Morgunblaðið - 05.08.2000, Side 43

Morgunblaðið - 05.08.2000, Side 43
Rannsókn á áhrifum e-taflna Valda mik- illi boðefna- þurrð í heila Veira tengd offitu? „E-töflur eru ekki örugg vímu- efni,“ segir Kish. „Sumir halda að áfengi sé hættulegra en það er ekki rétt.“ The New York Times Syndicate. LENGI hefur verið vitað að erfðir, lélegt mataræði og lítil hreyfing eru þættir sem stuðla að offitufar- aldrinum er nú herjar á íbúa Vestur- landa. Nú hefur ný rannsókn rennt stoðum undir þá tilgátu að veira ein geti, í einhverjum tilfellum, stuðlað að slíkum breytingum á holdafari fólks. í ágústhefti tímaritsins Inter- national Journal of Obesity er sagt frá rannsókn sem vísindamenn við Wayne State-háskólann í Detroit í Bandaríkjunum hafa unnið að, en samkvæmt henni olli veira ein sem finnst í mönnum og nefnist AD-36 því að líkamsfita kjúklinga og músa jókst til mikilla muna. Fyrir rannsókninni fór Nikhil Dhurandhar. Er hann vann á lækna- stofu fyrir offitusjúklinga í Bombay á Indlandi rakst hann fyrir tilviljun á dýraveiru, sem varð þess valdandi að kjúklingar hlupu í spik. Hann ákvað að leita eftir mótefni við veirunni í 52 offitusjúklingum. Tuttugu þeirra reyndust hafa slíkt mótefni í blóðinu og þeir voru að auki þyngstir sjúkl- inganna. Dhurandhar rannsakaði um 50 mismunandi veirur í mönnum þar til hann rakst á AD-36. Smitaði hann síðan kjúklinga af veiru þessari og jókst fita þeirra til muna. Tilraun- in var margoft endurtekin og músum bætt við. Niðurstöðumar reyndust ávallt sambærilegar. Dhurandhar tók síðan blóðsýni úr um 500 manns í Bandaríkjunum og leitaði mótefnis við veirunni AD-36. Reyndust 30% offitusjúklinga í hópnum hafa þetta mótefni. Associated Press Hófdrykkja góð fyrir heilann New York. Reuters. ÞAÐ sem er gott fyrir hjartað kann líka að hafa góð áhrif á heil- ann að því er nýleg rannsókn bend- ir til. Vitað var að lækkun blóð- þrýstings og hófleg áfengisneysla gerði hjartanu gott en þetta kann líka að draga úr hættunni á elli- glöpum. I rannsókn sem gerð var á tæp- lega 400 manns, sem komnir voru á efri ár, var fylgst með heilsufari þeirra í tólf ár og í ljós kom að meðal þeirra sem blóðþrýstingur lækkaði í með tímanum var minni hætta á elliglöpum. Það sama kom í Ijós meðal þeirra sem höfðu neytt eins dryklq'ar á dag fyrir sextugt. Vísindamenn við Geðlækningamiðstöðina í London greindu frá þessum niðurstöðum sínum í júlíhefti British Journal of Psychiatry. Fyrri rannsóknir hafa bent til þess að tengsl séu á milli háþrýst- ings og andlegs heilsubrests og aðrar hafa bent til þess að hóf- drykkja sé góð fyrir heilann. Aftur á móti hefúr ekki verið ljóst hvort þessi tengsl haldist til langs tíma litið. Hugsun þátttakenda í nýju rannsókninni var prófuð á ný 9-12 árum eftir að þeir gengust fyrst undir próf. Hófsemi virðist vera lykilatriðið í því að drykkja sé góð fýrir heil- ann, sagði dr. Jorge A. Cervilla, að- alhöfúndur rannsóknarinnar. Þeir sem drukku ekkert eða drukku mikið reyndust eiga fremur á hættu en hófdrykkjumenn að finna fyrir elliglöpum. „Við erum ekki að halda því fram að maður ætti að verða ölvaður á hveijum degi,“ sagði Cervilla. Lækkun blóðþrýstings og hóf- drykkja kunna að vera góð fyrir heilann fyrir tilstilli hjartans, segir hann. Gott blóð- og súrefnisstreymi til heilans