Morgunblaðið - 10.09.2000, Blaðsíða 50
50 SUNNUDAGUR 10. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
HUGVEKJA
ÍDAG
Æskulýðs-
leiðtoginn
Séra Friðrik Friðríksson, stofnandi
KFUM, var stefnuviti margra þúsunda
unffra manna til farsæls lífs.
Stefán Friðbjarnarson telur þörfína
fyrir æskulýðsstarf í anda KFUM
enn brýnna í dag en áður.
„EF einhver spyrði mig nú, á
fullorðinsárum mínum, hvort ég
væri trúhneigður, mundi ég
svara játandi. Það eru áhrif úr
bernsku, frá manni, sem þó tal-
aði aldrei við mig um trúmál.“
(Gylfi Þ. Gíslason, fv. mennta-
málaráðherra, um stofnanda
KFUM, séra Friðrik Friðriks-
son).
Æskulýðsleiðtoginn séra
Friðrik Friðriksson, stofnandi
KFUM, var „goðsögn" þegar í
lifanda lífi. Enn í dag stafar
ljóma af minningu hans og
starfi meðal þjóðarinnar. Gylfi
Þ. Gíslason, prófessor og fv.
menntamálaráðherra, lýsir séra
Friðriki með þessum orðum í
„Bókinni um séra Friðrik"
(Skuggsjá 1968): „Hann var há-
menntaður, ekki aðeins í guð-
fræði, heldur fyrst og fremst í
sígildum fræðum, rómverskum,
grískum og íslenzkum. En hann
hafði einnig áhuga á raungrein-
um, einkum talnafræði og
stjörnufræði. Og síðast en ekki
sízt var hann trúmaður, svo ein-
lægur trúmaður og svo gagn-
tekinn af trú sinni, að hún mót-
aði allt líf hans, ölí orð hans og
allar gerðir. Kristin trú var
ekki þáttur í sálarlífi hans, ekki
hluti af honum, heldur hann
sjálfur, hann allur.“
Séra Friðrik lagði þúsundum
ungra manna, íslenzkra og
danskra, til það vegarnesti, sem
entist þeim til ævilangrar trúar-
vissu, farsæls lífs og ævistarfs.
Vestur-íslendingurinn og ráð-
herrann Valdimar Björnsson
kemst svo að orði í tilvitnaðri
bók: „Áhrif séra Friðriks á
löngum æviferli hafa styrkt
kristna trú og innleitt guðsorð
og góða siði hjá ótal þúsundum
manna, ungum og gömlum."
Valdimar vitnar til samtals séra
Friðriks við páfann í Róm árið
1923, sem fram fór á latínu, en
þar stakk íslenzki presturinn og
æskulýðsleiðtoginn því að páf-
anum, að Jón Ogmundsson væri
verðugastur þess íslenzkra
manna að vera talinn dýrlingur.
Ráðherrann endar frásögn sína
á þessum orðum: „íslendingar
hafa, í raun og veru, gert séra
Friðrik að dýrlingi - og geri
aðrir betur."
Sigurbjörn biskup Einarsson,
sá mikli andans leiðtogi þjóðar-
innar, komst svo að orði í
kveðjuorðum í dómkirkjunni í
Reykjavík við útför séra Frið-
riks 18. marz 1961: „Vér gjörum
enga að dýrlingum í vorri
kirkju. En eigi mun samtíð séra
Friðriks deila um það, að hann
hafi verið jafnoki þeirra, sem
helgir voru kallaðir. Og í huga
kristinnar alþýðu mun hann
taka sæti með Guðmundi góða
og Þorláki, meistara Jóni og
Hallgrími. Og það skulu menn
vita, þegar líða tekur frá og
menn fara að skoða persónuna í
skuggsjá verka hennar og
áhrifa, að maðurinn sjálfur var
nákunnugum sannarlegt ævin-
týri og aldrei fremur en undir
lokin, guðdómlegt ævintýri. Vér
geymum það margir sem dá-
samlega reynslu að hafa verið
við dánarbeð dýrlegs manns og
Séra Friðrik Friðriksson,
stofnandi KFUM í Reykjavík.
fengið að sjá hinn heilaga ljóma
af ásjónu hans, þegar hann
þreyði í forgarði eilífðar."
Á mótum árþúsunda búa Is-
lendingar við betri efnahag,
lengri meðalævi, fullkomnara
heilbrigðiskerfi, meiri menntun,
fjölþættari listir og hraðari al-
hliða framfarir en nokkru sinni
fyrr í meira en 11 alda sögu
sinni. En það eru, því miður,
fleiri hliðar á þessari nýju gull-
öld þjóðarinnar og lýðræðis- og
markaðsríkja heims en góðar
teljast. Nú, þegar tæknin hefur
nátengt álfur, lönd og þjóðir í
eitt „heimsþorp", flýtur það illa
með hinu góða yfir landamæri:
eiturlyf, fordómar, hryðjuverk,
öfgastefnur og margs konar
lestir. Æska Islands býr, þegar
grannt er gáð, við fleiri og verri
hættur en gengnar kynslóðir.
