Morgunblaðið - 10.09.2000, Blaðsíða 40

Morgunblaðið - 10.09.2000, Blaðsíða 40
40 SUNNUDAGUR 10. SEPTEMBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR KRISTÍN ÞORLÁKSDÓTTIR + Kristúi Þorláks- dóttir frá Veiga- stöðum á Svalbarðs- strönd fæddist í Grjótárgerði í Bárð- ardal, S-Þingcyjar- sýslu, 3. janúar 1908. Hún lést á hjúkrun- arheimilinu Skjóli 1. september síðastlið- inn. Foreldrar henn- ar voru Þorlákur Marteinsson, bóndi í Grjótárgerði og síðar á Veigastöðum á Svalbarðsströnd, f. 8. apríl 1880, d. 6. júní 1963 og Sigríður Kolbeinsdóttir, húsfreyja í Grjótárgerði, siðar á Veigastöðum á Svalbarðsströnd, f. 23. aprfl 1873, d. 27. nóvember 1957. Kristrn var ógift og barnlaus. Hún lauk stúdentsprófi frá Mcnntaskólanum á Akureyri 1932 og síðar kennaraprófi frá Kenn- araháskóla íslands 1933. Þá lauk hún cand.phil. prófi frá Háskóla íslands 1938. Kristrn hóf störf sem heimiliskennari á Reykjum í Mos- fellssveit 1933-34 og kenndi við barnaskólann á Brúarlandi í Mos- fellssveit 1934-35. Hún var stunda- kcnnari og forfalla- kennari við Austur- bæjar- og Miðskól- ann í Reykjavík 1935-41 en einnig tók hún að sér auka- kcnnslu í hjáverkum í marga áratugi eftir það. Kristín hóf störf hjá Rafmagnsveitu Reykjavíkur 1942 og vann þar aðallega við bókhald, allt til ársins 1979 er hún fór á eftirlaun. Hún sinnti félags- og trúnaðarstörfum hjá Starfsmannafélagi Reykja- víkurborgar frá 1950-66, lengst af sem ritari í stjórn félagsins og þá var hún fyrsti fulltrúi deildar lífeyrisþega í fulltrúaráði félags- ins eftir að hún hætti störfum. Kristúi bjó í Eskihlíð 6a en síðustu þijú árin bjó hún á hjúkrunar- heimilinu Skjóli. Útför Kristínar fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn 11. september og hefst athöfnin klukkan 10.30. Mig langar með fáeinum orðum að minnast Kristínar en hún var í miklu og góðu vinfengi við fjöl- skyldu mína sem stóð um langt ára- bil. Hittumst við oft í góðum fögnuði á hátíðastundum, um jól og áramót svo og í afmælum hjá henni í Eski- hlíðinni og hjá fjölskyldu minni í Álf- tamýrinni og seinna í Hvassaleiti. Fræddi hún okkur um og sagði frá fjölmörgum ferðum sínum utan- lands og innan enda mjög víðförul. Kynni mín af Kristínu eru þó öllu lengri. Þau hófust er ég, aðeins sjö ára gamall, var sendur í sveit til for- eldra hennar sem þá bjuggu á Veigastöðum á Svalbarðsströnd. Aðdragandinn var sá að Kristín settist í 1. bekk í Menntaskólanum á Akureyri en vegna mikillar aðsókn- ar í vetrarbyrjun fékk hún ekki inni á heimavistinni og bauðst henni þá að dveljast þennan fyrsta vetur á heimili foreldra minna á Eyrar- landsvegi 20, aðeins snertispöl frá skólanum. Stjúpi minn, Jóhannes, tók henni strax vel enda hafði hann verið í vinnumennsku hjá frændfólki Kristínar á Bjarnastöðum, þá ungur maður. Um þetta leyti ílutti Kristín alfar- in suður til Reykjavíkur en kom þó alltaf norður á Veigastaði á hverju sumri til að hjálpa foreldrum sínum við heyskaparstörfin en að þeim gekk hún ávallt af mikilli atorku og dugnaði. A þessum árum voru þessi hefðbundnu