Skírnir - 01.04.1907, Qupperneq 43

Frá Róm til Kapoli.
139
og flutt hingað. Er kjörgripasafn þetta orðið til af mörgum smærri,
er dregið hefir verið saman í eitt, enda er höllin opin nokkrar
stundir daglega, og hverjum frjálst, sem vill dvelja við, að virða
alt þetta fyrir sér, og veitir ei af mörgum dögum til að líta yfir
það einu sinni, því síður til að verða því nokkurnveginn kunnug-
iur; er það einhver hin skemtilegasta dægradvöl. Hafa nokkrir
tilkveðnir menn, eins og vant er, gætur á, að við engu sé haggað.
Hingað er nú komið alt kjörgripasafnið, sem áður var í
Farnese-sloti í Róm, og þar á meðal mörg líkneski frá fornöld.
Af líkneskjum þessum er kunnugast Herkúlesar-líkneskið og nautið.
Hvorttveggja líkneskið er mikið fyrirferðar og meira að stærð og
þyngslum en nokkurt annað marmaralíkneski, sem til er t'rá forn-
öld1). Herkúles er þar tröllvaxinn (colossal) og [alt að því] þrefalt
stærri en menskur maður, tilbúinn úr hvítum marmara; hann er
nakinn, heldur kyrru fyrir og styðst við hnútótta kylfu eður bar-
efli, ekki langt, en digurt í annan enda; er þannig vant að ein-
kenna hann löngum. Ætla menn, að sá sem líkneskið hefir tilbúið,
vilji leiða kappann fyrir sjónir, þá hann hvíldist eftir eitt af afreks-
verkum sínum og hann var búinn að ná gulleplunum úr Hesperíd-
anna aldingarði, en stúta drekanum [Ladon], er hafði þau til vökt-
unar. Er líkneski þetta eftir Glýkón nokkurn frá Aþenuborg,
sem var á dögum eitthvað 300 árum fyrir Krists fæðingu, og kvað
hann hafa stælt eftir Lysippos steinhöggvara, sem bjó til mörg
Herkúlesar-líkneski. Þykir aðdáanlegt hve vel og sannarlega hefir
tekist að leiða aflið og karlmenskuna í ljós í vöðvafari og beina-
lögun likneskisins. Nautið er líka höggvið út í hvítum marmara;
stendur það á kletti, heldur illúðlegt, en tveir menn sinn til hvorrar
handar hafa bönd á því og vilja beina því að kvenmanni, sem er
fyrir fótum þess, að það troði hana sundur. Pliníus náttúrufróði
getur þessa myndaklasa, og eru þar með leiddir fyrir sjónir bræð-
urnir Sethus og Amfion, er fyrirfara þannig Dirke stjúpu sinni til
hefndar fyrir það, [að] hún hefði komið sér í mjúkinn við föður
þeirra og valdið því, að móður þeirra [Antíópu Nyktevsdóttur] var
á burt vísað; er myndarklasi þessi eitthvað tveir faðmar á hæð og
framt að því annað eins á lengd, því líkneskin eru öll tröllvaxiti.
Er hann gjörður á eyjunni Rhodos af steinhöggvurum tveimur,
Appolloníus og Tattriscus, og hefir þaðan flutzt til Róm. Fær það.
*) Myndir af líkneskjum þessum eru prentaðar í Stolls Goðafræði
nr. XXIV og XXX.