Morgunblaðið - 08.03.2000, Qupperneq 8

8 MIÐVIKUDAGUR 8. MARS 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kraftaverk, kraftaverk.
Yilja breytt forðagæslukerfí
FYRIKOMULAG forðagæslu og lög
um búfjárhald bárust oft í tal við al-
mennar umræður á Búnaðarþingi á
mánudag.
Karl Kristjánsson gerði forða-
gæslumál að umtalsefni í ljósi nokk-
urra mála sem komið hefðu til opin-
beiTar umfjöllunar á þessum vetri.
Hann sagði að slík mál ættu sér að-
draganda og langa sögu áður en til
aðgerða kæmi. Hann sagðist telja að
breyta þyrfti forðagæslukerfmu. Við
núverandi skipan mála hafi forða-
gæslumenn úr röðum bænda eftirlit
með nágrönnum sínum og eigi auk
þess að annast talningu fjár, sem
hafi áhrif á greiðslumark viðkom-
andi bænda. Þessu nágrannaeftirliti
þurfi að breyta og sagðist Karl telja
héraðsdýralækna réttu aðilana til að
annast eftirlitið.
Hilmar Össurarson sagði brota-
löm í forðagæslunni og varpaði því
fram að gera ætti landbúnað leyfis-
skyldan rekstur þar sem bændur,
sem hefðu leyfi til að búa með skepn-
ur, gætu fyrirgert þeim rétti sínum.
Jóhannes Ríkarðsson ræddi um
forðagæslu og sagði frá reynslu
Skagfirðinga af því að samræma
forðagæslu í nýsameinuðu sveitarfé-
lagi þar sem Búnaðarsambandi
Skagafjarðar hefði verið falin um-
sjón með forðagæslu. Hann kvaðst
hafa haft efasemdir í fyrstu en fyrir-
komulagið hefði tekist betur en búist
var við. Vel hafi gefist að nota sæð-
ingamenn til forðaeftirlits, lausráðna
menn sem hvort sem er séu á ferð-
inni. Landgræðslufulltrúarhafi líka
yfirsýn og góða menntun og valdi
starfinu mjög vel. í fyrra hafi verið
harður vetur og þá var tekið ákveðið
á vandamálum og þeim fylgt fast eft-
ir en í ákveðnum sveitarfélögum hafi
verið um uppsöfnuð vandamál að
ræða. Þau tókst að leysa með per-
sónulegri eftirfylgni og ráðlegging-
um, án stórra aðgerða, og fyrir vikið
hafi engin mál þurft að ganga
lengra.
SUÐURLANDSBRAUT 22 SÍMI: 553 601 I • 553 7100
Þykk og góð
springdýna
140x190cm
Fjölbreytt
úrval
áklæða
með
óhreininda-
vörn
Rannsókn á störfum sérkennara
Auknar kröfur
til þekkingar
AMORGUN verður
kynnt niðurstaða
rannsóknarinnar;
Greining á starfi sérkenn-
ara í grunnskóla árið 2000
á fundi í stofu 301 í Kenn-
araháskóla Islands. Rann-
sóknin er gerð að beiðni
FÍS af Rannsóknaþjón-
ustu Háskóla Islands og
annaðist hana Hildur
Svavarsdóttir sem mun
greina f rá niðurstöðun-
um. Rannveig G. Lund er
formaður Félags íslenskra
sérkennara (FIS), hún var
spurð hvers vegna þessi
rannsókn hefði verið gerð?
„Ástæðan er sú að ný
aðalnámskrá felur ekki í
sér lýsingu á því hvernig
börnum og unglingum
með sérþarfir er mætt í
grunnskólanum, þótt
mjög skýrt sé tekið fram að
grunnskólar eigi að taka við öllum
börnum, fötluðum sem ófötluðum
- eða eins og segir í námskránni;
hvernig sem á stendur um atgend
þeirra til líkama og sálar. Grunn-
skólum er skylt að mennta öll
börn á árangursríkan hátt. I nýju
aðalnámskránni er ekki komið
inn á markmið og leiðir í því sam-
bandi.“
- Er þá nánari skilgreingar
þörfíþessum efnum?
„Já, við teljum að svo sé þannig
að hlutverk okkar, hvemig við
sérkennarar komum að velferð
barna, sé skilgreindara en það er
nú í námskránni. Aðalnám-
ski-ánni verður ekki breytt, þess
vegna erum við að láta gera þessa
rannsókn til þess að sjá hver
þörfin er fyrir okkar störf og til
þess að vita hvaða endurmennt-
unar og símenntunar er þörf
gagnvart störfum sem við erum
að vinna og teljum að við þurfum
að vinna í framtíðinni."