sveitastörf, ekki síst heyskapurinn, mjög erfið og lýjandi þar sem allir búskaparhættir voru gjörólíkir þeim sem nú tíðkast. Allt var slegið með orfi og ljá, hey full- þurrkað og bundið í bagga sem sett- ir voni upp á klakk og fluttir heim í hlöðu eða uppsettir. Einnig voru þar votlendar mýrar sem slegnar voru og þurfti að flytja heyið votabandi heim að bæ á betri þurrkvöll. Engja- heyskapur var oft mjög erfiður og tafsamur þar sem skákir voru marg- ar og dreifðar í höllum og brekkum og varla nema ein heysáta á hverj- um stað. Fljótlega eftir komu mína í Veigastaði fór ég að una mér vel enda atlæti og allur viðurgjörningur húsbænda mjög góður. Kristín hafði fljótlega gott lag á að virkja mig til að hjálpa til við heyskapinn og hafði hún sitt sérstaka lag á að halda mér að verki en það sem ég man best var að hún sagði mér stuttar og skemmtilegar þýddar endursagnir úr þýsku og ensku sem hún kunni utanbókar og átti hún það til að segja við mig: „Ef við klárum þenn- an flekk færð þú endursögn að laun- um.“ Þá var mikil tilhlökkun að fá engjakaffið úr flösku sem vafin var í ullarsokk en bakkelsið var soðið brauð og sykraðar lummur. Auk heyskaparins þurfti mörgu öðru að sinna, svo sem mótekju, smala- mennsku, rúningi og ullarþvotti og er líða tók á haustið var komið að kartöfluupptöku. Með því skemmtilegasta sem ég man eftir frá veru minni á Veiga- stöðum voru hinar fjölmörgu berja- ferðir. Sérstaklega er mér minnis- stæð ein ferð sem Kristín stóð fyrir, og farin var á Grasafjall upp í Vaðla- heiði með krökkum úr sveitinni. Ferðin hlaut skjótan endi þegar skall á þrumuveður og úrhellisrign- ing. Óllu því sem laut að heimilinu á Veigastöðum og búskapnum sinnti Kristín af miklum áhuga og sam- viskusemi og sama gilti um þau fjöl- mörgu skyldu- og trúnaðarstörf sem hún innti af hendi. Þar var reglu- semin og skylduræknin ávallt í fyr- irrúmi en ég hef fyrir satt að hana hafi aðeins vantað tvo daga á nær 40 ára starfsferli sínum hjá Rafmagns- veitu Reykjavíkur. Félagsstörfum hjá Rafmagnsveitunni og Starfs- mannafélagi Reykjavíkur sinnti hún af þeirri ósérplægni og árvekni sem ávallt einkenndu lífsmáta hennar. Eg og fjölskylda mín kveðjum Kristínu með söknuði og þakklátum huga fyrir allt það sem hún var okk- ur. Eftirlifandi ættingjum vottum við okkar dýpstu samúð. Guðmundur Mikaelsson. Ég vil með þessum fáu orðum kveðja kæran fjölskylduvin, Krist- ínu Þorláksdóttur. Faðir minn, ung- ur að árum, var svo lánsamur að dvelja nokkur sumur í sveit hjá for- eldrum Kristínar á Veigastöðum gegnt Akureyri, hans heimabæ. Það fór ekki fram hjá mér síðar hversu annt föður mínum var um þessa sveit og lagður hafði verið grunnnur að ævilangri vináttu við fjölskylduna á Veigastöðum. Kristín var aufúsugestur á heimili okkar svo lengi sem ég man eftir mér. Sömuleiðis á ég mér ljúfar minningar frá samverustundum í Eskihlíð 6a, enda gestrisni henni í blóð borin. A þessari kveðjustund reikar hugur minn til æskuáranna er ég og eldri systir mín sátum eftir- væntingarfullar og hlýddum á föður okkar