Morgunblaðið - 05.12.2000, Blaðsíða 40
40 ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
• ÚT er komin bókin Grímur og
sækýrnar eftir Álfhciði Ólafsdót t ur.
Sagan fjallar um strákinn Grím,
hundinn Týru og
ævintýri þeirra í
undirdjúpunum.
Dag einn fær
Grímur, sem býr í
húsi við sjóinn,
einkennilega
heimsókn sem
verður til þess að
hann ferðast alla
leið niður á hafs-
botn og kynnist
þar ýmsum
furðuverum, svo sem fljúgandi sæ-
kúm, marbendli og vondum risakol-
krabba. Grímur og sækýrnar er
myndabók, ríkulega skreytt mál-
verkum höfundarins.
I bókinni er skírskotað til þekktra
þjóðsagnaminna. Álfheiður ólst upp í
Fljótshlíðinni og heimur þjóðsagn-
anna var henni nálægur í uppvexti
hennar. í Fljótshlíðinni er nyk-
urvatn og frá unga aldri hefui- þjóð-
sagan um sækúna verið henni hug-
leikin. „Þegar ég var lítil fannst mér
mjög sorglegt að ef blaðra sækýrinn-
ar var sprengd þá var hægt að temja
hana og binda hana á bás. Þess
vegna hafa mínar sækýr vængi. Þá
geta þær flúið ef hætta steðjar að,“
segir Alfheiður.
Útgefandi er Nýja bókafélagið.
Bókin er 36 bls. Andrea Haralds sá
um umbrot og hannaði kápu. Filmu-
vinna, prentun og bókband fór fram í
Prentsmiðjunm Oddahf.
• ÚT er komin bókin Óttist eigi eft-
ir Dean Koontz. Jón Daníelsson
þýddi.
Næturhúmið þekki ég flestum
betur.
Cristopher Snow er hraustur,
myndarlegur og vel gefinn ungur
maður en sjaldgæfur sjúkdómur hef-
ur dæmt hann til að lifa lífi sínu að
náttarþeli. Dagsbirtan er honum
banvæn og af þeim sökum hefur
hann aldrei farið út fyrir mörk
heimabæjar síns, Moonlight Bay.
Þetta umhverfi þekkir hann betur en
nokkur annar og varla er til sá af-
kimi sem er honum ókunnur.
Þegar faðir hans deyr er líkinu
stolið og í kjölfarið fylgja óhugnan-
legir og dularfullir atburðir. Christ-
opher verður ljóst að í Moonlight
Bay eru undarlegar breytingar í að-
sigi - breytingar sem kynnu að leiða
af sér endalok heimsins - í þeirri
mynd sem við þekkjum hann.
Þetta er sjálfstæð saga en í bókar-
lok gefur höfundur í skyn að hann
kunni að skrifa fleiri bækur um aðal-
söguhetjuna, Christopher Snow.
títgefandi er Skjaldborg ehf.
Bókin er 304 bls. Verð: 3.480 krón-
ur.
Nýjar bækur
• ÚT er komin ný bók í bókaflokk-
inum Ógnaröfl eftir Chris Woodingí
þýðingu Guðna Kolbeinssonar.
Röskvi veit að engin rök eru fyrir
því að breyta eins og hann geiir.
Hann getur ekki treyst Vikari, hann
er í hræðilegum háska og leggur alla
starfsemi Dáðrekkis í hættu. En ef
hann kemst í tæri við Takamí - gæti
hann komið fram hefndum. - Kía er
á ferðalagi og lendir ekki síður í
háska. Völungar vilja leggja fyrir
hana próf og ef hún gengst undir það
kemst hún að ýmsum miður þægi-
legum sannindum. Ógnaröfl er
spennuflokkur, ævintýri um ástir,
skemmtun og svik. Guðni Kolbeins-
son hlaut þýðingarverðlaun Reykja-
víkurborgar á sl. ári fyrir þýðingu
sína á fyrsta hluta bókaflokksins.
Útgefandi er Æskan ehf. Bókin er
prentuð í Prentsmiðjunni Odda hf.
Hún erl72bls. ogkostar 1.690krón-
ur.
