Morgunblaðið - 20.12.2000, Síða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Framkvæmdastjórn ESB setur dýraheilbrigðisnefndinni stólinn fyrir dyrnar
Fiskimjöl bannað komist
nefndin ekki að niðurstöðu
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evrópusambands-
ins segir að samþykki dýj'aheilbrigðisnefnd
ESB ekki texta varðandi það undir hvaða eft-
irliti skuli leyfa fiskimjöl, verði fískimjöl ein-
faldlega bannað innan ESB frá og með áramót-
um í sex mánuði a.m.k., enda falli það undir
almenna bannið á dýramjöli í skepnufóður með-
an ekki er búið að ganga frá eftirlitsaðgerðum.
Nefndin fjallaði um nýjar tillögur um eftirlit
með fískimjöli og athugasemdir við þær á fundi
sínum í Brussel í gær og verður að skila nið-
urstöðu í dag. Að sögn Gunnars Snorra Gunn-
arssonar, sendiherra íslands í Brussel, gerðu
nokkur ríki verulegar athugasemdir við fram-
lagðar tillögur, þar á meðal Islendingar, og eru
þær nú til athugunar hjá framkvæmdastjórn-
inni, sem kom tillögum sínum upphaflega til
nefndarinnar. Fyrst og fremst er deilt um
flutninga á fiskimjöli innan ESB, framleiðslu í
fóðurmjölsverksmiðjum og notkun fískimjöls á
bóndabæjum.
Takmarkanir koma
í veg fyrir viðskipti
Gunnar Snorri segir að framkvæmdastjórnin
vilji að flutningatæki sem flytji fiskimjöl megi
ekki flytja neitt annað, fóðurblöndunarverk-
smiðjur verði að sérhæfa sig í fóðri sem er ein-
göngu fyrir önnur dýr en jórturdýr og að engin
bóndabær megi nota fískimjöl séu jórturdýr á
svæðinu. Viðskipti með fiskimjöl verða erfið
verði þessar takmarkanir samþykktar. Gunnar
Snorri segir að til dæmis hafí Belgar og fleiri
bent á að mikill kostnaðarauki fylgi þessum til-
lögum. Til dæmis verði bíll, sem flytji fískimjöl
frá Kaupmannahöfn til Belgíu, að fara tómur til
baka. Eins liggi fyrir aukinn kostnaður hjá
verksmiðjunum, en til athugunar sé hvort verk-
smiðjur geti ekki framleitt hvort tveggja ef
framleiðsluferillinn væri aðskilinn. í þriðja lagi
fínnist framkvæmdastjórninni mjög erfitt eft-
irlitsins vegna að leyfa það að fískimjöl sé not-
að á bóndabæjum þar sem sé blandaður rekstur
og bindi sig við það að fiskimjöl sé bannað til
fóðurs fyrir jórturdýr.
Takmarkanirnar varðandi sveitabúin hafa
ekki áhrif á sérhæfð, stór svína- eða kjúk-
lingabú, sem hafa aðstöðu til að koma sér upp
flutningakerfi, en Gunnar Snorri bendir á að
þær komi verst niður á litlu, blönduðu búunum.
Ríki innan Evrópska efnahagssvæðisins
verða að taka upp tilskipanir ESB og því hefur
þetta áhrif á íslandi hvað flutninginn varðar á
mjölinu til ríkja ESB. Hins vegar segir Gunnar
Snorri að málið sé flókið því ísland sé með und-
anþágu frá dýraræktunarhlutanum en umrætt
eftirlit falli undir dýraheilbrigðishlutann. Þar
sé Island með tímabundna undanþágu, sem á
að koma til endurskoðunar. Þá séu bráðlega
væntanlegar reglugerðir um fóðurframleiðslu,
en sá kafli á við um ísland. Sláturhús sem
framleiða á Evrópumarkað geta þurft að
ábyrgjast að gripirnir hafi ekki verið fóðraðir á
fískimjöli en þetta hafí ekki áhrif á innanlands-
markað.