segja sögur frá Veigastöðum. Þar kom Kristín jafnan við sögu í „eldri“ systur hlutverki og höfðum við systurnar gaman af að heyra hversu vel henni hafði tekist að láta hann vinna verkin sín. Hún hafði einfaldlega verðlaunað hann með sögum eða endursögnum eins og hann komst að orði. Ekki fórum við systurnar heldur varhluta af frá- sagnarhæfileikum hennar. Kristín Þorláks, eins og við kölluðum hana jafnan, vakti undrun og virðingu okkar systranna með lýsingum sín- um á ferðalögum til fjarlægra landa. Framandi nöfn, menningu og lífs- hætti bar á góma og við systurnar vorum djúpt snortnar. Þegar ég síðar meir hafði þroska til varð mér ljóst hversu mikla alúð hún lagði í allt það sem hún tók sér fyrir hendur, hvort heldur það var að rækta vináttuna eða að sinna starfi sinu og ýmsum félagsstörfum. Það má með sanni segja að ósér- hlífni og samviskusemi hafi ein- kennt allt hennar lífshlaup. Einnig er mér minnisstætt hversu Kristín á sínum efri árum fylgdist áfram vel með gangi mála í þjóðlífinu. Það var sama hvar borið var niður, allstaðar var hún vel heima. Eftir að sjón hennar daprað- ist hin síðari ár og heilsunni tók að hraka var útvarpið sá miðill sem svalaði hvað mest óþrjótandi fróð- leiksfýsn hennar. Jafnframt voru heimsóknir og símtöl ættingja og vina henni mjög dýrmæt svo og samtöl við hjúkrunarstarfsliðið á Skjóli sem reyndist henni svo vel. Það er með djúpri virðingu og þakklæti í huga að ég kveð Kristínu Þorláksdóttur. Guð blessi minningu hennar. Aföllumþeimgæðum sem okkurveitir viturlegforsjá til ánægjuauka er vináttan dýrmætust. (Epíkúros.) Gunnlaug Guðmundsdóttir. + Stefán Sigur- jónsson klæð- skerameistari fædd- ist á Arnarbæli í Grúnsnesi 10. októ- ber 1929. Hann lést á St. Jósefsspítala í Hafnarfirði 30. ágúst síðastliðinn. Foreldr- ar hans voru Ásdís Stefánsdóttir, f. 21.10. 1910, og Sig- urjón Stefánsson, f. 9.1. 1902. Þau eru bæði látin. Stefán átti eina systur, Þóru, maki Gísli Jónsson. Stefán Iærði klæðskeraiðn á Selfossi og flutti hann til Reykja- víkur að námi loknu og vann hann við sina iðn alla tíð. Hann flutti til Bandaríkjanna árið 1960 og bjó þar til ársins 1992 að hann fiutti aftur til íslands. Útför Stefáns fer fram frá Fríkirkjunni í Reykjavík mánu- daginn 11. september og hefst at,- höfnin klukkan 15. Póstkort frá Kuala Lumpur færði okkur þær fregnir að Stefán Sigur- jónsson hefði veikst skyndilega. Nú fimm mánuðum síðar er hann allur. Stefán Sigurjónsson klæðskera- meistari fæddist í Arnarbæli í Grímsnesi, en flutti síðar með foreldrum sínum og systur að Fossi í sömu sveit. Sem barn sá ég sjald- an Stefán, frænda minn, en eldri kyn- slóðin kom oft í bæinn og gisti þá gjarnan hjá okkur á Sólvallagöt- unni, svo ég hafði spurnir af honum. Það varð snemma ljóst að Stefán var ekki hneigður fyrir búskap. Tók hann því á það ráð að nema klæðskeraiðn. Það var að námi loknu sem þessi frændi okkar flutti til Reykjavíkur og fékk inni hjá móður minni, Guð- rúnu Hafliðadóttur, sem þá var ný- lega orðin ekkja. Kom þetta sér einkar vel fyrir bæði, enda