• ÚT er komin bókin Kaspían kon-
ungsson eftir C.S. Lewis í þýðingu
Kristínar R. Thorlacius.
Kaspían konungsson er ein hinna
heimsfrægu ævintýrabóka C.S.
Lewis um töfralandið Narníu og
börnin fjögur sem kölluð eru þangað
til þess að koma þar lagi á hlutina. I
þetta sinn geisar þar borgarastyrj-
öld milli valdræningjans Mírasar og
dverganna og dýranna, en foringi
þeirra er Kaspían konungsson.
Bömin verða að gera út um þennan
ófrið og þeim tekst það með hjálp
ljónsins Aslans, en þó ekki fyrr en
eftir hrakninga, undur og stórmerki.
Bókin er sjálfstætt framhald bók-
anna Frændi töframannsins, Ljónið,
nornin og skápurinn og Hesturinn
og drengurinn hans.
Útgefandi er Muninn bókaútgáfa.
Bókin er 160 bls., leiðbeinandi verð:
1.890 krónur.
• ÚT er komin bókin Leyndarmál
indjánans eftir Lynne Reid Banks í
þýðingu Kristínar R. Thorlacius.
Á bókarkápu segir:
„Margir af stríðsmönnum Litla-
Bola eru særðir eftir skelfilegan bar-
daga. Ómar verður að sækja þeim
læknishjálp, en hann verður líka að
varðveita leyndarmál indjánans.
Hver mundi líka trúa því að leik-
fangaindjáni úr plasti ogplastkúreki
gætu lifnað við? Vinur Omars, Pat-
rekur, hverfur aftur í tímann inn í
villta vestrið og það gerir Ómari erf-
itt um vik að gæta leyndarmálsins."
Þetta er þriðja bókin um indján-
ann í skápnum í þýðingu Kristínar R.
Thorlacius. Önnur bókin í flokknum,
Indjáninn snýr aftur, var valin á
heiðurslista IBBY yfir þýddar bæk-
ur árið 2000.
Útgefandi er Muninn bókaútgáfa.
Bókin er 140 bls., leiðbeinandi verð:
1.890 krónur.
SJÓMANNASKÓLINN
^ Stýrimannaskólinn í Reykjavík
Landsspitalinn Fossvogi
Slysavarnaskóli sjómanna
SJÚKRA- 0G SLYSAHJÁLP - LYFJAKISTAN
18. desember - 20. desember
Námskeið fyrir alla sjómenn verður haldið í Stýrimannaskólanum,
Slysavarnaskóla sjómanna, Sæbjörgu ug slysa- og bráðamðttöku
Landspítalans, Fossvogi.
Kennt er skv. alþjóðlegum kröfum
Alþjóðasiglingamálastofnunarinnar, STCW A-VI/4-1 og A-VI/4-2
Kennarar eru læknar og hjúkrunarfræðingar Landspítalans,
Fossvogi, og leiðbeinendur Slysavarnaskólans.
Samhliða námskeiðinu verða gengnar vaktir á bráðamóttöku
Landspítalans, Fossvogi.
Upplýsingar í Stýrimannaskólanum
í síma 551 3194 eða fax 562 2750.
Til gagns
og gleði
• ÚT er komin bókin Fótboltafár
eftir Nick Hornby.
í fréttatilkynningu segir: „Lífið á
áhorfendapöllunum og ástar/haturs-
samband aðalpersónunnar við Ars-
enal er bakgrunnur Fótboltafárs,
þroskasögu Nicks Homby þar sem
ævin mælist í leiktíðum en ekki ár-
um. Höfundurinn afhjúpar líf og
innsta eðli „okkar strákanna" á vits-
munalegan, ögrandi og umfram allt
fyndinn hátt. Fótboltafár er í senn
einföld saga og margbrotin stúdía
um þráhyggju, ást og vináttu,
tryggð, karlmennsku og sjálfsímynd.
Þessi bók á erindi jafnt við áhuga-
menn um fótbolta og bókmenntir og
höfðar bæði til karla og kvenna (sem
vilja skilja karla).
