Morgunblaðið - 05.12.2000, Page 82

82 ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 2000
JMMM—i—
FOLKI FRETTUM
MORGUNBLAÐIÐ
Jólakveðjur
fil vina og æfíingja
Með aðstoð mbl.is
er hægt að senda vinum
og vandamönnum
jólakveðjur á Netinu.
Veldu úr fjölda skemmtilegra mynda,
kveðjum á ýmsum tungumálum
eða skrifaðu bara eigin texta.
Með því að senda jólakveðju
á Jólakortavef mbl.is
gætir þú dottið í lukkupottinn.
Dregnir verða út vinningar
frá Hans Petersen, á nýju ári.
Ódýr og einföld leið til að gleðja vini
og vandamenn hvar í heimi sem er!
Útvarp Andrea á Gauki á Stöng í kvöld
Andrea í áranna rás
„íslensk útvarpsmenning í dag er hrein hörmung," segir Andrea
Jónsdóttir, en í kvöld verða haldnir tónleikar á Gauk á stöng til
heiðurs þessari skeleggu útvarpskonu.
í kvöld verða haldnir
umfangsmiklir hljóm-
leikar til heiðurs
Andreu Jónsdóttur, út-
varpskonu, tónlistar-
blaðamanni og popp-
fræðingi með meiru.
Arnar Eggert Thor-
oddsen ræddi við
Andreu um heima,
geima og hana sjálfa
vegna þessa.
MIKILL fjöldi listamanna ætlar að
troða upp á þessum tónleikum, og
koma þeir frá hinum og þessum tím-
um, og úr hinum og þessum áttum.
Þeir fara fram á Gauki á Stöng og
opna dyr kl. 20 en spilamennska hefst
klukkustund síðar. Kynnir verður
píanóleikarinn geðþekki Jón Ólafs-
son og fram koma m.a. Bubbi Mort-
hens ásamt rokksveit sinni Stríð og
friður, Bjartmar Guðlaugsson, KK
og Maggi Eiríks, Magnús og Jóhann,
Hljómar, Todmobile, Sigur Rós og
Stuðmenn. Ekki amalegur samtín-
ingur það.
Byijunin
Andrea Jónsdóttir er ein af þeim
sem hafa fengið poppfræðingsstimp-
ilinn á sig. Þetta heiti er notað yfir
ástríðufulla og áhugasama einstakl-
inga sem lifað hafa og hrærst í
dægurtónlistarmenningu og viðað að
sér sagnfræðilegri þekkingu þar að
lútandi. Andrea fyllir hæglega þenn-
an fámenna flokk hérlendis.
Ég spyr Andreu hvort fólk þurfi
ekki að vera komið með annan fótinn
ígröfma
til að eiga von á svona viðburði.
„Ég ætla rétt að vona ekki,“ segir
Andrea hlæjandi. „Mitt eina markm-
ið í lífinu er að verða alla vega 96 ára
eins og amma mín sem ég er skírð í
höfuðið á og nú er ég rúmlega hálfn-
uð með þann áfanga, er 51.“
Hún segir áhuga sinn á popptónlist
liggja bæði hjá bresku Bítlunum og
þeim keflvísku, þ.e. Hljómum. „Þeg-
ar ég var unglingur elti ég Hljóma á
röndum um uppsveitir Amessýslu.
Það var svona mitt unglingaband en
þeir gáfu út sína fyrstu plötu þegar
égvar 15ára.“
Andrea segir poppið hafa verið
áhugamál í fyrstu en seinna hafi
þetta orðið partur af vinnunni. Hún
segist hafa fylgst með íslensku poppi
síðan fyrir daga Hljóma en atvinnu-
mennskan byrjaði hjá Ríkisútvar-
pinu. „Ég fór að vera með þætti á
-ilmandi œvin týri-
i) v Lii'i.olT'N .1
Hr it«Jsölut>Kf)öi f; ?$flex > 444 4
Ríkisútvarpinu á móti Pétri Steing-
rímssyni. Þetta yar upp úr 1970 og
þátturinn hét Á nótum æskunnar.
Seinna fór ég að prófarkalesa fyrir
Þjóðviljann og skrifa um dægurtónl-
ist meðfram því. Svo nokkru áður en
Rás 2 byrjaði (1983) fór ég að vinna á
tónlistardeild Ríkisútvarpsins á Skú-
lagötu. Byrjaði svo með þætti á Rás 2
vorið 1984 sein mig minnir (hlær) að
hafi heitið Úr kvennabúrinu. Þetta
voru þættir tileinkaðir tónlistarkon-
um.“
títvarpsmenningin
í miklum ólestri
Hlutur kvenna í dægurtónlistar-
flóru landsins hefur ætíð verið
Andreu hugleikin. „Ég var mjög glöð
þegar Grýlumar byrjuðu," segir hún
er ég spyr hana hvort hún álíti sig
vera baráttukonu fyrir kvennarokki.