Lokaumræður í dag
Áuglýst var eftir athugasemdum frá aðild-
arríkjum ESB við textann og kvörtuðu fulltrúar
margra þjóða vegna tillagnanna en ísland lagði
til að gerður yrði greinarmunur á fiskimjöli og
svo kjöt- og beinamjöli, og lögð áhersla á að
forðast hið síðarnefnda. Gunnar Snorri segir
hins vegar að þar sem ísland sé ekki aðildarríki
hafi það ekki sama vægi og ríki ESB. Fari
reglugerðin í gegn með þessum takmörkunum
segir Gunnar Snorri að það útiloki ekki útflutn-
ing en þrengi og auki vandkvæði á útflutningi á
fiskimjöli og áfram yrði haldið að berjast fyrir
hagsmunum íslendinga í þessu máli, því reglu-
gerðir sé alltaf hægt að taka til endurskoðunar.
Framkvæmdastjórnin tilkynnti í gærkvöldi
að árdegis í dag yrði texti með efnislegum
breytingum varðandi flutningana, fóðurmjöls-
verksmiðjurnar og blandaðan búskap lagður
fram. A fundi nefndarinnar í dag er því búist
við einhverjum tilhliðrunum, en erfitt er að
segja til um hvað þær gangi langt, þó rætt
verði um þær áður en til atkvæðagreiðslu kem-
ur, að sögn Gunnars Snorra.
Flugeldum pakkað hjá Hjálparsveit skáta í Kópavogi.
Morgunblaðið/Vilhelm Gunnarsson
Flugeldasalan undirbúin
Fimmtudagurinn
14. desember kl. 10-11
Rafmagns-
notkun í sögu-
legu hámarki
NOTKUN íbúa á höfuðborgarsvæð-
inu á rafmagni náði sögulegu há-
marki 14. desember sl. þegar alls 155
megawött voru notuð á klukkutíma
bili milli kl. 10 og 11 árdegis. Bene-
dikt Einarsson, aðstoðarkerfisstjóri
hjá Orkuveitu Reykjavíkur, segir að
aldrei áður hafi notkunin verið svo
mikil á einni klukkustund. Til sam-
anburðar má geta þess að hæsti
álagstoppur í fyrra var 149,5 MW.
Að sögn Benedikts er rafmagns-
notkun sýnilega meiri í desember en
aðra mánuði, t.d. vegna jólaskreyt-
inga og eldamennsku á heimilum.
Hann skýrir álagstoppinn þann 14.,
svo árla morguns á fimmtudegi,
þannig að saman hafi farið álags-
toppur hjá iðnfyrirtækjum og götu-
lýsingu borgarinnar.
„Við höfum ekki beinar mælingar
á rafmagnsnotkun vegna jólaskreyt-
inga, en hún er þó alla vega ekki
minni en undanfarin ár. Líklega
meiri,“ sagði Benedikt.
VERTÍÐ flugeldasala nálgast, en
sala hvers kyns skoteida er sem
kunnugt er mikil tekjulind hjálpar-
og björgunarsveita. Liðsmenn
H'álparsveitar skáta í Kópavogi
láta ekki sitt eftir liggja í undirbún-
ingnum og raða hér í fjölskyldu-
pakka af ýmsum stærðum og gerð-
um.
Áramótabrennur
Eiga ekki
að brenna
lengur en í
fjóra tíma
HOLLUSTUVERND ríkisins,
Brunamálastofnun ríkisins og Rík-
islögreglustjórinn hafa gefið út nýj-
ar leiðbeinandi reglur um bálkesti
og brennur. Helstu nýmæli í regl-
unum er þau að ekki er gert ráð
fyrir að brennur verði stærri en svo
að brennutími vari í um fjórar
klukkustundir. Þá þurfa þeir sem
vilja halda brennur að sækja um
leyfi með 15 daga fyrirvara. Sam-
kvæmt reglunum getur lög-
reglustjóri á hverjum stað aft-
urkallað brennuleyfi bótalaust
verði ekki farið að reglunum.
I reglunum er sem fyrr kveðið á
um að brennur eigi ekki að vera
stærri en 100 m2 eða 450 m3. Þá
megi ekki hlaða bálköst það bratt-
an að hætta sé á að hrunið geti úr.
Hallinn eigi því ekki að vera meiri
en 30-40°. Cornelis A. Meyles, um-
hverfisverkfræðingur hjá Holl-
ustuvernd ríkisins, segir að þetta
þýði að brennur geti verið um 15 m
háar. „Þetta eru nú alveg nógu
stórar brennur. Við gerum þetta til
að koma í veg fyrir of stórar brenn-
ur eins og í Hafnarfirði í fyrra þeg-
ar logaði í fjóra daga. Við viljum
ekki láta það endurtaka sig,“ segir
Cornelis.