Nick Hornby (f. 1957) er einn
helsti merkisberi bresku „stráka-
bókmenntanna".
Skáldsögurnar High Fidelity
(1995) og About a Boy (1998) hafa
verið kvikmyndaðar en aðeins var
lauslega byggt á Fótboltafári í sam-
nefndri kvikmynd."
Kristján Guy Burgess íslenskaði
og Hemra ehf. gefur út.
• ÚT er komin bókin Engilbjört og
lllhuga í þýðingu Kristínar R.
Thorlacius.
Á bókarkápu segir m.a.:
„Enginn er alfullkominn - eða svo
hefur okkur verið kennt. En þið eigið
eftir að kynnast Engilbjörtu sem
fædd er gallalaus. Enginn er alvond-
ur. Sá sem trúir því hefur ekki kom-
ist í kynni við Illhugu, versta barn í
heimi. Gæskan og illskan sem hefur
átt að blandast í þeim báðum urðu
viðskila, og annar tvíburinn fékk allt
hið góða en hinn allt hið illa. Vesa-
lings foreldrarnir, ættingjarnir og
kennararnir vita ekki sitt rjúkandi
ráð, enginn skilur Engilbjörtu og
enginn fær tjónkað við Illhugu."
Höfundurinn, Lynne Reid Banks,
hefur unnið til fjölda verðlauna og
bækur hennar selst í milljóna upp-
lögum, m.a. Indjáninn í skápnum og
framhald þeirrar sögu: Indjáninn
snýr aftur, Leyndarmál indjánans
o.fl.
Útgefandi er Muninn bókaútgáfa.
Bókin er 160 bls. Leiðbeinandi verð:
1.990 krónur.
ÚT er komin bókin Hagfræði í
hnotskurn eftir Henry Hazlitt í þýð-
ingu Haralds Johannesscns.
Hagfræði í hnotskurn er klassískt
verk um grundvallaratriði hagfræð-
innar. Hvaða hlutverki gegna verð
og hagnaður - og hvemig virkar
markaðurinn? Hvað býr að baki há-
um sköttum, verðbólgu, atvinnu-
leysi, kreppu? Höfundurinn leiðir
lesandann um völundarhús hagfræð-
innar og kennir honum að hugsa upp
á nýtt um sígild álitaefni í þjóðmála-
umræðunni.
Henry Hazlitt var bandarískur
blaðamaður sem skrifaði mikið um
efnahags- og þjóðmál í helstu blöð og
tímarit Bandaríkjanna.
Útgefandi er Nýja Bókafélagið.
Bókin heitir á frummálinu Econom-
ics in One Lesson. Hún er 208 bls.
Dægradvöl hannaði kápu og sá um
umbrot. Filmuvinna, prentun og
bókband fór fram í Prentsmiðjunni
Odda hf.
• ÚT er komin skáldsagan Fyrir
norðan Tóg og rétt eftir hinn þekkta
danska heimskautafara Ejnar Mikk-
elsen.
I fréttatilkynningu segir: „Bókin
fjallar um veiðimanninn Sachawachi-
ak og innrás siðmenningarinnar í líf
hans. Fáar bækur þykja endur-
spegla jafnvel þá menningará-
rekstra sem orðið hafa á norðurslóð-
um og er gjaman vitnað til þessarar
bókar í því tilliti. Eftir Ejnar Mikk-
elsen liggur mikill fjöldi bóka sem
flestar byggjast á frásögnum af hans
eigin ferðum og hafa þrjár slíkar
ferðasögur komið út á íslensku.
Hann hafði meðal annars kynni af
vestur-íslenska heimskautafaranum
Vilhjálmi Stefánssyni. Fyrir norðan
lög og rétt er fyrsta skáldverk Ejn-
ars Mikkelsen sem gefið er út á ís-
lensku."
Útgefandi er Almenna útgáfan.
Bókin er prentuð hjá Steindórs-
prenti-Gutenberg hf., hún erl58 bls.
og kostar 3.490 krónur.