„En maður er náttúrlega ekki að
hampa einhverju ef það er ekki nógu
gott. En þegar Kolrassa (Krókríð-
andi, nú Bellatrix) var að koma fram
fannst mér eins og þær mættu sama
vanda og Grýlumar áttu við að stríða
á sínum tíma, þótt það væra þetta
mörg ár á milli hljómsveitanna. Það
er eins og það sé orðið eðlilegt er-
lendis að konur séu í framlínu rokks-
ins en héma er eins og fólk taki fyrr
mark á nýju strákabandi heldur en
stelpubandi." Umræðan um poppt-
ónlistina og gildi hennar hefur verið
vinsæl afþreying hjá poppunnendum
sem og öðram. Er hún eitthvað meira
en hjákátlegt hjóm og óþægur ljár í
þúfu þeirra sem hlusta á „alvöru tónl-
ist“? Og er fólk eins og Andrea í
krossferð fyrir þessu fyrirbæri?
„Mér finnst það oft hafa verið þann-
ig,“ segir hún. „Einu sinni var bara
litið á þetta sem leik, og þá helst fyrir
unglinga. En þetta er náttúrlega list-
grein og viðhorf almennings í garð
poppsins hefur verið að breytast til
hins betra á síðustu áram að mínu
mati. Mér finnst skipta máli að þeir
sem era að fást við dægurtónlist sýni
ekki sjálfir fordóma gagnvart ein-
hveiju innan greinarinnar. Það er
hægt að gera allt vel eða illa, hvort
sem það er popp eða harðkjamarokk.
Mér finnst svolítið hafa aukist núna í
seinni tíð að fólk bindi sig við aðeins
eina tegund af tónlist." Andrea hefur
sínar meiningar í garð útvarpsmenn-
ingar á íslandi. „Mér finnst hún vera
hrein hörmung," segir hún óhikað.
„Mér finnst varla hægt að kalla fólk
sem velur ekki eitt einasta lag sjálft í
þættinum sínum dagskrárgerðar-
menn. Tölvan velur allt það sem spil-
að er, og ef fólki dettur í hug að spila
eitt lag eftir eigin höfði, þá kemur
tónlistarstjórinn stökkvandi inn og
skammar fólk. Ég var t.d. að heyra
það að Þursaflokkurinn væri bannað-
ur á íslensku stöðinni, Sögu, af því að
það á víst að vera svo þung tónlist.
Hvemig getur þú verið með íslenskt
tónlistarútvarp ef þú ætlar að banna
það sem er með stærstu nöfnunum í
íslenskri tónlistarsögu?"
Andrea er ómyrk í máli hvað varð-
ar tal um sölu á Rás 2.
„Allt þetta tal um að selja Rás 2.
Það heitir náttúrlega ekkert að selja.
Það þýðir bara að hún verður einfald-
lega lögð niður.
Ef menn ætla að vera með svona
vinnuaðferðir eins og t.d. þama á
Sögu; þar sem þú mátt ekki spila það
sem hefur skipt fólk máli í gegnum
tíðina og það er engin dagskrárgerð -
því þetta má auðvitað ekki kosta neitt
- sér fólk að lokum hvernig fer þegar
peningamenn hasla sér völl á þessu
sviði. Þá eru engar hugsjónir, það era
bara peningar í budduna.
Þessar fijálsu stöðvar hafa í raun
enga ábyrgð. Ég er ekki að segja að
allt sé fullkomið hjá Ríkisútvarpinu
en hvað yrði t.d. um safn? Myndu
peningamenn tíma að hafa safn í Rík-
isútvarpinu? Ætli það yrði ekki bara
selt til Sothebys!"
Andrea veltir að lokum framtíð út-
varpsins fyrir sér og er bæði
svartsýn og bjartsýn. „Hvernig æth
ástandið verði t.d. eftir fimmtíu ár? Á
þá að líta til spilunarlistans á Útvarpi
Sögu til að sjá hvað þjóðin hefur verið
að hlusta á í gegnum tíðina? Mér
finnst þetta vera alger gelding, þessir
spilunariistar. Mér finnst allt í lagi að
hafa línur en algerlega óhæft að dag-
skrárgerðarmenn fái engu ráðið. Eg
vona svo innilega að þetta sé einhver
tíðarandi sem líði brátt undir lok.“