Morgunblaðið - 08.01.2000, Blaðsíða 53
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 8. JANÚAR 2000 53
Þú bentir mér yfir byggðar hring,
þar brosti við dýrðin allt í kring
og fjörðurinn bláöldum búni
Eg hefi þekkt marga háa sál,
ég hefi lært bækur og tungumál
ogsetiðvið listalindir.
En enginn kenndi mér eins og þú
hið eilífa og stúra, kraft og trú,
né gaf mér svo guðlegar myndir.
(Matthías Jochumsson.)
Elsku amma. Eg þakka þér fyrir
þær fallegu og dýnriætu minningar
sem munu lifa áfram í hjarta mínu.
Guð geymi þig.
Þín
Hildur Guðný.
Reykurinn liðast upp í loftið frá
gamla torfbænum og leitai' niður í
Garðkofalágina norður af bænum.
Sunnan við bæinn situr lítil stúlka og
reytir blöð baldursbráa sem hún
hendir í straum bæjarlækjarins.
Hún er að hugsa til foreldra sinna og
systkina sem eru handan heiðarinn-
ar upp af bænum. Hún hafði komið
hingað í Auðnir til stuttrar dvalar
rúmlega ársgömul, en örlögin hög-
uðu því þannig að hún ílengdist hjá
afa og ömmu. Hér er líka fóstra
hennar og móðursystir, Guðný, sem
er henni sérstaklega góð, eins og
reyndar allir aðrir á heimilinu. Sámt
saknar hún oft systkina sinna, og
vantar jafnaldra til að leika sér við.
Oft koma þó elstu bræður hennar,
Hrólfur, Jöggi og Þormóður, til
lengri dvalar í Auðnir. Þeir eru
þarna tímunum saman, og teljast þá
vinnumenn hjá afa eða Bensa. Hlut-
verk sitt taka þeir svo alvarlega að
það lifír með þeim sem eitt merkileg-
asta starfsframlag lífs þeirra. Svo
eru líka frændsystkin hennar á
Þverá og í Árhvammi sem hún leikur
sér mikið við. Hún hlustar eftir ár-
niði Laxár við hraunkambinn fyrir
neðan bæinn, og hugur hennar fylgir
straumnum norður þröngan dalinn.
Hún ann þessari litlu en fallegu sveit
sem á síðari hluta 19. aldar varð svo
samofin Islandssögunni. A þessari
stundu er hugurinn þó alls ekki
bundinn við spunavélar Magnúsar á
Halldórsstöðum, stofnun Kaupfélags
Þingeyinga á næsta bæ, Þverá, eða
litlu lindina yrir utan Auðnir, „lind-
ina“ sem ömmusystir hennar Unnur
(skáldkonan Hulda) færði þjóðinni til
varðveislu. Þaðan af síður er hún
þess meðvitandi að niðjar þeirra
frumkvöðla sem komu saman á
Þverá fimmtíu árum áður verði mest
samofnir í hennar eigin afkomend-
um. Nei, hún lifir í líðandi tíma og
telur að samkomuhúsið og lestrarfé-
lagsbækurnar í holtinu norður af
bænum séu eitthvað sjálfsagt sem
finnist í hverri fámennri sveit á ísl-
andi. Sveitungar hennar hafa um
áraraðir alist upp við mikinn bóklest-
ur, bæði á móðurmálinu og erlendum
tungum. Þannig hafa þeir náð góðum
árangri í sjálfsmenntun. Þarna í
dalnum á hún líka eftir að kynnast
Lissý á Halldórsstöðum, skosku
+ Baldur Jósef Jós-
efsson fæddist í
Keflavík hinn 27.
maí 1963. Hann lést í
bílslysi 30. desember
síðastliðinn og fór
útför lians fram frá
Keflavíkurkirkju 7.
janúar.
Það er erftitt til þess
að hugsa að þegar ég
kvaddi þig í Grindavík
áður en þú lagðir af
stað í þessa örlagaríku
ferð að það hafi verið
hinsta kveðjustundin.
Við sem ætluðum að hittast á
nýársnótt og nú sit ég hér og skrifa
kveðjuorðin til þín.
