Skírnir - 01.04.1907, Page 53

Þjóðleikhús.
149
IV.
Veikasti þátturinn í málinu eru bæirnir, að þeir eru
litlir. Hver höfuðstaður í Norðurálfu hefir leikliús; Reykja-
vík er einn þeirra og ætti að hafa reglulegt leikhús. Það
stoðar ekki að hugsa sér leikhús þar sem leikið er á
hverju kvöldi, aðsóknin bannar það, en leikhús sem ætti
sig sjálft, og um fram alt ekki er notað til annars en til
leika, eða samsöngva. Cettinje, höfuðstaðurinn í Monte-
negro, hafði fyrir nokkru að eins 30000 íbúa en þar er þó
leikhús, sem furstinn styður. Meiningen á Þýzkalandi er
smábær, en leikhúsið þar, sem hertoginn styður og heldur
uppi, hefir haft áhrif á flest öll leikhús í hinum ment-
aða heimi.
Reykjavík er litil, liór eru að eins 10 000 manns í
ársbyrjun 1907, en hugsi maður að koma upp leikhúsi
þar, þá má ekki miða það við þessi 10 000, sem nú eru.
Reykjavík verður ekki lengi bær með þeirri íbúatölu. —
1887 reistu bindindismenn fundahús, og höfðu leikpall í
því, þeir þóttust þá hafa bygt leikhús fyrir bæinn sem
nægði í 10 ár. Eftir 4 ár varð það of lítið, þá bygði
Breiðfjörð sal með leiksviði, er margir héldu að mundi
nægja í 20 ár. Þar var leikið í 5 ár, eftir það eiginlega
ekki. Handiðnamenn bygðu 1897, og vildu fullnægja öll-
um kröfum; þar var leiksviðið 16 álnir á breidd innan
veggja, og 10 ál. á dýpt, og leiksviðsopið 10 ál. á breidd.
Þetta þótti ákaflega rúmgott í byrjuninni, en í nokkur ár
hefir verið kvartað þar um algjört rúmleysi, ef leikrit
með mörgum persónum eru leikin, og áhorfendaplássið
þykir nú og hefir þótt í nokkur ár svo óhæfilega útbúið,
að margt lolk vill ekki koma þar. Að bæta áhorfenda-
plássið er ómögulegt, vegna þess að aðrir en leikhúsið
eiga liúsið, og sami salurinn er notaður til alls annars,
þegar ekki er leikið þar, og alt sem ætti að vera áhorf-
endunum til þæginda yrði að vera úti á götunni á meðan.
Plássið á leiksviðinu er alt of lítið, og herbergin sem leik-
endurnir eiga að klæða sig i þrem eða fimm sinnum of fá. Nú