Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.04.1907, Síða 70

Skírnir - 01.04.1907, Síða 70
66 Darwinskenning og framþróunarkenning. þessari merking'u, má eg minna á það, hvernig herra Giard rétt áðan skýrði aldauða dinösára?nna. RAUH. — Mér virðist hingað til einkum hafa verið rætt um það, hve mikils samfeldar breytingar og hve mikils ósamfeldar breytingar mættu sín um framþróun lifandi vera. Það er ekki eina úrlausnarefnið, né aðal- úrlausnarefnið. Það sem á ríður er að vita hver er orsök framþróunarinnar. En um þa-ð efni virðast mér nú vera þrjár tilgátur, er líffræðingarnir verja. Ein tilgátan er darwinsk; samkvæmt henni er alt sem viðiielzt með teg- und hverri gagnlegt henni; hver sú tegund sem viðhelzt er sterkari en tegund sem horfið hefir; staðhæfingin, sem fólgin er i slíkri tilgátu, væri þá sú, að hinar lifandi teg- undir stefni að því að taka framförum, eða að minsta kosti að haldast við á linettinum. önnur tilgáta, er sumir Lamnrckingar verja (t. d. Cope), er sú að hin fyrgreinda framför stafi af meira eður minna óljósri meðvitund, sem tegundin hafi um það hvað henni sé til góðs. Loks er þriðja tilgátan, sú er sumir Ný-Lamarckingar halda fram, að orsakir framþróunar séu tvenns konar, annars vegar eðlis-efi:alegar orsakir, hins vegar eins konar eðlisstjórn (direction interne) er ekki fer eftir því hvnð tegundinni er gagnlegt, en er að eins formbundin (t. d. bundin við eins konar formsamræmi) og er það kallað lögfylgi (orthogénése). Sem fulltrúa þessarar kenningar má eg nefna Eimer; eg hefi lesið eftir liann mestalla bókina um 1 ö g f y 1 g i f i ð r i 1 d a n n a (D i e 0 r t h o g e n e s i s der Schmetterlinge). Eimer sýnir t. d. fram á að dulgerfisfyrirbrigðunum, sem talin eru tegundinni gagnleg, er á sumum dýrum svo háttað, að þau dyljast óvinunum, en að liins vegar margt hvert form, sem talið er dulgerfis- form, er blátt áfram ein af mörgum reglubundnum mynd- um, er dýrin taka á sig, svo að dulargerfið viiðist þar -tilviljun ein. Skoðun Eimers er því hlutlaus, og gagnstæð hinni bjartsýnu skoðun á náttúrunni, sem Darwin fylgir. Hins vegar játar Eimer að náttúruvalið sé aukaatriði sem megi sín nokkurs um franþróunina, að lögun eða líffæri
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.