Elsku vinur, þú varst ekki nema
36 ára gamall og í blóma lífsins. Ekki
get ég hugsað til þess að fá ekki að
hitta þig aftur eða hlusta á alla
brandarana sem þú áttir alltaf nóg
söngkonunni sem syngur eins og
lævirki. Hún hrífst af söngnum og
tileinkar sér hann. Sá grunnm-
menningar sem þessi litla stúlka
byggði sér í uppvextinum á Auðnum
átti eftir að nýtast henni farsællega í
lífmu. En árin líða og fljótlega eftir
fermingu leitar hún síns fyrra heim-
ilis hjá foreldrum og systkinum
handan heiðarinnar. Það var oft glatt
á hjalla í litla húsinu á Ökrum á þess-
um árum, kannski stundum meira en
góðu hófi gegndi ef stærð hýbýlanna
er höfð í huga. Systkinin urðu níu og
oft erfitt að koma öllum fyrir í 60 fm
húsi þannig að rúmt væri. Endur-
minningar okkar frá þessum árum
eru samt ljúfar og segja okkur að
þama hafi ekkert skort, því æsku-
þrengslanna nutum við öll svo vel
saman að milli okkar hefur aldrei
skugga á borið. Hildur var glaðvær
og hrókur alls fagnaðar í öllum fé-
lagsskap. Á næstu árum leitaði hún
sér hússtjórnarmenntunar í Hús-
mæðraskólanum á Laugum auk þess
sem hún vann ýmsa vinnu utan heim-
ilisins. En sumarið 1953 vitjaði henn-
ar förunautur lífsins. Hún réðst sem
kaupakona til Jóns Gauta Pétursson-
ar á Gautlöndum í Mývatnssveit. Á
Gautlöndum var mjög fjölmennt
menningarheimili og búið stórt.
Þarna voru dætumar Ásgerður,
Ragnhildur og Sigga, auk bóndason-
arins Böðvars. Hildur og Böðvar
felldu hugi saman og opinberuðu
trúlofun sína um haustið. Hér verða
þáttaskil í minningunum. Frá þessu
hausti verður Hildar varla svo getið
að Böðvars sé ekki minnst, svo sam-
tvinnað varð líf þeirra. Heimili
þeirra á Gautlöndum varð heimili fé-
lagsmála og menningar, en þó fyrst
og fremst einstakrar hlýju og gest-
risni. Það varð oft á stundum athvarf
þeirra sem minna máttu sín, eða orð-
ið hafði fótaskortur á lífsgöngunni.
Ættbogar beggja vom stórir og
gestkomur tíðar. Lifandi áhugi hjón-
anna fyrir ættfræði, menningu og
listum, en ekki síður fyrir persónu-
legum högum hvers og eins, gerði
það að verkum að ótrúlega stór hluti
þjóðarinnar telur sig eiga eitthvað að
sækja í Gautlönd, og leggur gjarnan
lykýu á leið sína til þess. Við lítum
stolt til hluta Hildar í þessu verki. Af
yfirveguðu æðruleysi og með góðri
aðstoð Jóhönnu, fóstm Böðvars, tók
hún við stjórn þessa stóra heimilis og
óx með hverju verki. Hún ávann sér
ekki aðeins traust og virðingu heim-
ilisfólksins, heldur líka sveitunganna
og annarra samferðamanna sinna.
Það var því mikið áfall þegar erfiður
sjúkdómur vitjaði hennar fyrir
nokkmm ámm. Böðvar minn, þér
þökkum við henni samfylgdina og
einstaka umhyggju í erfiðu veikinda-
stríði. Þó að við hefðum mátt velja
hefðum við ekki getað kosið okkur
betri mág. Við færum þér, sonum
ykkar og fjölskyldum þeirra innileg-
ar samúðarkveðjur. Megi minning
hennar verða okkur öllum jafn björt
og lífshlaup þessarar mætu systur
okkar. Kveðja frá
systkinum.
af. Það verður tómlegt í
þj óðhátíðartj aldinu
þegar Balli Jobb verð-
ur ekki að tromma á
skeiðarnar.
Við Balli vorum
æskuvinir í Höfnunum,
þar til við skildumst að
árið 1974 þegar ég
fluttist til Vestmanna-
eyja. Leiðir okkar lágu
saman aftur árið 1987
þegar ég leitaði þig
uppi sem ég er mjög
þakklátur fyrir. Eftir
það höfum við átt
margar skemmtilegar
stundir saman, sem ég mun alltaf
geyma í hjarta mínu, minningar um
góðan vin.
