Morgunblaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 10
10 LAUGARDAGUR 15. JANÚAR 2000 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR Ingólfur Ingólfsson, framkvæmdastjóri Geðhjálpar Geðheilbrigðis- mál verði kynnt almenningi Geðhjálp hefur á stefnuskránni að snúa sér að almennum geðheilbrigðismálum. Sigríð- ur B. Tómasdóttir ræddi við Ingólf Ingólfs- son framkvæmdastjóra sem telur að þrátt fyrir að enn ríki fordómar gagnvart geð- sjúkdómum, þunglyndi þar á meðal, sé fólk tilbúið að taka við fræðslu um þessi málefni. „ÞAÐ er á stefnuskrá Geðhjálpar að snúa sér meira að geðheilbrigðis- málum almennt og hefja átak til að kynna þau. Fræðsla hefur alltaf verið eitt af meginhlut- verkum Geðhjálpar, með fræðslu má vinna gegn fordómum gagn- vart geðsjúkdómum,“ segir Ingólfur Ingólfs- son framkvæmdastjóri Geðhjálpar. „Það er hægt að gera ýmislegt til að fyrirbyggja þung- lyndi og eru upplýsingar um þunglyndi því mikil- vægar fyrir almenning. Við viljum í væntanlegu átaki Geðhjálpar leggja mikla áherslu á tilbrigði þunglyndis og byrjum við væntanlega á því.“ Ingólfur segir mikilvægt að fólk geri sér grein fyrir einkennum þunglyndis, að það þekki hættu- merkin og viti hvenær og hvemig á að leita sér hjálpar. „Hættumerkin eru t.d. neikvæðni, svartsýni, lítið sjálfstraust og léleg sjálfsímynd. Það þekkja allir þessi einkenni en með því að byggja okkur upp and- lega getum við fyrirbyggt að þau verði alvarleg. Ef við venjum okkur á að hugsa jákvætt og eflum sjálf- straustið erum yið t.d. að hjálpa til við að geta tekist á við áföll sem við verðum fyrir á lífsleiðinni.“ Mikilvægt að kynna þunglyndi í skólum Ingólfur segir mikilvægan hluta átaksins munu fara fram inni í skól- um. Hann segir að Geðhjálp hafi þó nokkra reynslu af fræðslu í fram- haldsskólum og hafi hún ætíð tekist mjög vel til. „Við höfum þá kynnt fé- lagið og fjallað um geðsjúkdóma og hafa krakkarnir verið sérlega áhugasamir þegar kemur að því að fjalla um þunglyndi. Þegar farið er að tala um hæðir og lægðir í tilfinn- ingalífi þá sperra þau eyrun vegna þess að flestir kannast við þetta hjá sjálfum sér. Auk þess þekkja flestir þunglyndistilfelli af eigin raun.“ Ingólfur segir ýmsar hugmyndir í gangi um hvernig nálgast megi unglinga og kynna þeim þunglyndi. Meðal hugmynda er að hægt verði að nálgast upplýsingar um þung- lyndi og hvert sé hægt að leita hjálp- ar í gegnum GSM-síma. Einnig að gefa út dagatal með almennum upp- lýsingum um geðsjúkdóma og leiðir til hjálpar. í því myndi einnig vera lagt til að dögum yrði gefin einkunn eftir líðan. „Þannig gætu þau skoðað síðustu viku hjá sér. Ef t.d. þrír dag- ar eru slæmir, þrír miðlungs og einn góður þá er ástandið í lagi. Það er hins vegar verra ef allir eru slæmir, það er ekki eðlilegt og viðkomandi ætti að leita sér hjálpar.“ Ekki er ýkja langt síðan farið var að viðurkenna að börn og unglingar gætu þjáðst af þung- lyndi og segir Ingólf- ur það ekki síst hafa gerst þegar farið var að viðurkenna að sjálfsvíg væru ekki eingöngu vandi ful- lorðins fólks heldur einnig unglinga og jafnvel bama. Til að vekja athygli á einkennum þung- lyndis bama sendi Geðhjálp bækling á nær hvert heimili landsins 10. október síðastliðinn. Foreldrar era einnig hvattir í bæklingnum tilað hlúa að geðheilsu barna sinna rétt eins og líkamlegri heilsu auk þess sem bent er á hvaða hjálparleiðir standa til boða ef barn sýnir hættumerki þunglyndis. Flóknara að lifa í dag en áður Ingólfur segir að ekki sé furða að þunglyndi verði æ meira áberandi meðal barna og unglinga í dag sem og fullorðinna. „Það er orðið miklu flóknara að lifa í dag en það var fyrir tíu, tuttugu áram. Krakkar þurfa í raun að læra allt sem þarf til að komast af. Unglingar í dag geta ekki byggt á reynsluheimi foreldra sinna vegna þess hve hratt samfélagið breytist. Þar má nefna að leiðir að námi og atvinnutækifærum hafa breyst það mikið að það sem for- eldramir lærðu virðist hálf fom- eskjulegt. Fjölskyldan er heldur ekki það skjól sem hún var. Einkalíf er nán- ast ekki til, það er hægt að nálgast upplýsingar um alla, þannig að þær era nánast komnar á hvers manns borð. Því má segja að maður hafi ekki mikið annað en sjálfan sig og svo einhver tæki eða tól til að kom- ast af í lífinu. Eitt af þeim tækjum er að kunna aðskilja tilfinningar sínar, finna hvað er að gerast og hvemig á að líta bjartari augum á veraleik- ann.