BÆKUR
K a i' n a b ó k
VERÖLDIN OKKAR
ALFRÆÐI FYRIR BÖRN
Ritstjóri Katie Puckett, höfundur
Angela Wilkes, hönnuður John
Jamieson og framkvæmdastjóri
Miranda Smith. Islenskir ritstjórar
Árni Árnason og Karl Helgason. ís-
lensk þýðing Árni Árnason, Guðni
Kolbeinsson, Sigrún Ástríður Eir-
íksdóttir. Æskan ehf. gefur bókina
út árið 2000. Prentuð í Kína. Sam-
tals 320 blaðsíður.
HVERS vegna hefur kolkrabbinn
svona marga handleggi? Móðirin
snýr sér að fjögurra ára telpuhnokk-
anum og hvarflai’ augunum yfir opna
bókina á borðinu. Svarið hlýtur að
leynast í textanum. Mikið rétt því þar
segir að kolkrabbinn mjaki sér um
hafsbotninn í leit að æti. Átta kruml-
ur hljóta að koma sér vel til að ná til
skeldýranna allt um kring. Mæðg-
umar skoða opnuna, ræða innihaldið
og fletta varlega áfram. Eins og al-
gengt er á meðal yngri bama er telp-
an hrifnust af dýmnum. Ekki bara ís-
lensku húsdýmnum heldur öllum
dýmnum í dýraríkinu - allt frá
smæstu skordýmm upp í stærstu
fíla. Mamman verður að lesa hverja
einustu klausu og engu skiptir að
sum orðanna em heldur sjaldgæf í
daglegu tali. Stíllinn er einfaldur og
ekki eytt ónauðsynlegum orðum í
óþarfa smáatriði. Á hinn bóginn hefði
verið gaman að láta fljóta með heiti
karl- og kvendýra algengari tegunda.
Böm era fljót að læra og æ algengara
er orðið að fullorðnir þekki ekki orðið
yfir kvenkyns sel eða svín. Virðingar-
vert er að sérstaklega er fjallað um
dýr 1 útrýmingarhættu aftast í dýra-
kaflanum.
Annars er bókin afar viðamikii og
skiptist með skýmm hætti niður í 10
kafla: Alheiminn, Heiminn sem við
lifum í, Forsögulegan tíma, Jurtarík-
ið, Dýraríkið, Fugla og spendýr,
Mannslíkamann, Fólk og staði, Sam-
BÆKUR
G u ð f r æ ð i
LÍF Á NÝJUM NÓTUM
Höfundur: Nicky Gumbel. Þýðing:
Kjartan Jónsson. Teikningar:
Charlie Mackesy. Prentverk: Isa-
foldarprentsmiðja hf. Utgefandi:
Salt-2000.152 síður.
HÖFUNDUR leggur Páli postula í
munn: „Metnaður minn hefur
breytst. Nú er Jesús þungamiðja lífs
míns. Vilt þú verða mér samferða?"
(104). í raun er þetta inntak bókar-
innar allrar: Vilt þú verða mér sam-
ferða?
Höfundur, lögfræðingur er snéri
sér að guðfræðinámi og vígðist til
prests í starfsliði Holy Trinity
Brompton kirkjunnar í London, er
með bókinni að benda hærra í þrosk-
ans fjall en Alfanámskeið hans gerðu
og gera. Hún ber þessu glöggt vitni.
Hann velur Filippíbréf Páls postula
til þess að vekja lesandanum spumir
um lífið og tilgang þess. Þetta hefir
David Stone fundið, ogþví samið leið-
beiningar um notkun bókarinnar fyr-
ir leshópa, og þær birtar í bókarlok.