Þörfin fyrir æskulýðsleiðtoga
og trúboða á borð við séra
Friðrik Friðriksson, stofnanda
KFUM á íslandi, og þann boð-
skap er hann stóð fyrir, er enn
brýnni nú en á hans dögum.
Sem betur fer halda KFUM,
KFUK, kirkjan og kristnir
söfnuðir uppi því trúarmerki,
sem séra Friðrik lét eftir sig í
höndum viðtakenda. En merg-
urinn málsins er að enginn
ábyrgur einstaklingur, ekkert
ábyrgt heimili, enginn ábyrgur
skóli má skerast úr leik í fyrir-
byggjandi starfi til að forða ein-
staklingum frá viðblasandi
hættum samtímans.
Ævistarf æskulýðsleiðtogans,
séra Friðriks, og sá árangur,
sem það bar í lífi þúsunda, ís-
lenzkra og annarra þjóða, vekur
vonir um það að hið góða megi
sigra það illa í samtíð okkar -
og bjarga þeim, sem við hættur
búa.
Sigurbjörn biskup talaði í
kveðjuorðum sínum um tvo ein-
staklinga „sem víðast og dýpst
hafa orpið geisla af Islandi inn í
hugi erlendra manna“ á fyrri
hluta 20. aldarinnar, prestana
Friðrik Friðriksson og Jón
Sveinsson (Nonna). Við munum
þá þakklátum huga. Stöndum
vörð um þann boðskap, þá
kristnu menningararfleifð, sem
var þeim eitt og allt.
VELVAKAJMDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Þessi mynd er að öll-
um líkindum tekin ár-
ið 1936. Ekki er vitað
hvar hún var tekin.
Kannast
einhver við
myndirnar?
Á ÞRIÐJA og fjórða ára-
tugnum ferðuðust töluvert
margir útlendingar um Is-
land. Meðal þeirra voru þrír
ungir Þjóðverjar, Hans
Kuhn, Reinhard Prinz og
Bruno Schweizer. Þeir fóru
gangandi og ríðandi um
landið, tóku ljósmyndir og
héldu dagbækur. Þeir höfðu
auga fyrir ýmsum sérkenn-
um í íslensku mannlífi,
vinnubrögðum, húsakynn-
um og verkfærum, sem þá
voru að hverfa úr sögu og
Islendingum sjálfum datt
síður í hug að taka myndir
af.
Bókaútgáfan Örn og Ör-
lygur óskar eftir upplýsing-
Þessi mynd er tekin af Bruno Schweizer árið
1936. Konurnar eru að virða fyrir sér danskt
herskip sem fylgdi danska konungsskipinu, en
konungurinn var hér í heimsókn.
Þessi mynd er tekin af Bruno Schweizer árið
1935. Myndin er tekin hjá Melavellinum í
Reykjavík.
um um hverjir séu á með-
fylgjandi myndum og hvar
þær eru teknar. Sími bóka-
útgáfunnar er 588-2013 og
heimilisfangið er Hjarðar-
hagi 54,107 Reykjavík.
Tapað/fundið
Silfurlitað tvíhjól
hvarf frá leikskóla
LÍTIÐ silfurlitað tvíhjól af
gerðinni Pacific, hvarf frá
leikskólanum Grandaborg,
miðvikudaginn 6. septem-
ber sl. Ef einhver getur gef-
ið upplýsingar um hjólið,
vinsamlegast hafið sam-
band í síma 562-1968 eða
8981168. Fundarlaun.
Dýrahald
Lítil læða fannst í
Mosfellsbæ
LÍTIL rauðbröndótt læða
fannst í Helgalandshverfinu
í Mosfellsbæ, fimmtudaginn
7. september sl. Upplýsing-
ar í símum 566-7233, 566-
7380, 552-7342 eða 699-
7233.
Kettlingur týndist
frá Njálsgötu
KETTLINGUR (3ja mán-
aða gamall) týndist laugar-
daginn 2. september frá
Njálsgötu. Þetta er þrílit
bröndótt læða með gulan
blett á hausnum og er
ómerkt. Ef einhver hefur
séð hana eða er með hana þá
vinsamlega hafið samband í
síma 551-8389 eða 437-0015.
Mía litla er týnd
MIA sem er svört og hvít
læða týndist frá Geithálsi
fyrir u.þ.b. þremur vikum
síðan. Þeir sem hafa orðið
hennar varir hafi samband í
síma 561-4418.