-Hvernig var þessi rannsókn
gerð?
„Það voru tekin viðtöl við tutt-
ugu sérkennara í Reykjavík og á
landsbyggðinni, töluvert hátt
hlutfall þeirra sinnir einnig fag-
stjórn.“
- Hvað kom út úr þessari rann-
sókn?
„Sérkennarar í úrtakinu eru
vel menntaðir, 70% þeirra eiga
a.m.k. tveggja ára framhaldsnám
að baki. Helstu breytingar sem
hafa orðið frá starfslýsingu sem
til er frá 1990 er sú að sérkennar-
ar vinna nú mikið með greining-
arpróf og ráðgjöf við almenna
kennara og foreldra og verkefni
fagstjóra - stjórnun, eru komin
inn núna. Ráðgjöf við aðra kenn-
ara hefur sem fyrr sagði aukist og
foreldrasamstarf er mun meira
en það var - þetta er þó á kostnað
sérkennslunnar."
- Hvers vegna hefur þessi þró-
un orðið?
„Fólk gerir sér betur grein fyr-
ir erfiðleikum barna sinna í námi
og tilfinningalegum erfiðleikum
þeirra, foreldrar vilja fá úrræði
og eru oft ósammála ___________
takmörkuðum úrræð-
um sem skólarnir geta
boðið. Skertari nem-
endur koma nú inn í
skólann en áður, nem-
endur sem gera meiri
kröfur til þekkingar sérkennara."
-Hvað annað er á dagskrá
fundarins í stofu 301 í Kennara-
háskóla Islands á morgun?
„Því verður einnig velt upp
hvernig framhaldsmenntun fyrír
kennara sem vilja auka menntun
sína á kennslu barna með sér-
þarfir verði og hvers konar
menntunar sé í raun þörf fyrir
Rannveig G. Lund
► Rannveig G. Lund fæddist í
Reykjavík 6. desember 1949.
Hún lauk kennaraprófi árið 1970
frá Kennaraskóla íslands, stúd-
entsprófi frá menntadeild KÍ
1971 og BA-prófi í sérkennslu-
fræðum 1990. Meistaraprófi í
uppeldis- sérkennslufræðum
með áherslu á greiningu á Iestr-
arörðugleikum og gerð greining-
arprófs á dyslexíu lauk hún 1996.
Rannveig hefur verið almennur
kennari og sérkennari, aðstoðar-
skólastjóri og nú forstöðumaður
Lestrarmiðstöðvar Kennara-
háskóla íslands frá stofnun henn-
ar 1992. Hún er gift Halldóri
Gíslasyni, eiganda Tækni hf., og
eiga þau þrjú börn.
verðandi sérkennara í grunnskól-
um.“
- Er hlutverk sérkennara orðið
stærra en það var?
„Já, það er meira en það var,
flóknara og verkefnum hefur
fjölgað. Það er út frá þeirri meg-
instefnu að grunnskólinn sinni
þörfum allra barna á aðgreining-
ar.“
- Hvernig verkefni eru algeng-
ust sem sérkennarar sinna?
„Mikið þarf að sinna börnum
sem eiga almennt erfitt með nám
og fylgja ekki jafnöldrum sínum á
einu eða mörgum sviðum í námi.
Svo fjölgar þeim nemendum sem
eiga í erfiðleikum félagslega og
tilfinningalega. Loks er það svo
þriðji hópurinn sem eru líkam-
lega fatlaðir einstaklingar og
greindarskertir."
- Finnst þér rétt að hafa börn
sem eiga í þessum erfiðleikum í
almennum bekkjum?
„Mér finnst það rétt svo fremi
sem mönnun og fagþekking sé til
staðar í skólunum."
- Er það svo?
„Nei, það er ekki svo. Það er
skólanna að framkvæma þessa
stefnu og vilji foreldra ræður
hvort börn sem eiga við þessa erf-
iðleika að stríða (mjög fötluð)
gangi í almenna skóla eða séu í
________ sérskólum. Það er rétt-
ur foreldranna að ráða
þessu.“
- Eru nægiicga
margir sérkennarar í
starfi til að sinna þess-
um verkefnum?
„Nei, þeir eru það ekki. 1
Hlutverk sér-
kennara
meira og
flóknara
Reykjavík eru rúmlega tuttugu
menntaðir sérkennarar £ 32 al-
mennum skólum og þeir geta að-
eins sinnt broti af þeirri sér-
kennslu sem þörf er fyrir. Þess
vegna hefur starf þeirra m.a.
þróast út í ráðgjöf við aðra kenn-
ara sem sinna sérkennslu og við
almenna bekkjarkennara.“