Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 13

Um silfurverð og vaðmálsverð.
13
um kvikfje1 2 *). Það ber og vott um kvikfjárskort, sem
Landnáma segir, að á landnámsöldinni hafi komið út skip
hlaðið kvikfje í Kolbeinsárósi*). Hins vegar sínir sagan
um Ketilbjörn gamla, að mjög mikið hefur verið af silfri
í landinu. Hann bauð sonum sínum, segir Landn., að
slá þvertrje úr silfri í hofið sem þeir Ijetu gera8). Má vera,
að þetta sje eitthvað orðum aukið, og að karlinn hafi i
raun rjettri að eins boðist til að slá þvertrjeð silfri (að
utan). Enn ef vjer gerum firir þessu, þá er sagan í sjálfu
sjer mjög sennileg, og er hún talandi vottur um, að hjer
var um þessar mundir mjög mikið til af silfri, og það í
lágu verði. Ketilbjörn sá af speki sinni fram á, að silfr-
ið mundi hækka í verði siðar meir, og vildi því leggja
það í hof ættarinnar eins og í nokkurs konar sparisjóð
handa niðjum sínum, sem ættin gæti tekið til síðar, ef í
nauðir ræki, líkt og t. d. Forngrikkir gripu til þess fjár,
sem lagt var til hofa, ef þeir komust í kröggur.
Alt ber því að sama brunni um það, að kvikfje hafi
verið fátt og allar búskaparafurðir dírar á iandnámsöld-
inni, þar á meðal vaðmál, og hins vegar, að mikið hafi
verið af silfri í umferð og silfrið mjög ódírt. Það eru því
■engar öfgar, að þá hafi eirir silfurs jafngilt sex álnum
vaðmála, eins og Baugatal bendir til. Þá kemst á sú
venja að kalla 6 álnir vaðmála eyri vaðmála eða lögeyri,
og 48 álnir mörk vaðmála.
Meðan innfiitjendastraumurinn hjelst óslitinn, meðan
það silfur, sem innfiitjendur höfðu með sjer, og þörf þeirra
á kvikfje vó upp á móti því silfri, sem fór út úr landinu
firir nauðsinjar, og móti fjölgun kvikfjárins í landinu
firir innlenda framleiðslu, á meðan stóð þetta dírleiks-
hlutfall silfurs og vaðmála óraskað, enn ekki heldur leng-
ur. Þegar tók firir þá silfurlind, sem filgdi innfiutningun-
um, þá var eðlilegt, að að því ræki, að meira flittist út
‘) Landn. Stb. 284. k. Hb. 245. k. Útg. 1843, 246. bls.
2) Landn. Stb. 202. k. Hb. 169. k. Útg. 1843, 194. bls.
s) Landn. Stb. 385. k. Hb. 338. k. Útg. 1843, 313 bls.