Sorp fari ekki
á brennur
I reglunum er einnig kveðið á um
mengunarvarnir við brennur. Ein-
ungis er leyft að að brenna cfnum
sem ekki valda hættulegri mengun.
Æskilegasta efnið er ómeðhöndlað
timbur, pappi og pappir. Hinsvegar
er m.a. bannað að brenna gagnfúa-
varið timbur, plast- og gúmmfefni.
Cornelis segir fordæmi fyrir því
að fyrirtæki og heimili Iosi sig við
sorp með því að selja það á brenn-
ur. Það hafi jafnvel tfðkast að
stjórnendur fyrirtækja borgi
brennústjórum fyrir að fá að aka
rusli á jbrennurnar. Hann segir slíkt.
afar varasamt. Þegar brennslan sé
ófullkomin eins og oft gerist þegar
heimilissorp er brennt á brennum
geti myndast díoxín. „Það er ein
hættulegasta eiturefnategundin
sem mannkynið hefur framleitt,“
segir Comelis.
Comelis hvetur fólk til að fara
eftir þessum reglum. Þær hafi ein-
göngu verið settar til að koma í veg
fyrir hættu, ónæði fyrir íbúa í ná-
grenninu og mengun.
Ábyrgðarmaður brennunnar
þarf að sjá til þess að reglunum sé
framfylgt og jafnframt að afla sér
ábyrgðartryggingar.
ístRA BIKCIK SNÆBIÖkN'SSON
IÓN GUDMUNDSSON
■MA-ftGRÉT THORODDSEN
RAGNHEIÐUR ÞÓRÐARDÓIIIK
PÁLL GÍSLASON
Kærkomiti hók ryrir alh
sem unna góóum
minninga b ókum
HÖRPUUTGAFANuÖZÖ
Akranes • Sími: 431 2860 • wwV/.horpuutgafan is
Læknaráð Landspítala - háskólasjúkrahúss segir
rökstudda gagnrýni geta stuðlað að umbótum
Mikilvægt að læknar
lýsi skoðunum
„STJÓRN læknaráðs LSH telur mik-
ilvægt að læknai' lýsi skoðunum sín-
um á heilbrigðiskerfinu og einstökum
þáttum þess og geri við hvorutveggja
rökstuddar athugasemdir þegar við á.
Rökstudd gagnrýni er til þess fallin
að stuðla að umbótum innan heil-
brigðisþjónustunnar,“ segir meðal
annars í ályktun læknaráðs Landspít-
ala - háskólasjúkrahúss. Fundur var í
læknaráðinu í fyrradag en ráðið kom
aftur saman í gær til að leggja loka-
hönd á ályktunina.
Gestur Þorgeirsson, varaformaður
Læknaráðsins, sagði læknaráðið ein-
huga. „Við erum að reyna að leggja
áherslu á sáttaleið í málum þar sem
um ágreining er að ræða ef það er
nokkur möguleiki," sagði Gestur og
kveðst þar bæði eiga við mál Steins
Jónssonar og almennt; að mönnum sé
ekki sagt upp án þess að búið sé að
gera athugasemdir við störf þeirra.
í ályktuninni segir ennfremur: „Á
sama tíma og eðlilegt má teljast að
stjómendur geri kröfur um trúnað og
hollustu, verður að gera þær kröfur
að stjómunaraðgerðir þeirra séu í
samræmi við hefðir og lög.
Ef stjómendur LSH telja að um
sínum
hugsanlegan trúnaðarbrest eða hags-
munaárekstur sé að ræða, er áríðandi
m.a. í ljós sérstakra aðstæðna á ís-
landi, hvað varðar rekstur sjúkra-
húsa, að þessar hefðir og þessi laga-
ákvæði séu virt og eftir þeim farið.
Þannig sé lögð rík áhersla á að ná
sáttum, þegar um ágreining er að
ræða og að ekki komi til uppsagnar
starfa án þess að formleg áminning
hafi áður verið gerð við störf viðkom-
andi aðila.“
Magnús Pétursson, forstjóri Land-
spítala - háskólasjúkrahúss, kvaðst
ekki vilja tjá sig um ályktunina.