Elsku Lúlla, Jenný, Ketill, Ella
Sigga, Sveina og Guðjón. Guð gefi
ykkur styrk í þessari miklu sorg.
Þinn vinur
Valgeir Valgeirsson.
+ Helga Kristins-
dóttir fæddist á
Dallandi í Húsavík-
eystri 25. maí 1947.
Hún lést á heimili
sínu 28. desember síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Kristinn
Þorsteinsson, f. 8.6.
1914, d. 23.2.1997, og
Sveinbjörg Sveins-
dóttir, f. 5.2. 1916.
Systkini Helgu eru:
Sveinn, f. 1941; Ingi-
bjöm, f. 1942; Skúli, f.
1943; Óskar, f. 1944;
Sigfús, f. 1957, og
Þorgerður og Þorbjörg, f. 1960.
Elsku mamma.
Missir okkar allra er mikill, ekki
síst litlu ömmustrákanna sem ávallt
voru velkomnir hvernig sem á stóð,
lasleiki, þreyta og annríki kom ekki í
veg fyrir að þú sinntir þeim eftir
bestu getu. Enda taldirðu það ekki
eftir þér að leggja eitthvað á þig ef
þú sást þér færi á að gera ættingjum
eða vinum eitthvað gott.
En það voru ekki aðeins menn,
heldur einnig málleysingjar sem
nutu umhyggju þinnar. Ohætt er að
fullyrða að dýrin áttu ætíð stóran
þátt í lífi þínu, allt frá bernsku til
æviloka, enda lengst af líf þitt og
yndi að sinna þeim.
Því miður er því svo farið að lífið
er ekki ein alls herjar sæluvist og
víst er að margar voru þær brattar
brekkurnar sem fyrir þér urðu á
lífsleiðinni. Það er því einlæg von
okkar og trú að þín bíði auðveldari
og betri vist annars staðar.
Guð varðveiti sál þína og styrki
aðstandendur í sorg sinni.
Vertu alltaf hress í huga,
hvað sem kann að mæta þér.
Lát ei sorg né böl þig buga,
baggi margra þyngri er.
Vertu sanngjam, vertu mildur,
vægðu þeim sem mót þér braut.
Bið þinn guð um hreinna hjarta,
hjálp í lífsins vanda og þraut.
Treystu þvi að þér á herðar,
þyngri byrði ei varpað er.
En þú hefur afl að bera,
orka blundar enn í þér.
Þerraðu kinnar þess sem grætur,
þvoðu kaun hins særða manns.
Sendu inn í sérhvert hjarta,
sólargeisla kærleikans.
Inga, Víðir og íjölskyldur.
Vegir Guðs eru órannsakanlegir
og það sannaðist enn einu sinni er
mér barst andlátsfregn Helgu
Kristinsdóttur nágrannakonu minn-
ar í Víðinesi. Dimmur skuggi leggst
skyndilega yfir lítið samfélag sem á
þessum árstíma bíður venjulega
með óþreyju hækkandi sólar og
lengri daga. En nú er engin gleði
heldur sorg í huga fólksins sem sér á
eftir góðum nágranna og ástvini.
Það mun hafa verið fyrir um það
bil 16 árum er ég sá Helgu fyrst, þá
nýkominn sem skólapiltur hingað að
Hólum. Það var þó ekki fyrr en ég
hóf störf sem ráðsmaður við skóla-
búið á Hólum nokkrum árum síðar
að kynni okkar fóru að aukast, enda
samskiptin tíð þar sem maðurinn
hennar, hann Siggi, var lengi fjár-
maður við skólabúið. Helga tók mér
stráklingnum strax afar vel og allan
þann tíma er leiðir okkar lágu sam-
an féll aldrei skuggi þar á. í fram-
komu var hún hrein og bein og lítið
gefin fyi'ir málþóf en kaus að láta
verkin tala.
Að mörgu leyti lýsa þessar línur
úr ljóði Davíðs Stefánssonar lífs-
hlaupi Helgu vel:
Hún fer að engu óð
eröllummönnumgóð
ogvinnurverksínhljóð.
Sumir skrifa í öskuna
öll sín bestu ljóð.
Og Helga vann svo sannarlega
mikið. Alla daga sást hún að og unni
Eiginmaður Helgu
er Sigurður Guðmun-
dsson, f. 1947. Börn
þeirra eru Ingibjörg, f.
1973, og Víðir, f. 1976.