“ Ingólfur segir það skipta veru- legu máli að þrátt fyrir að enn séu fordómar miklir gagnvart geðsjúk- dómum, þar á meðal þunglyndi, finni hann að menn séu tilbúnari en áður að ræða málin. „Það hafa verið miklir fordómar í gangi. Það er mik- ið til komið vegna þess að menn horfa á geðheilbrigðismál í ljósi al- varlegustu tilfellanna. Menn sjá fyr- ir sér grimmd og spennitreyju og lækningaaðferðir sem þekktust áð- ur en læknar vissu betur. Samt tengja menn þetta tvennt enn í dag en tengja e.t.v. ekki eigin vanlíðan við eitthvað sem snertir geðið. Þó tel ég að kjarkurinn sé að vaxa í dag. Fólk er farið að átta sig á að geð- sjúkdómar spanna fjölbreyttara svið Ingólfur Ingólfsson en fólk hefur haldið og snertir nán- ast alla einhvem tíma á lífsleiðinni.“ Ingólfur segir að vegna þess hversu algengt þunglyndi er, sé enn mikilvægara að gera sjúkdóminn að almenningseign þannig að fólk sé búið undir að geta lent í þunglyndi og sé tilbúið að viðurkenna það. Á meðan fordómar séu við lýði sé það ennþá feimnismál. Ingólfur segir al- gengt að fólk skýri vanlíðan og þunglyndi með því að um líkamlega kvilla sé að ræða. Því sé oft erfitt fyrir lækna að greina alvarlegt þunglyndi vegna þess að menn sendi röng skilaboð. Ingólfur segir kynningu á geð- heilbrigði mikilvægt mál fyrir al- mannaheill, það skipti máli íyrir menntakerfið að andlegt atgervi sé í lagi og ekki síður fyrir atvinnulífið. „Menn era farnir að sjá þetta alls staðar. Alþjóðabankinn hefur t.a.m. gert kannanir og spár fyrir Alþjóða heilbrigðisstofnunina um útbreiðslu geðsjúkdóma. í þeim kemur í Ijós að geðsjúkdómar verða algengari og dýrari á 21. öldinni og trónir þung- lyndi þar á toppnum. Þetta skiptir hagkerfið vitaskuld máli.“ Góðir stjórnendur vita að geðheilbrigði skiptir máli Ingólfur bætir við að stjórnunar- fræðingar og bestu stjórnendur fyr- irtækja séu farnir að gera sér grein fyrir þessu. Þeir viti að að geðheil- brigði skiptir máli og um þá hættu sem starfsfólki stafar af streitu. „Góðir stjórnendur vita einnig að það skiptir máli að einkalíf starfs- manna þeirra sé gott. í því felst t.d. að frítími sé nægur og að fólk geti lifað af launum sínum. Þetta er ákveðin breyting frá því sem áður var. Eftir að samfélagið tæknivædd- ist má segja að eingöngu hafi verið hugsað um vinnuframlagið sjálft og að sumu leyti má segja að þettta sé afturhvarf til þeirra aðstæðna er stóreignamenn áttu allt og fylgdust náið með sínu starfsfólki. Þá hlupu þeir undir bagga ef eitthvað bar út af ef þeir vora góðir stjórnendur en létu sig vitaskuld málin ekki varða ef svo var ekki.“ Kynning og fræðsla um geðheil- brigði er nýr þáttur í starfsemi Geð- hjálpar sem hefur starfað frá árinu 1979. Geðhjálp, sem er félag sjúkl- inga og aðstandenda þeirra, hefur til þessa aðallega sinnt alvarlega veik- um geðsjúklingum. Allan þennan tíma hefur verið rekin félagsmiðstöð og félagið hefur sinnt fræðslu fyrir aðstandendur geðsjúkra. í dag er auk félagsmiðstöðvarinnar vísir að listasmiðju, föndurstofu og tölvuveri í húsnæði Geðhjálpar auk þess sem þar er rekið mötuneyti. Talsverð aukning varð á starfsemi félagsins fyrir nokkram áram þegar Geðhjálp gerði þjónustusamning við ríkið og tók að sér utanspítalaþjón- ustu við málefni geðfatlaðra sem gerir alvarlega