Bóldn er ekki predikunarsafn, sem
betur fer, heldur spjall um skoðanir
Páls, sem fundið hafði lifandi Krist,
og leit höfundar að hinum sama
Kristi í okkar samtíð. Á stoðir skoð-
ana sinna, úr daglegri önn, er hann
mjög fundvís, setur þær fram, í 9
köflum, á auðskilinn hátt. Þú átt ekki
að flýja af iðutorgi lífsins, heldur lifa
göngur, Þannig er það og aftast em
atriðaorðaskrá og þakkir. Hver kafli
skiptist síðan niður í opnuumfjöllun
um ákveðin viðfangsefni. Efst á
vinstri síðunni er yfirskrift eins og
Hreyfmg. Undir er almennur texti
með stóm letri og fjallað er nánar um
einstaka þætti í smærri klausum með
smærra letri og fallegum litteikning-
um um opnuna alla. A sumum opnun-
um er gulur rammi með margvísleg-
um verkefnum fyrir börnin. Bæði í
texta og myndum er sérstaklega
höfðað til barna, t.d. em böm hlut-
fallslega oft fyrirsætur á teikningun-
um. Börnin era ekki aðeins hvít held-
ur af ólíkum upprana og vakin er
sérstök athygli á ólíkum menningar-
heimum og trúarbrögðum. Fróðleik-
urinn í bókinni er miðaður við nú-
tímasamfélag og greinilega er gert
ráð fyrir að lesendur bókarinnar séu
aldir upp í velmegunarsamfélögum
hins vestræna heims eins og skýrt
kemur fram í eftirfarandi klausu
undh- yfirskriftinni Iþróttir og leikir í
kaflanum Fólk og staðir: „Mörg börn
eiga tölvu heima hjá sér. Þau geta
notað hana við að leysa verkefni fyrir
skólann, farið í könnunarleiðangur á
Netinu eða í ýmiss konar tölvuleiki."
(Bls.253.)
Með Veröldinni okkar hefur tekist
að skapa frábært uppflettirit fyrir
börn frá þriggja ára aldri. Ekki þarf
heldur að efast um að foreldrar
yngstu barnanna eiga eftir að fræð-
ast talsvert við lesturinn. Eins og
gerist og gengur breytast hugðarefni
barna með aldrinum. Veröldin okkar
ætti að svara þörfum barnanna langt
fram á unglingsaldur. Lifandi um-
fjöllun um Veröldina okkar svarar
spumingum og stuðlar að því að
byggja upp traustan þekkingargrunn
fyrir framtíðina. Útgáfan er metnað-
arfull, textinn lipur og myndirnar
hreint út sagt frábærar. Veröldin
okkar er ein af þessum bókum sem
ættu að vera til á öllum heimilum
bama frá þriggja ára aldri, bömun-
um - og reyndar hinum fullorðnu h'ka
-tilgagns oggleði.
Anna G. Ólafsdóttir
á nýjan hátt. Marteinn Lúther slær
höfundi taktinn: „Þú getur ekki kom-
ið í veg fyrir að fiigl fljúgi yfir höfuð
þér en þú getur komið í veg fýrir að
hann byggi sér hreiður í hárinu á
þér.“ (114.)
Hægt er að lenda í hlekkjum fang-
ans án þess að rimlar hefti för. Gleð-
in, þá þeh- rofna, er mikil. Granur
minn er, að allir þrír: Páll, Marteinn
og Nicky hafi þetta reynt, og því sé
lotningai'tal þeirra allra, fyrir
skaparanum, yljað gleðinni, er frelsi
þeirrafylgir.
Höfundur bókar hefur mál sitt á
lýsingu á borginni Fihppí á dögum
Páls, og rekur síðan efni bréfsins til
íbúanna af leikni predikarans, líka
fræðimannsins, vitnar í mörg rit, er
veitt hafa honum fróðleik og innblást-
ur.
Persónulega er eg ekki alltaf sam-
mála höfundi, t.d. er hann ber saman
andlega hæfileika Páls og Lýdíu,
þykir þar gmnnt vaðið, hendi Páls
sleppt. Slíkt er þó enginn málstokk-
ur, og það dylst mér ekki, að bókin
muni gleðja marga, auðvelda söfnuð-
um starf þeirra.
Þýðing er látlaus og lipur, fellur vel
að stíl höfundar. Eg hnaut aðeins
einu sinni illa við lesturinn, er Jesús
er látinn KLIFRA niður.
Prentvillur em nokkrar, en mein-
lausar, svo augljósar sem þær em.
Láti enginn mont í litlu i-i, aftan á
kápu, fæla sig frá góðri bók.
Myndir mjög skemmtilegar.
Prentverk vel unnið.
Sig. Haukur
GLEÐI - LÍF
!