fór vel á með þeim frændsystkinum. Þegar Stefán var um þrítugt tók hann þá ákvörðun að flytja til Bandaríkjanna. Hann settist að í San Francisco og síðar í Reno um tíma. Þar átti hann mjög góða ævi lengst af enda skorti þar um slóðir ekki þá menningar- og listviðburði, sem honum voru svo hjartfólgnir. Þar gat hann líka svalað betur for- vitni sinni um menn og málefni, hvort sem um heimslistamenn eða stjórnmálamenn stórveldanna var að ræða. Árið 1974 heimsótti ég hann til San Franeisco og tók hann frábærlega vel á móti mér og áttum við þar ógleymanlega daga saman. Stefán kom í stutta heimsókn til íslands árið 1976 og þrátt fyrir slitrótt bréfaskrif í gegnum tíðina varð okkur strax ljóst að honum var fátt mannlegt óviðkomandi. Hann var fámáll um sjálfan sig og fremur hlédrægur, en óþrjótandi uppspretta varðandi það sem hann hafði séð og lesið. Það var því gott að vera með Stefáni. Eftir að fjölskylda mín fluttist til New York en hún var þar 1977 til 1981 kom Stefán stöku sinnum í heimsókn og þá var verulega gam- an að fara með honum inn á Man- hattan í leikhús, óperhús, ballett- og danssýningar enda var hann sjálfur afbragðs góður samkvæmis- dansari. Eftir þriggja áratuga útivist tók hugur Stefáns að leita heim. Hvött- um við hann til þess og síðasta ára- tug ævi sinnar bjó hann í Reykja- vík, lengst af í snoturri íbúð sinni við Hringbrautina. Þar bjó hann vel um sig og gerði mikið af því að laga fatnað fyrir vini og kunningja. Mest yndi hafði hann af ferðum út um víða veröld og kom alltaf heim full- ur frásagnargleði og með gnótt af upplýsingum um siði og menningu fjarlægra þjóða. Hann las mikið og hlýddi á góða tónlist og deildi safni sínu á þeim sviðum með vinum og venslamönn- um. Síðasta ferð þessa góða drengs er hafin og að þessu sinni berast okk- ur ekki fleiri póstkort, en ljóslifandi minning um samferðamann sem auðgaði líf okkar hinna mun varð- veitast um ókomin ár. Vilborg G. Kristjánsdóttir. Stefán fæddist á Selfossi og ólst þar upp. Eftir að hann lauk skyldu- námi í barna- og unglingaskóla ákvað hann gerast klæðskeri og lauk námi í þeirri starfsgrein og vakti hann þá þegar athygli fyrir hæfni og kunnáttu. Þrátt fyrri að hann skorti ekki verkefni, því hann var eftirsóttur á vinnustöðum, fluttist hann nokkuð fyrir miðjan aidur til Bandaríkj- anna og dvaldist í San Francisco langt á þriðja áratug. Einnig þar vann hann sér braut og virðingu hjá húsbændum sínum og samstarfsfólki, enda maðurinn eftirsóttur handverksmaður, hátt- prúður og gekk fram í yfiriætisleysi og ljúfmennsku. Um nokkurt skeið bæði heima á Islandi og í auknum mæli vestra, átti hann vingott við Bakkus, sem krafðist af honum tíma, fjár og und- irgefni, sem buðu hættunni heim. Þegar fór að halla verulega á ógæfuhliðina, sá Stefán að við svo búið mátti ekki standa. Hann tók sig þá á óstuddur, af eigin afii og hafnaði öllum gylliboðum þennan hvimleiða fylgifisks, í eitt skipti fyr- ir öll og á skömmum tíma tókst honum að yfirvega alla lesti sem þessum félaga hafa verið samfara. Fyrir um það bil 10 