Morgunblaðið - 08.02.2000, Blaðsíða 1

32. TBL. 88. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuters
Stipe Mesic (t.v.) fagnar sigri í
forsetakosningunum í Króatíu.
Mesic
kjörinn
forseti
Króatíu
Zagreb. AFP, Reuters.
FORMAÐUR yfirkjörstjórnar
Króatíu tilkynnti í gærkvöldi að
miðjumaðurinn Stipe Mesic hefði
verið kjörinn næsti forseti landsins í
gær þegar Króatar völdu á milli
þeirra tveggja frambjóðenda sem
fengu flest atkvæði í fyrri umferð
forsetakosninganna 24. janúar.
Þegar 99,36% atkvæðanna höfðu
verið talin var Mesic með 56,21%
kjöríylgi og Drazen Budisa með
43,79%. Kjörsóknin var 61,48%.
Lítill munur þótti á stefnu og kosn-
ingaloforðum frambjóðendanna. Þeir
eru báðir í bandalagi sex flokka, sem
vann stórsigur í þingkosningunum 3.
janúar á flokki Franjos Tudjmans, er
lést 10. desember eftir að hafa gegnt
forsetaembættinu í tæp tíu ár.
Mesic og Budisa eru báðir hlynntir
því að Króatía gangi í Evrópusam-
bandið og Atlantshafsbandalagið og
lofuðu því að minnka völd forsetaem-
bættisins. Þeir voru báðir handteknir
á valdatíma kommúnista í Júgóslavíu
fyrir stuðning við hreyfingu króat-
ískra þjóðernissinna og voru jafnvel
um tíma í sama fangelsinu.
Átta gíslum sleppt úr afganskri þotu á flugvelli f London
Flugræningjarnir halda
enn 150 manns 1 sríslinaru
ansted. AFP, AP. ^ ^
Breskur sérsveitarmaður gengur framhjá afganskri far-
þegaþotu, sem var rænt yfír Afganistan og lent á Stansted-
flugvelli í London í fyrrinótt. Minni myndin er af þremur
farþegum þotunnar á blaðamannafundi í Moskvu eftir að
þeim var hleypt úr þotunni á sunnudag.
FLUGRÆNINGJAR, sem rændu
afganskri farþegaþotu á sunnudag,
slepptu átta gíslum í gær eftir að hafa
hafið samningaviðræður við bresku
lögregluna á Stansted-flugvelli í
London. Um það bil 150 gíslar, þeirra
á meðal 21 bam, voru enn í þotunni
og lögregluyfirvöld sögðu að viðræð-
umar við flugræningjana gætu staðið
í nokkra daga.
„Samningaviðræðurnar era á mjög
tvísýnu stigi,“ sagði John Broughton,
aðstoðaryfirlögregluþjónn í Essex,
eftir að flugræningjamir höfðu
hleypt tveimur karlmönnum, konu og
tveimur bömum úr þotunni.
Skömmu síðar slepptu þeir tveimur
konum og karlmanni.
Að sögn Broughtons er ekki enn
vitað hvað vakir fyrir flugræningjun-
um. Þeir hafa aðeins óskað eftir mat-
vælum, vatni og hreinlætisvöram.
Allt að tíu menn rændu þotunni,
sem er af gerðinni Boeing 727, yfir
Afganistan á sunnudagsmorgun og
henni var lent í Úsbekistan, Kas-
akstan og Moskvu. 23 gíslum var
sleppt fyrsta daginn.
Broughton sagði að flugræningj-
arnir hefðu síðan krafist heimildar til
að lenda þotunni í London og hún
hefði lent þar klukkan tvö í fyrrinótt.
Hann bætti við að bresk yfirvöld
myndu ekki heimila þotunni að fara
af flugvellinum.
Talebanar hafna
samningaviðræðum
Stjóm talebana í Afganistan sagði
að flugræningjarair tengdust afg-
anska stríðsherranum Ahmad Shah
og ekki kæmi til greina að hefja
samningaviðræður við þá eða verða
við kröfum þeirra.
Fregnir hermdu að flugræningj-
arnh- kynnu að krefjast þess að afg-
anski stjórnarandstöðuleiðtoginn
Ismail Khan, sem er í fangelsi í Kab-
úl, yrði leystur úr haldi. Helstu hreyf-
ingar afgönsku stjórnarandstöðunn-
ar sögðust hins vegar ekki vera
viðriðnar flugránið, gagnrýndu taleb-
ana fyrir að vemda hermdarverka-
menn og sögðu að það væri „móðg-
un“ við Khan að reyna að fá hann
leystan úr haldi með flugránum.
Að sögn yfirvalda í Kabúl vora allir
farþegar þotunnar afganskir. Far-
þegar, sem fengu að fara úr þotunni,
sögðu að flugræningjarnir væra sjö
til tíu og vopnaðir byssum, hand-
sprengjum og rýtingum.
Þotan var látin nema staðar á af-
skekktu homi á flugvellinum og lög-
reglu-, sjúkra- og slökkviliðsbflar
vora til taks um hálfum kflómetra frá
þotunni. Sérsveitarmenn úr breska
hernum vora einnig á flugvellinum.
Lögreglan sagði að hún hefði reynt
að gera dvölina í þotunni eins þægi-
lega og nokkur kostur væri.
