Morgunblaðið - 28.03.2000, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐ JUDAGUR 28. MARS 2000 41
MENNTUN
Morgunblaðið/Steinunn Ósk
Oft eru margar hendur á lofti í „Gaman saman“-tímum. F.v. Guðgeir Oskar, Hlín, Emil, Hlíf, Ingvar, Heið-
rún og Jón. Börnin læra með leikrænni tjáningu og samtölum.
Færni í mannlegum
samskiptum
Þær stöllur Snjólaug Elín og Margrét á kennarastofunni í Hvolsskóla.
Hvolsvelli - Margrét Tryggva-
dóttir og Snjólaug Elín Arnadótt-
ir, kennarar á Hvolsvelli, hafa
þýtt og staðfært kennara-
handbók, sem ætluð er til
kennslu i mannlegum samskipt-
um og félagslegri færni. Bókina
kalla þær Gaman saman.
Margrét Tryggvadóttir starf-
aði áður sem sérkennari í Noregi
og kynntist þar námsefni um
mannleg samskipti. Henni leist
mjög vel á hugmyndafræðina að
baki námsefninu og þegar hún
kom heim frá Noregi sá hún
strax að það var ekki um auð-
ugan garð að gresja á þessu sviði
hérlendis í námsefni grunnskól-
ans. Þegar Margrét hóf störf við
Hvolsskóla árið 1995 kynntist
hún Snjólaugu sem einnig hreifst
af efninu. Þær sáu þarna kjörinn
samstarfsvettvang og hófust
handa við að þýða efnið. Verk-
efnið var styrkt af Verkefna- og
námsstyrkjasjóði Kennara-
sambands íslands, Vonarsjóðn-
um.
Námsefnið er bandarískt og
heitir á frummálinu „Taking
part“. Það er samið af Gwendol-
yn Cartledge og James Kleefíeld,
og hentar til kennslu á síðasta ári
í leikskóla og fyrstu fjögur ár
grunnskólans. Upprunalegt
markmið með samningu nám-
sefnisins var að auka námsáran-
gur nemenda en rannsóknir hafa
sýnt að aukin félagsleg færni
leiðir til betri námsárangurs.
Aukið öryggi, sjálfstæði og fé-
lagsleg færni barna á að verða
árangur kennslunnar sem aftur á
síðan að leiða til betri námsáran-
gurs. Námsefnið skiptist í nokkra
kafla og fjallað er um þætti eins
og samvinnu, tilfínningar, tjá-
skipti, að leika sér saman, þekkja
eigin tilfínningar og annarra og
lausn ágreiningsmála.
Byggiá
hlutverkaleik
Námsefnið Gaman saman er
byggt upp á leikþáttum. Börnin
læra með leikrænni tjáningu og
samtölum. Kennarinn notar m.a.
„dýr“ til að kenna börnunum.
Leikþættirnir eru einfaldir og
skýrir og börnunum fínnst gam-
an að fylgjast með „dýrunum“
sem sýna þeim hvernig þau eiga
að bregðast við og koma fram við
mismunandi aðstæður. Eftir
hvern leikþátt fá börnin síðan
tækifæri til að spreyta sig sjálf á
viðfangsefninu með leikjum og
æfingum. Oft er um að ræða
ótrúlega einfalda og hversdags-
lega hluti eins og að heilsa með
handabandi eða hrósa öðrum.
Mjög margir eiga í erfíðleikum
með þetta og fullorðið fólk þekk-
ir vel hversu vandasamt það get-
ur verið t.d. að hrósa öðrum.
Hugmyndabanki kennara
Æskilegast er að umsjónar-
kennari bekkjarins kenni Gaman
saman, með því móti getur hann
fylgt efninu eftir milli tíma og
rætt ýmis vandamál sem koma
upp í samskiptum nemenda frá
degi til dags.
Gaman saman er ætlað sem
hugmyndabanki fyrir kennara.
Hver kennari metur út frá sínum
hóp hvaða kaflar, eða hlutar úr
köfíum, henta hans hópi.
Haustið 1997 fengu þær stöllur
Margrét og Snjólaug tækifæri til
að tilraunakenna námsefnið í
Hvolsskóla. Veturinn 1998-1999
var siðan farið af stað með að
kenna það í 1.-4. bekk skólans.
Reynslan var nyög jákvæð og
fóru þær að huga að því að gefa
námscfnið út. Þegar nýja nám-
skráin í lífsleikni kom út, kom í
Ijós að námsefnið var eins og
sniðið að markmiðum hennar og
var því ljóst að útgáfa væri raun-
hæfur möguleiki.