árum flutti Stefán aftur heim til Islands. Þá reyndi á hæfni hans og þor til að hasla sér völl í samfélagi sem var honum orðið framandi og það tókst honum á skömmum tíma. Hann hóf störf í sínu fagi hjá fyr- irtækjum og heima hjá sér og gerði það gott eins og sagt er. Það voru örugglega fáir, ef þá einhverjir, sem sneru af hans fundi án fyrirgreiðslu og hans sérstaka húmors. Fyrir utan að Stefán fyndi list- hneigð sinni nokkra útrás í starfi sínu, sótti hann gjaman leikhús, tónleika og las bækur menningar- legs efnis. Hann hafði líka óseðjandi þörf að kanna stigu framandi landa og naut þess til hins ítrasta að kynnast mis- munandi menningarstraumum. Hans síðasta ferð var til Balí á sl. vori. í þeirri för kenndi hann þess sjúkdóms sem leiddi hann til dauða. Stefán átti síðast fallegt heimili á Hringbraut 111. Þangað kom ég títt í hvert sinn er ég var á Islandi. En vinarhug tveggja einstaklinga, sem virða hvor annars hugmyndaheim og lífsstíl, fær ekki einu sinni ára- tuga aðskilnaður sundur slitið. Áður höfðum við títt átt samleið m.a. með tveim mætum konum að skreytimunahönnun, sem átti að rétta svolítið við fjárhagslegan hlut okkar allra, fyrir jólin á sínum tíma fyrir fjölda ára. Stefán var ljúfmenni, hann tók nærri sér ef á hann var stigið, en tók því með þögninni, „því sá vægir sem vitið hefur meira“. Honum var heiðarleiki, tryggð og orðheldni í blóð borin. Undir það taka allir þeir sem áttu með honum samleið. Ég sem þetta rita bý í útlöndum og mun finnast Reykjavík mikið fá- mennari þegar ég skýst þangað næst til að heilsa upp á vini og kunningja. Far þú í friði, kæri Stefán, þú varst mikill sómamaður. Haraldur Jóhannsson. Senn líður að hausti, segir daga- talið, eftir eitt hið besta sumar í manna minnum. Það þynnist vina- fjöldinn. Söknuður ríkir í huga vina Stefáns. Hann þarf ekki að klæða sig í vetrarúlpuna í vetur. Ekki var það hans uppáhaldsflík. Hann elsk- aði sól og sumar, þess vegna, meðal annars, flutti hann til Ameríku og bjó þar í 29 ár. Hann lærði klæð- skeraiðn og var hans starf að hanna föt. Ég átti því láni að fagna að vera vinur Stefáns. Hann var ekki allra. Það var gaman að fara með honum í leikhús og á hljómleika, þessum snyrtilega séntilmanni. Alltaf fylgdist hann með mér og mínu fólki eftir að hann flutti til Ameríku árið 1962. Hann skildi eft- ir hjá mér afgang af efnum sem ég gat saumað úr á mig og strákana. Þegar Stefán flutti alkominn frá Ameríku árið 1991 var ég að sauma á mig jakka. Hann hjálpaði mér með hnappagötin. Læknavísindin hafa ekki enn náð tökum á þeim sjúkdómi sem varð honum að falli. Hver er sem veit, nær knéin krjúpa við kirkjuskör, hvað guði er næst. (E. Ben.) Hvíl í friði. Guðrún Isleifsdóttir. + Ástkær móðir mín og tengdamóðir, INGIBJÖRG REBEKKA JÓNSDÓTTIR, sjúkraliði, Rauðagerði 65, lést á Landakotsspítala föstudagkvöldið 8. september. Jarðaförin auglýst síðar. Fyrir hönd systkina og annarra ættingja, Ingibjörg R. Guðjónsdóttir, Ólafur J. Gunnarsson. STEFÁN SIGURJÓNSSON
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.