Rafall var fluttur að þotunni til að
knýja loftræstikerfí hennai- og annan
búnað og lögreglan sendi matvæli,
hreinlætisvörar og lyf í þotuna.
Enginn særðist í flugráninu en
einn farþeganna þjáist af nýmasjúk-
dómi sem krefst sérstakrar meðferð-
ar. 21 barn var á meðal þeirra sem
vora enn í þotunni í gær.
Flugmálasérfræðingar vöraðu við
því að samningaviðræðumar gætu
staðið í langan tíma, jafnvel margar
vikur. Þeir töldu líklegt að flugræn-
ingjarnir hefðu ákveðið að fara til
Bretlands vegna þess að þeir vissu að
þeir myndu lenda í fangelsi og vildu
afplána dóma sína þar frekar en í
Rússlandi eða Mið-Asíu þar sem að-
búnaður fanga væri miklu verri.
Leiðtogi Tsjetsjena
boðar skæruhernað
Skotárás í veitingahúsi 1 Belgrad
V arnarmálaráð-
herrann myrtur
PAVLE Búlatovic, varnarmálaráð-
herra Júgóslavíu, beið bana í skot-
árás óþekkts manns í veitingahúsi í
Belgrad í gærkvöldi.
Fréttastofan Beta sagði að Búla-
tovic hefði látist af skotsáram á her-
sjúkrahúsi í júgóslavnesku höfuð-
borginni. Fregnir hermdu að tveir
aðrir hefðu særst í skotárásinni,
annar þeirra bankastjóri, en þeir
væra ekki í lífshættu.
Júgóslavnesk sjónvarpsstöð sagði
að tilræðismaðurinn hefði hafið
skothríð á þremenningana í gegnum
glugga veitingahússins. I yfirlýs-
ingu frá lögreglunni kom fram að
hann hefði komist undan.
Veitingahúsið er í eigu knatt-
spyrnufélagsins Rad og vitað er að
svartfellskir
stuðningsmenn
Slobodons Milos-
evic Júgóslavíu-
forseta hafa verið
þar tíðir gestir,
þeirra á meðal
Búlatovic sem
var Svartfelling-
ur. Hann var einn
af nánustu
bandamönnum
Milosevic og varnarmálaráðherra
frá 1993 en flokkur hans hefur verið
í stjórnarandstöðu í Svartfjallalandi.
Stjórn Júgóslavíu efndi til skyndi-
fundar í gærkvöldi vegna tilræðisins
og lýsti þvi sem „dæmigerðu hermd-
arverki".
Urus-Martan f Tsjetsjníu, Moskvu. AFP, AP.
SERGEJ Jastrzembskí, talsmaður
Moskvustjórnarinnar, fullyrti í gær
að um 300 skæraliðar hefðu fallið í
bardögum í Kákasushéraðinu yfir
helgina. Fréttaritari sjónvarps-
stöðvarinnar NTV sagði að lík 147
skæruliða hefðu fundist á orrastu-
velli suðvestan við Grosní og fólk á
staðnum hefði auk þess jarðsett um
160 fallna. Sjálfir segja Tsjetsjenar
að mannfall þeirra í Grosní sé miklu
minna en staðhæft sé og nú muni
þeir einbeita sér að skærahernaði í
fjöllum héraðsins.
Skemmdirnar af völdum bardag-
anna og einkum sprengjuárása
Rússa á Grosní eru svo miklar að í
stjórnarskrifstofum í Kreml er rætt
um að flytja höfuðstað héraðsins til
næststærstu borgarinnar, Guder-
mes. Fréttamaður bresku BBC-
sjónvarpsstöðvarinnar í Grosní hef-
ur eftir fulltrúum mannréttinda-
samtakanna Human Rights Watch
að rússnesku hermennirnir hafi
unnið ýmis ódæðisverk síðustu daga
er þeir eltu uppi leifar uppreisnar-
herjanna. Sjónarvottar segja að
vopnlaust fólk hafi verið skotið til
bana án sýnilegrar ástæðu.
Fréttamaðurinn segir að Rússar
hyggist e.t.v. flytja stjórnsýslu hér-
aðsins á brott en láta rústir Grosní
verða víti til varnaðar öðrum þjóð-
arbrotum sem hyggist kljúfa sig út
úr ríkjasambandinu.
Á sunnudag lýsti Vladimír Pútín,
starfandi forseti Rússlands, því yfir
að borgin væri endanlega á valdi
rússneska hersins. Síðasta vígi upp-
reisnarmanna þar væri fallið. „Við
getum því sagt að aðgerðum til að
frelsa Grosní sé lokið,“ sagði Pútín.
Aslan Maskhadov, forseti Tsjetsj-
níu, sagði hins vegar að uppreisnar-
menn myndu ekki gefast upp.
Mannfall í röðum þeirra í Grosní
hafi verið stórlega ýkt, flestir hafi
komist undan. „Við munum taka
hana aftur síðar,“ sagði Maskhadov
um Grosní og bætti við að næst væri
á dagskránni að hefja skæruhernað
með bækistöðvar í Argundal.
MORGUNBLAÐIÐ 8. FEBRÚAR 2000
Pavle
Búlatovic