kann að draga úr hætt- unni á að hann hrömi. Engu að síð- ur höfðu aðrir þættir, er hafa áhrif á hjartað, svo sem Iækkun kólest- eróls og aspirínneysla, engin áhrif á hættuna á elliglöpum og sagði Cervilla það koma á óvart. Verið geti að þessir þættir hafi ekki mikil áhrif til langs tíma litið. í sambærilegri rannsókn sem birtist í nýjasta hefti Amerícan Joumal ofPublic Health segja vís- indamenn sem starfa við Oldrunar- stofnun Bandaríkjanna að athug- anir þeirra hafi leitt í Jjós að hófdrykkjumenn á miðjum aldri sýni færri merki andlegrar hröm- unar er þeir hafa náð sjötugsaldri en bæði bindindismenn ogþeir sem drekka mikið. Tenglar The British Joumal of Psychiatry: http://bjp.rcpsych.org/ New York. Reuters. NEYSLA e-taflna getur valdið miklum skorti á mikilvægu boðefni, serótónín, í heila, að sögn kanad- íska vísindamannsins Stephens J. Kish. Serótónín er eitt þeirra boðefna sem stjórna skapi, minni og fleiri mikilvægum þáttum í heilastarf- seminni. Kish krufði heila ungs manns, sem hafði neytt e-taflna í níu ár áður en hann dó, og komst að því að serótónín-magnið í heilanum var 50-80% minna en í ellefu jafn- öldrum hans sem höfðu ekki dáið af völdum taugasjúkdóma. Niðurstaða rannsóknarinnar var birt í tímarit- inu Neurology. Víman, sem fólk kemst í með því að neyta e-taflna, stafar af því að heilinn sendir frá sér mikið magn serótóníns. Fyrri rannsóknir höfðu bent til þess að mikil neysla e-taflna gæti skaðað heilafrumur sem losa boðefnið. Kish segir að þetta sé í fyrsta sinn sem boðefnið er mælt í heila e-töfluneytanda. Getur valdið þunglyndi og sleni Ekki er ljóst hvort serótóníns- þurrðin í heila unga mannsins hafi verið viðvarandi eða stafað af neyslu e-taflna skömmu áður en hann dó. Talið er að hann hafi dáið af völdum of stórs skammts vímu- efna og í blóði hans fundust merki um að hann hefði neytt e-taflna ný- lega. Kish segir þó að serótónín- skorturinn geti „skýrt til fulls“ þunglyndi og andlegt og líkamlegt slen sem e-töfluneytendur finna til daginn eftir að þeir nota vímuefnið. Sum áhrifa e-taflanna á andlega getu kunna að vera „óbætanleg", að mati Kish. Að sögn ættingja og vina unga mannsins hafði hann neytt e-taflna í allt að fimm kvöld á viku síðustu ár- in. Vinir hans sögðu að hann hefði oft virst þunglyndur, málstirður og silalegur í hreyfingum eftir e-töflu- tarnirnar. Ekkert grín ... en alvöru golfsett, kerrur, hanskar, kúlur og fleira fyrir golfarann. ícSSO Olíufélagiðhf www.esso.is Frekari rannsókna er þörf áður en unnt verður að skera úr um hvort veiran valdi offitu eða hvort hún sé aðeins einn þeirra þátta sem því á- standi valda. Tenglar Aukakílóin:www.netdoktor.is Upplýsingar um offitu: www.qu antumhcp.com/obesity.htm Vísindamaðurinn bætir þó við að frekari rannsóknir séu nauðsynleg- ar til að ganga úr skugga um hvort serótónínsþurrðin sé algeng meðal e-töfluneytenda. Tenglar SÁÁ um e-töfluna: www.saa.is/ ifx_aa/rm_forvamir Landlæknir um sama: www.landlaeknir.is Attu erfitt með gang í Á Rafskutlunni ferðu fyrirhafnarlaust út í búð, í heimsóknir og út í náttúruna. Hvert langar þig að faral sérverslun í Glæsibæ • s. 533 4070 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. ÁGÚST 2000 43 AUK k15d21-1588 sia.is

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.