Skírnir - 01.01.1895, Side 18

18
Árferði og atvinnubrögð.
20 au., en í sjðði 120,897 kr. 64 au. Innstæðufje með sparisjóðskjörum
var þar alls að upphæð 933,513 kr. 54 au. Varasjóður bankans var þá
160,280 kr. 93 au., en varasjóður Sparisjóðs Reykjavikur 12,532 kr. 80 au.
Þaðan höfðu verið greiddar á árinu 1700 kr. til íshúsbyggingar í Reykja-
vík. Útlend viðskipti aukast stórum við bankann. Þetta ár voru tekjur
hans í reiknÍDgsskiptum við Landmandsbankann danska (fyrir seldar ávís-
anir o. s. frv.) 643,440 kr. 13 au., og gjöld 681,422 kr. 06 au.; erlend
verðbrjef keypti Landsbankinn fyrir 157,200 kr. 99 au. og seldi aptur þess
konar verðbrjef f'yrir 171,913 kr. 60 au.
Nokkur nytsemdarfyrirtæki til eflingar atvinnuvegum komust á fót
þetta ár. Er þar fyrst að telja íshús, er reist hafa verið hvert á fætur
öðru, þegar er reynsla var fengin fyrir nytsemd þeirra bæði i Reykjavík
og eystra; hefur isvarin síld úr þeim reynst vel til beitu og mun af þeim
orsökum stafa að nokkru leyti hiaðaflinn á Austfjörðum. Þar eru nú kom-
in upp 8 íshús og eitt í Húsavík nyrðra. Víðar er og í ráði að koma
þeim á fót. Þilskipciábyrgðarfjelag var stofnað við Eaxaflóa rjett eftir
áramótin. Forgöngumaður þess var Tryggvi Gunnarsson, bankaBtjóri.
Pyrst um sinn skal vátryggja þar */4 virðingarverðs skipanna. 1 fjelag
þetta gengu flestir þilskipaeigendur þar við flóann.
Iðnaðarvjelar komust nokkrar á fót hjer á landi þetta ár. Björn
snikkari Þorláksson frá Munaðarnesi í Mýrasýslu fór utan haustið 1894
og dvaldi vetrarlangt i Danmörku og Noregi og kynnti sjer þar ullariðnað;
fjekk hann sjer síðan tóvinnuvjelar, spunavjel og kembingarvjel, og reisti
um sumarið iðnaðarhús i Varmárlandi i Mosfellssveit, við ána, þar sem
heitir að Álafossi. Hann hafði og út með sjer frá Noregi sláttuvjel og
rakstrarvjel, er hann ætlaði að hjer mættu koma að góðum notum; ritaði
hann um vjelarnar í Búnaðarritið; er ætlað að sláttuvjelin vinni á við 6—7
karlmenn, ef sljettlent er; hana má og nota í nokkrum haila, en síst i
þýfi. Hvortveggja vjelin var keypt til handa búnaðarkennslustofnuninni
á Hvanneyri og þóttu koma þar að hinu besta gagni; nokkrir menn í
Eyjafirði keyptu og sláttuvjel í fjelagi; heppnaðist hún og vel; varð þetta
til þess, að nokkrir bændur viða um land tóku að leggja drög fyrir slíkar
heyvinnuvjelar; má vera að þetta sje að eins mjór vísir mikilla framfara
á landi voru.
Búnaðarfjelög þau, er hlutu styrk úr landssjóði, eptir því sem ákveð-
ið hafði verið í fjárlögum 1894—1895, voru 100 að tölu (34 á Suðurlandi,
28 á Vesturlandi, 35 á Norðurlandi og 3 á Austfjörðum). Mest hafði verið