Maki Ingibjargar er
Páll Ómar Jóhannes-
son og synir þeirra eru
Aron Smári, f. 1996, og
Sindri Snær, f. 1998.
Maki Víðis er Eyrún
Berta Guðmundsdóttir
og sonur þeirra er
Nökkvi Már, f. 1997.
Útför Helgu fer
fram frá Sauðárkrók-
skirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
sér sjaldan hvíldar hvort heldur var
við úti- eða innistörf. Hún var af
gamla skólanum hvað heimilishald
og heimaöflun varðaði, nýtin og
sjálfbjarga með flest það sem til féll,
verkaði fisk, ræktaði kartöflur og
grænmeti, reykti kjöt, strokkaði
smjör, gerði skyr og svona mætti
lengi telja. Við minnumst hnaus-
þykka rjómans og bláberjanna sem
boðið var upp á síðsumars og var
eins konar þjóðarréttur í Víðinesi og
hvergi fékkst betra og heitara kaffi
því enn var hellt upp á með gamla
laginu, ekkert staðið vélasull.
Helga barst aldrei mikið á í lífinu,
var heimakær og lítið fyrir manna-
mót og eftir áratuga veru í Víðinesi
var Helga orðin rótgróin í Hjaltadal
þótt minningar um æskustöðvarnar
á Borgarfirði eystri kölluðu fram
blik í augun ef um var rætt.
Sem ung kona vann hún nokkuð í
fiski fyrir austan og svo aftur síð-
ustu árin hjá Hólalaxi hf. hér í daln-
um. Þar kom berlega fram sú sam-
viskusemi og dugnaður sem henni
var áskapaður og fylgdi henni alla
tíð. En fyrst og fremst var Helga
búkona. Skepnurnar og búskapur-
inn voru henni allt og henni þótti
vænt um dýrin sín enda bar hirðing
þeirra eigendum sínum gott vitni.
Hún var glögg á fé og gjörþekkti
hvem einstakling í hjörðinni og gat
nánast sagt sögu hverrar kindar
sem á var bent. Sporin í kringum
kindurnar haust og vor voru líka
mörg og oft var Helga þreytuleg á
þeim árstímum.
Helga og Siggi áttu barnaláni að
fagna og voru svo heppin að bæði
Víðir og Inga völdu sér og sínum
búsetu í nágrenninu svo bamabörn-
in, sem Helga sá ekki sólina fyrir,
gátu reglulega heimsótt ömmu og
afa í sveitina og skottast með þeim í
kringum skepnurnar. Fyrir þau er
missirinn sárastur og eftir stendur
skarð sem aldrei verður fyllt.
Elsku Siggi, Inga, Víðir og fjöl-
skyldur. Við Laufey sendum ykkur
okkar dýpstu samúðarkveðjur og
biðjum góðan Guð að styrkja ykkur í
sorginni.
Gunnar Rögnvaldsson, Hólum.
Elsku Helga mín, það er erfitt að
trúa því að þú sért farin frá okkur
fyrir fullt og allt. Söknuður minn er
sár er ég hugsa til þess að ég muni
ekki framar geta heimsótt ykkur
Sigga í Víðines og notið gestrisni
ykkar og vináttu. Við höfum fylgst
með hvort öðm í gegnum árin, með
heimsóknum eða þá í gegnum síma.
Ég þakka indæla dagstund sem
ég átti með ykkur hjónum á grasa-
fjalli síðastliðið sumar, ekki datt
mér í hug að það væri mín síðasta
heimsókn til ykkar. Þarna á öræfun-
um brugðum við gamla fólkið á leik
og auðvitað hafðir þú tekið með
nesti, því þú varst alltaf með hugann
við að láta mönnum og málleysingj-
um líða vel. Einnig minnist ég hve
Siggi var fljótur til að segja já við
beiðni þinni um að koma með okkur
á grasafjall þótt hann hafi verið að
vinna í heyi mestan hluta nætur.
Ég minnist þín þegar þú varst lítil
stelpa sívinnandi og hjálpsöm og
leist auðvitað upp til þessara fjög-
urra stóru, stundum tillitslausu
bræðra sem allir voru eldri en þú.