Fyrsta skrefíð var að kynna
Gaman saman fyrir Námsgagna-
stofnun sem hefur nú keypt út-
gáfuréttinn. Námsefnið var
kynnt á kennaraþingum víða um
land síðastliðið haust og er
skemmst frá því að segja að það
vakti mikla athygli og virðist
vera mikil þörf fyrir námsefni af
þessu tagi.
Jákvæð reynsla
„Það sem kom okkur mest á
óvart var hversu börn virðast
eiga erfítt með að tjá tilfínningar
sínar. Sum börn eiga t.d. í mikl-
um erfíðleikum með að horfa í
augu annarra og vilja ekki snerta
aðra nemendur," segja Margrét
og Snjólaug Elín um reynslu
sína. „Það kom okkur einnig
mjög á óvart að einstaklingar
sem virtust ekki þola hver annan
í upphafí gátu auðveldlega unnið
saman eftir nokkra æfíngu. Þar
mátti strax sjá sýnilegan árang-
ur. í fyrsta hópinn sem við
kenndum völdum við nemendur
sem áttu í samskiptaerfíðleikum
og aðra sem virtust ekki eiga í
samskiptaerfíðleikum. Þá kom
fljótt í ljós hversu tilbúnir krakk-
arnir voru til að hjálpa þeim sem
áttu í erfíðleikum og einnig að
nemendur sem ekki áttu við
vanda að glíma, gátu átt í mestu
erfíðleikum með að gera einfalda
hluti, eins og til dæmis að horfa
upp og heilsa með handabandi."
Það verður fróðlegt vita hver
árangurinn verður af markvissri
þjálfun í mannlegum samskiptum
eins og þarna er gert ráð fyrir og
einnig hvernig kennarar muni
taka þessu nýja námsefni.
skólar/námskeið
nudd
■ www.nudd.is
ýmislegt
■ FULLORÐINSFRÆÐSLAN
SCHOOL OF ICELANDIC,
GERDUBERGI 1, 3. hæð, R.
f-f@islandia.is-www.peace.is/f-f
Námskeið og námsaðstoð fyrír:
1) SAMRÆMDU PRÓFIN: STÆ, DAN,
ENS, ÍSL. 2) FRAMHALDSSKÓLA:
STÆ, EÐL, ÞÝS, ENS o.fl.
3) TÍ/HÍ: STÆ.
Námskeið: 1) ENSKA: Byrjunarstig.
2) TÖLVUGRUNNUR: 5 vikur x þri/flm
kl. 18:30—19:50. Kr. 21.800.
3) ÍSLENSKA F. ÚTLENDINGA/
ICELANDIC: Næstu 4-vikna morgun-
námskeið: 27. mars, 25. aprfl, 22. maí,
19. júní og 17. ágúst.
Skráning í síma 557 1155.
LYKILL
AÐ GÓÐRI
ÁVÖXTUN
Efþú hefðirfjárfest í Framsækna
alþjóða hlutabréfasjóðnum þegar
hann var stofnaður þann
10. desember 1998,
þá hefði fé þitt aukist um
140,6%
280
260
240
220
200
180
160
140
120
100
des98 j«n99 feb99 mar 99 «pr 99 mal 99 Jún 99 Júl 99 á*99 scp99 okt 99 nóv 99 des 99 jan 00 febOO
Sjóðurinn nýtir reynslu helstu sérfræðinga heims í sjóðstýringu
með því að fjárfesta í safni hlutabréfasjóða sem sýnt hafa góða
ávöxtun. Stefna sjóðsins er að fjárfesta í félögum í vaxandi
atvinnugreinum og félögum á nýjum hlutabréfamörkuðum. Einnig
er fjárfest í félögum sem verið er að einkavæða og eru að koma
ný inn á markaðinn.
Vinsamlegast athugið að gcngi getur
lækkað ekki síður en hækkað og
ávöxtunartölur liðins tíma endurspegla
ekki nauösynlega framtíðarávöxtun.
Ávtixtun sjóAsins
ávöxtun á áregrundvclli
frá stofnun
10.12. ’98 140,6% 105,8%
1 ár 107,0% 107,0%
6 mán 77,5% 215,1%
m.v. 1. inars 2000

BUNAÐARBANKl NN
VERÐBRÉF
■ byggir á traustí
Hafnarstræti 5 • sími 525 6060 • fax 525 6099
www.bi.is • verdbref@bi.is
flion/