Skírnir - 01.04.1910, Side 19

Björnstjerne Björnson.
115
kveður einnig við þetta tækifæri, en við annan tón.
Hann fær eigi orða bundist, er hann hugsar til afstöðu
Noregs og Svíþjóðar og allra þeirra fögru loforða, er
kváðu við á allsherjar stúdentafundum Norðurlanda
skömmu áður, en gleymdust öll, er á skyldi treystn:
Forlailt, forladt pá farens dag,
forladt i stridens stund!
Var sádan ment det nævetag,
der loved godt for Nordens sag
i Axelstad og Lund.
Men du min frelste norske bror,
som stár pá fredlyst grund
i kraft af löftets fagre ord,
forglemt i farens sturv', —
stryg du pá flugt fra lædrestavn,
jag over havets hvælv,
gá glemselsgang fra havn til havn,
og list dig til et fremmed navn,
og gem dig for dig selv!
í þessum tveim sýnishornum lýsa sér glögglega eðlisein-
kenni þeirra skáldmæringanna beggja, Ibsens og Björn-
sons. Mismunurinn er auðsær. Grundvallareinkenni
Ibsens er reiðin og gremjan (indignation). Af
þeirri rót er allur skáldskapur hans runninn. Grundvall-
areinkenni Björnsons er lyfting andans (begeistring),
vængjasvifið og hið víðfaðmandi samúðarþel til allra
manna og til alls sem lifir og hrærist. Það er aflvakinn
í skáldskap hans. Ibsen legst að jafnaði dýpra, leitar
meira inn á við, eins og málmneminn í kvæði hans:
Bryd mig vejen, tunge hammer,
til det dulgtes hjertekammer.
Hann er einrænn, sérvitur, ljósfælinn að eðli, eins og
hann sjálfur kemst að orði:
Ja över jeg engang et storværk
sá hlir det en mörkets dád.
Björnson er alveg gagnstæður. Hann er ljóssins riddari
í orðsins fylstu merkingu. Það er bjart yfir honum og
8*