Okkur fannst bara eðlilegt að þú
BALDUR JÓSEF
JÓSEFSSON
HELGA
KRISTINSDÓTTIR
burstaðir skóna okkar er við hugð-
umst bregða okkur á ball. Líklega
gleymdum við sem eldri vorum hvað
þú varst miklu yngri. Hræddur er^
ég um, Helga mín, að þú hafir
gleymt litlu stelpunni er þú varst
orðin fullorðin kona og látið sam-
ferðafólkið ganga fyrir.
Eitt sinn sem oftar kom ég til
ykkar en þá bjugguð þið með
tengdaforeldrum þínum. Víðir mun
hafa verið á fyrsta ári, með maga-
verki og grét einkum á nóttunni
vegna þeirra. Þá hafðir þú farið með
hann út til að hann vekti ekki fólkið í
húsinu. Þú þurftir ekki að sofa.
En mikið vinnuálag, vanlíðan og
svartnætti slekkur auðveldlega ljós-
ið í viðkvæmu hjarta, vertu sæl syst-<
ir mín góð.
Elsku Inga, Palli, Víðir og Eyrún
ásamt litlu drengjunum ykkar, þið
misstuð mest að missa mömmu og
ömmu. Mamma mín og systkini,
Fjóla og Mundi, ég votta ykkur sam-
úð mína.
Sveinn Kristinsson.
Helga í Víðinesi er dáin.
Mig langar til að minnast þessar-
ar eljusömu vinkonu minnar með ör-
fáum orðum. Ég kynntist Helgu fyr-
ir rúmlega sex árum, þá var hún í
óða önn að taka upp kartöflur, ég
notaði tækifærið til að vera í návist
þessarar konu og læra af henni, húp^,
rninnti mig sumpart á móður mína
sem er einstök kona eins og Helga
var. Það eru ekki margar konur í
dag sem kunna jafn mikið fyrir sér í
matjurtarækt eins og Helga kunni
og sótti ég óspart í fróðleikssmiðju
hennar sem hún opnaði fúslega fyrir
mér.
Helga reyndist mér og minni fjöl-
skyldu afskaplega vel, ef hún átti
eitthvað aflögu eða vissi af einhveiju
hagstæðu hringdi hún umsvifalaust
til mín og lét mig vita, því hún vissi
að oft er margt um manninn á mínofcf
heimili.
Helgu féll afar sjaldan verk úr
hendi og undi sér hreinlega ekki
nema að hún hefði nóg fyrir stafni,
en átti það til að gera sér lífið óþarf-
lega erfitt og bera sig eins og hún
væri með allar heimsins áhyggjur á
herðunum, en það var heldur ekki
svo fjarri sanni því hún mátti hvergi
aumt sjá og sérstaklega ekki hjá
konum, fyrir þeim bar hún mikla
virðingu og hafði óbilandi trú á
kvenfólki.
Það var mikill húmor í Helgu sem
ekki allir fengu að kynnast en hún
hleypti uppá yfirborðið á hárréttum
augnablikum, meinhæðin gat hún
verið og fyrir því fékk maðurimj^,
minn að finna ef henni fannst hann
ekki nógu duglegur að hjálpa mér,
og hafði ég mikið gaman af.
Helgu fannst að konan ætti að
vera heima með börnunum sínum
með eina kú, nokkrar hænur og fá-
einar kindur og með matjurtarækt-
inni væri heimilinu borgið. Þó svo að
henni hafi þótt þetta ákjósanlegast
þá var hún stolt af konum sem fet-
uðu mennta- eða framabrautina og
sjálf vann hún utan heimilis með
búskapnum.
Þessi einstaka kona var mjög
stolt af börnum sínum, þeim Ingu og
Víði, og óspar á hrósyrðin um þau.
Ég á eftir að sakna Helgu ósegj-
anlega og vildi óska að við hefðum
átt fleiri stundir saman. *
Ég bið algóðan Guð að geyma
hana Helgu mína og veit að nú líður
henni vel.
Elsku Siggi, Inga og Víðir, Guð
gefi ykkur og ykkar fjölskyldum
styrk í ykkar miklu sorg.
Erna Rós Hafsteinsdóttir
og fjölskylda, Ásgarði eystri,
Viðvíkursveit, Skagafirði.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að diskl-*
ingur fylgi útprentuninni. Auðveldust cfr-
móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru
nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í
úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í
bréfasíma 569 1115, eða á netfang þess
(minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
Pað eru vinsamleg tilmæli að lengd greina
fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðal-
línubil og hæfilega línulengd - eða 2.2GAjj^.
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnar^
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.