sjúku fólki kleyft að lifa utan sjúkrastofnana. Þessi þjón- usta er greidd af ríkinu en annað fé Geðhjálpar er sjálfsaflafé. Ingólfur segir að til standi að leita til hags- munaaðila eftir fjármögnun þegar farið verður af stað með fræðsluáta- kið. „Hagmunaaðilar era margir, heilbrigðiskerfið, menntakerfið og ekki síst atvinnulífið, eins og áður sagði. Eg held að tíminn sé okkur hagstæður og að fólk sé tilbúið að taka við tillögum og fræðslu. Með fræðslu er hægt að koma í veg fyrir hræðslu." Morgunblaðið/Garðar Páll Bæjarstjórinn í Grindavík, Einar Njálsson, var mættur á bryggjuna með köku handa áhöfninni á Oddeyrinni og var ekki annað að sjá að Eggerti Þorleifssyni, skipstjóra litist vel á sendinguna Fyrsta loðnan til Grindavíkur Grindavík - Það var Oddeyrin EA 210 sem kom með fyrstu loðnuna til Grindavíkur, alls um 700 tonn. „Þetta fer í bræðslu, það er svo lítið af loðnu en við eram ekki búnir að fara mikið um. Það er mikill munur að geta siglt þetta núna á fjöru hér inn sem ekki var möguleiki fyrir nokkrum mánuðum," sagði skip- stjórinn Eggert Þorleifsson. Óskar Ævarsson, rekstrarstjóri hjá Samherja í Grindavík, var á sama máli og sagði: „Fyrir nokkram mánuðum hefðum við þurft að bíða fram á kvöld, við getum tekið á móti öllum skipum núna. Það era þrjú skip til viðbótar á leiðinni inn, Sveinn Ben., Sunnutindur og Þorsteinn." Forsala Flugleiða á tilboðsfargjöldum Tölvukerfíð annaði ekki eftirspurn FORSALA Flugleiða, á tilboðsfar- gjöldum í næturflug til Kaupmanna- hafnar og kvöldflug til Lundúna, hófst upp úr hádegi á fimmtudag og var eftirspurnin slík að tölvukerfið annaði henni ekki. Tilboði þessu var beint til meðlima Netklúbbs Flugleiða og þeim boðið að bóka farmiða beint á Netinu, en taka þurfti beina Netbókun úr sam- bandi seinni partinn í gær vegna álags. Þó var áfram hægt að bóka farmiða með því að senda tölvupóst eða hafa samband við söluskrifstofur Flugleiða. „Salan hefur gengið framar von- um. Við settum þetta tilboð á Netið um hádegi og fljótlega vora komnar á annað þúsund bókanir og bárast þær svo ört inn að það reyndi á allan tæknibúnað hér,“ segir Einar Sig- urðsson, framkvæmdastjóri hjá Flugleiðum. Einar segir þetta svipað og þegar seldar voru ódýrai- ferðir til verka- lýðsfélaga og fólk beið úti í biðröðum tímunum saman, nú sé útilegan bai’a komin á Netið. „Islendingar era orðnir ótrúlega netvæddir. Við seldum ferðir á til- boðsverði á Netinu allt síðasta ár og gekk það afar vel. Þetta era samt ábyggilega snörpustu viðbrögðin hingað til,“ segir Einar. Dalabyggð Einar Mathiesen ráðinn sveitarstjóri HREPPSNEFND Dalabyggðar ákvað í gær að ráða Einar Mathiesen, fyrrver- andi bæjarstjóra í Hveragerði, í starf sveitarstjóra. Hann tekur til starfa í næstu viku. Starf sveitarstjóra í Búðardal var auglýst laust til umsóknar eftir að Stefán Jónsson, sem ráðinn var sveitarstjóri eftir síðustu hrepp- snefndarkosningar, sagði upp starfi. Átta sóttu um: Bjarni Kri- stjánsson, Björn Baldursson, Einar Mathiesen, Friðgeir Guðjónsson, Gísli Karlsson, Guðbergur Þor- valdsson, Magnea Kristjana Guð- mundsdóttir og Skjöldur Orri Skjaldarson. Hreppsnefnd ákvað samhljóða á fundi sínum í gær að ráða Einar Mathiesen og tekur hann til starfa í næstu viku. Spennandiverkefni „Það era mörg spennandi verkefni framundan hjá sveitar- || félaginu og ég ákv: að slá til,“ segir Einar p Mathiesen um ástæðu “ þess að hann sótti um starfið í Búðardal. Ein- ar var sveitarstjóri á Bíldudal frá 1990 og síðan bæjarstjóri í Hveragerði frá 1994 og fram til síðasta hausts. Hann nefnir framkvæmdir við hita- veitu í Búðardal og fleiri byggða- k verkefni og undirbúning hátíðahali 1- anna á Eiríksstöðum næsta sumar í É tilefni af landafundaafmælinu þegar w hann er spurður um helstu verkefni á næstunni.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.