólana ein-
setna, og það sem við erum að byggja
í nýju hverfunum gemm við bara
einu sinni. Við byggjum bara grann-
skólann einu sinni, leikskólann einu
sinni, opnu svæðin einu sinni.“ Þessir
nýju íbúar halda hins vegar áfram að
borga skatta og það tryggi fjárhags-
stöðu Kópavogsbæjar til lengri tíma
litið því lánveitendur, erlendir sem
innlendir, sjái að ekki þurfi að efast
um að Kópavogsbær reynist borgun-
armaður fyrir skuldum.
Gunnar Birgisson,
formaður bæjarráðs
Képavogs.
Hér er allur húpurinn saman kominn. Ásta og Björn eru ofarlega hægra megin á myndinni og borgarstjúri
Chicago fremst í miðjunni.

* ' ' ' -> V " ,T-. \
M 4 |újg. 'f \ WW m Vf
í ! ® 1 í Sj ■'* *§ r V
t 1 . w •' jppíi jv &
: , J * r-r ■
Risnukostnaður Reykjavíkur frá 1991
Lægri risna í
tíð R-listans
Minni munur en borgarstjóri
hefur haldið fram, segir oddviti
sj álfstæðismanna
í YFIRLITI borgarbókhalds yfir
risnukostnað Reykj arikurborgar frá
árinu 1991 til loka síðasta árs, sem
borgarstjóri lagði fram á fundi borg-
arstjómar s.l. fimmtufag, kemur fram
að risnukostnaður borgarinnar hefur
lækkað umtalsvert í tíð R-listans frá
því sem var í tíð meirihluta Sjálfstæð-
isflokks. Móttökukostnaður borgar-
innar á áranum 1995 til 1999 hefur
verið á bilinu 30,3 milljónir króna til
40.7 milljóna á ári en var á áranum
1991 til 1994 47,2 milljónir á ári upp í
71.7 milljónir árið 1992, en þá var ráð-
hús Reykjavíkurvígt.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borg-
arstjóri óskaði efth’ yfirliti borgar-
bókhalds í kjölfar bókunar sjálfstæð-
ismanna við síðari umræðu um
fjárhagsáætlun í desember síðastliðn-
um. Sjálfstæðismenn létu þá bóka eft-
irfarandi í tilefni svars borgarbók-
halds við fyrirspurn þeirra um
risnukostnað borgarinnai- síðastliðin
þrjú ár: „R-listinn hefur hreykt sér af
því og vfijað telja borgarbúum trú um
að risna hafi lækkað veralega í tíð R-
listans. Þegar grannt er skoðað kem-
ur í ljós að þær fullyrðingar era fjarri
öllum sanni.“
Borgarstjóri segir bókunina bera
vott um kokhreysti sjálfstæðismanna
og hrein ósannindi, engar ályktanii-
verði dregnar um samanburð á risnu-
kostnaði núverandi borgarstjómar-
meirihluta og fyrrverandi borgar-
stjómarmeirihluta af þeim tölum sem
þama lágu fyrir.
í yfirlitinu kemur fram að risnu-
kostnaður íyrirtækja borgarinnai-
hefur lítið breyst; var á árunum 1991
til 1994 á bilinu 8,3 til 14,7 milljónir
króna á ári en frá 1995 til 1999 hefur
hann verið á bilinu 8 til 16,5 milljónir á
ári. Risnukostnaður borgarsjóðs hef-
ur hins vegar lækkað umtalsvert; árin
1991 til 1994 var kostnaðurinn á bilinu
38,9 til 57 milljónir króna á ári en á ár-
unum 1995 til 1999 hefur hann verið
frá 20,5 milljónum á ári til 26 milljóna
króna á ári. Allar upphæðir era mið-
aðar við verðlag í desember 1999.
Gagnrýni á málflutning
borgarstjóra
Inga Jóna Þórðardóttir, borgarfull-
trúi Sjálfstæðisflokks, sagði á fundin-
um að ánægjulegt væri að fá yfirlit
borgarbókhalds og tók fram að því
hefði aldrei verið haldið fram af borg-
arfulltrúum Sjálfstæðisflokksins að
risna Reykjavíkurborgar hefði ekki
lækkað í tíð R-listans. Gagnrýni sjálf-
stæðismanna hefði snúið að málflutn-
ingi borgarstjóra um risnukostnað-
inn.
Inga Jóna segir borgarstjóra hafa
haldið að borgarbúum og fullyi-t ít-
rekað í borgarstjórn að gríðai’legur
munur væri á útgjöldum borgarinnar
fyrr og nú. "Það kemur auðvitað hér í
ljós þegar þessar upplýsingar eru
lagðar á borðið að þessi munur er
miklu minni en borgarstjóri hefur
haldið fram," sagði Inga Jóna Þórðar-
dóttir.