Með morgunkaffinu
SKAK
llmsjón llelgi Áss
Grétarsson
STAÐAN kom upp á
Pentamedia stórmeistara-
mótinu sem lauk á Ind-
landi fyrir skömmu. Enn
einu sinni er Bin-Sattar
Reefat (2467) í aðalhlut-
verki enda maður næmur
fyrir fléttum. Hann hafði
hvítt gegn Chanda Sandip-
an (2446). 15.Bf6! Þekkt
stef í Sikileyjarvörninni en
nú undir afar hagstæðum
kringumstæðum. 15...Kh8
15...bxc4 væri snot-
urlega svarað með
16. Dh6! og hvítur
mátar 16.Hg4 Bxf6
17. gxf6 g5 18.h4!
e5 19.hxg5 Rxe4
20. Hhl Bf5
21. Hgh4 og svartur
gafst upp. Skákin í
heild sinni tefldist
svona: l.e4 c5 2.Rf3
d6 3.d4 cxd4 4.Rxd4
Rf6 5.Rc3 Rc6
6.Bc4 e6 7.Be3 Be7
8.De2 0-0 9.0-0-0
a6 lO.Hhgl De8
U.g4 Rd7 12.g5 Rc5
13.Dh5 Rxd4 14.Bxd4 b5
og nú er staðan á stöðu-
myndinni komin upp.
Svæðamót Norðurlanda,
10. september kl. 14:00 í
félagsheimili Taflfélagsins
Hellis, önnur umferð,
bráðabanaskák
Já, hann hefur setið
þarna og beðið síðan
ég lenti í óhappinu
með eyrað hans van
Goghs.
það þyrfti að hressa
svoh'tið upp á þig.
Dömurnar fyrst!!
Víkverji skrifar...
KUNNINGI Víkverja þurfti á
dögunum að reiða sig á þjón-
ustu hraðflutningafyrirtækisins
DHL vegna skjalasendingar frá
Reykjavík til Kaliforníu í Bandaríkj-
unum og til baka aftur. Allajafna læt-
ur kunninginn nægja að notast við
póstþjónustuna í tilfellum sem þess-
um, en nú bar svo við að póstsending
sömu leið hafði ekki skilað sér eftir
tveggja vikna bið og þar sem lá á að
koma skjölum til undirskriftar og fá
þau svo aftur var afráðið að nýta sér
þjónustu hraðflutningafyrirtækisins
sem starfar í flestum löndum heims.
xxx
EKKI getur kunninginn gefið
þeirri þjónustu sem hann fékk
góða einkunn. Sendingin var þó ekki
nema þrjá daga á leiðinni vestur yfir
haf, en þar sem þannig hitti á að hús-
ráðendur á áfangastað höfðu brugðið
sér stundarkom af bæ, frestaðist af-
hending hennar fram yfir helgi. Voru
skjölin undirrituð og send aftur um
hæl, en engu að síður tók viku í við-
bót að fá þau afhent í Reykjavík.
Þetta var í engu samræmi við þá
hraðþjónustu sem viðkomandi flutn-
ingafyrirtæki stærir sig af í auglýs-
ingum og alls ekki í samræmi við
væntingar kunningjans um þjónustu
þessa.
Nú er það svo að DHL gefur upp
númer hverrar sendingar svo unnt
sé að fylgjast með ferð hennar á Net-
inu. Það var gert samviskusamlega í
þessu tilviki og svo undariega bar til
að sendingin var sögð komin til
Reylgavíkur einum tveimur dögum
áður en hún loks fékkst afhent! Kalla
menn það virkilega hraðþjónustu?
xxx
AGSKRÁ Stöðvar 2 á morgnana
er í hávegum höfð á heimili
Víkverja eftir að morgunsjónvarp
stöðvarinnar hófst. Þykir heimilis-
fólki þægilegt að kveikja á sjón-
varpstækinu í bítið og vinna svo
morgunverkin með morgunsjón-
varpið í bakgrunni. Ekki svo að
skilja að setið sé fyrir framan tækið
allan tímann, því fer fjarri, en jafn-
þægilegt er að hlusta á þáttinn og
renna svo augum á skjáinn þegar
ástæða er til.
Áður en morgunsjónvarpið hóf
göngu sína kveikti Víkverji stundum
á morgunþáttum þeirra erlendu
sjónvarpsstöðva sem finna má á
Fjölvarpinu. Þannig komst hann upp
á lag með sjónvarpsefni sem hvar-
vetna nýtur vinsælda, en morgun-
þættir eru víða meðal vinsælasta
efnis í sjónvarpi.
XXX
ER RÉTT að nota tækifærið og
hvetja stöðvarfólk til að halda
uppteknum hætti með þennan dag-
skrárlið. í upphafi óttaðist Víkveiji
nefnilega að morgunsjónvarpið þryti
örendi áður en langt um liði, en þær
hrakspár hans hafa ekki ræst, sem
betur fer, og nú er svo komið að um-
sjónarfólkið - og áhorfendur - hafa
vanist þessum tíma sólarhringsins
vel og mikil synd væri að gera ein-
hveija breytingu á því.