Morgunblaðið - 13.10.2000, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 2000 29
Bresk try gg-
ingafélög fá að
nota niðurstöður
genaprófa
TRYGGINGAFÉLÖGUM í Bret-
landi verður heimilað að nota nið-
urstöður genaprófa til að ganga úr
skugga um hvort fólk eigi á hættu
að fá arfgenga sjúkdóma, að sögn
breska ríkisútvarpsins BBC í gær.
BBC segir að breska stjórnin
hyggist tilkynna í dag að trygg-
ingafélögunum verði leyft að
hækka iðgjöld eða hafna viðskipt-
um við fólk er fæðist með gen sem
geta valdið banvænum sjúkdóm-
um. Bretland verður þar með
fyrsta landið í heiminum sem
heimilar slíka notkun á erfðaupp-
lýsingum.
Erfðafræði- og trygginganefnd
breska heilbrigðisráðuneytisins
hefur komist að þeirri niðurstöðu
að genapróf, sem notað er til að
meta erfðafræðilegar líkur á að
fólk fái Huntingtonsveiki, arfgeng-
an sjúkdóm, sé tæknilega áreiðan-
legt. Beðið er niðurstöðu nefndar-
innar um áreiðanleika genaprófa
sem ná til nokkurra annarra sjúk-
dóma, svo sem arfgengs brjósta-
krabbameins og alzheimer-sjúk-
dómsins.
Önnur ráðgjafarnefnd á sviði
erfðafræði lagði til fyrir tveimur
árum að bannað yrði að nota upp-
lýsingar úr slíkum prófum. Stjórn-
in hafnaði hins vegar þeirri tillögu
og ákvað að leyfa tryggingafélög-
unum að nota upplýsingarnar ef
erfðafræði- og trygginganefndin
kæmist að þeirri niðurstöðu að
prófin væru áreiðanleg.
Deilt um áhrifin
Líklegt er að tilkynning stjórn-
arinnar kyndi undir deilum um
siðfræðileg álitamál varðandi notk-
un erfðaupplýsinga. Þeir sem
leggjast gegn því að trygginga-
félögin fái að nota niðurstöður
genaprófana óttast að erfitt verði
fyrir fólk í áhættuhópunum að fá
líftryggingar eða að það þurfi að
greiða hærri iðgjöld. Trygginga-
félögin neita þessu hins vegar.
John Durant, formaður erfða-
fræði- og trygginganefndarinnar,
sagði í samtali við BBC að trygg-
ingafélögin myndu ekki biðja
neinn að gangast undir genapróf
til að meta líkurnar á Huntington-
veiki sem lýsir sér í ósjálfráðum
hreyfingum. Hins vegar væri við-
búið að þau myndu biðja hugsan-
lega viðskiptavini um að veita upp-
lýsingar um þau genapróf sem þeir
hafa þegar gengist undir.
Durant sagði að ekki væri laga-
leg skylda til að veita upplýsing-
arnar en tryggingafélögin hefðu
rétt til að hafna viðskiptum við
fólk sem neitaði að veita þær.
Durant bætti við að markmiðið
væri ekki að refsa fólkinu. „í raun-
inni munu margir sem óska eftir
tryggingum hafa hag af þessu.
Þeir einu sem eru líklegir til að
gangast undir genapróf vegna
Huntingtons-veiki eru þeir sem
eiga ættingja sem hafa fengið
sjúkdóminn. Margir þeirra munu
raunar fá þær upplýsingar að þeir
séu svo heppnir að hafa ekki erft
genið þannig að þeir munu geta
fengið tryggingar en sem stendur
getur það verið erfitt fyrir þá.“
Vilja sérstakan trygginga-
sjóð fyrir áhættuhópana
Mary Francis, framkvæmda-
stjóri sambands breskra trygg-
ingafélaga, sagði að þau bæðu nú
þegar hugsanlega viðskiptavini um
upplýsingar varðandi fjölskyldu-
sögu sjúkdóma. „Þetta er í raun
aðeins útvíkkun á því sem gerist
nú þegar.“
Sue Watkin, formaður sambands
breskra sjúklinga með Hunting-
tonsveikina, sagði að tryggingafé-
lögin notuðu nú þegar niðurstöður
genaprófa til að reikna út iðgjöld
eða hafna viðskiptum.
Watkin sagði að ef líkurnar á
því að menn fengju Huntington-
veikina væru 50% samkvæmt próf-
unum hækkuðu iðgjöld þeirra oft
um 300%. „Sem stendur fá margir
tilboð sem þeir hafa ekki efni á að
þiggja.“
Watkin hvatti stjórnina til að
stofna sérstakan sjóð sem notaður
yrði til að veita fólki í áhættuhóp-
unum tryggingar.
Heimsendir gíróseðlar -
greiðslukortabiónusta
S: 535 1823/535 1825
MiÍi^Happdrætti
HJARTAVERNDAR
/nðrAoourinn
perluftni
agb
GHájfi
'saíffl
Vivaldi
árstíðirnar
Okkar verð 199
pfis -lafe .pí / f
Ýmsir flytjendur
Beat of the 6o's
Okkar verð 499
Delta rhythm boys
Dry bones
Okkar verð 999
Ýmsir flytjendur
Mega-siows
4 CD verð 1499
Deyddu
sjúklinga
vegna
nýrnanna
Bangkok. AP.
SAKSÓKNARAR í Taílandi hafa
ákært tvo lækna og framkvæmda-
stjóra sjúkrahúss fyrir morð en þeir
eru sakaðir um að hafa valdið dauða
tveggja sjúklinga í því skyni að kom-
ast yfir nýrun.
Einn saksóknaranna sagði, að auk
morðákærunnar væru sakboming-
amir þrír ákærðir fyrir að hafa falsað
sjúkraskýrslur en í þeim var sagt, að
sjúklingamir hefðu dáið heiladauða.
Vildi hann ekki segja með hvaða hætti
sjúklingamir hefðu verið sviptir lífi en
í taílenskum dagblöðum er því haldið
fram, að það hafi einfaldlega verið
gert með því að sinna þeim ekkert.
Þessir atburðir em sagðir hafa átt
sér stað 1997 en uppskátt varð um þá
á síðasta ári er ættingi annars sjúkl-
ingsins hafði samband við fjölmiðla.
Ný öflug
idnaðarhreinsiefni
Raeslivttrar
IIV lllfljlfil
SW Sff 4141
Lou Bega
A little bit of Mambo
Almenntverð 2099
Okkar verð 999
Cat Stevens
The Ultimate Collection
Almenntverð 2199
Okkar verð 1699
íiWR!f=1
■m
V
B \f\ V WH
Barry White
The Ultimate: Collection
Almenntverð 2199
Okkar verð 1699
Abba
Gold
Atmenntverð 2199
Okkarverði699
ill
Macy Gray
On how life is
Almenntverð 2199
Okkar verð 1699
auk úrvai jóiadiska
Frá 399
iM*
Red Hot Chilti P.
Californication
Almenntverð 2199
Okkar verð 1699
Andrea Bocelli
Verdi
Okkar verð 1699
D"É©fiXD