Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 76

76
Um loftfarir.
Guyton de Morveau gekk enn lengra í þessa átt. Hann
sýndi og fram á að stýra mætti loftförunum með því,
að setja nokkurs konar sporð lóðréttan á eftri enda
belgsins.
Þá gjörði og Meusnier hershöfðingi afarmikilsverða
uppgötvun, sem sé loftholin eða vindbelgina. Þeir eru
afarþarfir til þess að viðhalda ytri lögun aðalbelgjanna,
og þar með jafnvægi þeirra. Þetta lærðu menn seinna
að færa sér betur í nyt, og verður þess 'þá nánar getið.
Mörgu stakk Meusnier upp á fleiru, sem til umbóta horfði,
svo sem að setja láréttar jafnvægisþynnur út frá hliðum
belgsins, umbúnaði til þess að bjarga loftfarinu ef það
félli i sjóinn, og loks datt honum fyrstum manna i hug
að nota skrúfu til þess að knýja loftfarið áfram. En ekki
gat hann gjört ráð fyrir öðru hreyfiafli en handafli
margra manna.
Arið 1852 urðu fyrst töluverð tímamót í sögu loft
siglinganna. Þá hafði Gifford, frönskum vélfræðiugi, tekist
að gjöra gufuvél, létta, en' þó nokkuð afimikla. Hann
gjörði nú loftfar með spólumynduðum belg, og reyndi að
knýja það áfram með vélinni, en svo fór, að hún reyndist
ofviða, og þó á hinn bóginn of afllítil. En vel hafði hann
búið um vélina í loftfarinu. Seinna reyndi Paul Haenlein,
þýzkur maður, að nota gasvél, og komst þá 5 stikur á
sekúndu.
Árið 1883 reyndu bræður tveir í París, Gaston og Al-
bert Tissandier, að nota rafmagnshreyfivél í loftfar, sem
gjört var eftir fyrirmynd Giffords. Sú tilraun tókst að
vísu eigi vel, en í fótspor þeirra fetuðu þó þeir menn, sem
fyrstum tókst að bæta að nokkru leyti úr þeim vandkvæð-
unum, sem verst liöfðu verið, stjórnleysinu. Nú taka að
gjörast svo mörg tíðindi í senn í sögu loftsiglinganna, að
örðugt er að halda tímaröðinni, og er þá eigi annað vænna,
en að taka fyrir verk hvers einstaks af nútíðarsnillingun-
um sér í lagi.
Framh.